“Ik kon mijn ogen niet geloven” – directeur Birgit Donker over haar nieuwe fotomuseum.
Toen Birgit Donker, directeur van het Nederlands Fotomuseum, op zoek ging naar een nieuw onderkomen voor het museum, had ze schetsen gemaakt van een vierkant gebouw met het depot in het hart. En via allerlei omwegen stuitte ze uiteindelijk op pakhuis Santos in Rotterdam – een imposant, vierkant gebouw dat perfect past bij haar oorspronkelijke schets. “Ik kon mijn ogen niet geloven,” vertelt ze. “Dit was het gewoon.”
Tweeëntwintig jaar na de opening in de binnenstad en 18 jaar na de verhuizing naar de Wilhelminakade, verhuist het Nederlands Fotomuseum in het najaar van 2025 naar dit historische pakhuis, op een steenworp afstand van de huidige locatie. Een plek die de fotografie eindelijk de ruimte geeft die het verdient. Want het is eigenlijk best gek: we leven in een beeldcultuur, maken gemiddeld 20 foto’s per dag, zo vertelt Birgit Donker, en toch is museale aandacht voor fotografie nog maar heel recent. Pas in 1989 begon het Rijksmuseum bijvoorbeeld serieus met het verzamelen van foto’s. En ook de fotomusea in Amsterdam en Den Haag zijn allemaal van rond de laatste eeuwwisseling.
In deze aflevering van De Museoloog vertelt Birgit Donker over de bijzondere zoektocht, over de enorme waarde van fotografie – als kunst, als document, als verhaal – en over het belang van een echt fotografiemuseum. Want fotografie is zoveel meer dan kunst of documentair: het is misschien wel de meest veelzijdige spiegel van ons leven. Luister naar aflevering 34 en hoor waarom Pakhuis Santos de volgende grote stap is in de geschiedenis van het Nederlands Fotomuseum.
Tot zijn verrassing ontdekte Dingeman Kuilman – toen hij directeur werd van het Stedelijk Museum Breda – dat de wortels van het Nederlands Koningshuis in Breda liggen. Het verhaal van Nederland is zoveel rijker dan slechts de Hollandse geschiedenis dat hij besloot om er een vaste presentatie over te maken: De Nassaus van Breda. Ons nationale verhaal stamt uit de 19e eeuw en het vertelt over wie wij zijn, als natie. Maar dat narratief heeft door de eenzijdige nadruk op slechts een deel van de geschiedenis de neiging om andere perspectieven en mensen uit te sluiten.
Door lokale geschiedenissen te vertellen en daarbij ook naar eerdere of latere periodes te kijken kunnen we een ‘open’ verhaal vertellen. Want een open verhaal is een divers verhaal en als er in deze tijd één ding nodig is dan is het wel het overbruggen van de kloof tussen verschillende groepen. Tussen de praktisch en de theoretisch opgeleide mensen bijvoorbeeld. Daarom ook wil Dingeman Kuilman zowel kunst als geschiedenis tonen in een van de nieuwste stadsmusea van Nederland.
Afl. 1: "Jullie weten niet wat je in huis hebt"
Deze zomer besloot de Gemeenteraad van Heerlen om miljoenen te steken in de vernieuwing van het Thermenmuseum tot het Romeins Museum. Luister vanaf woensdag 10 december naar het ongelooflijke verhaal van ‘The making of het Romeins Museum’. Een verhaal over de neergang én de wederopstanding van een stad. Een verhaal ook over het strategisch denken en handelen van een gedreven groep mensen áchter het museum! Een succes waar jaren aan gewerkt is.
Vanaf woensdag 10 december publiceer ik álledrie de afleveringen van deze mini-serie podcasts in één keer. Inspiratie uit Heerlen die ik graag met jullie deel, voor onder de kerstboom en om straks het nieuwe jaar met goede moed weer in te gaan.
M.m.v. Hans Thuis, Jordy Clemens, Karen Jeneson, Benoît Mater, Jody Martens en Camille Oostwegel
Aflevering 1, “Jullie weten niet wat je in huis hebt”, vertelt het verhaal van de ruim tien jaar die voorafgingen aan het miljoenenbesluit van de gemeenteraad van Heerlen. Het gaat over jarenlang laten zien wat je waard bent, zodat het moment van stemming voelt als een formaliteit: “Maar dat hadden we toch al besloten?”
