Będąc rodzicami, Zastanawiamy, jak wychować dzieci. A czasem odwrotnie - będąc dorosłymi już dziećmi, rozmyślamy nad tym, jak my zostaliśmy wychowani. Osoby uczestniczące w terapii dobrze wiedzą, że w rodzinie pochodzenia jest źródło naszych problemów wewnętrznych, które z kolei mają zasadniczy wpływ na wychowanie, także przyszłych dzieci. Ta pętla lubi się powtarzać przez pokolenia.Wiele nieporozumień wynika z przekonania, że dzieci powinny spełniać oczekiwania rodziców i wtedy będą dobrze wychowane. Nic bardziej mylnego, jeśli dzieci mająbyć psychicznie zdrowe, to rodzice powinni się do nich dostosować. Wszystko, co dorośli mogą zrobić to jedynie towarzyszyć rozwojowi dzieci.
Tylko tyle i aż tyle, ponieważ dostosowanie jest trudne z powodu zmienności i szybkiego rozwoju latorośli. Zwłaszcza pierwsze lata, a nawet miesiące życie są niezwykle dynamiczne. I to, co jest korzystne w jednym okresie życia dziecka, w kolejnym będzie mu szkodzić.
Potrzeba czynienia dobra ma te same korzenie, co zachowania stadne ssaków. W istocie, nawet religijne nakazy moralne są w gruncie rzeczy tym, co naturazaprogramowała w nas od milionów lat. W tym odcinku będziemy mówić o dobru. Przeanalizujemyjego biologiczne podstawy w postaci zainstalowanej w nas struktury superego. Ono zmusza nas do czynienia "dobra", które nie zawsze jest czymś słusznym. Czasem nakazy superego mogą być dla nas szkodliwe. szkodliwe. Zobaczymy to na przykładzie znanej nam wszystkim katolickiej moralności. Niejeden słuchacz może się zdziwić mojej krytyce kościelnych zasad. Przecież ja sam jestem wierzącym i praktykującym katolikiem – w niedzielę idę na Mszę św., spowiadam się i przyjmuję Komunię. A jednak zauważam jak nasze superego jest przerośnięte. Jeśli masz odwagę się z tym zmierzyć, to zapraszam do posłuchania.
Czy zastanawiałeś się dlaczego niektórzy gonią za sukcesem, inni poświęcają się dla rodziny, a kolejni żyją dla idei? To wynika z wartości, które są drogowskazem życia.
Psychologia niechętnie podejmuje ten temat, zostawiając go rozważaniom etycznym. A przecież żaden ludzki obszar nie jest wolny od psychologii, tym bardziej taki, który kształtuje ludzkie postawy. Dlatego musimy się zmierzyć i z tym zagadnieniem.
Wówczas okaże się, że to temat wybitnie... psychologiczny. Psychoanaliza pokaże nam, jak silny wpływ ma na nasze wybory osobowość, a ściślej biorąc jej dojrzałość. Bo tak samo wartości mogą być mniej lub bardziej dojrzałe, a wszystko zależy od tego jaka struktura naszego umysłu ma na nas największy wpływ.
Często mylimy dbanie o siebie z egoizmem, a przecież to dwie różne rzeczy. Egoizm to nie życie po swojemu, lecz oczekiwanie, że inni będą żyli tak, jak my chcemy.
Psychoterapia, czy praca nad sobą bywa błędnie postrzegana jako dogadzanie sobie albo bezwzględne dążenie po trupach do celu. Dbanie o siebie to między innymi pozwolenie sobie na emocje, ale nie wszyscy rozumieją, że to zdrowy proces. Niektórzy sądzą, że ich doświadczanie jest grzechem. Kiedy Jezus mówił, że każdy, „kto się gniewa na swego brata podlega sądowi” (Mt 5,22a) wcale nie ma na myśli, że ta, czy inna emocja jest zła, ale raczej, że złe jest chowanie urazy do kogoś. To pielęgnowanie w sobie nienawiści. Blokowanieemocji nie jest duchową cnotą – to mechanizm psychologiczny. Tłumienie bywa potrzebne, jeśli robimy to świadomie, ale gdy jest nieświadome, oddajemykontrolę lękowi. Dbać o siebie powinniśmy nie tylko emocjonalnie, ale również cieleśnie, a nawetduchowo, tak aby żyć w zgodzie ze swoimi wartościami, a nie tymi narzuconymi przez innych. Życie w zgodzie ze sobą - a więc po swojemu - jest dbaniem o siebie.
