S06E05 Kawiarnia – trzecia przestrzeń.
W tej rozmowie bierzemy pod lupę kawiarnie – miejsca, które są czymś więcej niż tylko lokalami gastronomicznymi. Rozmawiamy o koncepcji „trzeciej przestrzeni”, która staje się pomostem między domem a pracą, tworząc idealne warunki do spotkań, odpoczynku i pracy w otoczeniu innych ludzi. Zastanowimy się, jak historia i ewolucja kawiarni ukształtowały ich dzisiejszy charakter, oraz jak architektura, wystrój i atmosfera wpływają na poczucie bezpieczeństwa.
Partnerem tego odcinka jest CoffeeDesk – miejsce, które łączy wszystko to, co dobre: zapach świeżo mielonej kawy, piękne akcesoria i uważność na jakość. To właśnie w ich kawiarni na Wilczej w Warszawie lubiłę wpadać na matche na grochu. Ale CoffeeDesk to też sklep, z którego regularnie korzystam. Chcąc uzupełnić zapasy ulubionej kawy mojego męża, kupić dla siebie matchę lub zieloną herbatę, a czasami coś ekstra czyli akcesoria.
Jeśli Wy też lubicie takie rytuały, to przesłuchajcie odcinek do końca, ponieważ mam dla Was prezent.
A tymczasem zapraszam na rozmowę z moją fantastyczna gościnią Olgą Drendą.
Olga Drenda – antropolożka, pisarka, eseistka i tłumaczka. Autorka książek „Duchologia polska”, „Wyroby”, "Słowo humoru", a także „Czyje jest nasze życie” z Bartłomiejem Dobroczyńskim i "Książki o miłości" z Małgorzatą Halber. Zajmuje się antropologią codzienności, kulturą materialną i przemianami społecznymi po 1989 roku. Laureatka Nagrody Literackiej Gdynia i finalistka Paszportów „Polityki”.
Menu wiedzy do odcinka:
W tym odcinku podcastu zagłębiamy się w świat, w którym 31 społeczeństwa spędza 30% swojego życia – biuro! Razem z wyjątkowymi gośćmi, architektami Pawłem Garusem i Jerzym Woźniakiem ze studia Modelina, zastanawiamy się, czy biuro idealne w ogóle istnieje, a jeśli tak, to jak je zaprojektować?
Rozmawiamy o tym, jak architektura i design mogą opowiadać historię firmy, budować jej tożsamość i angażować pracowników na poziomie, który wykracza poza standardowe metry kwadratowe. Mówimy o zmysłach w pracy, znaczeniu detalu oraz o tym, jak biuro może stać się naturalnym pomostem między pracą, relaksem a budowaniem autentycznej wspólnoty. I czy to w ogóle jest możliwe? A może biuro nie powinno zaspokajać wszystkich naszych potrzeb, a jedynie stanowić zoptymalizowaną przestrzeń do wykonywania określonych zadań?
Zapraszam Was na inspirującą rozmowę o przestrzeniach, które są czymś więcej niż tylko miejscem pracy – są odbiciem wartości, które nas łączą.
Kilka pozycji polecanych przez Modelinę:
W trzecim odcinku podcastu goszczę dwójkę wspaniałych specjalistów — Filipa Domaszczyńskiego i Dorotę Sibińską z XY Studio. Spotkaliśmy się, by zgłębić koncepcję architektury opiekuńczej i jej kluczowych założeń.
Wspólnie zastanawiamy się, w jaki sposób świadome projektowanie może poprawić jakość życia i dobrostan, a także w jaki sposób przełożyć teorię na praktyczne przykłady. XY Studio ma w swoim portfolio wiele fantastycznych realizacji skupionych na potrzebach często marginalizowanych grup społecznych, takich jak:
Centrum Aktywności Międzypokoleniowej na warszawskiej Ochocie, w którym w jednym budynku połączono przestrzeń aktywizującą seniorów, żłobek, placówkę opiekuńczo-wychowawczą, oraz środowiskowy dom samopomocy.
