Home
Categories
EXPLORE
True Crime
Comedy
Society & Culture
Business
Sports
Health & Fitness
Technology
About Us
Contact Us
Copyright
© 2024 PodJoint
00:00 / 00:00
Podjoint Logo
US
Sign in

or

Don't have an account?
Sign up
Forgot password
https://is1-ssl.mzstatic.com/image/thumb/Podcasts221/v4/41/c1/0e/41c10e17-3fd6-7c0c-45b9-6ab23c08f855/mza_17615690602602561535.jpg/600x600bb.jpg
Prawo Przyszłości
Future Law Lab
44 episodes
6 days ago
Prawo Przyszłości to podcast poświęcony interakcjom między prawem i naukami empirycznymi, nowoczesnymi technologiami oraz współczesnymi zjawiskami społecznymi i cywilizacyjnymi. Prowadzony jest przez zespół Future Law Lab na Uniwersytecie Jagiellońskim. Najnowszy, trzeci sezon podcastu ma charakter limitowany i nosi podtytuł "Teoretycznie o prawie".
Show more...
Social Sciences
Science
RSS
All content for Prawo Przyszłości is the property of Future Law Lab and is served directly from their servers with no modification, redirects, or rehosting. The podcast is not affiliated with or endorsed by Podjoint in any way.
Prawo Przyszłości to podcast poświęcony interakcjom między prawem i naukami empirycznymi, nowoczesnymi technologiami oraz współczesnymi zjawiskami społecznymi i cywilizacyjnymi. Prowadzony jest przez zespół Future Law Lab na Uniwersytecie Jagiellońskim. Najnowszy, trzeci sezon podcastu ma charakter limitowany i nosi podtytuł "Teoretycznie o prawie".
Show more...
Social Sciences
Science
Episodes (20/44)
Prawo Przyszłości
TOP #15 O co chodzi w sporze o surogację?

Książka Margaret Atwood „Opowieść podręcznej” przedstawia dystopijną wizję totalitarnego państwa wyznaniowego, w którym część kobiet została zredukowana do roli niewolnic, tytułowych Podręcznych. Są one zapładniane przez mężczyzn u władzy, którzy nie mogą mieć biologicznych dzieci ze swoimi żonami. Obraz świata stworzony przez Atwood ukazuje nie tylko brutalne uprzedmiotowienie kobiet, lecz także centralną rolę, jaką odgrywa w nim surogacja. Czasami rola surogatek bywa porównywana do funkcji sprawowanej przez Podręczne. To porównanie wydobywa na światło dzienne obawy związane z praktyką surogacji.

Surogacja od dawna jest przedmiotem sporów w bioetyce i teorii prawa. Kwestia jej dopuszczalności budzi wiele kontrowersji, o czym świadczy fakt, że jedynie nieliczne państwa zdecydowały się na jej legalizację, zwłaszcza w wersji komercyjnej. W ostatnim odcinku pierwszego sezonu podcastu przyglądamy się bliżej argumentom, jakie pojawiają się w debacie o surogacji. Zastanawiamy się w szczególności:

  • Czym właściwie jest surogacja (macierzyństwo zastępcze)?
  • Czy to, kto jest matką dziecka, może być przedmiotem negocjacji?
  • Czym różnią się surogacja komercyjna i altruistyczna?
  • Jaki status ma surogacja w polskim prawie?
  • Czy surogacja może być traktowana jako forma pracy?


O argumentach w sporze dotyczącym dopuszczalności surogacji rozmawiają Natalia Witosza, Klaudyna Horniczak i Wojciech Ciszewski. Na temat prawnego statusu surogacji orazwyzwań, jakie w związku z tym stoją przed polskim prawodawcą wypowiedział się prof. Tomasz Sroka z Zakładu Bioetyki i Prawa Medycznego Wydziału Prawa i Administracji UJ.

 -----

Odcinek przygotowali: Natalia Witosza, Klaudyna Horniczak, Wojciech Ciszewski.

Praktycznie o prawie: Tomasz Sroka.

Nagranie: Piotr Urbańczyk.

Montaż: Tomasz Stankiewicz.

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.

Show more...
1 month ago
44 minutes 4 seconds

Prawo Przyszłości
TOP#14: O co chodzi w dyskryminacji mężczyzn?

W marcu 2025 roku Donald Tusk podczas wystąpienia w Sejmie przedstawił plan dotyczący zwiększenia zdolności obronnej Polski. Jednym z proponowanych pomysłów zmierzających do wzmocnienia armii był system szkoleń wojskowych dla mężczyzn. Premier podkreślił, że udział w programie będzie miał charakter dobrowolny, a więc nie jest on równoznaczny z przywróceniem zasadniczej służby wojskowej. Mimo że w szkoleniach będą mogli wziąć udział wszyscy dorośli obywatele, to nacisk został położony na szczególną rolę, jaką w wojnie odgrywają mężczyźni. Tusk stwierdził, że „wojna to jednak jest ciągle w większym stopniu domena mężczyzn”. Różnicowanie ze względu na płeć w sferze militarnej jest nadal powszechną praktyką. Nasuwa się w związku z tym pytanie: czy jest to przejaw nierównego traktowania ze względu na płeć?