Afl. 2: “Samen het persoonlijke oppakken”
Deze zomer besloot de Gemeenteraad van Heerlen om miljoenen te steken in de vernieuwing van het Thermenmuseum tot het Romeins Museum. Luister vanaf woensdag naar het ongelooflijke verhaal van ‘The making of het Romeins Museum’. Een verhaal over de neergang én de wederopstanding van een stad. Een verhaal ook over het strategisch denken en handelen van een gedreven groep mensen áchter het museum! Een succes waar jaren aan gewerkt is.
Vanaf komende woensdag publiceer ik álledrie de afleveringen van deze mini-serie podcasts in één keer. Inspiratie uit Heerlen die ik graag met jullie deel, voor onder de kerstboom en om straks het nieuwe jaar met goede moed weer in te gaan.
Luister naar ‘The Making of het Romeins Museum’, met medewerking van Hans Thuis, Jordy Clemens, Karen Jeneson, Benoît Mater, Jody Martens en Camille Oostwegel
Aflevering 2, “Samen het persoonlijke oppakken”, gaat over de diepe crisis die Heerlen doormaakte in de jaren ’80 en ’90 van de vorige eeuw. Het vertelt hoe de inwoners en het stadsbestuur, met enorme kracht en zelfverzekerdheid, samen weer betekenis willen geven aan hun stad. Daarbij speelt het Romeinse erfgoed een centrale rol.
Afl. 3 “Gewoon de mens van toen, heel dichtbij”
Deze zomer besloot de Gemeenteraad van Heerlen om miljoenen te steken in de vernieuwing van het Thermenmuseum tot het Romeins Museum. Luister vanaf woensdag naar het ongelooflijke verhaal van ‘The making of het Romeins Museum’. Een verhaal over de neergang én de wederopstanding van een stad. Een verhaal ook over het strategisch denken en handelen van een gedreven groep mensen áchter het museum! Een succes waar jaren aan gewerkt is.
Vanaf komende woensdag publiceer ik álledrie de afleveringen van deze mini-serie podcasts in één keer. Inspiratie uit Heerlen die ik graag met jullie deel, voor onder de kerstboom en om straks het nieuwe jaar met goede moed weer in te gaan.
Luister naar ‘The Making of het Romeins Museum’, met medewerking van Hans Thuis, Jordy Clemens, Karen Jeneson, Benoît Mater, Jody Martens en Camille Oostwegel
Aflevering 3 “Gewoon de mens van toen, heel dichtbij” draait om de vraag hoe je via ingekraste namen op oude potscherven in contact kunt komen met de mensen van toen. In Heerlen staat de mens centraal, zowel die van vroeger als die van nu.
De meerstemmige samenleving
In de derde aflevering van The making of Labyrinthia, ‘De meerstemmige samenleving’, gaat het over de wijze waarop het Drents Museum ook heel andere groepen wil bereiken. Meerstemmigheid en inclusiviteit zijn in Drenthe niet persé hetzelfde als in bijvoorbeeld de Randstad.
In de podcast bespreken we onder meer samenwerkingen met de Molukse gemeenschap en projecten gericht op mensen die minder bekend zijn met musea of niet vanzelfsprekend naar tentoonstellingen gaan.
Inclusiviteit gaat echter verder. Het betekent ook rekening houden met bezoekers met fysieke of zintuiglijke beperkingen. Hoe maak je een tentoonstelling die toegankelijk is voor iedereen, ongeacht achtergrond of mogelijkheden?
Labyrinthia laat zien hoe universele verhalen en vragen mensen uit alle lagen en plekken van de samenleving kunnen raken. In deze aflevering hoor je hoe het Drents Museum werkt aan een plek waar iedereen zich welkom voelt.
Schrijf je in voor inspirerende verhalen van mensen die musea in beweging brengen: https://www.odding.nl/nieuwsbrief/
Niet het vakgebied maar de mens!