Dom dla bezdomnych w Jankowicach.
Szkoła dla dzieci z Ukrainy w biurowcu na Mokotowie, która została stworzona przez ludzi dobrego serca w zaledwie dwa miesiące na powierzchni 2 tysięcy metrów kwadratowych.
Moi goście są również twórcami przewodnika dla nauczycieli i dyrektorów (a nie dla architektów) dotyczącego szkolnych stref ciszy w Warszawie.
Menu wiedzy od XY:
"Oczy skóry. Architektura i zmysły"Juhani Pallasmaa
"Obsesja porządku" Niels Gutschow
"Tysiąc szkół na Tysiąclecie" Krzysztof Wałaszewski
W drugim odcinku szóstego sezonu podcastu #BEZPIECZNIK porozmawiamy o tym, dla kogo jest miasto – czy da się „zrobić” dobre miasto dla wszystkich, a nie tylko dla wybranych? Zastanowimy się, czym jest inkluzywność, projektowanie uniwersalne i co nam daje uwzględnianie potrzeb mniejszości w przestrzeni, którą rządzi większość (czy na pewno?).
Moją i Waszą gościnią jest Magdalena Milert, znana w sieci jako PIEING, autorka książki „Dla kogo jest miasto? Jak stworzyć przestrzeń, która o nas dba”. Magdalena to architektka i urbanistka, która zamiast projektować budynki, opowiada o tym, jak tworzyć dobre miasta – takie, które są intuicyjne, dostępne i dostosowane do zmian klimatu. Jej misją jest edukacja i podnoszenie świadomości na temat przestrzeni, ponieważ wierzy, że to, jak wygląda miasto, zależy także od jego mieszkańców. I to nas niewątpliwie łączy!
Menu wiedzy od Magdy:
książki:
"Kompleks gmachu. Architektura władzy”, Deyan Sudjic;
"Niewidzialne kobiety. Jak dane tworzą świat skrojony pod mężczyzn” Caroline Criado Perez;
"Kod kapitalizmu. Jak Gwiezdne wojny, Coca-Cola i Leo Messi kierują Twoim życiem” Marcin Napiórkowski
Podcasty
Samiec Beta,
Podcastem,
Dział Zagraniczny,
Big Book Cafe & Festival,
Czytamy Naturę.
W nowym sezonie podcastu #BEZPIECZNIK! Tym razem zajmiemy się tematem miasta, czyli przestrzenią publiczną. W pierwszym odcinku tego cyklu porozmawiamy o mieście, a właściwie o miastach przyszłości.
Moją i Waszą gościnią jest Paulina Wilk, dziennikarka z 25-letnim stażem i autorka książek. Jedną z nich jest „Lalki w ogniu”, przez którą o mało nie zostałam reporterką wojenną. Paulina jest rodowitą warszawianką, współprowadzi podcast „Panie przodem”, który bardzo Wam polecam, i jest też autorką książki, która zainspirowała mnie do tego spotkania, „Pojutrze. O miastach przyszłości”. Mam wrażenie, że dziś jest ona jeszcze bardziej aktualna niż w 2017 roku, kiedy się ukazała.
Menu wiedzy od Pauliny / wersja skróca zaczerpnięta z ksiązki “Pojutrze”:
“A History of Future Cities” Daniel Brook
“Niewidzialne miasta” Italo Calvino
“Nowy wspaniały świat” Aldous huxley
“Deliryczny Nowy Jork” Rem Koolhaas
“Miasto złudzeń” Ursula K. Le Guin
“Nadchodzi osobliwość” Ray Kurzweil
“Radykalna miasta: Przez Amerykę Łacińską w poszukiwaniu nowej architektury” Justin McGuirk
W dziesiątym i ostatnim odcinku tego sezonu podcastu #bezpiecznik porozmawiamy o długowieczności, zarówno w kontekście budynków, jak i istot żywych. Będzie o tym, jak otoczenie wpływa na nasz proces starzenia. Jaka architektura dobrze znosi upływ czasu oraz jak nasze przemijanie i zmieniające się w związku z tym potrzeby, wpływają na otoczenie architektoniczne. Moją i Waszą gościnią jest drka Agnieszka Labus architektka, badaczka i edukatorka, pionierka architektury długowieczności w Polsce. Adiunktka na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej, założycielka Fundacji LAB 60+ i ekspertka Rady ds. Polityki Senioralnej.
