Akademiden Notlar'da 5. sezonun finaline geldik. Sezon finalinde konumuz "Yapay Zekâ İnsanlığı Nasıl Şekillendiriyor?".

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/nEfTqn6D8tw

Akademiden Notlar'da dijital dönüşümün eğitim alanındaki karnesine odaklanıyoruz. Bugüne kadar bilgi ve iletişim teknolojilerindeki hemen her gelişme eğitim alanında kendine mutlaka yer buldu. Mektup, radyo, televizyon, İnternet, mobil cihazlar, yapay zekâ, e-öğrenme, uzakta eğitim ve bunların hepsinin farklı kombinasyonları. Nerde yanlış yapıyoruz, hangi noktayı atlıyoruz; dijital dönüşüm eğitimde neden istediğimiz başarıyı getirmiyor?

Yayının YouTube kaydı: https://youtube.com/live/4JSIusdDZ4s

Geçtiğimiz hafta bilişim dünyası açısından çok önemli gelişmelerin duyurulduğu bir hafta oldu. Önce Microsoft Build 2025, sonrasında Google I/O 2025 etkinliklerinde onlarca yeni araç ve platform tanıtıldı. Akademiden Notlar'da bu hafta Google'ın son yıllardaki en önemli YZ atağı ile ilgili gelişmeleri değerlendiriyoruz.

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/aDPzV1zzxZMYaşar Tonta - https://www.linkedin.com/in/yasartonta/Orçun Madran - https://www.linkedin.com/in/omadran/

Akademiden Notlar'da bu haftaki konumuz "Dijital Mülkiyet".

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/bC3lc1O-c74Yaşar Tonta - https://www.linkedin.com/in/yasartonta/Orçun Madran - https://www.linkedin.com/in/omadran/

Dijital dünyanın bizler için tanımladığı yeni yaşam alanı: Platformlar. Bu sanal mekanlarda üretmemiz, tüketmemiz ve sosyalleşmemiz isteniyor. Kimi zaman bu bir zorunluluk haline de geliyor. Bu yayında bilimin ve bilimsel bilginin platformlaştırılmasını tartışıyoruz.

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/ZPFm23_R1ck

Yaşar Tonta - https://www.linkedin.com/in/yasartonta/Orçun Madran - https://www.linkedin.com/in/omadran/

Felsefi, etik ve teknolojik açılardan kütüphanecilik mesleğinin geleceği bilgi biliminin her zaman sıcak konularından biri olmuştur. Akademiden Notlar'da bu hafta konuya günümüzün yıkıcı teknolojilerini odağımıza alarak irdeleyeceğiz.

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/0vhbUJvd3NYYaşar Tonta - Orçun Madran

Akademiden Notlar'da bu hafta açık bilime odaklanıyoruz. Açık bilimin akademiye, özel sektöre ve kamuya faydası nedir? Açık bilim sonuçlarını nasıl değerlendirebiliriz? Değerlendirme sonrası analizlere dayanarak oluşturulacak yol haritası ne olabilir? Bu sorulara cevap bulmaya çalışacağız.

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/unONVmn5QOIYaşar Tonta - Orçun Madran

2025 yılı Yapay Zekâ (YZ) ajanlarının yılı oluyor. YZ konusunda çalışan hemen her şirket yılın ikinci çeyreğine girerken ardı ardına yeni YZ ajanlarını tanıtmaya başladı. Bu ajanlar artık sadece sizinle "sohbet eden botlar" değil, artık sizin verdiğiniz görevleri gerçek zamanlı yapan asistanlar. Ve teorik olarak (aslında pratikte de) sınırsız sayıda, yorulmayan, sızlanmayan, hastalanmayan, acıkmayan asistanlara sahip olabiliyorsunuz. Rüya gibi, öyle değil mi?Akademiden Notlar'da bu hafta araştırma sürecinde YZ asistanlarının kullanımına odaklanıyoruz.

Yayının YouTube kaydı: https://youtube.com/live/mhUviCDgkgk

Akademiden Notlar'ın bu bölümünde algoritmalara odaklanıyoruz.

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/xtxqHA0sAPY

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/Oj8TTkXvfCw

Akademiden Notlar'da bu hafta önceki yayınımızdaki "Yapay Zekâ Çağında Üstveri Gereksinimleri" konusuna devam ediyoruz.

