David Gamtsemlidze, gruziński restaurator i aktor mieszkający od trzech dekad w Polsce, opowiada o swojej emigracji, polityce w Gruzji i fenomenie gruzińskiej kuchni nad Wisłą. W rozmowie z Jerzym Haszczyńskim porusza także budzący emocje temat brutalności gruzińskich gangów.
„Wstydzimy się tego i przeżywamy” – mówi Gamtsemlidze i podkreśla, że przestępcy z obywatelstwem Gruzji „przeszkadzają miłości i przyjaźni między naszymi narodami”. Opowiada o tradycji gruzińskiego świata przestępczego, który ukształtował się jeszcze w czasach ZSRR.
Gamtsemlidze słynie z umiejętności wygłaszania toastów – w Gruzji to wielka sztuka. W rozmowie dzieli się jednym z klasycznych: „Życzę zdrowia, miłości i odrobiny szczęścia. Bo więcej człowiek nie potrzebuje”.
Dla gości podcastu polski nie jest pierwszym językiem, ale mają w nim dużo ciekawego do opowiedzenia.
Rozmową z Davidem Gamtsemlidzem kończymy pierwszą serię rozmów. Następne po przerwie. Jerzy Haszczyński czeka na Państwa uwagi o dziesięciu odcinkach pierwszej serii i propozycje dotyczące kolejnej: j.haszczynski@rp.pl
- Do Turcji, w której rządzi Erdogan, nie mogę wrócić - podkreśla w najnowszym odcinku „Globalnego Chrząszcza” Hüseyin Çelik, turecki dziennikarz, mieszkający w Polsce uchodźca polityczny. W rozmowie z Jerzym Haszczyńskim mówi o losie przeciwników politycznych Recepa Tayyipa Erdogana, w tym zwolenników ruchu Fethullaha Gülena, oraz o sytuacji w Turcji.
Hüseyin Çelik jest związany z organizacją Dunaj Instytut Dialogu, która odwołuje się do idei zmarłego w ubiegłym roku muzułmańskiego kaznodziei i twórcy systemu placówek edukacyjnych Fethullaha Gülena. Władze tureckie od czasu nieudanego puczu w 2016 roku uznały Gülena i jego zwolenników za głównego wroga. Nazywają ich terrorystami.
Hüseyin Çelik opowiada o tym, jak polityka dzieli w Turcji rodziny. - „Nawet moi krewni zaczęli mnie nazywać terrorystą”. Jego rodzice nie rozumieją jego wyborów politycznych, oboje głosują na Erdogana i jego partię. „Mama uważa, że ja źle robię, jej zdaniem Erdogan jest wielkim przywódcą jak kalif, uważa, że on jest obrońcą islamu”.
Dla gości podcastu „Globalny Chrząszcz” polski nie jest pierwszym językiem, ale mają w nim dużo ciekawego do opowiedzenia.
Kup subskrypcję „Rzeczpospolitej” pod adresem: czytaj.rp.pl
W najnowszym odcinku podcastu „Globalny Chrząszcz” Jerzy Haszczyński rozmawia z prof. Wadymem Wasiutynskim, ukraińskim psychologiem społecznym. Jak Ukraińcy patrzą na wojnę i jakiego jej zakończenia się spodziewają? Jakie są nastroje wobec Donalda Trumpa, Władimira Putina i Europy? I co z ukraińską tożsamością narodową w obliczu brutalnej agresji?
Rozmowa zaczyna się od refleksji nad ostatnimi wypowiedziami Donalda Trumpa. – Już drugi dzień jestem w depresji z tego powodu – mówi prof. Wasiutynski. – Najbardziej boli mnie to, że Trump wybiela, uszlachetnia tego zbrodniarza Putina i stawia go w pozycji godnego partnera do rozmów.
Jednym z kluczowych tematów rozmowy jest język: - Putin miał złudzenie, że mówiący po rosyjsku w Ukrainie wolą być Rosjanami i tylko czekają, że on tu przyjdzie ze swoim wojskiem. A okazało się, że większość rosyjskojęzycznych obywateli Ukrainy jest proukraińska, a nie prorosyjska.
Dla gości podcastu „Globalny Chrząszcz” polski nie jest pierwszym językiem, ale mają w nim dużo ciekawego do opowiedzenia.
Kup subskrypcję „Rzeczpospolitej” pod adresem: czytaj.rp.pl
AfD stara się wtrącać w sprawy Polonii w Niemczech - ostrzega Thorsten Kłute, polityk SPD z Nadrenii Północnej-Westfalii, w najnowszym odcinku podcastu „Globalny Chrząszcz”.