Menu wiedzy od Agnieszki:
książki:
“Starzy ludzie nie istnieją” M.Węglarz
“Nowe długie życie. Zaprojektuj swoją przyszłość w zmieniającym się świecie” A. J. Scott i L. Gratton
“Siła wieku. Szczęśliwe życie w epoce długowieczności” C. Honoré
Podcasty
Common Ground odc. 9. Longevity: Cities fit for longer living
Polskie radio cykl “Kierunek Długowieczność”
Urbcast
Raporty
“City of Longevity: a new paradigm for cities in a longevity society.” by UNKICA
“New map of life” by Stanford
“Raport Szczęśliwy Dom: Sens(y) zmian mieszkaniowych” by Otodom
TEDxKatowice “Miasto na całe życie... i że Cię nie opuszczę aż do śmierci” A. Labus
W dziewiątym odcinku podcastu #bezpiecznik zastanowimy się nad tym czy dom może być inteligentny? Jak i jakie technologie wpływają na jakość naszego życia. Co się dzieje z danymi, które te technologie zbierają, w czym może być to pomocne, a kiedy może nam szkodzić. Będzie trochę o tym, że przyszłość już tu jest, o prywatność trzeba dbać, i że nikt ani nic nie zastąpi podstawowej potrzeby prawa do mieszkania. Moją i Waszą gościnią jest drka Sandra Frydrysiak, która jest kulturoznawczynią, socjolożką i uznaną ekspertką ds. różnorodności, równości i integracji. Związana jest z Uniwersytetem Łódzkim oraz Uniwersytetem SWPS w Warszawie. Specjalizuje się w języku inkluzywnym i przeciwdziałaniu mikroagresji. W ramach pracy przy międzynarodowym projekcie SMARTUP (CHANSE), bada społeczny wpływ inteligentnych technologii na nasze życie.
Menu wiedzy:
"Wywiad udzielony w ramach projektu SMARTUP finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki w ramach programu CHANSE [numer grantu: 2021/03/Y/HS6/00250]."
W ósmym odcinku porozmawiamy o roli zieleni, czyli natury w naszym otoczeniu. Będzie o tym, dlaczego otaczanie się roślinami jest ważne, jak dbać o mieszkańców naszych parapetów, balkonów i ogródków. Jak planować i urządzać te przestrzenie z uwagą, pomysłem i sukcesem. Razem z moją gościnią Aleksandrą Graczyk, założycielką pracowni architektury krajobrazu Hadika wyjaśnimy wam, że można wybrać taką florę do naszego otoczenia, która będzie odporna na nasze braki wiedzy lub empatii w jej kierunku.
Menu wiedzy od Oli:
W siódmym odcinku zajmiemy się tematyką profilaktyki zdrowia w czterech ścianach. Będzie o jakże modnym ostatnio słowie biohacking, ale w odniesieniu do popartych naukowo praktyk i rozwiązań wokół domu, które można zaimplementować do poprawy jakości życia. Moją gościnią jest Karo Domarańczyk — diagnostka, osteopatka, specjalistka medycyny funkcjonalnej, czyli tej również skupionej na długowieczności.
Menu wiedzy:
Książki:
Podcasty:
Partnerem (tego) odcinka jest Invest Komfort - trójmiejski deweloper, którego pracę naprawdę szanuję.
W szóstym odcinku rozmawiamy o śnie, czyli najważniejszej funkcji fizjologicznej po oddychaniu. Debatujemy nad tym czym są chronotypy, ile snu potrzebuje dorosły człowiek, aby się zregenerować i jak stworzyć otoczenie, które sen wspiera. Jest trochę o technologii, dobrych rutynach i złych nawykach. Moją gościnią jest Daria Łukowska autorka książki "Jak spać, żeby się wyspać". Prowadząca na YouTube popularnonaukowy program „Forma na Życie”, w ramach którego popularyzuje wiedzę o zdrowiu popartą nauką i obala mity.
