Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi Power FM Podcast ödüllerinde En Güçlü Bilim - Teknoloji Podcasti kategorisinde aday!
Oy vermek için Sosyal Medya Kanallarımız ve Linki takip edin.
Bu bölüm, yapay zekanın en kritik bileşenlerinden biri olan veri üzerine odaklanıyoruz. Verinin toplanmasından temizlenmesine, etiketlenmesinden modele beslenmesine kadar uzanan bu süreç, bir yapay zeka sisteminin “zekasını” doğrudan belirliyor. Podcast boyunca veri mühendisliğinin temel adımları, model optimizasyonu , overfitting gibi teknik kavramları sade örneklerle ele alıyoruz ve veri neden yapay zeka için bu kadar önemli anlamaya çalışıyoruz.
Kaynaklar:
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'nde bu bölüm DARPA başta birçok savunma sanayi kuruluşunun yapay zeka fonlarından yola çıkıp günümüzdeki uygulamalara kadar yapay zeka savunma sanayi alanında nasıl yer buluyor? Günümüzde en önemli çalışmalar neler, neler yapılıyor anlamaya çalışıyoruz.
Kaynaklar:
Websitem: https://fbildirici.github.io
Substack Kanalımız: https://otostopcununyzrehberi.substack.com/?utm_campaign=profile_chips
Kişisel web sitem: fbildirici.github.io
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberinde Bu Bölüm:
Yapay zeka hayatımıza hızla giriyor ama onu gerçekten anlayabiliyor muyuz? Bu bölümde, yapay zekanın neden bu kadar güçlü ama bir o kadar da anlaşılmaz olduğunu tartışıyoruz. Kara kutu problemi, güvercinlerin tümor tespiti, savunma sanayinde kullanılan sistemler ve "yeni bir Oppenheimer anı" yaşadığımız iddialarıyla dolu kapsamlı bölümümüze hoşgeldiniz. Teknik detayları herkesin anlayabilecekleri örnekler sadeleştiriyor, etik ve toplumsal etkileri Stuart Russell, Cathy O'Neil, Mustafa Suleyman gibi uzmanların görüşleriyle konuşuyoruz. Bu bölüm ayrıca benim geçtiğimiz haftalarda Savunma Sanayii Akademimizin EnX buluşmasında yaptığım konuşmanın biraz incelemeli bir hali diyebiliriz :)
Kaynaklar ve linkler:
Cathy O'Neil – Weapons of Math Destruction
Mustafa Suleyman – The Coming Wave
Stuart Russell – Human Compatible
Hannah Fry – Hello World
AI and military ethics: MIT Technology Review
Açiklanabilir Yapay Zeka (XAI) araçlari: christophm.github.io/interpretable-ml-book
Kisisel web sitem: fbildirici.github.io
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'nde bu bölüm,, Nobel ödüllü fizikçi Richard Feynman'ın yapay zeka üzerindeki şaşırtıcı ve derin mirasını keşfe çıkıyoruz. Donanım devriminin, işlemcilerin, gpuların, temelini atan 1959'daki vizyoner konuşması "Aşağıda Bolca Yer Var"dan , günümüz YZ'sini güçlendiren GPU'ların kavramsal atası olan devasa paralel mimari Connection Machine üzerindeki pratik çalışmalarına uzanan bir yolculuğa çıkıyoruz.
Kaynaklar:
Substack Kanalındaki Konuyla İlgili Yazımız: https://otostopcununyzrehberi.substack.com/p/richard-feynmandan-yapay-zekaya-dair
Feynman'ın Hesaplama ve Bilgisayar Bilimi Üzerine Ders Notları:
Feynman ve Çiçeğe Övgü (Sanat ve Bilim İlişkisi) Yazısı:
https://www.themarginalian.org/2013/01/01/ode-to-a-flower-richard-feynman/
Makineler Düşünebilir Mi Videosu:
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'nde bu bölüm Chris Miller'ın ödüllü eseri 'Chip War' rehberliğinde, bu küçük silikon parçalarının kontrolü için verilen küresel savaşı mercek altına alıyoruz. Soğuk Savaş'ın ilk füzelerinden Silikon Vadisi'nin doğuşuna, ABD-Japonya rekabetinden günümüzün en sıcak cephesi olan yapay zeka çip savaşına uzanan bu hikaye, casusları, dev şirketleri ve süper güçleri karşı karşıya getiriyor. Gezegenin geleceğinin neden ve yapay zekanın Tayvan'daki birkaç fabrikaya bağlı olduğunu keşfetmek için Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'ni takip edin.