In musea proberen we de hele wereld te vangen. Verzamelen is dan ook een oermenselijke bezigheid. We verzamelen om de wereld beter te begrijpen, om greep op ons bestaan te krijgen. Traditioneel waren collectiepresentaties in musea uitstallingen van de mooiste objecten die volgens wetenschappelijke inzichten werden geordend. Kunstmusea waren ingericht in scholen en stijlen; historische musea in tijdperken en landen of culturen en natuurhistorische musea volgden vaak de indeling van Linnaeus. Maar sinds een aantal jaren zijn we losser, associatiever en zelfs eclectischer geworden. Want het publiek wil verbaasd worden, verwonderd en meegezogen in andere denkwerelden. Het kunstpubliek krijgt nu vaak een thematische of ‘transhistorische’ presentatie voorgeschoteld en families een ‘belevenis’.
Ook het Drents Museum heeft met ‘Labyrinthia’ afscheid genomen van de strikte indeling volgens traditionele vakgebieden. Het museum wil de zintuigen prikkelen en stelt ‘universele’ vragen. Het maakt van de grootste zwakte een kracht door het doolhof van zalen te omarmen en er een labyrintische reis door de collectie van te maken.
Luister naar The Making of Labyrinthia in het Drents Museum met in deze tweede aflevering (vanaf 21/11) ‘Niet het vakgebied maar de mens’ gaat het over de universele vragen, over de zintuigen en over ‘Witte Maegie’, het vriendelijke huisspook dat je op je tocht door het museum begeleidt.
Schrijf je in voor inspirerende verhalen van mensen die musea in beweging brengen: https://www.odding.nl/nieuwsbrief/
Aflevering 1: De gelijkbenige driehoek van Harry Tupan
Hoe is het grote succes van het Drents Museum toch te verklaren? Het heeft ongetwijfeld met gevoel voor de tijdgeest te maken. Maar volgens directeur Harry Tupan is het eigenlijk vrij simpel. Je moet gewoon de gelijkbenige driehoek in de gaten houden met op iedere zijde een belangrijk thema: het verhaal, het object en de enscenering. Samen vormen deze drie thema’s het ideale beeld van hoe een tentoonstelling er voor het publiek moet uitzien. Het verhaal, het object en de enscenering moeten met elkaar in evenwicht zijn. Deze magische formule past het museum altijd toe. Dus zowel op de grote tijdelijke tentoonstellingen als nu op de collectiepresentatie Labyrinthia waar het publiek geconfronteerd wordt met universele vragen.
Luister naar aflevering 1 van The making of Labyrinthia: De gelijkbenige driehoek van Harry Tupan!
In 1978 vertrekt een jonge man, Sabri Saad El Hamus, vanuit Cairo naar Amsterdam om er nooit meer te vertrekken. “Ik wilde naar het Westen, naar Parijs omdat ik had gelezen dat Parijs de hoofdstad van de hel was... […] Die wereld wilde ik zien en meemaken… En ik kom in Amsterdam terecht, op de Dam, en ik denk “ik hoef helemaal niet naar Parijs”. “Sodom en Gomorra op een vrolijke manier”.
120 jaar eerder maakte de jonge Utrechtse kunstenaar Willem Famars de Testas dezelfde reis in omgekeerde volgorde, om er “door oriëntalisme doorkneed te raken”. Voor een prachtig project in Teylers Museum reisde Sabri Saad El Hamus met conservator Terry van Druten en podcastmaker Tjitske Mussche naar Cairo om in de voetsporen van Willem Famars de Testas het oude en het nieuwe Egypte te ontdekken. Een reis voorbij de cliché’s! Luister vanaf vandaag naar het derde deel van The Making of Yalla Yalla: “Jij wordt die ander en die ander wordt jou!”
M.m.v. Willemijn Schellekens, Sabri Saad el Hamus, Theun Mosk, Tjitske Mussche, Terry van Druten en Marc de Beyer.
Dit najaar publiceert De Museoloog een nieuwe serie podcasts onder de noemer “The making of… In deze serie spreekt Arnoud Odding met makers van tentoonstellingen en musea over de vraag hoe je vernieuwt in tijden van maatschappelijk engagement en politieke ophef.