W czternastym odcinku podcastu przyglądamy się szczególnemu przypadkowi dyskryminacji, jaką jest dyskryminacja mężczyzn. W dyskusjach publicznych coraz częściej podnoszony jest temat gorszej sytuacji mężczyzn w określonych sferach życia publicznego i prywatnego. Zwraca się uwagę na nierówny wiek emerytalny, krótszy urlop ojcowski, trudniejsze warunki w zakładach karnych, czy też większą liczbę samobójstw popełnianych przez mężczyzn.


W odcinku zastanowimy się:

  • Jak kultura kształtuje model tzw. „prawdziwej męskości”?​
  • Czym jest zdaniem Davida Benatara „drugi seksizm”?
  • Czy w społeczeństwach patriarchalnych mężczyźni mogą być dyskryminowani ze względu na płeć?​
  • W jakich sferach życia mężczyźni doświadczają nierównego traktowania?
  • Jak feminizm walczy o sprawę mężczyzn?



Na temat dyskryminacji mężczyzn rozmawiają: Klaudyna Horniczak, Karolina Śliwecka oraz Bartłomiej Brzozowski. O tym jak płeć oskarżonego może wpłynąć na orzeczoną wobec niego karę opowiedział nam dr Daniel Kwiatkowski związany naukowo z Katedrą Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego.


———


Odcinek przygotowali: Bartłomiej Brzozowski, Klaudyna Horniczak, Karolina Śliwecka.

Praktycznie o prawie: Daniel Kwiatkowski.

Nagranie: Piotr Urbańczyk.

Montaż: Tomasz Stankiewicz.

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.



Show more...
2 months ago
46 minutes 15 seconds

Prawo Przyszłości
TOP #13: O co chodzi ze sprawiedliwością klimatyczną?

W lipcu tego roku Komisja Europejska zaproponowała cel klimatyczny na 2040 r., stanowiący kolejny krok na drodze do osiągnięcia neutralności klimatycznej przez UE w 2050 r. Jeszcze zanim poznaliśmy szczegóły nowej propozycji, Francja i Polska wyraziły sprzeciw, wskazując, że realizacja tego celu osłabi konkurencyjność gospodarki europejskiej. W odpowiedzi, Komisarz ds. Klimatu Wopke Hoekstra przyznał, że kwestia ograniczenia emisji gazów cieplarnianych może budzić emocje, ale fala upałów w Europie pokazuje, jak pilną kwestią jest ochrona klimatu. Jak zauważył Hoekstra, według badania Eurobarometru z końca czerwca, aż 85 procent Europejczyków wyraża zaniepokojenie zmianami klimatu. Jednocześnie, wiele osób obawia się konsekwencji, jakie mogą mieć działania podejmowane w celu powstrzymania tych zmian. Przed nami zatem burzliwa debata o przyszłości klimatu –warto więc już teraz przyjrzeć się teoretycznym podstawom problemu i wyrobić sobie własne zdanie.


Nowy odcinek podcastu jest poświęcony właśnie kwestii sprawiedliwości klimatycznej. Wszczególności zastanawiamy się:

  • Czy warto dbać o klimat?
  • Na czym polega sprawiedliwość klimatyczna?
  • Kto powinien ponosić koszty związane z ochroną klimatu?
  • Czy działania pojedynczych osób mają realne znaczenie dla klimatu?
  • Jakie znaczenie dla ochrony klimatu ma interes przyszłych pokoleń?

Dyskusję o klimacie i problemach sprawiedliwości z nim związanych prowadzą Jan Turlej, Natalia Witosza i Maciej Macuga. O prawnych zobowiązaniach państw na rzeczprzeciwdziałania zmianom klimatycznym, opowiada prof. Piotr Szwedo z Katedry Prawa Międzynarodowego Publicznego Wydziału Prawa i Administracji UJ.


---

Odcinek przygotowali: Jan Turlej, Natalia Witosza, Maciej Macuga. 

Praktycznie o prawie: Piotr Szwedo. 

Nagranie: Piotr Urbańczyk.  

Montaż: Tomasz Stankiewicz.  

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ. 

Show more...
3 months ago
46 minutes 21 seconds

Prawo Przyszłości
TOP #12: O co chodzi z 16-godzinnym dniem pracy?

Jakiś czas temu media społecznościowe w Polsce rozgrzała ostra wymiana opinii na temat pracy między Marcinem Matczakiem a Adrianem Zandbergiem. Punktem wyjścia był wywiad z Matczakiem, w którym skrytykował on młodych ludzi o lewicowych poglądach za to, że nie są gotowi pracować po 16 godzin dziennie. W swoim komentarzu Zandberg zwrócił uwagę, że praca w takich warunkach jest niezgodna z polskim prawem. W odpowiedzi Matczak zarzucił mu, że kpi z ciężkiej pracy i wychwala lenistwo.

Wydaje się, że spór między Matczakiem a Zandbergiem był jedną z nielicznych sytuacji, gdy w głównym nurcie debaty publicznej pojawiła się dyskusja o pracy i jej wartości – dyskusja, którą w literaturze akademickiej od dawna toczą pracoentuzjaści i pracosceptycy. Ci pierwsi uważają, że pracowitość to cnota, a praca jest źródłem niezastępowalnych wartości. Ci drudzy postrzegają pracę jako zło konieczne, a samą pracowitość uważają za problematyczną.

W nowym odcinku podcastu podejmujemy temat pracy, a w szczególności zastanawiamy się:

  • Czym jest praca?
  • Czy prace domowe to też praca?
  • Czy pracujemy tylko po to, by przeżyć?
  • Jakie ryzyka wiążą się z pracą?
  • W jaki sposób powinna być regulowana praca?