Kaynaklar:
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberinin bu bölümünde, son dönemde birçok Linkedin postunda gördüğümüz, yapay zekayla etkili iletişim kurmanın iki temel yolunu tüm yönleriyle inceliyoruz. Prompt Engineering ile başlayarak, AI modellerinden nasıl daha iyi sonuçlar alabileceğimizi, farklı prompt türlerini (zero-shot, few-shot, chain-of-thought) ve bunların pratik uygulamalarını detaylı şekilde ele alıyoruz. Ardından Context Engineering'e geçerek, yapay zekâ etkileşimlerini nasıl daha akıllı, kişiselleştirilmiş ve güçlü hale getirebileceğimizi keşfediyoruz. Andrej Karpathy'nin CPU-RAM benzetmesinden yola çıkarak, sistem prompt'ları, konuşma hafızası, RAG (Retrieval Augmented Generation), uzun vadeli hafıza ve fonksiyon çağırma gibi temel bileşenleri gerçek dünya örnekleriyle açıklıyoruz. Bu bölüm, hem teknik detayları merak edenler hem de AI ile daha verimli çalışmak isteyen herkes için iyi bir giriş olacaktır.
Kaynaklar:
Websitem: fbildirici.github.io
Karpathy - Yazılım Tekrar Değişiyor: https://www.youtube.com/watch?v=LCEmiRjPEtQ
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberinin bu bölümünde Chris Dixon'un Oku Yaz Sahip Ol: İnternetin Geleceği kitabından ilham alarak, blockchain, web3, yapay zeka ve internetin geleceği nasıl olacak tartışmaya çalışıyoruz. Bunu yaparken de Sam Altman ve Mustafa Suleyman'ın önerisi ve Andressen Horowitz a16z Crpyto yürütücüsü Dixon'un diliyle yapıyoruz.
Kaynaklar:
* https://fbildirici.github.io
Chris Dixon - Oku Yaz Sahip Ol
https://www.goodreads.com/book/show/178628338-read-write-own
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'nin bu bölümünde Cathy O’Neil ve Hannah Fry’ın kitaplarını ana çerçeveye alarak, algoritmaların eğitimden adalete, finanstan sağlığa uzanan etkilerini çarpıcı gerçek hikâyeler, vaka analizleri ve etik ikilemlerle ele alıyoruz. Joy Buolamwini ve Timnit Gebru’nun çalışmalarından, Amazon’un işe alım yapay zekâsındaki cinsiyet yanlılığına; COMPAS risk puanlarından yüz tanımanın yanlış tutuklamalara uzanan sonuçlarına kadar pek çok örnekle, “makinelerin gücü” ile “insan dokunuşu” arasındaki dengeyi sorguluyor; şeffaflık ve hesap verebilirlik için pratik yol haritaları düşünüyoruz.
Kaynaklar
Websitem: fbildirici.github.io
O’Neil, Cathy. Weapons of Math Destruction: How Big Data Increases Inequality and Threatens Democracy(2016). [Türkçe: Matematiksel İmha Silahları]
Fry, Hannah. Hello World: Being Human in the Age of Algorithms (2018).
Angwin, J., Larson, J., Mattu, S., Kirchner, L. “Machine Bias” — ProPublica (2016).
Dastin, Jeffrey. “Amazon scraps secret AI recruiting tool that showed bias against women” — Reuters (2018).
ACLU Michigan. “The Arrest of Robert Williams: Faulty Facial Recognition Leads to Wrongful Arrest” (2020 ve sonrası gelişmeler).
Buolamwini, Joy & Gebru, Timnit. “Gender Shades: Intersectional Accuracy Disparities in Commercial Gender Classification” (2018); ayrıca Algorithmic Justice League materyalleri.
MIT Moral Machine Projesi (2018): Otonom araçlarda etik tercihlerin kültürler arası farklılıklarına ilişkin bulgular.