‘De Museoloog’ vind je in je favoriete podcast-app of eventueel hier: https://www.odding.nl/de-museoloog/
Niets missen van De Museoloog? Schrijf je in voor de nieuwsbrief via: https://www.odding.nl/nieuwsbrief/
#musea #museums #podcast
Aflevering 2: een nieuwe makerscultuur
Het was niet altijd makkelijk. “Zo nu en dan moest ik als klassiek conservator op mijn handen gaan zitten” zegt hoofdconservator Terry van Druten van Teylers Museum over de totstandkoming van “Yalla Yalla, zie je in Egypte”. Het maken van een tentoonstelling is een groepsproces waar veel verschillende specialisten samenkomen. Je moet ruimte geven aan anderen en dat is wat Teylers heeft gedaan door theatermaker en acteur Sabri Saad El Hamus, scenograaf Theun Mosk en podcastmaker Tjitske Mussche te vragen om samen met conservator Terry van Druten de nieuwe tentoonstelling over de 19e eeuwse oriëntalistische kunstenaar Willem Famars de Testas te maken. Ze werden al heel vroeg betrokken en het resultaat is dan ook geen klassieke tentoonstelling maar een ‘podwalk’. Iets tussen een tentoonstelling en een theatervoorstelling in. Luister vanaf vandaag naar het 2e deel van The making of Yalla Yalla, waarin de makers vertellen over hun avonturen in Teylers Museum.
M.m.v. Willemijn Schellekens, Sabri Saad el Hamus, Theun Mosk, Tjitske Mussche, Terry van Druten en Marc de Beyer.
‘De Museoloog’ vind je in je favoriete podcast-app of eventueel hier: https://www.odding.nl/de-museoloog/
Niets missen van De Museoloog? Schrijf je in voor de nieuwsbrief via: https://www.odding.nl/nieuwsbrief/
Aflevering 1: “Zo kunnen we dit niet meer vertellen!”
De aanloop naar de nieuwe tentoonstelling “Yalla Yalla, zie je in Egypte” in Teylers Museum was lang! Vijftien jaar geleden schreef hoofdconservator Terry van Druten het eerste concept voor een tentoonstelling over de oriëntalistische kunstenaar Willem Famars de Testas die midden 19e eeuw tweemaal naar Egypte reisde. Toen Terry dat concept niet zo lang geleden herlas schrok hij. Zo wilde hij dat verhaal niet meer vertellen. Te exotisch, te oriëntalistisch. Gelukkig vond hij in directeur Marc de Beyer een medestander om het helemaal anders aan te pakken. Het resultaat is geen gewone tentoonstelling maar iets dat het midden houdt tussen een theatervoorstelling en een tentoonstelling: een podwalk! Met hulp van acteur Sabri Saad El Hamus, scenograaf Theun Mosk en podcastmaker Tjitske Mussche maakte het oudste museum van Nederland een project dat de grenzen van de vernieuwing opzoekt. “The making of Yalla Yalla” is een driedelige podcastserie van De Museoloog met vandaag de eerste aflevering: “zo kunnen we dit niet meer vertellen”.
M.m.v. Willemijn Schellekens, Sabri Saad el Hamus, Theun Mosk, Tjitske Mussche, Terry van Druten en Marc de Beyer.
‘De Museoloog’ vind je in je favoriete podcast-app of eventueel hier: https://www.odding.nl/de-museoloog/
Niets missen van De Museoloog? Schrijf je in voor de nieuwsbrief via: https://www.odding.nl/nieuwsbrief/
Afl. 3: Van roerganger tot gemeenschapsmanager
In drie afleveringen vertellen vijf direct betrokkenen over de realisatie van de tentoonstelling ‘Schaduwen op de Atlantische Oceaan’, over de reis die deze presentatie voor het museum zelf is geworden.
En in deze derde aflevering komt de ontwikkeling aan de orde hoe het museum - dat ooit als autoriteit werd gezien, en heel vaak nog steeds als roerganger zich steeds meer tot gemeenschapsmanager ontwikkelt. In deze aflevering proberen we vooruit te kijken naar de bredere ontwikkeling die het Scheepvaartmuseum doormaakt. Het vergt best wat van een museum om zo diepgaand, met mensen van verschillende achtergronden, zo’n vernieuwende tentoonstelling te maken. ‘Je moet er wel klaar voor zijn’ zegt gastconservator Dyoñna Bennett.