Okazuje się, że brak bliskich przyjaciół jest groźniejszy dla zdrowia niż palenie albo otyłość. Temat o przyjaźni, który dziś podejmiemy, jest więc obowiązkowy. Od czasów wspólnych łowów na mamuty po współczesne biura – przyjacielskie kontakty budują poczucie bezpieczeństwa i nadają życiu sens. Dziś jednak stoimy przed paradoksem: nigdy nie mieliśmy tylu "znajomych" w mediach społecznościowych, a jednocześnie coraz więcej osób czuje się samotnych. Co straciliśmy po drodze od plemiennych ognisk do internetowych kontaktów? O tym wszystkim opowiemy sobie, nawiązując do książki Marisy Franco „Przyjaźń w czasach samotności”, która znalazła się na liście bestselerów New York Timesa.
Od dzieciństwa nosimy w sobie ukrytą mapę miłości, która kieruje naszymi wyborami serca. Jednak gdy szukamy partnera, często nieświadomie powtarzamy wzorce wyniesione z domu rodzinnego. To, co nazywamy "miłością od pierwszego wejrzenia", często okazuje się spotkaniem dwóch osób, które idealnie pasują do swoich nieświadomych schematów. I tak wpadamy w pułapki miłości, o których dzisiaj będziemy mówić. W psychologii nazywamy to koluzją – nieświadomą grą, jak to opisał niemiecki psychoanalityk Jurg Willi. W obecnym podcaście przedstawimy jego myśl ukazującą nieświadomą grę, w której partnerzy odgrywają dopasowane role. Początkowo wydaje się to idealnym połączeniem, ale z czasem zamienia się w pułapkę. Wtym podcaście przyjrzymy się 7 typom koluzji w związkach, jak od iluzji "idealnego dopasowania" przechodzimy do konfliktu.
Czy zastanawiałeś się, dlaczego jedni ludzie potrafią zachować zimną krew w trudnych sytuacjach, podczas gdy inni działają impulsywnie? Albo skąd bierzesię nasze poczucie moralności? Klucz do odpowiedzi odkrywa przed nami psychoanaliza, która pokazuje w jaki sposób ktoś z nas jest bardziej psychicznie dojrzały, a ktoś mniej. Porozmawiamy o rozwoju psychicznym, co pomoże ci określić swoje własne miejsce na tym kontinuum. A wobec tego znając kolejny poziom rozwoju, będziesz mógł do niegodążyć, pamiętając o realiach twojej własnej sytuacji wewnętrznej. Po ludzkiej psychice oprowadzi nas Freud i inni słynni psychoanalitycy.
Stres może być przeżyciem przeciążającym, choć może również mobilizować do działania. Problemem jest oczywiście to pierwsze doświadczenie, które macharakter lękowy i staje się podłożem problemów psychicznych . Skąd właściwie bierze się lęk? Jakie mechanizmy – od nerwowych po hormonalne –stoją za jego działaniem? Dlaczego czasem mobilizuje nas do działania, a kiedy indziej całkowicie paraliżuje? Wdzisiejszym odcinku przyjrzymy się ewolucji lęku. Opowiemteż o swojej własnej walce z lękiem i jak z nim przegrałem, po to, by cię dzisiaj przed tym ostrzec. Posłuchasz także o tym, jak działa nasze ciało w stanie stresu, jakie są fizyczne objawy lęku i jak długotrwały stres wpływa nanasze zdrowie.