Gościem odcinka jest Thorsten Klute, poseł SPD do parlamentu Nadrenii Północnej-Westfalii, zajmujący się m.in. sprawami tamtejszej Polonii. W rozmowie z Jerzym Haszczyńskim opowiada o sytuacji politycznej w Niemczech przed wyborami do Bundestagu (23 lutego), przyczynach słabych notowań SPD w sondażach, o byłym kanclerzu Gerhardzie Schröderze oraz podejściu SPD do Ukrainy, o rosnącym poparciu dla AfD i możliwych koalicjach po wyborach. Jego żona jest Polką (o tym, jak ją poznał, oraz gdzie i kiedy uczył się polskiego, Thorsten Klute mówi w podcaście).
Dla gości podcastu „Globalny Chrząszcz” polski nie jest pierwszym językiem, ale mają w nim dużo ciekawego do opowiedzenia.
Potocznego polskiego uczyłam się na serialu o Kiepskich - opowiada w najnowszym odcinku podcastu „Globalny Chrząszcz” Magdaléna Vášáryová, słowacka aktorka, socjolożka i dyplomatka.
Czy Słowacja dryfuje na Wschód? Dlaczego wspiera Rosję i czy boi się Węgier? Kim jest premier Robert Fico? Co słowaccy żołnierze robili w czasie drugiej wojny światowej na Ukrainie?
W najnowszym odcinku „Globalnego Chrząszcza” Jerzy Haszczyński rozmawia z Magdaléną Vášáryovą - byłą ambasador Słowacji w Polsce i wieloletnią obserwatorką polityki Europy Środkowej.
Vášáryová mówi też o tym, czy nie żałuje, że porzuciła aktorstwo, i z jakiego powodu w czasie studiów socjologicznych zaczęła się języka polskiego.
- Moje miejsce jest już tu, w Polsce - mówi w kolejnym odcinku podcastu „Globalny Chrząszcz” Philip Earl Steele, amerykański historyk pochodzący ze stanu Idaho. Jerzy Haszczyński rozmawia z Philipem Earlem Steele’em, amerykańskim historykiem i badaczem, który od lat zgłębia tajniki polskiej historii i kultury. Jak postrzega Polskę? Co sądzi o zmianach, które zaszyły podczas jego 35-letniego pobytu? Tłumaczy, dlaczego Amerykanie, zwłaszcza ci z jego stanu, Idaho, poparli Donalda Trumpa. Dlaczego wykluczeni i zapomniani liczą na miliardera i celebrytę? Philip Earl Steele opowiada o rodzinnym Idaho, „to romantyczny stan”. Idaho „bardzo i strasznie” kocha Trumpa. Nasz rozmówca nie zna nikogo, kto by głosował na Trumpa z powodu inflacji w czasach Bidena. „Na mój nos wściekłość wobec progresywizmu jest olbrzymia”. I dodaje, że dla wielu Amerykanów, nie tylko w Idaho, Trump to „człowiek o znaczeniu religijnym”. Więcej na stronie: rp.pl Twitterze: twitter.com/rzeczpospolita Facebooku: facebook.com/dziennikrzeczpospolita Linkedin: linkedin.com/company/rzeczpospolita/ #Trump2025 #DonaldTrump #TrumpInauguration #MAGA #USA #Politics #WhiteHouse #ElonMusk #Biden #Republicans #Ukraine #Putin #WorldNews #podcast
Powinniśmy bronić Ukrainy jak siebie, a tego nie robimy - mówi w najnowszym odcinku podcastu „Globalny Chrząszcz” Vytautas Landsbergis, były przywódca Litwy. Wspomina też kluczowe dla swojego kraju wydarzenia 13 stycznia 1991 Vytautas Landsbergis mówi w rozmowie z Jerzym Haszczyńskim o zagrożeniach ze strony Rosji i nadziejach na przetrwanie zjednoczonej Europy. „To pozostaje w pamięci na całe życie” – mówi Vytautas Landsbergis o 13 stycznia 1991 roku, kiedy Litwa zmagała się z sowiecką agresją. Pod wieżą telewizyjną w Wilnie Litwini stawiali opór, wierząc w możliwość zwycięstwa. Landsbergis podkreśla, że choć tamten wróg był brutalny, w końcu się cofnął. Dzisiejsza Rosja, jak zauważa, jest inna: „Ten wróg się nie cofa, dopóki nie zostanie pokonany”. Zwraca uwagę, że wojna na Ukrainie to tylko etap w wielkiej wojnie przeciwko Europie i Zachodowi. Vytautas Landsbergis opowiada, kiedy i dlaczego uczył się języka polskiego. Polski był mu potrzebny do lepszego poznania życia i twórczości wybitnego litewskiego kompozytora i malarza Mikalojusa Konstantinasa Čiurlionisa. „Jego utwory literackie pisane po polsku są przepiękne” – podkreśla prof. Landsbergis. Więcej na stronie: rp.pl Twitterze: twitter.com/rzeczpospolita Facebooku: facebook.com/dziennikrzeczpospolita Linkedin: linkedin.com/company/rzeczpospolita/