Met de tentoonstelling “Schaduwen op de Atlantische Oceaan” richt het Scheepvaartmuseum de blik op het westen nadat het de afgelopen jaren vooral verhalen vertelde over het oosten, over Japan, over Indonesië, over China. De relatie van Nederland met het oosten is een geschiedenis van kolonialisme en de VOC, maar ook van handel en economische rijkdom voor de Hollanders. De trots van een zeevarende natie, die gepaard gaat aan koloniale schande maakt dit een ambivalent verhaal. De geschiedenis van de Westindische Compagnie, de WIC, is donkerder. Een verhaal voornamelijk over slavernij en over onmenselijk vervoer van mensen over de Atlantische Oceaan.
Dit najaar publiceert De Museoloog een nieuwe serie podcasts onder de noemer: The making of… In deze serie spreekt Arnoud Odding met makers van tentoonstellingen en musea over de vraag hóe je vernieuwt in tijden van maatschappelijk engagement en politieke ophef.
Niets missen van De Museoloog? Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Afl. 2: Het persoonlijke is museaal
In drie afleveringen vertellen vijf direct betrokkenen over de realisatie van de tentoonstelling ‘Schaduwen op de Atlantische Oceaan’, over de reis die deze presentatie voor het museum zelf is geworden.
In de tweede aflevering gaat het over de achtergrond van de mensen die het museum maken. De afstandelijke, schijnbaar neutrale houding van het traditionele museum is door een nieuwe generatie museummakers ingeruild voor een meer persoonlijk engagement. “Het persoonlijke is museaal!”
Met de tentoonstelling “Schaduwen op de Atlantische Oceaan” richt het Scheepvaartmuseum de blik op het westen nadat het de afgelopen jaren vooral verhalen vertelde over het oosten, over Japan, over Indonesië, over China. De relatie van Nederland met het oosten is een geschiedenis van kolonialisme en de VOC, maar ook van handel en economische rijkdom voor de Hollanders. De trots van een zeevarende natie, die gepaard gaat aan koloniale schande maakt dit een ambivalent verhaal. De geschiedenis van de Westindische Compagnie, de WIC, is donkerder. Een verhaal voornamelijk over slavernij en over onmenselijk vervoer van mensen over de Atlantische Oceaan.
Dit najaar publiceert De Museoloog een nieuwe serie podcasts onder de noemer: The making of… In deze serie spreekt Arnoud Odding met makers van tentoonstellingen en musea over de vraag hóe je vernieuwt in tijden van maatschappelijk engagement en politieke ophef.
Niets missen van De Museoloog? Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Afl. 1: Een ongemakkelijk verhaal
In drie afleveringen vertellen vijf direct betrokkenen over de realisatie van de tentoonstelling ‘Schaduwen op de Atlantische Oceaan’; over de reis die deze presentatie voor het museum zelf is geworden.
In deze eerste aflevering - “Een ongemakkelijk verhaal” - gaat het over de concretisering van de tentoonstelling en over nieuwe perspectieven in het museum. Over de wens om ‘ongemakkelijke’ verhalen te vertellen. Oude bronnen worden met nieuwe ogen gelezen, op zoek naar de ontelbare mensen áchter de bekende verhalen.
Met de tentoonstelling “Schaduwen op de Atlantische Oceaan” richt het Scheepvaartmuseum de blik op het westen nadat het de afgelopen jaren vooral verhalen vertelde over het oosten, over Japan, over Indonesië, over China. De relatie van Nederland met het oosten is een geschiedenis van kolonialisme en de VOC, maar ook van handel en economische rijkdom voor de Hollanders. De trots van een zeevarende natie, die gepaard gaat aan koloniale schande maakt dit een ambivalent verhaal. De geschiedenis van de Westindische Compagnie, de WIC, is donkerder. Een verhaal voornamelijk over slavernij en over onmenselijk vervoer van mensen over de Atlantische Oceaan.
Dit najaar publiceert De Museoloog een nieuwe serie podcasts onder de noemer: The making of… In deze serie spreekt Arnoud Odding met makers van tentoonstellingen en musea over de vraag hóe je vernieuwt in tijden van maatschappelijk engagement en politieke ophef.
Niets missen van De Museoloog? Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Afl.2: Er is alleen maar nu!
In deze tweede aflevering van dit tweeluik over Landhuis Oud Amelisweerd gaat het niet alleen over de ambitie maar vooral over de vraag hoe je het aanpakt als je moet beginnen met vrijwel niets. Slechts dat lege landhuis. Waar begin je en hoe betaal je al je kosten? Het denkwerk dat er in gaat zitten, maar ook de dilemma’s van ons Nederlandse subsidiesysteem en over de aantrekkelijkheid én de gevaren van de groei. Je kunt weliswaar starten maar je zekerheid is beperkt tot de volgende aanvraagronde. ‘Er is alleen maar nu!'
Midden in de Corona-periode schreef Lotte Walrave een mail aan de directeur van Stadsherstel Utrecht met de vraag of hij al wist wat hij met Landhuis Oud Amelisweerd wilde gaan doen. Ze had gelezen dat stadsherstel het landhuis in beheer zou nemen. Een paar gesprekken later kreeg ze de sleutel. En toen kwam Chantal Perlee op haar pad en gingen ze dat lege landhuis met de mooiste en meest kwetsbare 18e eeuwse behangsels digitaal toegankelijk maken. Samen vertellen Chantal en Lotte in “The making of Landhuis Oud Amelisweerd” over de zoektocht om nieuw leven te blazen in het oude landhuis, om het landhuis open te stellen voor publiek, om er een plek voor jonge makers van te maken én om er een digitaal archief aan te leggen voor verhalen over verleden, heden en een beetje toekomst.
Dit najaar publiceert De Museoloog een nieuwe serie podcasts onder de noemer: The making of… In deze serie spreekt Arnoud Odding met makers van tentoonstellingen en musea over de vraag hóe je vernieuwt in tijden van maatschappelijk engagement en politieke ophef.
Niets missen van De Museoloog? Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Afl. 1 ‘Leave no traces’.
In deze eerste aflevering van een tweeluik over Landhuis Oud Amelisweerd vertelt directeur Lotte Walrave over haar ambitie om met een zuchtje weer te kunnen verdwijnen ‘alsof het huis mij niet heeft gekend’. ‘Leave no traces’. Chantal Perlee vertelt over hun plan om het fragiele landhuis niet met spullen maar met verhalen te vullen.
Midden in de Corona-periode schreef Lotte Walrave een mail aan de directeur van Stadsherstel Utrecht met de vraag of hij al wist wat hij met Landhuis Oud Amelisweerd wilde gaan doen. Ze had gelezen dat stadsherstel het landhuis in beheer zou nemen. Een paar gesprekken later kreeg ze de sleutel. En toen kwam Chantal Perlee op haar pad en gingen ze dat lege landhuis met de mooiste en meest kwetsbare 18e eeuwse behangsels digitaal toegankelijk maken. Samen vertellen Chantal en Lotte in “The making of Landhuis Oud Amelisweerd” over de zoektocht om nieuw leven te blazen in het oude landhuis, om het landhuis open te stellen voor publiek, om er een plek voor jonge makers van te maken én om er een digitaal archief aan te leggen voor verhalen over verleden, heden en een beetje toekomst.
Dit najaar publiceert De Museoloog een nieuwe serie podcasts onder de noemer: The making of… In deze serie spreekt Arnoud Odding met makers van tentoonstellingen en musea over de vraag hóe je vernieuwt in tijden van maatschappelijk engagement en politieke ophef.
Niets missen van De Museoloog? Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Van vaderlandslievend naar maatschappijkritisch. The making of de Atlas Van Stolk
Abraham van Stolk was een 19e eeuwse verzamelaar van oude prenten. Een Rotterdamse houthandelaar en een verlicht burger! Hij verzamelde tienduizenden prenten om een beeld te schetsen van de ‘vaderlandse’ geschiedenis. Zo’n verzameling noem je een atlas, een collectie afbeeldingen, zoals een museum een verzameling objecten heeft en een bibliotheek een heleboel boeken. Die Atlas van Stolk is sinds een aantal jaren ondergebracht bij de openbare bibliotheek van Rotterdam en de verzameling groeit nog steeds.
Tegenwoordig is conservator Maretta Johnson verantwoordelijk voor de collectie. Arnoud Odding sprak met haar over de vraag hoe je zo’n ‘vaderlandslievende’ collectie nieuwe betekenis geeft en hoe musea en bibliotheken vernieuwen in gepolariseerde en maatschappelijk bewogen tijden.
