Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Pensioen is een belangrijke arbeidsvoorwaarde. Een pensioenregeling voorziet in uitkeringen ten behoeve van de werknemer of nabestaanden van de werknemer bij ouderdom, arbeidsongeschiktheid of overlijden. Met de pensioenregeling die in dit hoofdstuk wordt behandeld, gaat het om het pensioen zoals dat tussen een werkgever en werknemer wordt afgesproken. De AOW en eventuele privévoorzieningen, zoals lijfrenteverzekeringen, worden niet behandeld.

Kernvragen

• Wat is pensioen en de pensioenovereenkomst?
• Wat is de uitvoeringsovereenkomst en het pensioenreglement?
• Is een pensioenregeling verplicht?
• Kan een pensioenregeling aangepast worden en hoe gaat dat in zijn werk?
• Wat is waardeoverdracht?
• Wat zijn de belangrijkste verplichtingen van de werkgever?
• Hoe zit het met pensioenontslag en doorwerken na de AOW-gerechtigde leeftijd?
• Wat houdt de Wet toekomst pensioenen in?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Als de arbeidsovereenkomst eindigt kan een werknemer mogelijk aanspraak maken op verschillende soorten vergoedingen. In dit hoofdstuk komt aan de orde op welke vergoeding(en) de werknemer aanspraak kan maken bij een beëindiging van de arbeidsovereenkomst. Daarbij wordt onder andere ingegaan op de (gedeeltelijke) transitievergoeding, aanvullende i-vergoeding en billijke vergoeding.

Kernvraag:

• Op welke vergoeding(en) kan een werknemer aanspraak maken bij een beëindiging van de arbeidsovereenkomst?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In dit hoofdstuk komt aan de orde welke mogelijkheden de werkgever heeft om de arbeidsovereenkomst te beëindigen. Daarbij wordt ingegaan op onder meer de vaststellingsovereenkomst, opzegging en ontbinding door de kantonrechter.

Kernvragen

• Op welke manieren kan de werkgever de arbeidsovereenkomst beëindigen?
• Wanneer opzegtermijn en wanneer fictieve opzegtermijn?
• In welke situaties kan de arbeidsovereenkomst niet worden beëindigd (opzegverboden)?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Bij het doorvoeren van een reorganisatie gelden de ‘normale’ civielrechtelijke ontslagregels. Daarnaast moet de werkgever zich houden aan verplichtingen op grond van de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) en een eventueel toepasselijke cao. Als sprake is van een zogenaamd collectief ontslag zijn ook de bepalingen van de Wet Melding Collectief Ontslag (WMCO) van toepassing.

Kernvragen

• Is het (voorgenomen) besluit een reorganisatie door te voeren adviesplichtig?
• Welke verplichtingen heeft de werkgever bij een collectief ontslag?
• Is de werkgever verplicht een sociaal plan op te stellen?
• Hoe vindt de ontslagselectie plaats?
• Op welke wijze worden de ontslagen gerealiseerd?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Als sprake is van een overgang van onderneming, treden alle werknemers automatisch (van rechtswege) in dienst bij de opvolgende partij (de verkrijger). De verkrijger krijgt de werknemers in dienst onder dezelfde arbeidsvoorwaarden en met behoud van anciënniteit. De arbeidsovereenkomsten met de oorspronkelijke werkgever eindigen vanzelf, zonder dat ontslag nodig is.

Kernvragen

• Wanneer is sprake van een overgang van onderneming?
• Wat zijn de gevolgen van een overgang van onderneming?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Een goede verstandhouding met de ondernemingsraad vraagt om een investering in de relatie. Het vraagt tijd en energie, maar werpt zijn vruchten af zodra binnen de onderneming belangrijke wijzigingen moeten worden doorgevoerd. Zo is het, als advies of instemming wordt gevraagd, belangrijk om de ondernemingsraad tijdig te betrekken en ruimhartig van informatie te voorzien. Bedenk daarbij dat de rechter bij medezeggenschapszaken vooral scherp toetst op het proces (hoe zijn partijen met elkaar omgegaan?) en meer globaal toetst op de inhoud (kan een redelijk handelend ondernemer dit besluit nemen?).

Kernvragen

• Wanneer moet een ondernemingsraad worden ingesteld en wat is een verstandige medezeggenschapsstructuur?
• Wat zijn de belangrijkste verplichtingen tegenover de ondernemingsraad?
• Hoe werkt de adviesprocedure?
• Hoe werkt de instemmingsprocedure?
• Wat is de rol van de ondernemingsraad bij benoeming en ontslag van bestuurders?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Op grond van de wet zijn zieke werknemers beschermd, zowel voor wat betreft hun inkomen als hun positie binnen het bedrijf. Om te voorkomen dat de werknemer tijdens ziekte te veel in inkomen terugvalt, regelt de wet dat de werkgever het loon twee jaar lang (grotendeels) moet doorbetalen. Verder geldt tijdens de eerste twee ziektejaren een opzegverbod. 

Dit betekent dat de werkgever de arbeidsovereenkomst met de zieke werknemer in beginsel niet kan opzeggen. Werkgever en werknemer mogen in die periode van twee jaar niet ‘stil zitten’. Beiden moeten zich inspannen om de werknemer, bij voorkeur binnen de eigen organisatie, te re-integreren.

Kernvragen

• Wanneer is in arbeidsrechtelijke zin sprake van ziekte?
• Hoe lang moet de werkgever het loon tijdens ziekte doorbetalen en hoeveel?
• Wat houdt een no-riskpolis in?
• Wat houdt de re-integratieverplichting in?
• Kan de werkgever maatregelen treffen als de werknemer niet meewerkt aan zijn re-integratie?
• Zijn er mogelijkheden om het dienstverband van de zieke werknemer te beëindigen?
• Heeft de werknemer na het verstrijken van de loondoorbetalingsperiode recht op een uitkering?
• Onder welke voorwaarden heeft de werkgever recht op compensatie van de betaalde transitievergoeding na langdurige arbeidsongeschiktheid?
• Onder welke voorwaarden moet de werkgever een ‘slapend dienstverband’ beëindigen?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In de Arbeidsomstandighedenwet en Arbeidtijdenwet zijn verplichtingen voor de werkgever opgenomen om werknemers veilig en gezond te laten werken. In de Arbeidsomstandighedenregelgeving zijn bepalingen over arbobeleid opgenomen. Daarnaast staan in de Arbeidstijdenwet regels over werktijden, rusttijden, pauzes en nachtdiensten.

Kernvragen

• Wat is het verschil tussen de Arbeidsomstandighedenwet en het Arbeidsomstandighedenbesluit?
• Welke verplichtingen heeft de werkgever op grond van de Arbeidsomstandighedenregelgeving?
• Wat is PSA?
• Hoe worden werkgevers en werknemers betrokken bij de arbodienstverlening op grond van de Arbeidsomstandighedenwet?
• Wat zijn de verplichtingen uit de Arbeidstijdenwet?
• Wat zijn de risico’s wanneer de Arbeidsomstandighedenwet en/of de Arbeidstijdenwet niet goed worden nageleefd?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Op grond van de wet heeft iedere werknemer recht op twintig vakantiedagen (in geval van een 40-urige werkweek) en 8% vakantiegeld. Daarnaast regelt de wet in welke gevallen de werknemer recht heeft op bijzonder verlof, bijvoorbeeld ouderschapsverlof. Het is belangrijk om met betrekking tot vakantiedagen en verlof een goede administratie bij te houden.

Kernvragen

• Hoe worden vakantiedagen opgebouwd?
• Wie bepaalt wanneer de werknemer vakantie opneemt?
• Wat geldt er voor zieke werknemers?
• Kunnen vakantiedagen ook worden afgekocht?
• Wanneer komen vakantiedagen te vervallen?
• Wanneer moet de vakantiebijslag worden uitbetaald?
• Welke vormen van bijzonder verlof zijn in de wet geregeld?
• Kan een werkgever een verzoek tot bijzonder verlof weigeren?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Wanneer de werkgever en werknemer een arbeidsovereenkomst hebben gesloten, kan deze niet zomaar worden gewijzigd. Het uitgangspunt is ‘pacta sunt servanda’, oftewel: overeenkomsten moeten worden nagekomen. Er zijn echter uitzonderingssituaties waarin de werkgever de arbeidsvoorwaarden wel eenzijdig kan wijzigen. Daarvoor geven wet en rechtspraak een aantal aanknopingspunten.

Naast arbeidsvoorwaarden is het instructierecht een belangrijk kenmerk van de arbeidsovereenkomst. Een werkgever kan een werknemer instructies geven bij de uitvoering van het werk.