𝗢𝘁𝗼𝘀𝘁𝗼𝗽𝗰𝘂𝗻𝘂𝗻 𝗬𝗮𝗽𝗮𝘆 𝗭𝗲𝗸𝗮 𝗥𝗲𝗵𝗯𝗲𝗿𝗶'nin bu bölümünde konuğumuz 𝗢𝗽𝗲𝗻𝗔𝗜'𝗱𝗮 𝗥𝗲𝘀𝗲𝗮𝗿𝗰𝗵 & 𝗗𝗲𝘃𝗲𝗹𝗼𝗽𝗺𝗲𝗻𝘁 𝗘𝗻𝗴𝗶𝗻𝗲𝗲𝗿 olarak çalışmalarına, araştırmalarına devam eden Dr. Sercan Karakaş. Sercan hocamızla bu bölüm, merakın, tutkunun, merak edilen soruların peşinden gitmenin, farklı disiplinlerden beslenmenin getirilerinden, OpenAI'da çalışmanın nasıl olduğuna, akademik kariyerine ve geçmişine, genç araştırmacılara tavsiyelerine, Türkiye'de ve dünyada araştırma ve ürün şirketlerinin odaklarına oldukça keyifli bir sohbet ettik.
𝗞𝗮𝘆𝗻𝗮𝗸𝗹𝗮𝗿:
Sercan Karakaş hocamızın 𝗟𝗶𝗻𝗸𝗲𝗱𝗶𝗻 Hesabı: https://www.linkedin.com/in/sercan-k-90b044137/
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'nin bu bölümünde, TIME dergisinin 2025 TIME100 AI listesinde yer alan vizyoner liderlerden, sanatçılardan ve politika yapıcılardan başlayarak; Karen Hao’nun kapsamlı araştırması Empire of AI: Dreams and Nightmares in Sam Altman’s OpenAI kitabında ortaya koyduğu güç mücadeleleri, etik ikilemler ve teknoloji imparatorluklarıyla devam ediyor. Hep beraber, hem yapay zekâyı şekillendiren insanların hikâyelerine tanıklık edecek hem de OpenAI’nin yükselişiyle ortaya çıkan rüyalar ve kâbuslar üzerinden teknolojinin toplumsal etkilerini keşfedeceğiz.
Kaynaklar:
Websitem: fbildirici.github.io
Substack Kanalımız: https://otostopcununyzrehberi.substack.com
TIME, TIME100 AI 2025 koleksiyonu
Hao, Karen. Empire of AI: Dreams and Nightmares in Sam Altman’s OpenAI (Penguin Press, 2025)
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberinin bu bölümünde, OpenAI adlı kuruluşun 2015’ten günümüze uzanan hikâyesini yapay zekanın hikayesiyle birlikte keşfediyoruz. Kurucularından, "gelir modeline" geçişine; GPT‑1'den GPT‑4'e uzanan teknolojik evrime; “OpenAI mafyası” olarak anılan girişimcilerin sektöre etkisinden, Sam Altman’ın dramatik kovulma ve dönüş öyküsüne kadar her detayı anlayarak yapay zekanın en önemli şirketini anlamaya çalışıyoruz.
Kaynaklar:
Websitem: https://fbildirici.github.io
OpenAI Podcast – OpenAI içinden derin sohbetler: OpenAI Podcast
TechStuff: The Story of OpenAI – kuruluş ve kâr modeline geçiş: Podcast bölümü
Empire of AI – Karen Hao’nun 2025’te yayımlanan kitabı: Empire of AI – Wikipedia
Sam Altman kovulma ve geri dönüşü – detaylı kronoloji (Reuters): Reuters zaman çizelgesi
Otostopçu'nun Yapay Zeka Rehberinin bu bölümünde ülkelerin yapay zeka yarışını ve yapay zekâ yarışının küresel boyutlarını mercek altına alıyoruz. Kai-Fu Lee’nin AI Superpowers kitabındaki dört dalga teorisinden yola çıkarak ABD’nin inovasyon ekosistemini, Çin’in devlet destekli atılımlarını, Avrupa ve özellikle Fransa’nın etik liderlik ve açık kaynak hamlelerini, Hindistan’ın kapsayıcı stratejilerini, Japonya’nın robotik uzmanlığını, Güney Kore’nin yarı iletken gücünü ve Körfez ülkelerinin mega yatırımlarını ele alıyoruz. OpenAI, Anthropic, Mistral AI, Hugging Face, Baidu, SenseTime, Samsung, G42 gibi şirketlerin yanı sıra MIT, Tsinghua, CNRS, IIT Madras ve MBZUAI gibi araştırma kurumlarının rolünü inceliyoruz. Hem teknolojik rekabeti hem de etik, regülasyon ve toplumsal dönüşüm boyutlarını tartışmaya çalışıyoruz.