Menu wiedzy od Darii:
książki:
“Jak spać, żeby się wyspać?” Daria Łukowska
“W pogoni za słońcem” Linda Geddes
“Pokonaj bezsenność w 6 krokach z terapią poznawczo-behawioralną” Małgorzata Fornal-Pawłowska, Ewa Walacik-Ufnal
Podcasty:
O bezsenności z terapeutą bezsenności: https://youtu.be/y1qWdbq1efU?si=isGKs3PA_pdPM_OG
Filmy:
TEDx Darii: https://youtu.be/XROEe2AJ0yA?si=lNqNDzXOdKBDzesV
praca na nocną zmianę: https://youtu.be/bFxdpodE_E8
dlaczego budzimy się o 3 w nocy? https://youtu.be/iA0a4VKV9zU
A Partnerem (tego) odcinka jest Invest Komfort - trójmiejski deweloper, którego pracę naprawdę szanuję.
W piątym odcinku piątego sezonu skupimy się na przestrzeniach dla małych ludzi. Będzie o tym co widzą, czują i słyszą noworodki, a jak świat odbiera kilkulatki. Zastanowimy się jak mały może być komfortowy pokój dla dzieci i co musi zawierać, aby spełniał wszystkie ich potrzeby. Będzie o zmysłach, rozwoju, zabawie i wyciszeniu. A moją gościnią jest Kasia Nojman architektka, absolwentka Architektury i Urbanistyki Politechniki Gdańskiej, założycielka pracowni Neuroom, która specjalizuje się w tworzeniu harmonijnego i estetycznego otoczenia dedykowanego dzieciom w każdym wieku. Praktyczka wiedzy dziedziny neuronauk i biofilii.
A Partnerem (tego) odcinka jest Invest Komfort - trójmiejski deweloper, którego pracę naprawdę szanuję.
Menu wiedzy od Kasi dla Was:
książki:
Wykłady:
Filmy:
W czwartym odcinku tego sezonu #bezepicznik rozmawiamy o przestrzeniach do gotowania. Będzie o tym co charakteryzuje dobrą kuchnię. Zastanowimy się czy wszyscy musimy mieć wielkie przestrzenie do gotowania oraz jak nadać nowe życie kuchni którą już mamy. Moją gościnią jest Cecylia Waś architektka wnętrz z dyplomem historyczki sztuki, dla której piękno i estetyka to absolutne priorytety. Od początku drogi zawodowej wierna skandynawskiej estetyce i praktyczności. Przedstawicielka fińskiej firmy KONTIO budującej domy z bala klejonego. Dwa lata temu postanowiła przenieść do Polski znaną już dobrze na północy, koncepcję zmiany samych frontów meblowych, opartych na gotowych systemach. TULLA, bo tak nazywa się nowa marka, to po fińsku zmieniać się i tą zmianą chce inspirować innych i pokazać, że można stworzyć przestrzeń estetyczną, utrzymaną w duchu less waste i osiągalną cenowo w Polsce.
Menu wiedzy od Cecylii:
A Partnerem (tego) odcinka jest Invest Komfort - trójmiejski deweloper, którego pracę naprawdę szanuję.
W trzecim odcinku tego sezonu rozmawiamy o komforcie, przestrzeniach do relaksu i tych elementach domu, które odpowiadają za wypoczynek. Moimi gośćmi są dwaj świetni projektanci Karol Pasternak i Piotr Maciaszek, założyciele NOKE Architects warszawskiego studia projektowe, założonego w 2012 r, które specjalizuje się w projektowaniu wnętrz i architektury, budowaniu wizerunku, kreacji artystycznej. I którego specjalnością przynajmniej moim skromnym zdaniem jest detal i zamiłowanie do materiału.