Teoretycznie o pracy i sporze pracoentuzjastów z pracosceptykami dyskutują Wojciech Ciszewski, Bartłomiej Brzozowski i Klaudyna Horniczak. O tym, czym jest praca z punktu widzenia prawa, opowiada prof. Leszek Mitrus z Katedry Prawa Pracy Wydziału Prawa i Administracji UJ.

 

----

Odcinek przygotowali: Wojciech Ciszewski, Bartłomiej Brzozowski, Klaudyna Horniczak.

Praktycznie o prawie: Leszek Mitrus.

Nagranie: Piotr Urbańczyk.

Montaż: Tomasz Stankiewicz.

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.

Show more...
3 months ago
48 minutes 8 seconds

Prawo Przyszłości
TOP#11: O co chodzi z cancel culture?

W serii wypowiedzi na temat osób transpłciowych J.K. Rowling wyraziła swój negatywny stosunek do tej grupy, podważając tożsamość tych osób, ironizując na temat używanego przez nich języka oraz wdając się w agresywne dyskusje. W odpowiedzi na jej zachowanie wiele instytucji, organizacji oraz osób publicznych odcięło się od autorki i potępiło jej wypowiedzi jako szkodliwe. Rowling stała się celem protestów, bojkotów oraz krytycznych kampanii internetowych, a jej przypadek bywa dziś wskazywany jako jeden z najbardziej znanych przykładów tzw. cancel culture.

Pojęcie cancel culture nie ma jednoznacznie ustalonego znaczenia w literaturze. W jedenastym odcinku podcastu proponujemy ujęcie tego zjawiska, które sprowadza się do wzrostu popularności stosowania sankcji społecznych wobec konkretnych osób. Chodzi tu o praktyki społeczne, takie jak publiczne zawstydzanie, bojkot czy odbieranie możliwości wypowiedzi. W rozmowie poruszamy następujące pytania:

  • Czym są sankcje społeczne?
  • Które praktyki można uznać za sankcje społeczne?
  • Czym różnią się sankcje społeczne od sankcji prawnych?
  • Czy sankcje społeczne dotyczą wyłącznie osób publicznych?
  • Czy stosowanie sankcji społecznych da się usprawiedliwić?


Na temat sankcji społecznych w kontekście cancel culture dyskutują tym razem Wojciech Ciszewski, Karolina Śliwecka i Natalia Witosza. O rozumieniu sankcji na gruncie prawa karnego opowiedział nam prof. Kamil Mamak z Katedry Prawa Karnego Wydział Prawa i Administracji UJ.

 

----

Odcinek przygotowali: Wojciech Ciszewski, Karolina Śliwecka, Natalia Witosza.

Praktycznie o prawie: Kamil Mamak. 

Nagranie: Piotr Urbańczyk. 

Montaż: Tomasz Stankiewicz. 

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ. 

Show more...
4 months ago
39 minutes 33 seconds

Prawo Przyszłości
TOP #10: O co chodzi w sporze o model niepełnosprawności?

W 2010 roku, podczas meczu piłki ręcznej Polska–Chorwacja, Karol Bielecki doznał poważnej kontuzji, w wyniku której stracił wzrok w lewym oku. Choć wiele wskazywało na to, że uraz zakończy jego karierę sportową, po intensywnej rehabilitacji i treningach wrócił do gry na najwyższym poziomie. Musiał jednak nie tylko nauczyć się funkcjonować ze znacznie ograniczonym polem widzenia, ale także zmierzyć się ze społecznymi uprzedzeniami. Jak podkreśla w wywiadach, powrót do sportu wiązał się z obawami, że jego niepełna sprawność stanie się źródłem krytyki za każdym razem, gdy popełni błąd na boisku. Historia Karola Bieleckiego stanowi ciekawe wyzwanie dla potocznego rozumienia tego, czym jest niepełnosprawność.

W dziesiątym odcinku podcastu przyglądamy się dwóm najważniejszym podejściom do pojęcia niepełnosprawności. Pierwsze z nich odwołuje się do tzw. modelu medycznego, który postrzega niepełnosprawność jako odstępstwo od normy gatunkowej, czyli wadę lub uraz konkretnego organizmu. Model ten został poddany gruntownej krytyce w drugiej połowie XX wieku przez przedstawicieli i przedstawicielki społecznego modelu niepełnosprawności. W jego ujęciu to nie uraz, lecz sposób organizacji społeczeństwa sprawia, że niektóre osoby doświadczają niepełnosprawności.

W odcinku zastanawiamy się:

  • Jakiego języka wymaga inkluzywna dyskusja o niepełnosprawności?
  • Czym jest medyczny model niepełnosprawności?
  • Jaką rolę odegrały ruchy społeczne w kształtowaniu społecznego modelu niepełnosprawności?
  • Czym różnią się brytyjski i amerykański wariant społecznego modelu?
  • W jaki sposób definicje niepełnosprawności wpływają na sytuację społeczną osób z niepełnosprawnościami?


O sporze między dwoma modelami niepełnosprawności dyskutuje zespół Top w składzie: Bartłomiej Brzozowski, Natalia Witosza i Wojciech Ciszewski. Natomiast dr Agata Cebera z Katedry Postępowania Administracyjnego UJ opowiada o wpływie tych modeli na kształt Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.

---

Odcinek przygotowali: Bartłomiej Brzozowski, Natalia Witosza, Wojciech Ciszewski.

Praktycznie o prawie: Agata Cebera. 

Nagranie: Piotr Urbańczyk. 

Montaż: Tomasz Stankiewicz. 

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ. 

Show more...
4 months ago
53 minutes 38 seconds

Prawo Przyszłości
TOP#9: O co chodzi w dyskusji o związkach partnerskich? 

Uregulowanie statusu związków partnerskich było jedną z ważniejszych obietnic wyborczych obecnej większości parlamentarnej. Zgodnie z harmonogramem prac rządu, Rada Ministrów ma wkrótce zająć się projektem ustawy rozwiązującej tę kwestię. Celem projektu jest wprowadzenie instytucji rejestrowanego związku partnerskiego do polskiego porządku prawnego, a tym samym wykonanie wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, który zarzucił Polsce naruszenie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Kwestii tej towarzyszy jednak wiele kontrowersji. Nie jest oczywiste ani to, jakie relacje międzyludzkie powinny mieć dostęp do instytucji związku partnerskiego, ani to, jaki zakres praw i obowiązków powinien przysługiwać osobom pozostającym w takim związku. Co więcej, dyskusja o związkach partnerskich skłania do stawiania pytań o relację tej instytucji do tradycyjnego małżeństwa. W dziewiątym odcinku nie odpowiadamy na wszystkie te pytania, ale podejmujemy próbę zmierzenia się z niektórymi z nich, w szczególności rozważamy:

  • Jakie argumenty pojawiają się w dyskusji o statusie związków partnerskich?
  • Jakie obowiązki dotyczące regulacji związków partnerskich nakłada Konwencja Europejska?
  • W jakim kierunku może zmieniać się instytucja małżeństwa?
  • Jakie są główne stanowiska w sporze o status małżeństwa?
  • Czy państwo powinno w ogóle regulować relacje romantyczne?


O kontrowersjach związanych z instytucjami związku partnerskiego i małżeństwa rozmawiają Wojciech Ciszewski, Natalia Witosza i Maciej Macuga. Na temat statusu związków partnerskich w świetle Europejskiej Konwencji Praw Człowieka wypowiada się dr Bartosz Biskup z Uniwersytetu w Tours.

 

---

Odcinek przygotowali: Wojciech Ciszewski, Natalia Witosza, Maciej Macuga.

Praktycznie o prawie: Bartosz Biskup.

Nagranie: Piotr Urbańczyk.

Montaż: Tomasz Stankiewicz.

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.

Show more...
5 months ago
49 minutes 20 seconds

Prawo Przyszłości
TOP #8: O co chodzi w sporze z TERFami?

Od początku swojej prezydentury Donald Trump prowadzi politykę ograniczającą prawa osób transpłciowych i niebinarnych. Podpisał między innymi rozporządzenie wykonawcze, na mocy którego w oficjalnych dokumentach uznawana będzie tylko płeć przypisana przy urodzeniu, a także wycofał rozporządzenie Joe Bidena, pozwalające osobom trans na czynną służbę wojskową. Działania Trumpa odzwierciedlają głoszone przez TERFki (radykalne feministki wykluczające osoby trans), a spopularyzowane przez autorkę Harrego Pottera, J.K. Rowling poglądy dotyczące płci. 

 

Głoszone przez TERFki tezy zasadzają się na przekonaniu o biologicznym determinowaniu płci; tym samym odrzucane jest społeczne i tożsamościowe jej rozumienie. Grupa ta pozostaje w sporze z innymi nurtami feminizmu, włączającego wobec osób trans i niebinarnych. TERFki wskazują, że ich argumentacja opiera się na prostej prawdzie o tzw. płci biologicznej i chroni interesy kobiet. Czy to jednak tak proste? Sprawdzamy to w najnowszym odcinku TOP! 

 

W dziewiątym odcinku przybliżymy Wam argumentację dwóch skonfliktowanych stron – feminizmu wykluczającego osoby trans oraz feminizmów inkluzywnych. Zastanowimy się przede wszystkim:


  • Czy biologiczna definicja naprawdę jest wystarczająca, by opisać, czym jest płeć? 
  • Jakie argumenty wysuwają TERFki przeciwko uznaniu transkobiet za kobiety? 
  • Jakie racje wysuwane są w debacie przeciwko argumentom TERFek? 
  • Czym jest transmizoginia? 
  • I co to jest konserwatywna ideologia gender? 


O sporze z TERFkami rozmawiają: Klaudyna Horniczak, Karolina Śliwecka i Bartłomiej Brzozowski. Na temat prawnych aspektów uzgodnienia płci wypowiada się dr Marcin Krzemiński, pracownik Katedry Prawa Konstytucyjnego WPIA UJ 

 

----

Odcinek przygotowali: Klaudyna Horniczak, Karolina Śliwecka, Bartłomiej Brzozowski.

Praktycznie o prawie: Marcin Krzemiński.

Nagranie: Piotr Urbańczyk.

Montaż: Tomasz Stankiewicz.

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.

Show more...
5 months ago
44 minutes 33 seconds

Prawo Przyszłości
TOP #7: O co chodzi z prawami przyrody?