Po tragedii samolotu azerbejdżańskich linii pojawiło się hasło „Putinie, przeproś!”. W Azerbejdżanie już nikt nie pisze o katastrofie, lecz o przestępstwie - mówi w podcaście „Globalny Chrząszcz” dr Shahla Kazimova, szefowa Centrum Studiów Azerbejdżańskich na Uniwersytecie Warszawskim. W trzecim odcinku podcastu „Globalny Chrząszcz” Jerzy Haszczyński rozmawia z Shahlą Kazimovą, orientalistką i kulturoznawczynią, o złożonej historii i współczesności jej ojczyzny, Azerbejdżanu. Pojawia się wątek prometeizmu sprzed drugiej wojny światowej i tego, co z niego do dzisiaj pozostało. Jak w Azerbejdżanie zareagowano na rozbicie się 25 grudnia ostrzelanego przez Rosjan samolotu azerbejdżańskich linii lotniczych? Co jeszcze jest powodem napięć między Moskwą a Baku? Jakie sojusze buduje Azerbejdżan? Czy Zachód rzeczywiście wspiera kraje Kaukazu? Tradycyjnie w „Globalnym Chrząszczu” jest mowa o trudnościach z językiem polskim, który nie jest językiem ojczystym gości podcastu. Shahla Kazimova odpowiada też na pytania dotyczące „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego, którego akcja toczy się m. in. w jej rodzinnym mieście. Podkreśla, że polski pisarz nie był w Baku, ale opisując miasto dowiódł swojego talentu literackiego, „umiejętnie pokazał chaos rewolucji, bogate miasto, które było bardzo rozwarstwione społecznie, dynamikę i - niestety - okrucieństwa tych lat”. Więcej na stronie: rp.pl Twitterze: twitter.com/rzeczpospolita Facebooku: facebook.com/dziennikrzeczpospolita Linkedin: linkedin.com/company/rzeczpospolita/
W drugim odcinku podcastu „Globalny Chrząszcz” Jerzy Haszczyński, szef działu zagranicznego „Rzeczpospolitej”, rozmawia z Adilem Abdelem Aatim, analitykiem i politykiem pochodzącym z Sudanu, kandydatem na prezydenta tego kraju w wyborach, które miały się odbyć, ale do dzisiaj się nie odbyły. Rozmowa dotyczy dramatycznej sytuacji Sudanu, gdzie trwająca od kwietnia 2023 roku wojna domowa rujnuje kraj i zmusza miliony ludzi do ucieczki. Czy Sudan ma jeszcze szansę na demokrację, gdy dwaj generałowie walczą o władzę? Gość opowiada o korzeniach konfliktu i roli zagranicznych graczy w konflikcie. W tym Rosji. - Rosja pomaga obu generałom toczącym wojnę w Sudanie. Sudan to droga do całej Afryki - mówi Adil Abdel Aati. O Sudanie wielu Polaków czytało „W Pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza. Adil Abdel Aati mówi, czy to miła lektura dla Sudańczyka. Pojawia się w niej Mahdi, sudański bohater narodowy. Sienkiewicz pisał, że „Mahdi jest gorszy niż całe stado krokodyli”.
To są zwierzęta, które nie polują w stadach - kontruje Adil Abdel Aati. I opowiada o rodzinie Mahdiego, którego potomkowie do dzisiaj odgrywają ważną rolę w życiu politycznym i religijnym Sudanu.
Dla gości podcastu „Globalny Chrząszcz” polski nie jest językiem ojczystym. Rozmawiamy o krajach, regionach, z których pochodzą, o świecie, Polsce, polskim języku i kulturze. Więcej na stronie: rp.pl Twitterze: twitter.com/rzeczpospolita Facebooku: facebook.com/dziennikrzeczpospolita Linkedin: linkedin.com/company/rzeczpospolita/
W pierwszym odcinku podcastu „Globalny chrząszcz” Jerzy Haszczyński, szef działu zagranicznego „Rzeczpospolitej”, rozmawia z rabinem Szalomem Dow Berem Stamblerem z ruchu Chabad Lubawicz. Rabin tłumaczy, czym jest Chabad Lubawicz, odpowiada na pytania o chanukę i wstrząsający atak Grzegorza Brauna w czasie ubiegłorocznej uroczystości zapalania świec chanukowych w Sejmie. Rozmowa dotyczy też wydarzeń na Bliskim Wschodzie - obalenia syryjskiego dyktatora, wojny w Gazie i irańskiego zagrożenia. Rabin Stambler mówi, jak poznawał język polski i co w nim i Polsce go urzekło. Dla gości podcastu „Globalny chrząszcz” polski nie jest bowiem językiem ojczystym. Po polsku rozmawiamy o krajach, regionach, z których goście pochodzą, oraz o Polsce. Więcej na stronie: rp.pl Twitterze: twitter.com/rzeczpospolita Facebooku: facebook.com/dziennikrzeczpospolita Linkedin: linkedin.com/company/rzeczpospolita/