Websitem: https://fbildirici.github.io
Kaynaklar
Kai-Fu Lee, AI Superpowers: China, Silicon Valley, and the New World Order (2018).
Stanford University, AI Index Report 2024 .
European Commission, Artificial Intelligence Act belgeleri .
TechCrunch, “Mistral AI and Europe’s Open Source AI Ecosystem” .
NITI Aayog (Hindistan), National Strategy for Artificial Intelligence .
Bhashini Project, Government of India .
Japan AI Strategy Documents (AI Promotion Act, 2025)
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'nin bu bölümünde, Brian Christian’ın çarpıcı kitabı The Alignment Problem rehberliğinde, yapay zekâ sistemlerinin insan değerleriyle uyumlu kalmasını sağlamanın neden bu kadar zor olduğunu keşfe çıkıyoruz. Amazon’un önyargılı işe alım algoritmasından, COMPAS adalet yazılımının yarattığı tartışmalara; oyunlarda “ödül hackleyen” makinelerden, büyük dil modellerinin kültürel etkilerine kadar birçok gerçek hikâye ve uzman görüşü ile, yapay zekânın geleceğini belirleyecek en kritik problemi masaya yatırıyoruz. Bunu yaparken de bu hafta okuduğum AI 2027 Senaryosundan yola çıkıyoruz.
Kaynaklar:
Ücretsiz Yapay Zekaya Giriş Eğitimi Online:
AI 2027 Senaryosu:
Kitap Hakkında:
https://brianchristian.org/the-alignment-problem/
Çok severek bahsettiğim matematikçi Hannah Fry'ın Youtube Kanalı:
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'nin bu bölümünde konuğumuz Organizasyonel Dönüşüm ve Agility Danışmanı & Eğitmen Mehmet Emre Öğün
ile bu hafta yapay zeka çağında organizasyonlar nasıl dönüşmeli sorusundan yola çıkıp Frederic Laloux'un 2014 yılında yazdığı Reinventing Organizations kitabının odağında konuşuyoruz. Bunu yaparken tarih boyunca insanlık hangi dönüşümleri yaşadı, zihinsel dönüşümlerimiz, evrimsel süreç organizasyonların dönüşümünü nasıl etkiledi, yapay zeka devrimi nasıl bir değişim yaratacak, yapay zeka devriminde organizasyonlar nasıl bir organizasyon modeli düşünmeli konusunu odağa alıp geniş, keyifli bir sohbeti kaynaklarıyla paylaşıyoruz.
Herkes için Yapay Zeka Eğitimi - Online:
Mehmet Emre Öğün:
https://www.acmagile.com/uzmanlarimiz/mehmet-emre-ogun
Websitem:
https://fbildirici.github.io
Reinventing Organizations Kitabı Wiki:
https://reinventingorganizationswiki.com
Corporate Rebels:
https://www.corporate-rebels.com
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'nin bu bölümünde yapay zekanın ulaşması beklenen en sorunlu, en ürkütücü, en korkutucu seviyelerinden biri olan Süper Zeka'yı, Süper Yapay Zeka'yı, Genel Yapay Zeka'yı ele alan ve yapay zeka dünyasının en beğenilen kitaplarından Süper Zeka: Yollar, Tehlikeler, Stratejiler kitabından yola çıkıyoruz ve süper zeka konuşuyoruz.
Türkçe ve ücretsiz AI for Everyone eğitimine kayıt olmak için:
Süper Zeka: Yapay Zeka Uygulamaları, Tehlikeler ve Stratejiler:
https://www.amazon.com.tr/Süper-Zeka-Uygulamaları-Tehlikeler-Stratejiler/dp/6052116781
Nick Bostrom'un yakın zamanda kitabı tekrar ele alışı:
https://www.youtube.com/watch?v=8EQbjSHKB9c
Kitap hakkında yazılmış bir değerlendirme makalesi:
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'nin bu bölümünde yapay zeka yazılım geliştirmeyi nasıl etkileyecek, yazılım geliştirme yapay zeka ile bitecek mi, vibe coding nedir, yazılım geliştiriciler işsiz mi kalacak konuşuyoruz. Bunu yaparken de Andrej Karpathy başta en önemli uzmanların görüşlerine göz atarak bir değerlendirme yapıyoruz, Karpathy'nin AI Startup School'da yaptığı "Software is changing again" sunumundan ilham alarak ilerliyoruz.