Dziś porozmawiamy o wolności — tej prawdziwej, wewnętrznej, której nie da się odebrać nawet w więzieniu. Wewnętrzne zniewolenie to coś zupełnie innego niż fizyczne ograniczenia. To uleganie pokusom, czyli doświadczenie grzechu, rozumianego nie tylko religijnie, ale też psychologicznie i biologicznie. Grzech to regresja — cofnięcie się do pierwotnych instynktów, które pozbawiają nas głębszych uczuć i duchowego wymiaru. Chociaż daje chwilową ulgę, zamienia naszą wolność w uzależnienie od przyjemności. Niezależnie od przekonań, warto zrozumieć, jak ten mechanizm działa i jak odzyskać kontrolę nad swoim życiem — o tym właśnie będzie ten odcinek.
W życiu każdego z nas pojawiają się momenty, których nie da się przewidzieć ani zmienić — zwłaszcza wtedy, gdy tracimy coś lub kogoś ważnego. Żałoba nie dotyczy tylko śmierci bliskiej osoby, ale też utraty związku, pracy, zdrowia, marzeń czy poczucia bezpieczeństwa. To emocjonalna podróż, przez którą prowadzą nas kolejne etapy: zaprzeczenie, gniew, targowanie się, depresja i akceptacja. W tym odcinku przyjrzymy się, jak wygląda ten proces, dlaczego jest tak ważny i kiedy smutek może przerodzić się w coś groźniejszego. Jeśli przeżywasz stratę lub chcesz wesprzeć kogoś, kto mierzy się z bólem – ten podcast pomoże Ci zrozumieć, co się dzieje w sercu i umyśle podczas żałoby.
Cierpienie to doświadczenie wspólne nam wszystkim – nie omija nikogo, niezależnie od tego, czy pochodzi z ludzkich rąk, trudnych okoliczności, czy wynika z choroby. Czasem to ból psychiczny, innym razem fizyczny – samotność, strata, brak wsparcia czy zdrowia. Temat ten od wieków fascynuje filozofię, religie i psychologię. W szczególny sposób mówi o nim duchowość chrześcijańska, która wzywa do przyjęcia cierpienia jako części ludzkiej drogi – jak w słowach Chrystusa o niesieniu własnego krzyża. Psychologia natomiast uczy, jak cierpienie minimalizować i z niego wychodzić. Choć te podejścia mogą się wydawać sprzeczne, w tym odcinku zobaczysz, że mogą się uzupełniać i wspólnie prowadzić do głębszego zrozumienia sensu bólu i drogi przez trudność.
Czy wiesz, że nosisz w sobie instynkt obrony terytorium, odziedziczony po zwierzęcych przodkach? Tak jak one walczyły o przestrzeń i bezpieczeństwo, Ty również masz prawo chronić swoje granice. A jednak często milczysz, gdy ktoś je przekracza. Dlaczego tak się dzieje? W tym odcinku rozmawiamy o asertywności – tej zdrowej, nie mylonej z agresją ani uległością. Zajrzymy w głąb psychiki, by zrozumieć, co kryje się za trudnością w mówieniu „nie”. Poznasz różne typy superego – wewnętrznego strażnika, który czasem bardziej ogranicza niż chroni. Dowiesz się, jak odczytywać subtelne naruszenia swoich granic i jak zareagować w sposób, który nie rani innych, ale daje siłę Tobie. To opowieść o złości, która ma sens, i o odzyskiwaniu wpływu na własne życie.
Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, po co tak naprawdę żyjesz? Co nadaje sens każdemu porankowi, w którym otwierasz oczy? Człowiek to istota, która nie może funkcjonować bez celu. W przeciwieństwie do zwierząt, które kierują się instynktami, my potrzebujemy czegoś więcej – marzeń, pragnień, dążeń, które sprawiają, że nasze życie staje się podróżą ku czemuś większemu niż my sami.
Ale jak odnaleźć ten sens? Jak nie zgubić się w natłoku potrzeb, ambicji i pragnień? Jak nie poddać się fałszywym drogowskazom, które prowadzą nas na manowce? W dzisiejszym odcinku zajmiemy się tematem samorealizacji, zobaczymy, jak ważne są w naszej historii życia marzenia i jak świadomość własnych pragnień, celów jest kluczowa do dla naszego życia.
Przygotuj się na inspirującą podróż do wnętrza siebie, gdzie marzenia, decyzje i życiowe wybory splatają się w jedno – w twoją osobistą misję.
Rodzina stanowi centrum naszego życia, będąc podstawową jednostką społeczną, która jest fundamentem zarówno społeczeństwa, jak i nas samych jako jednostek. To w rodzinie kształtują się nasze wartości, normy społeczne oraz poczucie bezpieczeństwa. , a przede wszystkim nasza osobowość.
Od zarania dziejów ludzie budowali więzi rodzinne, które służyły zarówno im samym, jak i opiece nad potomstwem. Współczesne modele rodziny, od tradycyjnych rodzin nuklearnych po bardziej złożone struktury, odgrywają kluczową rolę w przekazywaniu wartości i budowaniu poczucia bezpieczeństwa.
W dzisiejszym odcinku zanurzymy się w fascynujący świat rodziny. Odkryjemy, jak różnorodne struktury rodzinne wpływają na rozwój jednostki, kształtują nasze codzienne życie oraz jakie wyzwania stoją przed współczesnymi rodzinami w dynamicznie zmieniającym się świecie.
Dołącz do nas i dowiedz się, jak rodzinne relacje kształtują naszą przyszłość i nas samych.
Odrzucenie to jedno z najbardziej bolesnych doświadczeń, jakich możemy doświadczyć. Właśnie dlatego należy je powstrzymać. Ale jak to zrobić? Czy mamy wpływ na drugiego człowieka, by nas nie odrzucił? Czy możemy kontrolować jego myśli, emocje, decyzje? Oczywiście, że tego nie potrafimy zrobić, chyba że zdecydujemy się na nieetyczną manipulację.
Ale problem bynajmniej nie jest tak zewnętrzny, jak nam się zazwyczaj wydaje. Dlatego faktycznie możemy coś zrobić. Mianowicie, powstrzymać samoodrzucenie.
Często wydaje nam się, że ludzie nas nie lubią, krytykują, oskarżają, poniżają, oceniają. Oczywiście, takie sytuacje się zdarzają. Ale najczęściej nawet nie zdążą tego zrobić – bo my już z góry zakładamy, że tak właśnie myślą. Wkładamy w ich umysły nasze własne przekonania, lęki i obawy. Sądzimy, że nas odrzucają, choć w rzeczywistości może im to nawet nie przyjść do głowy.
W istocie to my sami odrzucamy siebie, zanim ktokolwiek zdąży to zrobić.
Dlatego warto porozmawiać o zjawisku projekcji, a konkretnie – projekcji komplementarnej. To właśnie ona rozwiązuje nasz wewnętrzny dylemat. Gdy mamy w sobie wewnętrzny konflikt, często nie jesteśmy w stanie go zintegrować. Zamiast tego odrzucamy jedną z części naszego umysłu i projektujemy ją na inną osobę. Jeśli nie czegoś w sobie nie akceptujemy, dostrzegamy to u innych, po to by ich odrzucić, albo odrzucić siebie za pośrednictwem ich potępiającego rzekomo wzroku , ponieważ zaczynamy wierzyć, że to oni nas odrzucają.
Kluczem do powstrzymania odrzucenia jest świadomość tych mechanizmów. Jeśli dostrzeżemy, że to nie inni nas oceniają, ale my sami sobie to robimy – możemy zatrzymać ten proces. Nie chodzi o to, by zmieniać świat, ale by zmienić sposób, w jaki go postrzegamy. O tym jest ten podcast.
Wiara – słowo, które najczęściej kojarzy się z religią. Jednak w istocie jest czymś znacznie głębszym – to postawa psychologiczna, która otwiera człowieka na coś większego niż on sam. To wewnętrzna siła, która pozwala nam przekraczać własne ograniczenia, wyjść poza lęki i niepewności, spojrzeć dalej niż tylko na to, co namacalne i oczywiste.
Dzięki wierze człowiek otwiera się na duchowość – i nie chodzi tu jedynie o religijność w tradycyjnym rozumieniu. Duchowość to zdolność wyjścia poza siebie, poza własne ego, otwarcie się na innych i na rzeczywistość, która nas otacza.