Na początku 2025 roku parlament Nowej Zelandii podjął decyzję o nadaniu górze Taranaki statusu podmiotu prawa. Nie był to pierwszy przypadek, gdy element środowiska naturalnego został uznany za osobę w świetle systemu prawnego. Wcześniej w podobnym kontekście było głośno m.in. o rzece Whanganui, lesie Te Urewera oraz o konstytucjach Ekwadoru i Boliwii, w których prawa zostały przyznane Matce Ziemi. Mechanizm ochrony przyrody polegający na nadawaniu bytom nie-ludzkim statusu prawnego zbliżonego do ludzi jest coraz popularniejszą strategią przeciwdziałania degradacji środowiska. Choć polski system prawny aktualnie nie uznaje przyrody za osobę, w debacie publicznej coraz częściej pojawiają się postulaty przyznania podmiotowości i praw rzece Odrze.

W siódmym odcinku podcastu Teoretycznie o Prawie przybliżamy koncepcję praw przyrody oraz rozważamy jakie korzyści i zagrożenia wiążą się z jej stosowaniem. Zastanawiamy się w szczególności:


  • Jakie mechanizmy ochrony przyrody przewidują różne systemy prawne? 
  • Czy rzeka Odra powinna mieć podmiotowość prawną
  • Jakie tradycje myślowe miały wpływ na powstanie koncepcji praw przyrody? 
  • Jakie argumenty przemawiają za uznaniem rzeki, lasu czy jeziora za osobę prawną?
  • Czy przyznanie naturze praw analogicznych do tych, którymi dysponują ludzie jest najlepszą strategią zmierzającą do przeciwdziałania degradacji środowiska?


O kwestii praw przyrody rozmawiają: Bartłomiej Brzozowski, Wojciech Ciszewski i Maciej Macuga. Na temat prawnych aspektów ochrony środowiska naturalnego wypowiada się dr Bohdan Widła, adiunkt w Katedrze Prawa Własności Intelektualnej Wydziału Prawa i Administracji UJ oraz autor publikacji dotyczących praw natury i podmiotowości prawnej.

 

---

Odcinek przygotowali: Bartłomiej Brzozowski, Wojciech Ciszewski, Maciej Macuga.

Praktycznie o prawie: Bohdan Widła.

Nagranie: Piotr Urbańczyk. 

Montaż: Tomasz Stankiewicz. 

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.


Show more...
5 months ago
49 minutes 11 seconds

Prawo Przyszłości
TOP #6: O co chodzi w lottokracji?

Od jakiegoś czasu obserwujemy poważny kryzys demokracji liberalnej. Choć panuje powszechna zgoda co do tego, że demokracja liberalna rzeczywiście przeżywa trudny czas, to wciąż głęboko sporne pozostają kluczowe kwestie: jakie są przyczyny tego zjawiska oraz jakie propozycje mogą pomóc w jego przezwyciężeniu.

Wśród najczęściej wskazywanych przyczyn kryzysu wymienia się rosnącą popularność skrajnych ideologii, populizm polityczny, pogłębiające się nierówności oraz wzrost polaryzacji społecznej. Nie odbierając wagi tym problemom, w szóstym odcinku naszego podcastu zastanowimy się, na ile sensowne jest znacznie bardziej bezpośrednie wyjaśnienie kryzysu demokracji – a mianowicie, że jego źródłem są błędne decyzje wyborcze podejmowane przez obywateli i obywatelki. Jeśli tę tezę uznamy za trafną, to ciekawejpropozycji rozwiązania kryzysu dostarcza koncepcja lottokracji, czyli zastąpienia wyborów powszechnych losowaniem reprezentacji politycznej. Wspólnie poszukamy odpowiedzi na kilka fundamentalnych pytań:

  • Czym właściwie jest demokracja?
  • Na czym polega obecny kryzys demokracji liberalnej?
  • Czym jest zjawisko racjonalnej ignorancji?
  • Czy wybory powszechne są koniecznym elementem systemu demokratycznego?
  • Jak mógłby wyglądać system polityczny, który rezygnuje z wyborów na rzecz losowania reprezentacji politycznej?

O kryzysie demokracji oraz propozycji zastąpienia wyborów powszechnych losowaniem dyskutują Wojciech Ciszewski, Maciej Macuga i Natalia Witosza. Głos w sprawie prawnych aspektów wyborów powszechnych zabiera prof. Grzegorz Kuca z Katedry Prawa Ustrojowego Porównawczego Wydziału Prawa i Administracji UJ. 

 

----

Odcinek przygotowali: Wojciech Ciszewski, Maciej Macuga, Natalia Witosza.

Praktycznie o prawie: Grzegorz Kuca.

Nagranie: Piotr Urbańczyk.

Montaż: Tomasz Stankiewicz.

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.


Show more...
6 months ago
41 minutes 11 seconds

Prawo Przyszłości
TOP #5 - O co chodzi z paszportami szczepionkowymi?

W czasie pandemii COVID-19 paszporty immunologiczne (COVID-passy, green-passy, paszporty szczepionkowe itd.) stały się jednym z najważniejszych instrumentów ochrony zdrowia publicznego. Użycie tej instytucji na tak dużą skalę wywołało natychmiast szeroką debatę o charakterze filozoficznym oraz prawnym. Dwa lata po ogłoszeniu zakończenia pandemii przez WHO najważniejsze zarzuty wobec paszportów immunologicznych nadal są dyskutowane. W piątym odcinku podcastu zastanawiamy się, na jakie racje powołują się władze publiczne wprowadzając paszporty immunologiczne oraz jakie prawa i wolności mogą być zagrożone takimi działaniami.