‘De Atlas van Stolk is de eerste aflevering in een nieuwe serie podcasts van De Museoloog, onder de noemer: The making of… In deze serie spreekt Arnoud Odding met makers van tentoonstellingen en musea over de vraag hóe je vernieuwt in tijden van maatschappelijk engagement en politieke ophef.
Niets missen van De Museoloog? Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Veel musea zijn de afgelopen decennia verzelfstandigd en dat betekent de vrijheid om bijvoorbeeld zelf je personeel te werven of ‘zelf je gummetjes te kopen’, zoals Kris Callens zegt. Maar het betekent ook dat een overheid kan zeggen dat je je problemen zélf maar oplost. ‘Dat is niet ons probleem’, terwijl musea toch ook echt een publieke taak blijven. Eén van de grote vragen voor musea in de komende jaren is hoe we de publieke opdracht borgen van een ondernemende, maatschappelijke instelling. Luister naar het verhaal van Kris Callens, een Vlaamse kunsthistoricus die al bijna negen jaar directeur is van het Fries Museum. Schrijf je in voor inspirerende verhalen van mensen die musea in beweging brengen in de nieuwsbrief van De Museoloog!
In plaats van te spreken over de mensen en hun ideeën richt De Museoloog zich dit najaar op de vraag hóe musea vernieuwen; hóe een idee ontstaat; hóe de beste initiatieven resoneren met de huidige tijd en natuurlijk hóe een tentoonstelling mede gevormd wordt vanuit het DNA van het museum zelf.
De Museoloog belicht het creatieve proces van binnenuit. Dat maakt het extra interessant vanuit museologisch perspectief, voor collega’s in het land, voor overheden en óók voor de bezoekers van het museum. Inmiddels zijn er al afspraken gemaakt met vier musea om projecten te volgen. De eerste afleveringen worden in september gepubliceerd!
En verder in deze korte aflevering: De maatschappelijke druk op musea om zich uit te spreken over actuele maatschappelijke vraagstukken in de samenleving neemt steeds verder toe. Maar hoe en wanneer spreek je je als museum wel of juist niet uit? En kun je als brancheorganisatie stelling innemen over geopolitieke ontwikkelingen? Deze vragen waren de aanleiding voor Uitgesproken: Musea in gesprek. Een serie van 4 gesprekken met museumdirecteuren en leden van managementteams uit het hele land. Uw podcasthost mocht in opdracht van de Museumvereniging deze gesprekken leiden.
Zie ook de website van de Museumvereniging
Mis niks en schrijf je in voor de nieuwsbrief van De Museoloog
Rein Wolfs was al bijna klaar met zijn studie Nederlandse literatuur en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam toen hij besloot over te stappen naar kunstgeschiedenis. Hij had zijn buik vol van de ‘pogingen van de letterkunde om wetenschappelijk voor vol aangezien te worden’. Wolfs kon er zijn essayistische aandrang niet kwijt. Tijdens een bezoek aan de beeldentuin van Park Middelheim bij Antwerpen zag hij een cirkel van cortenstaal liggen, van Bruce Nauman. Een beslissend moment want een niet onder woorden te brengen gevoel van verbondenheid bekroop hem. Beeldende kunst gaat ‘over de geheimen van de wereld’ zegt de tegenwoordige directeur van het Stedelijk Museum in aflevering 24 van De Museoloog.
Musea zijn zich de laatste jaren steeds meer op de actualiteit en op de maatschappij gaan richten. ‘Kunst moet vrij zijn’ zegt Rein Wolfs. ‘Maar autonoom, alsof het buiten de maatschappij staat, zo kijken we tegenwoordig steeds minder aan tegen de kunst.’ ‘Kunst heeft veel meer met de maatschappij te maken dan mensen vaak denken’. Steeds meer museumdirecteuren leggen de nadruk op de maatschappelijke rol van kunst, cultuur en musea. Maar dat wil nog niet zeggen ‘dat musea zich over iedere maatschappelijke kwestie of conflict hoeven uit te spreken’ zegt Wolfs. Musea hebben hun eigen wijze om in de geheimen van de wereld te duiken. Luister dus naar Rein Wolfs in aflevering 24 van De Museoloog.
Schrijf je in voor inspirerende verhalen van mensen die musea in beweging brengen in de nieuwsbrief van De Museoloog!