Wiara towarzyszy nam każdego dnia w relacjach z ludźmi i w stosunku do samych siebie. Mówimy przecież: „Wierzę w ciebie”, „Mam wiarę w siebie”. To właśnie ta postawa daje nam odwagę, by ufać, podejmować ryzyko, budować głębokie więzi i nie poddawać się mimo przeciwności. Bez wiary trudno byłoby się rozwijać, spełniać marzenia czy kroczyć naprzód, kiedy droga wydaje się pełna przeszkód.
Nie można jednak pominąć faktu, że wiara także otwiera człowieka na Boga. Jest fundamentem Ewangelii, kluczem do duchowego wzrostu i wewnętrznego pokoju. To ona pozwala dostrzec sens tam, gdzie go nie widać, i znaleźć nadzieję nawet w najtrudniejszych chwilach.
Wiara jest więc czymś więcej niż przekonaniem – to sposób istnienia, który nadaje życiu głębię, kierunek i światło. To wybór, który czyni nas wolnymi i pozwala nam z odwagą patrzeć w przyszłość.
Wielu z nas zmaga się z kryzysem wewnętrznym. Kryzys to nieunikniona część życia – spotka każdego z nas, niezależnie od okoliczności. Choć może wydawać się przytłaczający, jest czymś więcej niż tylko trudnym doświadczeniem – to także potencjalna szansa na rozwój.
Żyjemy, dążąc do realizacji swoich marzeń i celów. Podejmujemy studia, uczymy dzieci, angażujemy się w pracę – wszystko to jest częścią naszego życia. Jednak te wysiłki często przysparzają nowych wyzwań i problemów. Bywa, że natrafiamy na sytuacje, które wydają się nie do rozwiązania: problem zdrowotny, psychiczny, społeczny. Chorujemy, ale nie wiemy, co jest przyczyną. Zmagamy się z depresją, lękami czy gniewem, licząc na ich szybkie przezwyciężenie, lecz poprawa nie przychodzi od razu. Niekiedy bliskie osoby nie rozumieją naszego stanu, a ich reakcje tylko pogarszają sytuację. W takich momentach możemy poczuć, że nie potrafimy sobie poradzić – i właśnie tak rodzi się psychiczny kryzys.
Kryzys jednak nie jest tragedią. Zapominamy, że samo jego wystąpienie nie oznacza jeszcze porażki. To, co naprawdę ma znaczenie, to nasza reakcja. To ona decyduje, czy kryzys stanie się dla nas początkiem zwycięstwa, czy przyczyną przegranej. Paradoksalnie, kryzys może okazać się korzystny – bez niego nie mielibyśmy szansy na prawdziwy rozwój i osiągnięcie trwałego sukcesu.
Aby kryzys miał charakter rozwojowy, musimy jednak go przezwyciężyć. Wymaga to czasu, refleksji i pracy nad sobą. Zrozumienie, że kryzys jest naturalną częścią życia, pozwala nam spojrzeć na niego z innej perspektywy. Nie jest to łatwa droga, ale w końcu prowadzi do większej siły, samodzielności i zdolności do radzenia sobie z przyszłymi trudnościami.
Kryzys to wyzwanie, ale także okazja. Podejmując wysiłek, by go przezwyciężyć, nie tylko pokonujemy bieżące trudności, lecz także budujemy fundamenty do realizacji naszych marzeń i celów.
Relacje międzyludzkie znajdują się w głębokim kryzysie. W obecnych czasach to paląca kwestia, która dotyczy nas wszystkich. Jeśli jako społeczeństwo, a nawet jako ludzkość, nie podejmiemy działań, konsekwencje będą katastrofalne. Pogrążymy się w zaburzeniach psychicznych, nieszczęściu, braku kompetencji społecznych i zerwanych więziach międzyludzkich.
Stoimy w obliczu kryzysu, jakiego jeszcze nie było w historii homo sapiens – a być może już ten kryzys trwa. A wszystko to z powodu coraz słabszych relacji między ludźmi. Dlatego dziś skupimy się na tym, jak istotne są kontakty społeczne i dlaczego ich zanikanie jest tak niebezpieczne.
