Elke gast uit de voorgaande afleveringen dacht na over het Muiderslot van de toekomst en wat daarvoor nodig is. De ideeën en adviezen die daaruit kwamen, hebben we bewaard voor deze
slotaflevering. Verwacht tips en inzichten over dichter bij de natuur komen te staan, inheemse planten, oplappen van kleding, conserveren, biologische groenten, overstromingen, spinnenwebben,
insectenhotels, de kunstenaar in jezelf naar boven halen, waterschapsverkiezingen en de rol die er voor Rijksmuseum Muiderslot ligt.
🖼️ Hemelglobe / G. & L. Valk zum Bach / 1700
Redactie & presentatie: Roos Hamelink
Muziek & audio mixage: Thomas Hoonhout
Gasten: Bart Lambert, Janna Coomans, Claire Weeda, Mathijs Boom, Marrigje Paijmans, Henk Boers, Sanne Heldens, Lotte Oostenga, Carlien Oudes, Jonne Peters, Sefania Vitalis
Als historische vesting bevindt het Muiderslot zich in de voorste linie van dreigende stijgingen van de zeespiegel en verschuivende weerpatronen. Al eeuwen wapent het kasteel zich tegen het oprukkende water met dijken en versterkingen. Nog steeds is het weer hier voelbaar, veel voelbaarder dan op andere plekken lijkt het wel. Museumdocenten Jonne en Sefania vertellen over het water als vriend en als vijand.
Met dank aan: Stichting De Commissie
🖼️ Visser bij een brug met het Muiderslot op de achtergrond / Arent Arentsz. / 1600 – 1631
Redactie & presentatie: Roos Hamelink
Muziek & audio mixage: Thomas Hoonhout
Gasten: Jonne Peters, Sefania Vitalis
In de zomer van 2024 vindt de KlimaatExpo Muiderslot plaats. Carlien Oudes, curator van de expositie en zelf ook kunstenaar, vertelt in deze aflevering wat voor werken daar te zien zijn, over het beeld van de wereld dat de kunstenaars schetsen en hoe je kunst en creativiteit kunt inzetten voor bewustwording van klimaatproblematiek.
Met dank aan: Stichting De Commissie
🖼️ Here comes the flood Rijksmuseum Muiderslot / Rem van den Bosch / 2023
Redactie & presentatie: Roos Hamelink
Muziek & audio mixage: Thomas Hoonhout
Gast: Carlien Oudes
We gaan naar binnen. Om over kasteelbewoners te praten. Na vele uren in het Muiderslot kent museumdocent Lotte de bewoners al aardig. Wonen in een kasteel, dat daar eigenlijk niet voor bedoeld is, gaat je niet in de koude kleren zitten, letterlijk. Op het gebied van duurzaamheid kunnen we vandaag de dag nog best wat van vroegere kasteelbewoners leren.
Met dank aan: Stichting De Commissie
🖼️ Bakstoel met overhuiving / 1600-1649
Redactie & presentatie: Roos Hamelink Muziek & audio mixage: Thomas Hoonhout Gast: Lotte Oostenga
In en rond het Muiderslot leven allerlei dieren, klein en groot. Ecoloog Sanne Heldens vertelt over de beesten en beestjes – vroeger en nu – in het kasteel en de tuinen, hoe biodiversiteit wordt gestimuleerd, spinnenwebben, maaibeleid en onthaasten.
Met dank aan: Stichting De Commissie
🖼️ Stilleven met bloemen in een glazen vaas / Ottmar I Elliger / 1673
Redactie & presentatie: Roos Hamelink Muziek & audio mixage: Thomas Hoonhout Gast: Sanne Heldens
Met Henk Boers, al meer dan veertig (!) jaar tuinbaas bij het Muiderslot, maken we een rondje door de kasteeltuinen. We leren over het ontstaan van de tuinen, biologisch dynamisch tuinieren en de invloed van het veranderende klimaat op het groene erfgoed.