Ülkem İçin Yapay Zeka Derneği:
Türkiye Yapay Zeka Ödülleri 2025:
2. Türkiye Yapay Zeka Forumu:
Kaynaklar:
Websitem:
AI Startup School - Andrej Karpathy:
https://www.youtube.com/watch?v=LCEmiRjPEtQ
Ethan Mollick - Co - Intelligence:
https://www.youtube.com/watch?v=8FnOkxj0ZuA
From Coders to Integrators Blogu:
Guardian - “AI will not replace programmers, but it will transform their jobs
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'nin bu bölümünde Mustafa Suleyman'ın The Coming Wave kitabını odağa alıyoruz ve Bill Gates'in de favorileri arasında olan bu kitaptan yola çıkarak Yapay Zeka ve Biyoteknoloji ilişkisini konuşuyoruz.
Mustafa Suleyman bu kitapta yapay zeka geliştirme ve olumsuz sonuçlara yol açmamak için odağa almamız gereken "Containment Problem - Dizginleme Problemi" ne odaklanıyor.
Kaynaklar:
Kitap Tanıtımı: https://the-coming-wave.com
Mustafa Suleyman Kitap Hakkında Röportajı: https://www.youtube.com/watch?v=S908LlqOLq0
Mustafa Suleyman ve Yuval Noah Harari - Yapay Zekanın Geleceği:
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'nin bu bölümünde teknoloji dünyasının en önemli isimlerinden Ray Kurzweil'in yıllardır, süperzeka, yapay zeka, teknolojik tekillik, insan makine birleşimi, makinelerin insan düzeyinin üstüne çıkışını anlattığı Singularity kavramını ele alıyoruz. Önce Singularity is Near ile tekilliği anlatan, sonra yapay zeka devrimi ile Singularity is Nearer diyen Kurzweil'in bu tezini geçtiğimiz haftalarda Sam Altman aldı ve "bu geçiş yumuşak olacak" tezi ile hepimizi rahatlattı.
Gelin Singularity, Tekillik, Teknolojik Tekillik, Yumuşak Tekillik konularına beraber bakalım.
Kaynaklar:
Websitem: https://fbildirici.github.io
Sam Altman ve Gentle Singularity Blogu: https://blog.samaltman.com/the-gentle-singularity
Ray Kurzweil'in Değerlendirmeleri:
Ray Kurzweil ve Tahminleri:
https://www.popularmechanics.com/science/a65253231/2045-singularity-ray-kurzweil-prediction/
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberi'nin ilk konuklu bölümünde Erdem Günsür'ü konuk alıyor. Chomksy, Elton John, İnsanın Anlam Arayışı, Yapay Zeka Sanat Yapar Mı, Bullshit Jobs, Byung Chul Han, Banksy, Mona Lisa derken belgesel tadında bir sohbet ediyoruz.
Erdem Günsür'ün Web Sitesi: https://www.erdemgunsur.com/about
Websitem:
Kaynaklar - Öneriler:
Banksy - Exit Through The Gift Shop:
The Mona Lisa Curse:
Chomsky ve Rızanın İmalatı:
Chomksy - Education for Whom and For What
Yuval Noah Harari - Homo Deus
Kitaplar:
Noam Chomksy - Manifacture The Consent (Tr. Rızanın İmalatı)
David Graeber - Bullshit Jobs (Tr. Trişkidan İşler)
Viktor Frankl - İnsanın Anlam Arayışı
Yanis Varoufakis - Tekno Feodalizm
Otostopçunun Yapay Zeka Rehberinin yaz sezonunda insanlık tarihinin bilgi temelli en büyük icadıyla yüzleşiyoruz: yapay zekâ çağı. Yuval Noah Harari’nin Nexus adlı kitabından ilhamla, bilgi ağlarının taş devrindeki hikayelerden günümüzün algoritmik karar sistemlerine nasıl evrildiğini adım adım anlıyor, tarihin ilk adım adım gerçeklik inşa eden Nexus'unu anlamaya çalışıyoruz.
Websitem: https://fbildirici.github.io
Kaynaklar: