Een moleculaire schaar waarmee we DNA kunnen knippen en plakken zonder limieten? Een moleculair klok waarmee ons lichaam exact weet hoe laat het is? Vandaag twee ingewikkelde topics, CRISPR-Cas9 en het circadiaans ritme, op een bevattelijke manier gebracht in Pioniers van de Wetenschap.
Twee organismen waarvan je misschien dacht dat ze waren uitgestorven, maar dat toch niet zo blijkt te zijn - welke dino's kan je vandaag nog tegenkomen, en waar doet de vreselijke bacterie Yersinia pestis nog de ronde?
Is een obscuur Afrikaans visje de sleutel tot gezonde veroudering? En waarom kunnen sommige dieren hun zenuwstelsel herstellen, en anderen niet? Wij spraken erover met Valerie Mariën, die binnenkort haar doctoraat afrondt in het departement biologie aan KU Leuven.
Tot op de dag van vandaag worden vrouwen nog steeds benadeeld in de wetenschap - zowel onderzoek door als voor vrouwen is doorheen de geschiedenis ondervertegenwoordigd. Op deze internationale dag van vrouwen en meisjes in wetenschap staan we stil bij de rol van vrouwen in onderzoek.
Eén nieuw opkomend gevaar voor onze gezondheid, en een tweede die we grotendeels de wereld uit hebben geholpen. Deze aflevering hebben we het over hoe we als mensheid het wonder van antibiotica hebben verpest, en hoe scheurbuik voor lang de balans tussen grootmachten op zee bepaalde.
In de eerste aflevering van 2025 hebben we het over dé meest extreme toewijding aan de wetenschap - jezelf als proefpersoon gebruiken. Daarnaast bespreken we misschien wel de meest bekende biologische theorie: evolutie door natuurlijke selectie.
Voor onze 30ste jubileum staan we even stil bij wat we zelf doen. Hoe is wetenschap geëvolueerd van een ivoren toren voor intellectuelen tot een proces waar iedereen aan kan meedoen? Van de kermis tot de zoo, en van de "space race" tot onze eigen podcast, in deze aflevering staan we stil bij de wondere wereld van de wetenschapscommunicatie.
Hoe de wetenschap kan leiden tot fantastische uitvindingen, zoals een falend orgaan vervangen door dat van een dier, maar ook wel eens de mist in gaat, zoals een middel tegen ochtendmisselijkheid met verschrikkelijke bijwerkingen.
This episode we're going international, and talk to Professor Richard Wingate from University College London. What role has art played in building our image of the neuron? Why do we often overlook the "little brain" or cerebellum, despite it containing 80% of our brain cells? Find out all that and more in this English episode of "Pioniers van de Wetenschap"!
Je lichaam heeft gespecialiseerde cellen om elke ziekte af te weren die je kan tegenkomen (zelfs die dat nog niet bestaan!), en dat is maar één van de vele wonders van ons afweersysteem. Naast dat onderwerp hebben we het ook over de vrees van de vele zogeheten "trypanofoben" onder ons - de hypodermische naald, die desondanks deze angst een enorme rol speelt in geneeskunde.
Wist je dat de gekkekoeienziekte niet door een virus, bacterie of parasiet wordt overgedragen, maar door een afwijkend eiwit? Of dat de uitvinder van de wonderlijke IVF-procedure door zijn collega's en de media gedemoniseerd werd, omdat zijn uitvinding "onnatuurlijk" zou zijn? Ontdek er alles over tijdens deze aflevering van Pioniers van de Wetenschap!
Deze week bespreken Lucas en Pieter twee uiteenlopende topics - één van de gevaarlijkste drugs ter wereld, en de genetische verklaring voor lapjeskatten.
Vandaag op Pioniers van de Wetenschap: twee specifieke takken van de geneeskunde die in de recente geschiedenis (gelukkig) een hele ontwikkeling hebben doorgemaakt, urgentiegeneeskunde en tandheelkunde.
De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Wat zijn de symptomen, en wat gebeurt er dan precies in de hersenen? Onze gaste in deze aflevering, neuropsychologe dr. Joyce Bosmans, komt het ons vertellen. Ze gaat daarbij ook in op haar eigen onderzoek, namelijk hoe alzheimer het evenwicht kan aantasten. En wat we daaraan kunnen doen. Ontdek het hier!
De wetenschap brengt ons veel levensreddende medicijnen en interventies, maar af en toe zit daar ook een blunder tussen - vandaag vertelt Lucas over het duistere verhaal van OxyContin. En ooit al stilgestaan bij hoe indrukwekkend het eigenlijk is dat een plant met wat water en lucht tot één van de grootste organismen op aarde kan groeien? Pieter doet hoe dat juist werkt uit de doeken.
Wat hebben platte champagne die spontaan begint te bubbelen in je maag en een dodelijke duikersziekte met elkaar gemeen? En wat was de grootste wetenschappelijke samenwerking ooit, maar tegelijk ook de spannendste wedstrijd in de biologie? Ontdek de antwoorden in deze aflevering van Pioniers van de Wetenschap!
Duik samen met Marc Van Ranst mee in de fascinerende wereld van de allerkleinste wezens en de middelen waarmee we onszelf er tegen beschermen. Beluister ook hoe hij terecht gekomen is in de virologie, en zijn advies om de wetenschap te beschermen tegen absurde complottheoriën en fake news.
Hoe de Duitsers tijdens WOI aspirine gebruikten om Britse bommenproductie te dwarsbomen, en wie met een mortaliteit van 300% de dodelijkste operatie aller tijden uitvoerde, ontdek het in deze aflevering over de geschiedenis en wetenschap achter aspirine en amputaties.
Een kijk naar hoe de bril veel mensen hun zicht op het leven veranderd heeft, en het verhaal van Henrietta Lacks, de vrouw wiens gestolen cellen nu verspreid zijn overheen heel de wereld. Wil je bijdragen aan Ekoli's inclusief wetenschapsfestival? Dat kan hier: https://projecten.streekfondsoostvlaanderen.be/nl-NL/project/gent-questival-ekoli-s-inclusieve-wetenschapsfestival
In deze aflevering spreken we met Anna Wester, die in haar doctoraat onderzoek doet naar angststoornissen. Daarbij gebruikt ze ook een toestel om stress te meten, in de volksmond ook wel gekend als een "leugendetector". Sinds COVID19 zijn angststoornissen drastisch toegenomen - wat kunnen we daaraan doen? En zo'n leugendetector, werkt dat wel echt? Ontdek het hier!