Met dank aan: Stichting De Commissie
🖼️ De welvoorziene keuken / kopie naar Joachim Beuckelaer/ 1569
Redactie & presentatie: Roos Hamelink
Muziek & audio mixage: Thomas Hoonhout
Gast: Henk Boers
In de zeventiende eeuw gingen geleerden zich bezighouden met het veranderde landschap. Ze keken niet alleen naar de stand van zaken op dat moment, maar doken ook de geschiedenis in om te achterhalen hoe ze de voeten droog konden houden. Ook onder artistiekelingen was de natuur en het landschap van vroeger een geliefd onderwerp. Zo ook bij P.C. Hooft, de dichter en historicus die destijds op het Muiderslot woonde. Hij sloeg de geschiedschrijvers uit de Oudheid eropna en liet de kasteeltuinen volgens klassieke idealen aanleggen.
Met dank aan: Stichting De Commissie
🖼️ Portret van P.C. Hooft / Adolph Johannes Petrus Levolger / 1909
Redactie & presentatie: Roos Hamelink Muziek & audio mixage: Thomas Hoonhout Gasten: Mathijs Boom, Marrigje Paijmans
Het Muiderslot staat er al meer dan zeven eeuwen, en zal er ook nog wel even blijven staan. Maar in wat voor omstandigheden, dat is de vraag. Want: het klimaat verandert, daar kunnen we niet om heen. In de reeks “Het Slotakkoord” kijken we met een groene bril naar het Muiderslot en de omgeving. Wat is er nodig voor het kasteel van de toekomst?
In aflevering #1 gaan we terug naar de middeleeuwen, de tijd waarin het Muiderslot gebouwd werd. Historici Bart Lambert, Janna Coomans en Claire Weeda bespreken het klimaat destijds, de plek van de mens in de natuur, het belang van historisch onderzoek voor klimaatkwesties vandaag de dag en de rol die daar mogelijk voor Rijksmuseum Muiderslot ligt.
Met dank aan: Stichting De Commissie
🖼️ Het Muiderslot vanuit het noordoosten / Gerrit Berckheyde / 1653-1698
Redactie & presentatie: Roos Hamelink Muziek & audio mixage: Thomas Hoonhout Gasten: Bart Lambert, Janna Coomans, Claire Weeda
Twee weken oud was ze toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. En ze woonde op het Muiderslot: Lucia Reder, dochter van de toenmalige slotbewoner Wilhelmus Reder. Als ze jaren, jaren later het kasteel bezoekt, komen er heel wat herinneringen boven. Mevrouw Reder neemt je in deze WO2-special mee naar vroeger.
Adem diep in… Stress is van alle tijden en daar weet Nitish Sudhir Soundalgekar alles van. Hij komt uit India en werkt sinds ruim een jaar op het Muiderslot. Als kasteelyogi geeft hij hier yogalessen in de pruimenboomgaard en de slotkapel. Waarom is yoga tegenwoordig zo populair? En hoe zet hij yoga en mindfulness in om over de geschiedenis van het kasteel te praten? Kasteelkok Siebren vertelt over de behoorlijke ‘smulpaperij’ van de monniken vroeger, want die hielden kennelijk wel van een feestmaal…
Welke beestjes kriebelen onder de grond? Welke insecten zoemen rond? Welke vogels vliegen er en wat zwemt er zoal in de slotgracht? We gaan op dierenjacht! Boswachter Luc Hoogestein laat ons de fauna in de tuinen van het Muiderslot zien. Ook vertelt hij over het belang van dieren in de tuin, want zonder zou deze tuin niet al 400 jaar kunnen bestaan. Kasteelkok Siebren vertelt een prachtig verhaal over een kok en kraanvogels.
Citroenen, bonen en aardappelen groeien al bijna vier eeuwen in de tuinen rond het Muiderslot. En dat is niet zo vanzelfsprekend als je denkt! De gewassen komen namelijk oorspronkelijk uit Azië en Zuid-Amerika. Ecoloog Thiemo Heilbron legt ons haarfijn uit hoe het zit met dit internationale gezelschap. Bij kasteelkok Siebren staat lust centraal: wat is het geheim achter de lustopwekkende kruiden in de tuin?