 

Wspólnie poszukamy odpowiedzi na pytania:

  • Czym są paszporty immunologiczne?
  • Czym są paszporty szczepionkowe i czy różnią się czymś od obowiązku szczepień?
  • Na czym polegają polityki zdrowia publicznego opierające się na przymusie?
  • Czym jest paternalizm w kontekście zdrowia publicznego?
  • W jakie prawa i wolności ingeruje implementacja paszportów immunologicznych?

O kwestii paszportów immunologicznych rozmawiają: Maciej Macuga, Karolina Śliwecka i Jan Turlej. Na temat prawnych aspektów paszportów immunologicznych wprowadzonych w Unii Europejskiej wypowiada się doktor Grzegorz Glanowski, pracownik Zakładu Bioetyki i Prawa Medycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego.  

 

---

Odcinek przygotowali: Maciek Macuga, Karolina Śliwecka, Jan Turlej  

Praktycznie o prawie: dr Grzegorz Glanowski.

Nagranie: Piotr Urbańczyk.  

Montaż: Tomasz Stankiewicz. 

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.

Show more...
6 months ago
37 minutes 17 seconds

Prawo Przyszłości
TOP #4: O co chodzi w kryzysie migracyjnym?

W marcu 2025 roku Prezydent RP podpisał kontrowersyjną ustawę o zawieszeniu prawa do azylu, krytykowaną zarówno przez organy władzy (Rzecznika Praw Obywatelskich), jak i organizacje pozarządowe (UNHCR). Ustawa ta usankcjonowała trwającą od 2021 praktykępush-backów wobec uchodźców, którzy znaleźli się na polsko-białoruskiej granicy. W kontekście tej sytuacji nieuchronnie nasuwa się pytanie o to, jak daleko sięga swoboda państw w kształtowaniu polityki migracyjnej. W czwartym odcinku rozważymy, jakimi racjami wspólnoty polityczne mogą uzasadniać tego typu polityki i jakie to ma konsekwencje dla sytuacji uchodźców. 

 

Wspólnie poszukamy odpowiedzi na pytania:  

  • Kim są uchodźcy?  
  • Jakie stanowiska w sporze o istnienie granic państwowych zajmują kosmopolici, a jakie państwowcy? 
  • W jaki sposób uzasadnia się prawo do swobodnego przemieszczenia się między państwami?  
  • Na jakich argumentach opiera się prawo do kontrolowania granic?  
  • Czy państwa mogą deportować uchodźców?

 

O problemie ochrony uchodźców rozmawiają: Jan Turlej, Bartłomiej Brzozowski i Maciej Macuga. Na temat prawnych aspektów ochrony uchodźców wypowiada się profesor Michał Kowalski, prodziekan Wydziału Prawa i Administracji UJ, w latach 2018-2024 sędzia ad hoc w Europejskim Trybunale Praw Człowieka w Strasburgu.

 

--

Odcinek przygotowali: Jan Turlej, Bartłomiej Brzozowski, Maciej Macuga.

Praktycznie o prawie: prof. Michał Kowalski.

Nagranie: Piotr Urbańczyk.

Montaż: Tomasz Stankiewicz.

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.

Show more...
7 months ago
48 minutes 1 second

Prawo Przyszłości
TOP #3: O co chodzi w sporach o problemy superbogaczy?

W głośnym wywiadze udzielonym “Vogue” Jennifer Lawrence skrytykowała sytuację panującą na rynku pracy w Hollywood, a dokładniej to, że najlepsze aktorki otrzymują za swoje role znacznie niższe wynagrodzenia niż ich koledzy wykonujący ten sam zawód. Lawrence stwierdziła, że w obecnych warunkach nie ma żadnego znaczenia to, jak bardzo będzie się starać i jak dużo pracować, bo i tak zarobi mniej ze tego powodu, że jest kobietą. W tym samym wywiadzie zwróciła jednak uwagę, że ta sprawa dotyczy milionów dolarów, które są jej niepotrzebne do życia. W podobnym tonie wypowiadały się na ten temat wcześniej inne gwiazdy Hollywood, między innymi, Natalie Portman, Uma Thurman, czy Meryl Streep.W trzecim odcinku wychodzimy od problemu luki płacowej w Hollywood i zastanawiamy się, czy najbogatsi ludzie na świecie mogą być w jakiś sposób pokrzywdzeni tym, że nieodpowiednio zarabiają. Wspólnie szukamy odpowiedzi na pytania:

  • Kim są superbogacze?
  • Czy posiadanie wielkiego bogactwa jest uczciwe?
  • Na czym polega problem luki płacowej?
  • Czy niższe zarobki najbogatszych aktorek w Hollywood powinniśmy traktować jako przejaw dyskryminacji?
  • Czy powinny nas martwić problemy superbogaczy?


O problemach superbogaczy i problemach z superbogaczami rozmawiają Wojciech Ciszewski, Klaudyna Horniczak i Jan Turlej.

Na temat prawnych aspektów luki płacowej wypowiada się prof. Arkadiusz Sobczyk, pracownik Katedry Prawa Pracy na Wydziale Prawa i Administracji UJ.

--

Odcinek przygotowali: Wojciech Ciszewski, Klaudyna Horniczak, Jan Turlej.  

Praktycznie o prawie: Arkadiusz Sobczyk 

Nagranie: Piotr Urbańczyk  

Montaż: Tomasz Stankiewicz 

Podcast wydawany jest przez Fututre Law Lab, WPiA UJ.