Człowiek z natury jest istotą społeczną – kontakty międzyludzkie są nam niezbędne do życia i rozwoju. Jednak w każdej epoce istniały grupy odrzucone, osoby marginalizowane. Obecnie jesteśmy świadkami wzrostu wrażliwości społecznej na potrzeby takich osób. Mniejszości otrzymują coraz większe wsparcie, zarówno społeczne, jak i instytucjonalne.
Przykłady są liczne: mniejszości rasowe, które przez wieki były dyskryminowane, dziś są dowartościowywane poprzez globalne ruchy, takie jak Black Lives Matter, które zyskały na sile po tragedii uduszenia czarnoskórego mężczyzny przez amerykańskiego policjanta. Osoby z niepełnosprawnościami zyskały przestrzeń do pokazania swoich możliwości, choćby w ramach Paraolimpiady. W kulturze coraz większą obecność znajduje orientacja homoseksualna, co widać choćby w kinie, a ostatnio także inna tożsamość płciowa, która zaczyna funkcjonować w świadomości społecznej.
Mimo to, paradoksalnie, obserwujemy rosnące zjawisko samowykluczenia społecznego. Ludzie coraz częściej izolują się od świata, od innych, a czasem nawet od siebie samych. To niezwykle groźny trend, który grozi rozpadem podstawowych więzi społecznych.
W dzisiejszym podcaście postaramy się zrozumieć, co dzieje się z relacjami międzyludzkimi.
Wybaczenie sobie to jedno z większych wyzwań, jakie przed nami stoją. I jest to wyzwanie o charakterze głęboko wewnętrznym i często pozostaje przez nas niezauważone. A jednak ma ono kluczowe znaczenie dla naszego życia.
Dręczące nas poczucie winy potrafi kształtować wszystkie nasze zachowania, definiować relacje z innymi ludźmi, a co najważniejsze – wpływać na nasze samopoczucie. Nie dotyczy to jednak wszystkich. Dla osób, które nie odczuwają nadmiernego poczucia winy lub które mają zdrowe podejście do własnych błędów, temat wybaczenia sobie może nie wydawać się istotny. Nie dotyczy to również osób, które wcale się nie obwiniają, a zamiast tego chętnie przerzucają winę na innych – takie jednostki często aż za łatwo wybaczają sobie swoje działania.
Warto jednak pamiętać, że wybaczenie sobie nie oznacza całkowitego pozbycia się poczucia winy. Kluczem jest rozpoznanie i przezwyciężenie winy patologicznej – tej, która potrafi wpędzić nas w nerwicę, a jeszcze częściej w depresję. Uwolnienie się od destrukcyjnego ciężaru winy pozwala nam nie tylko lepiej funkcjonować na co dzień, ale także budować zdrowsze relacje z innymi i z samym sobą.
Bliskość dotyczy nas wszystkich, ponieważ jest nierozerwalnie związana z naszą naturą. Bliskość łączy się z otwartością, czułością i kontaktem, które stanowią fundamenty naszych relacji. To bardzo ludzkie zagadnienie, ponieważ jako istoty społeczne żyjemy w świecie ciągłego kontaktu z innymi ludźmi.
Nasza potrzeba bliskości kształtuje się od pierwszych chwil życia. Pierwszy kontakt, jaki mamy, to ten z matką – osobą, która nie tylko dostarcza nam pokarmu, ale przede wszystkim daje poczucie bezpieczeństwa. Dotyk matki, jej obecność, a nawet sam kontakt z jej ciałem budują w nas fundamenty emocjonalnej stabilności. Fizyczna bliskość, jakiej doświadczamy na tym etapie, staje się podłożem, na którym wyrasta nasza zdolność do budowania więzi psychicznej z innymi.
Jednocześnie zarówno brak bliskości, jak i jej nadmiar mogą prowadzić do trudności. Niedostatek może skutkować problemami z nawiązywaniem relacji, poczuciem samotności czy brakiem zaufania do innych. Z kolei nadmiar bliskości, przejawiający się np. w nadopiekuńczości, może tłumić potrzebę autonomii i zdolność do samodzielnego funkcjonowania.
Bliskość to złożony i wielowymiarowy temat, który przypomina nam, jak bardzo istotne jest znalezienie równowagi w relacjach – zarówno z innymi, jak i z samym sobą.