Menu wiedzy:
W drugim odcinku tego sezonu rozmawiamy o sztuce, przez duże i małe „s”, a także o roli przedmiotów w naszym otoczeniu. Zaglądamy do galerii i muzeów, debarując o ulubionych artystach i instytucjach kultury. Zastanawiamy się jak dobierać sztukę do swojego wnętrza i dlaczego mamy tak mało rzeźb w przestrzeni. Jest intensywnie, zabawnie a czasem i kąśliwie, ale naszym głównym celem jest zachęcenie Was - słuchaczy do obcowania ze sztuką na co dzień.
Moją gościnią jest Maja Michalak – historyczka sztuki, założyciela „Poza Ramami”, autorka podcastu „Sztuka Poza Ramami”, która od 8 lat oswaja ludzi z muzeami, galeriami, skutecznie zaraziła miłością do sztuki ponad 50 tysięcy osób.
Menu wiedzy:
książki:
Grażyna Bastek – Rozmowy obrazów
E.H. Gombrich – O sztuce
David Hockney – Historia obrazów
Linda Nochlin – Dlaczego nie było Wielkich Artystek?
Piotr Oczko - Suknia i sztalugi
Katy Hessel – Historia sztuki bez mężczyzn
Sarah Thornton – 7 dni w świecie sztuki
Podcasty:
Otulina o sztuce
Art Detective (Katie Hessel)
Filmy:
Made You Look (Netflix, 2020) – o fałszerstwach sztuki
Abstrakt: Sztuka designu (Netflix) – o projektowaniu i kreatywności
Koneser (2013) – thriller o rynku sztuki
Blurred Lines: Inside the Art World (2017) – analiza współczesnego rynku sztuki
Ile za sztukę? (2023) - dokument o polskim rynku sztuki
Za drzwiami galerii Uffizi (2021) - dokument o kulisach działania jednego z najważniejszych muzeów na świecie
W pierwszym odcinku nowego sezonu rozmawiamy o roli DOMu w naszym życiu. Co określa przestrzeń w której powinniśmy odczuwać największy komfort i która powinna być naszym “szałasem na hałas”. Co różni dom rodzinny od domu w podróży, gdzie jest granica pomiędzy tym co prywatne, a tym co publiczne. Które pomieszczenie jest najbardziej intymne i jaki mebel stanowi centrum domu? O tym wszystkim rozmawiam z moją gościnią Gosią Bernady z zawodu historyczką sztuki, z tęsknoty scenografką, z braku odpowiedniego słowa w języku polskim – visualstorytellerką. Zapraszamy do słuchania!
Menu wiedzy do odcinka:
Witold Rybczyński, “Dom. Krótka historia idei”
Peter Zumthor, “Myślenie architekturą”
Ilse Crawford, “The sensual home. Liberate your senses and change your life.”, “A frame for life”, “Home is the heart is”.
Natalie Walton,” This is home. The art of simple living”
Inaki Abalos, “The good life. A guided visit to the house of modernity”
Bill Bryson, “W domu. Krótka historia rzeczy codziennego użytku”
Ali Heath, “Create. At home with old and new”
Lynda Gardener, Ali Heath, “Curate. Inspiration for an individual home”
Vox, “Wolność zaczyna się W domu”
IKEA, “Kochamy dom”
Waldemar Kuligowski, “Z roślin, z dźwięków, z marzeń. Domy świata”
Magazyny: Appartamento, Habitat,
W trzecim, ostatnim odcinku cyklu „Empirycznie – o zmysłach” poruszamy zagadnienie odpoczywania – czy można się tej umiejętności nauczyć albo przyjąć ją dożylnie? Zastanawiamy się, jak wspierać swój odpoczynek i przy akompaniamencie jakiej muzyki najlepiej to robić. Mówimy o ciszy i spacerach z psem. Zaglądamy też do SPA, rozmawiamy o rytuałach i roli oddechu przed wyjściem z domu. Dobrego, relaksacyjnego słuchania!