Show more...
7 months ago
45 minutes 33 seconds

Prawo Przyszłości
TOP #2 O co chodzi w „tak znaczy tak”?

W lutym 2025 weszła w życia nowelizacja karnoprawnej definicji zgwałcenia (art. 197 kk), nad którą dyskusje toczyły się od kilku lat. Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem tej definicji zgwałcenie ma miejsce, gdy sprawca doprowadza do czynności seksualnej przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem. Niedawna reforma wprowadza obok tych sposobów działania sprawcy jeszcze jedno znamię - brak zgody ofiary. Zwolennicy nowelizacji twierdzą, że nowa definicja opiera się na afirmatywnym modelu zgody („tak znaczy tak”) i istotnie wzmacnia pozycję osoby pokrzywdzonej. Nie brakuje jednak też głosów sprzeciwiających się tej zmianie.W drugim odcinku sezonu Teoretycznie o prawie rozmawiamy o kwestii wymogu zgody na seks. Zastanawiamy się w szczególności:  

  • Jak historycznie kształtowało się nasze podejście do wymogu zgody na seks?
  • Czym są koncepcje „nie znaczy nie” i „tak znaczy tak”?
  • Jak wyglądały prace nad nowelizacją kodeksu karnego i czy zmiana naprawdę przyniesie oczekiwane skutki?
  • Czy wymóg zgody jest jedynym warunkiem dopuszczalności kontaktu seksualnego? 


---

Odcinek przygotowały: Karolina Śliwecka, Klaudyna Horniczak, Natalia Witosza.  

Praktycznie o prawie: Mikołaj Małecki  

Nagranie: Piotr Urbańczyk  

Montaż: Tomasz Stankiewicz

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ.

Show more...
8 months ago
33 minutes 15 seconds

Prawo Przyszłości
TOP #1: O co chodzi w kłótni o płeć na olimpiadzie?

Igrzyska olimpijskie w Paryżu pokazały, ile kontrowersji wzbudza kwestia kategoryzacji płciowej w sporcie profesjonalnym. Udział Imane Khalif i Lin Yu-Ting w olimpijskiej rywalizacji bokserek wywołał lawinę komentarzy, wśród których dominowały zarzuty o oszukiwanie co do posiadanej płci w celu uzyskania nieuczciwej przewagi nad konkurentkami. Nie była to jednak pierwsza (i z całą pewnością nie ostatnia) tak szeroka dyskusja na ten temat. 

Wychodząc od przypadku Imane Khelif w odcinku zastanawiamy się: 

  • jakie stanowisko w sporze o płeć w sporcie profesjonalnym zajmują anatomiści a jakie tożsamościowcy? 
  • czy mamy dobre powody by utrzymać podział ze względu na płeć w sporcie? 
  • kiedy czyjaś przewaga staje się nieuczciwa? 
  • jak daleko możemy ingerować w zasady poszczególnych dyscyplin sportowych? 
  • czym różnią się esencjalistyczne i narracyjne podejścia do natury sportu? 


-----

Odcinek przygotowali:

Wojciech Ciszewski, Klaudyna Horniczak, Karolina Śliwecka

Praktycznie o prawie: Michał Biliński

Nagranie: Piotr Urbańczyk

Edycja dźwięku: Tomasz Stankiewicz ⁠⁠⁠⁠www.tostanki.pl⁠⁠

Podcast wydawany jest przezFuture Law Lab, WPiA UJwww.futurelawlab.pl


Show more...
8 months ago
45 minutes 56 seconds

Prawo Przyszłości
TOP #0 zapowiedź sezonu Teoretycznie o prawie

Odcinek jest wprowadzeniem do nowego sezonu podcastu Prawo Przyszłości: Teoretycznie o prawie (TOP). W studiu udało się zebrać w pełnym składzie zespołu przygotowującego ten sezon. Rozmawiamy o naszym pomyśle na podcast i o tematach, które będziemy poruszać w kolejnych odcinkach. Przy okazji można się też dowiedzieć, kto z naszego zespołu jest autorem nazwy TOP i kto obawia się, że będzie musiał łączyć obowiązki podcastera z trasą koncertową. 


----

Odcinek przygotowali: Bartłomiej Brzozowski, Jan Turlej, Karolina Śliwecka, Klaudyna Horniczak, Maciej Macuga, Natalia Witosza, Wojciech Ciszewski  

Nagranie: Piotr Urbańczyk  

Montaż: Tomasz Stankiewicz ⁠⁠⁠⁠⁠⁠www.tostanki.pl⁠⁠


Podcast wydawany jest przezFuture Law Lab, WPiA UJ⁠www.futurelawlab.pl



Show more...
8 months ago
21 minutes 28 seconds

Prawo Przyszłości
#28 Prof. Jerzy Pisuliński o edukacji prawników przyszłości

W ostatnim odcinku tej serii podcastu gościem specjalnym dr Ewy Górskiej jest prof. Jerzy Pisuliński, dziekan Wydziału Prawa i Administracji UJ, który mówi o edukacji prawników przyszłości.

  • Na ile edukację prawników można przenieść do sfery online?

  • Jak nowe realia pracy prawników zmieniają wymogi co do edukacji?

  • Na co stawiać nacisk, ucząc studentów prawa?

  • Jak będzie wyglądało kształcenie prawników w przyszłości?