Een supermarkt was er vroeger nog niet. Boodschappen deed je in de tuin. TV-kok Sandra Ysbrandy snuffelt rond in de kasteeltuinen. Wat voor lekkers zal ze met deze ingrediënten op tafel zetten? Ook praten we over het belang van lokaal en natuurlijk voedsel. Zouden we vandaag de dag kunnen leven van de opbrengsten uit de tuin? Verder schuift kasteelkok Siebren aan. De frikadel blijkt een stuk ouder dan we denken…
In deze nieuwe reeks ‘Tuinen’ nemen we het groene erfgoed rond het Muiderslot onder de loep. De tuinen rond het kasteel zijn al in de zeventiende eeuw aangelegd. Henk Boers, al 39 jaar tuinconservator bij het Muiderslot, neemt ons mee door de groene geschiedenis. Welke gewassen groeien er? Hoe onderhoud je die in de oorspronkelijke stijl? Daarnaast gaat kasteelkok Siebren de komende vijf afleveringen mee de tuin in en verrast ons met verhalen over dieren, kruiden en recepten, met vandaag: het onzelievevrouwebedstro.
In deze aflevering is water geen vijand of transportmiddel, maar een muzikale muze. Water is de bron van het leven en daarmee ook een inspiratiebron voor velen. De gast van vandaag ken je stiekem al: producer Thomas Hoonhout schuift aan om te vertellen over de muzikale kracht van water. De soundscapes die Thomas maakte voor deze podcast zit vol water ‘samples’ én heeft hij een EP uitgebracht genaamd eb & vloed. Wat maakt het water toch zo magisch? En hoe zou een plaat geïnspireerd op het water rond het Muiderslot klinken? Ook sluiten we de suptour af met een verhaal over zeehonden en haring.
Vandaag hebben we hoog bezoek: dijkgraaf Gerhard van den Top is de ‘burgemeester’ van het waterschap Amstel, Gooi en Vecht. Samen duiken we in de geschiedenis van het waterbeheer en deze eeuwenoude functie. Daarna blikken we vooruit met Hilga Sikma van Waternet. Hebben we op deze plek over honderd jaar nog steeds droge sokken? En waar gaat onze waterschapsbelasting eigenlijk naartoe? In het vervolg van de suptour gaan we het ijs op. Weet jij waar de uitdrukking ‘een scheve schaats rijden’ vandaan komt?
Deze aflevering vraagt om extra gespitste oren! We gaan op zoek naar de talrijke gevleugelde bewoners rondom het slot. Het Muiderslot is niet alleen een populaire plek voor belangrijke ridders en dichters, ook vogels bivakkeren hier graag. Roos krijgt vandaag hulp van vervend vogelkenner Arjan Dwarshuis van de Vogelspotcast. En die hulp is nodig… Geen getjirp of gekwaak gaat aan Arjan voorbij. Ook vervolgen we de suptour en horen we van 17e-eeuwse gasten in het kasteel die interesse hadden in vogels, maar dan geplukt op een bord...
Van handelende Romeinen tot aan de toeristische trekvaart. Het water van de Zuiderzee en de Vecht was cruciaal voor de bloeiende handel- en transportgeschiedenis rondom het Muiderslot. Zo ken je vast het gezegde ‘voor Pampus liggen’, maar waar komt dit precies vandaan? Kunsthistoricus en kenner van de Vechtstreek Juliette Jonker navigeert ons door het handel- en transportverleden. Ze vertelt over de cruciale rol van de rivier de Vecht, die als een rode draad door de geschiedenis van dit gebied stroomt. Ook vervolgt Roos de suptour met Dido, dit keer staat het ooit zo gewone alternatief voor drinkwater centraal: bier!
Het verhaal van het Muiderslot stopt niet op het droge. In deze nieuwe reeks duiken we in de geschiedenis van het water rondom het kasteel. Vandaag praten we met Maarten Ouboter van Waternet over hoe het Muiderslot het water inzette om vijanden te verslaan, hoe een waterlinie werkt en hoe woest de Zuiderzee vroeger was. Daarnaast riskeert Roos natte voeten als ze op de sup plank stapt met Dido, medewerker van het Muiderslot. Ze peddelen rond en bekijken het slot letterlijk vanaf het water.
Operazanger Alexander de Jong neemt ons al zingend mee naar de 17e-eeuwse operawereld. Muiderslot bewoner P.C. Hooft is de schrijver van de allereerste Nederlandse opera: Granida. Weinig mensen kennen deze opera nog en dat terwijl Granida een echte publiekstrekker was. Alexander vertelt over de hits van toen en selecteert verschillende stukken om een indruk te geven van de operawereld van vroeger. Ook zijn eigen keeltje is gesmeerd: hij treedt voor ons op in de Ridderzaal en kiest bijpassende stukken uit zijn eigen repertoire. Toi-toi-toi!