Kernvragen

• Mag een werkgever arbeidsvoorwaarden wijzigen?
• Op welke manieren kunnen arbeidsvoorwaarden worden gewijzigd?
• Wat is de positie van de ondernemingsraad?
• Welke onderwerpen vallen onder het instructierecht?
• Wat kan een werkgever doen als een werknemer de gegeven instructies niet opvolgt?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In toenemende mate speelt het recht op privacy en de verwerking van persoonsgegevens een rol in arbeidsverhoudingen. Denk bijvoorbeeld aan de verwerking van persoonsgegevens in het kader van de opbouw van personeelsdossiers, het verstrekken van gegevens van werknemers aan derden en de toenemende controle van werknemers door middel van bijvoorbeeld cameratoezicht.

De wetgeving omtrent privacy en de verwerking van persoonsgegevens is vastgelegd in de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en de Nederlandse Uitvoeringswet Algemene Verordening Gegevensbescherming (UAVG). In dit hoofdstuk wordt eerst ingegaan op de belangrijkste delen uit de AVG. Daarna worden enkele casusposities behandeld die veelvuldig voorkomen in de praktijk.

Kernvragen

• Wat zijn persoonsgegevens en hoe mogen deze worden verwerkt?
• Wat houden de rechten van werknemers en de plichten van de werkgever in?
• Mag een werkgever werknemers controleren aan de hand van cameratoezicht?
• Hoe moet een werkgever omgaan met persoonsgegevens in personeelsdossiers?
• Mag een werkgever werknemers volgen?
• Wat zijn de risico‘s als een werkgever niet voldoet aan de AVG?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

De afgelopen jaren is er veel aandacht voor niet-integer en (seksueel) grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Werkgevers worden steeds vaker geconfronteerd met meldingen van niet-integer en/of (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het belang van een duidelijk beleid, eventuele arbeidsrechtelijke sancties en de mogelijkheden om een onderzoek in te stellen bij een melding.

Kernvragen

• Wat wordt verstaan onder niet-integer gedrag en (seksueel) grensoverschrijdend gedrag?
• Welk beleid is verplicht en/of wenselijk?
• Hoe wordt niet-integer of grensoverschrijdend handelen van de werknemer arbeidsrechtelijk beoordeeld?
• Wanneer wordt er gekozen voor de sanctie van ontslag op staande voet?
• Onder welke voorwaarden mag een werkgever een onderzoek instellen naar een werknemer?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Al jaren speelt het onderwerp ‘gelijke behandeling’ een belangrijke rol binnen onze samenleving. Regelmatig voelt een persoon zich ten opzichte van een andere persoon verschillend ofwel ongelijk behandeld. Niet alleen in het dagelijks leven, maar ook op de werkvloer wordt steeds vaker een beroep gedaan op het gelijkheidsbeginsel.

Kernvragen

• Waar en hoe is het recht op gelijke behandeling in de wet geregeld?
• Wanneer is sprake van verboden onderscheid en zijn er uitzonderingen op dit verbod mogelijk?
• Wie moet bewijzen dat er sprake is van verboden onderscheid?
• Welke gevolgen heeft het als een werknemer stelt dat er verboden onderscheid wordt gemaakt?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Er zijn kort gezegd drie typen overeenkomsten op basis waarvan arbeid wordt verricht: de arbeidsovereenkomst, de overeenkomst van opdracht en de overeenkomst van aanneming van werk. Binnen deze drie typen overeenkomsten zijn ook weer verschillende soorten overeenkomsten te onderscheiden, zoals de oproepovereenkomst, de uitzendovereenkomst, de payrollovereenkomst, etc. De overeenkomst van aanneming van werk blijft in dit hoofdstuk buiten beschouwing.

Kernvragen

• Wanneer is sprake van een arbeidsovereenkomst?
• Wat voor soorten arbeidsovereenkomsten bestaan er?
• Wat onderscheidt een arbeidsovereenkomst van een overeenkomst van opdracht?
• Hoe kan worden voorkomen dat tegen de zin van partijen in toch een arbeidsovereenkomst wordt aangenomen?
• Welke bijzondere regels gelden er voor oproepovereenkomsten?
• Welke bijzondere regels gelden er voor payrolling?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Na een succesvolle werving- en selectieprocedure volgt doorgaans het overeenkomen van de arbeidsovereenkomst. Deze overeenkomst vormt het uitgangspunt in de arbeidsrelatie tussen de werknemer en de werkgever. Het is belangrijk om de gemaakte afspraken goed vast te leggen om discussies in de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen. 

Kernvragen

• Moet een arbeidsovereenkomst altijd schriftelijk worden overeengekomen?
• Wat geldt met betrekking tot een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd?
• Welke bijzondere bedingen kunnen in een arbeidsovereenkomst worden opgenomen?
• Hoe verhoudt de arbeidsovereenkomst zich tot een eventueel toepasselijke cao?

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.