Prof. Jerzy Pisuliński – Profesor nauk prawnych, Dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, kierownik Katedry Prawa Cywilnego Uniwersytetu Jagiellońskiego. 

Rozmowę prowadzi dr Ewa Górska z Future Law Lab.

⏤

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ ⎜Muzyka w podcaście została stworzona przez AIVA (Artificial Intelligence Virtual Artist): www.aiva.ai⎜Edycja dźwięku: www.tostanki.pl.

Show more...
2 years ago
50 minutes 13 seconds

Prawo Przyszłości
#27 Dr hab. Tomasz Sroka o Europejskiej Unii Zdrowotnej

W tym odcinku rozmawiamy o ochronie zdrowia i różnego rodzaju prawach z tym związanych. Gościem tego odcinka jest ekspert w tej kwestii, dr hab. Tomasz Sroka z WPiA UJ. 

Mówimy m.in. o tym:

  • jak UE wpływało do tej pory na systemy ochrony zdrowia?

  • Czym jest Europejska Unia Zdrowotna?

  • Jakie są unijne priorytety w kwestii ochrony zdrowia?

  • Jak plany UE wiążą się z udostępnianiem danych o naszym zdrowiu.

dr hab. Tomasz Sroka –  adiunkt w Katedrze Prawa Karnego (Zakładzie Bioetyki i Prawa Medycznego) na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w latach 2016-2021 był także adiunktem w Katedrze Medycyny Sądowej CM UJ. Kierownik studiów podyplomowych „Prawo medyczne i bioetyka”, opiekun Koła Naukowego Prawa Medycznego UJ oraz członek komisji dyscyplinarnej ds. studentów. Więcej info: www.tomaszsroka.eu.

Rozmowę prowadzi dr Ewa Górska z Future Law Lab.

⏤
Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ ⎜Muzyka w podcaście została stworzona przez AIVA (Artificial Intelligence Virtual Artist): www.aiva.ai⎜Edycja dźwięku: www.tostanki.pl.

Show more...
2 years ago
1 hour 45 seconds

Prawo Przyszłości
#26 Kamil Cioch o prawie i kryptowalutach

Gościem tego odcinka jest Kamil Cioch - radca prawny praktycznie zajmujący się kryptowalutami.

Z rozmowy dowiecie się m.in.:

  • Czym są bitcoiny, kryptowaluty, NFC, blockchainy itd.?
  • Dlaczego krypto mogą być interesujące dla przedsiębiorców w Polsce?
  • Co prawnik może robić z krypto?
  • Czy sfera krypto jest uregulowana prawnie?
  • Gdzie kryją się pułapki z używaniem kryptowalut i w jakim kierunku rozwija się ten rynek?

Kamil Cioch – Kamil Cioch, radca prawny z ponad 10 letnim doświadczeniem w świadczeniu usług prawnych dla klientów biznesowych. W tej chwili skupia się głównie na prawie własności intelektualnej oraz nowoczesnych technologii, świadcząc przy tym usługi dla klientów głównie z tzw. gamedev'u oraz krypto w sferach, które dotyczą właśnie własności intelektualnej, prawa umów, prawa korporacyjnego oraz AML. Aktualnie współpracuje z kancelarią MELD Jodłowski Szczawiński i Partnerzy Radcowie Prawni i Adwokaci z biurami w Katowicach i Krakowie.

Rozmowę prowadzi dr Ewa Górska z Future Law Lab.

⏤

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ ⎜Muzyka w podcaście została stworzona przez AIVA (Artificial Intelligence Virtual Artist): www.aiva.ai⎜Edycja dźwięku: www.tostanki.pl

Show more...
2 years ago
1 hour 52 seconds

Prawo Przyszłości
#25 Dr Michał Araszkiewicz o prawie i sztucznej inteligencji

W odcinku 25. dr Ewa Górska rozmawia z drem Michałem Araszkiewiczem z Uniwersytetu Jagiellońskiego o sztucznej inteligencji i prawie.

W odcinku posłuchacie m.in. tym:

  • Z jakich narzędzi sztucznej inteligencji (SI) możemy już korzystać w ramach prawa?
  • Dlaczego korzystanie z SI w prawie jest tak kontrowersyjne?
  • Co z SI w sądownictwie?
  • Czy w przyszłości zamienimy prawników na roboty?
  • Jak odnaleźć się na stechnologizowanym rynku pracy?

Dr Michał Araszkiewicz – Doktor nauk prawnych, adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie. Zajmuje się problematyką interpretacji prawa, wpływu nowych technologii na stanowienie i stosowanie prawa, informatyki prawniczej, sztucznej inteligencji.

Rozmowę prowadzi dr Ewa Górska z Future Law Lab.

⏤

Podcast wydawany jest przez Future Law Lab, WPiA UJ ⎜Muzyka w podcaście została stworzona przez AIVA (Artificial Intelligence Virtual Artist): www.aiva.ai⎜Edycja dźwięku: www.tostanki.pl

Show more...
2 years ago
40 minutes 40 seconds

Prawo Przyszłości
Prawo Przyszłości to podcast poświęcony interakcjom między prawem i naukami empirycznymi, nowoczesnymi technologiami oraz współczesnymi zjawiskami społecznymi i cywilizacyjnymi. Prowadzony jest przez zespół Future Law Lab na Uniwersytecie Jagiellońskim. Najnowszy, trzeci sezon podcastu ma charakter limitowany i nosi podtytuł "Teoretycznie o prawie".