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/mXRUM98Y7bsBilgi bilim alanında uzun yıllardır yapılandırılmış veriler üzerinde çalışmalar yapıyoruz, veri setleri oluşturuyoruz. Hemen her ölçekteki bellek kurumu bu veri setlerine erişim, yaşatma, yeniden kullanım ve algoritmalar ile çalışabilirlik açısından üstveriler tanımlıyor. Yapay Zekâ'daki gelişmeler üstveri ile ilgili gereksinimleri de arttırdı; standartların yeniden gözden geçirilmesi, önceki döneme göre detaylandırılması ve geliştirilmesi gerekti. Bunlara ek olarak veri setlerinin dokümantasyonu, veri setleri için üstveri hazırlama ve bunların FAIR ilkelerine uyumu gibi birçok alt konu ve meydan okuma bilgi profesyonellerinin masasında bekliyor.Bu haftanın öne çıkan okumaları:3D research challenges in cultural heritage V: Paradata, metadata and data in digitisation. LNCS, vol. 15190. Springer. 2024. https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-031-78590-0Perspectives on Paradata Research and Practice of Documenting Process Knowledge. Springer. 2024. https://doi.org/10.1007/978-3-031-53946-6 Patterns in paradata preferences among the makers and reusers of archaeological data. Data and Information Management 8, 100077 (2024). from https://tinyurl.com/ymvf64b3Huvila, Isto. "Improving the usefulness of research data with better paradata" Open Information Science, vol. 6, no. 1, 2022, pp. 28-48. https://doi.org/10.1515/opis-2022-0129Davet, J., Hamidzadeh, B. & Franks, P. Archivist in the machine: paradata for AI-based automation in the archives. Arch Sci 23, 275–295 (2023). https://doi.org/10.1007/s10502-023-09408-8Yaşar Tonta hakkında: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/Orçun Madran hakkında: http://www.madran.net/

Akademiden Notlar'da bu haftaki konumuz "Yapay Zekâ Çağında Üstveri Gereksinimleri".

Yayının YouTube kaydı: https://youtube.com/live/WBO9WxZ4Vcw

Bilgi bilim alanında uzun yıllardır yapılandırılmış veriler üzerinde çalışmalar yapıyoruz, veri setleri oluşturuyoruz. Hemen her ölçekteki bellek kurumu bu veri setlerine erişim, yaşatma, yeniden kullanım ve algoritmalar ile çalışabilirlik açısından üstveriler tanımlıyor. Yapay Zekâ'daki gelişmeler üstveri ile ilgili gereksinimleri de arttırdı; standartların yeniden gözden geçirilmesi, önceki döneme göre detaylandırılması ve geliştirilmesi gerekti. Bunlara ek olarak veri setlerinin dokümantasyonu, veri setleri için üstveri hazırlama ve bunların FAIR ilkelerine uyumu gibi birçok alt konu ve meydan okuma bilgi profesyonellerinin masasında bekliyor.

Akademiden Notlar'da bu haftaki konumuz "Bilgi Okullarında Kütüphanecilik ve Bilgibilimin Geleceği".

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/LxDE1vNggcw

Akademiden Notlar'ın bu bölümünde konumuz "Açık Kültürel Miras Verisi".

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/5A9czSbdJ-c

Yaşar Tonta hakkında: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/

Orçun Madran hakkında: http://www.madran.net/

Akademiden Notlar'ın bu bölümünde konumuz Yapay Zekâ Okuryazarlığı. Bölümün özel konuğu ise değerli meslektaşımız Gizem Gültekin-Várkonyi.

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/-51pMrM7wVQ

Akademiden Notlar'ın bu bölümünde kütüphanelerin sadece fiziksel veya dijital bilgi koleksiyonları olmasının ötesinde, büyük veri kaynakları olarak ele alınması sürecine odaklanacağız. Günümüz kütüphaneleri katalog bilgileri, kullanıcı etkileşimleri, açık erişim koleksiyonları, dijitalleştirilmiş arşivler ve bibliyografik veriler gibi birçok farklı veri türlerini barındırmakta. Bu verilerin yapay zekâ ve makine öğrenmesi için ne tür kaynaklar oluşturabileceğini, araştırma süreçlerini nasıl hızlandırabileceğini ve bilgi keşfine nasıl etki edebileceğini değerlendireceğiz.

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/-hJk5rNm7B0

Akademiden Notlar'ın bu bölümünde atıf manipülasyonu üzerine odaklanıyoruz. Atıf satın alma, Google Scholar ya da Research Gate gibi platformlar üzerinden manipülasyon, atıf çeteleri, manipülasyonların tespiti ve etik sorunlar bu haftanın ana başlıklarını oluşturuyor.

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/evvQ6_z4Iy8

Yaşar Tonta hakkında: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/

Orçun Madran hakkında: http://www.madran.net/

Akademiden Notlar'da haftanın konusu "Küresel Kamu Malı Olarak Bilgi ve Büyük Veri". Geçen hafta genel hatları ile değindiğimiz kamu malını bilgi kavramı ve büyük veri çerçevesinde küresel ölçekte değerlendireceğiz.

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/ZGpdczHOxjU

Yaşar Tonta hakkında: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/

Orçun Madran hakkında: http://www.madran.net/

Akademiden Notlar'da 2025'in ilk yayınını Kamu Malı Günü'ne ayırıyoruz. Bu yayında değerli bir konuğumuz da olacak, İlkay Holt.

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/soWVl5fTvp0

Yaşar Tonta hakkında: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/

Orçun Madran hakkında: http://www.madran.net/

2024'ün bu son programında yıl içinde yaşanan gelişmelere odaklanıyoruz.

Yayının YouTube Kaydı: https://youtube.com/live/h5L2joqevrc

Yaşar Tonta hakkında: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/

Orçun Madran hakkında: http://www.madran.net/