menu wiedzy:
płyta "Osokins Plays Chopin"Georgijs Osokins
książka “Jak robić nic? Manifest przeciw kultowi produktywności”Odell Jenny
książka “Cisza. Siła spokoju w świecie pełnym zgiełku”Nhat Hanh Thich
W drugim odcinku cyklu "Empirycznie – o zmysłach" rozmawiamy o tym, jaka jest rola czasu i skóry w naszym życiu. Rozpatrujemy cierpliwość pod różnymi kątami – zaczynając od dbania o siebie, poprzez tworzenie marki slow, po skuteczność kosmetyków. Zahaczamy o saunę, (auto)masaż i postać Galena – rzymskiego lekarza greckiego pochodzenia, który odcisnął swoje piętno nie tylko na życiu gladiatorów, ale także na marce Alba1913. Odcinek kończymy rozmową o tym jak opakowywać kosmetyki i jak ich używać by służyły nam zgodnie z przeznaczeniem. Dobrej konsumpcji!
menu wiedzy:
książka o brudzie “Historia brudu” Katherine Ashenburg
książka o saunach “Sauna: The Power of Deep Heat” Maija Astikainen
W pierwszym odcinku cyklu “Empirycznie - o zmysłach” rozmawiamy o sile wiekowych receptur, roli aromaterapii w tworzeniu dobrostanu, potędze kreatywności i kontynuowaniu rodzinnych tradycji. Przemieszczamy się nosem po mapie, śledząc historię olejków eterycznych i samej marki Alba1913. Poruszamy tematy dotyczące duszy i ciała, aby przybliżyć znaczenie jakości, potęgę węchu i rolę sztuki w tworzeniu kosmetyków. Dobrego słuchania!
menu wiedzy:
W siódmym odcinku tego sezonu rozmawiam z Alanem Grinde, twórcą Instytutu Ekologii Akustycznej, społecznikiem z 30 letnim stażem, założycielem Fundacji ORION oraz Techya. Alan jest researcherem, edukatorem, szkoleniowcem i autorem ponad 1000 materiałów edukacyjnych z zakresu zdrowia, przemocy, praw człowieka, hałasu i ekologii. W ostatnim odcinku w tym roku rozmawiamy o tym czym jest hałas, co nam odbiera i dlaczego ten niewidzialny bodziec jest tak szkodliwy dla dobrostanu. Rozmowa dotyczy także ważnego w kontekście Sylwestra problemu fajerwerków i tym samym jest naszym apelem aby NIE STRZELAĆ, dla zdrowia własnego oraz innych istot żywych. Zapraszamy do ściszenia odbiorników i spokojnej konsumpcji naszej rozmowy!
W szóstym odcinku rozmawiam z Kamą Muchą o roli światła w naszym życiu. Zastanowimy się, dlaczego światło jest ważne, jak wpływa na nasze zdrowie psychofizyczne i co możemy zrobić, aby lepiej oświetlić naszą przestrzeń. Przyjrzymy się zarówno samym oprawom oświetleniowym, jak i psychologii światła, aby zaprowadzić dobrostan w naszym otoczeniu. Moja rozmówczyni jest osobą interdyscyplinarną: projektantką, brand managerką marki oświetleniowej Labra, edukatorką i propagatorką idei Light Thinking. Zapraszam do słuchania!
Menu wiedzy:
Linda Geddes "W pogoni za słońcem" - dotyczy światła słonecznego ale fajnie tłumaczy jego wpływ na nasze zdrowie, hormony, rytm dobowy.
Matthew Walker "Dlaczego śpimy" - wyjaśnia dlaczego światło wpływa na sen a co za tym idzie na zdolność uczenia się, zapamiętywania i podejmowania logicznych decyzji.
T.S. Willey, Bent Formby "Lights out: sleep, sugar and survival" - ekploruje jak sztuczne światło wpłyneło na zdrowie człowieka m.in. na choroby cywilizacyjne
Jun’ichirō Tanizaki "In Praise of Shadows" – Japońskie spojrzenie na grę światła i cienia w architekturze i kulturze.
