Merhabalar, Zihin Pusulası “Psikoloji Rehberi” kanalına hoş geldiniz.
Bu bölümde, ilişkilerde onarımın temel adımlarından biri olan özür dileme kavramını ele alıyoruz.
Klinik Psikolog ve Çift & Aile Terapisti Gizem İrem Aydın ile birlikte, özrün psikolojik dinamiklerini; utanç, suçluluk ve sorumluluk alma süreçleriyle ilişkisini inceliyoruz.
Bir özrün, yalnızca “pardon” demekten ibaret olmadığını; aksine, ilişkiyi yeniden kurma ve duygusal bağları onarma yönünde derin bir çaba gerektirdiğini konuşuyoruz.
Gerçek özrün koşulsuz, bilinçli ve sorumluluk temelli bir eylem olduğunu; affetme baskısının ise çoğu zaman duygusal iyileşme sürecini sekteye uğratabildiğini vurguluyoruz.
Meslektaşımın iletişim bilgilerini aşağıya bırakıyorum, keyifli dinlemeler.
Mail adresi: psk.gizemirem@gmail.com
Instagram adresi: psk.gizemiremaydin
Bölüm kapak fotoğrafı Cr: Bae Jungyeol
Merhabalar, bu bölümde Albert Ellis’in Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi (ADDT) yaklaşımında teoriden pratiğe geçiyoruz.
Bir önceki bölümde, düşüncenin duyguyla ve davranışla nasıl iç içe geçtiğini, terapi sürecinde kullanılan bilişsel, duygusal ve davranışsal teknikleri adım adım incelemiştik.
Eğer o bölümü henüz dinlemediysen, “Albert Ellis ve Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi (Part 6)” bölümünü mutlaka dinlemeni öneririm — çünkü orada kurduğumuz teorik temeller, bu bölümdeki hikâyenin pusulasını oluşturuyor.
Bugün o bilgilerin artık sadece bir fikir değil, bir yaşam öyküsüne dönüştüğüne tanıklık ediyoruz.
Bir annenin, bir öğretmenin, bir insanın kendi iç sesini dönüştürme sürecini dinliyoruz.
Ellis’in A-B-C modeli bu kez bir tahtada değil; bir kalpte, bir terapi odasında can buluyor.
Bir “yetersizlik” inancının “değerliyim” farkındalığına nasıl dönüştüğünü; suçluluk, utanç ve kabullenme arasındaki o ince çizgide terapistin nasıl rehberlik ettiğini birlikte keşfediyoruz.
Rasyonel tartışmadan güçlü öz-diyaloga, akılcı duygusal imgelemden davranışsal ödevlere kadar her adımda, zihnin kendi kendini iyileştirme gücünü hissediyoruz.
Bu bölüm, Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi serimizin son halkası… Ama aynı zamanda bir başlangıç. Çünkü fark etmek, her zaman değişimin ilk adımıdır. Ve bazen bir cümle, bir farkındalık anı, bir insanın tüm yaşamını yeniden yazabilir.
Keyifli dinlemeler.
Referanslar
Sharf, R. S. (2012). Theories of psychotherapy andcounseling: Concepts and cases (5th ed.). Belmont, CA: Brooks/Cole.
Vernon, A. (2011). Rational emotive behavior therapy:Chapter 11, D.Capuzzi& D.R. Gross (Eds.). Counseling and psychotherapy:theories and interventions. American Counseling Association.
Merhabalar, bu bölümde Albert Ellis’in Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi (ADDT) yaklaşımında düşüncenin, duygunun ve davranışın nasıl iç içe geçtiğini derinlemesine inceliyoruz.
Zihnin iç sesini dönüştüren bilişsel tekniklerden, duyguların merkezine inen duygusal tekniklerden ve davranışı yeniden yapılandıran davranışsal yöntemlerden söz ediyoruz.
Ellis’in kuramında, bir düşüncenin nasıl sorgulandığını, bir duygunun nasıl dönüştüğünü ve bir davranışın bu değişime nasıl eşlik ettiğini adım adım keşfediyoruz.
Terapistin, danışanın iç dünyasında nasıl bir rehber olduğunu; bazen bir sessizlikle, bazen bir cümleyle, bazen de bir mizahla zihnin dengesini nasıl yeniden kurduğunu konuşuyoruz.
Bu bölüm, kuramın soyut tarafını yaşama taşıyor çünkü burada artık “ne düşünmeliyim” değil, “düşüncemle ne yapabilirim” sorusunun yanıtını arıyoruz.
Her teknik, insanın kendini yeniden düzenleme gücünü gösteriyor:
bir kelimenin, bir farkındalığın, bir iç sesin değişimiyle…
Ve belki de fark ediyoruz ki, değişim bir anda değil;
her soruda, her sorguda, her küçük denemede büyüyor.
Eğer bu bölümü ilk kez dinliyorsan, öncesinde ''Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) Nedir? Doğuşu ve Kısa Tarihçe (PART 1) '' bölümünden itibaren tüm seriyi dinlemeni öneririm.
Çünkü orada felsefeyi kurduk; burada ise o felsefeyi yaşamın içine taşıyoruz.
Bir sonraki bölümdeyse, artık teorinin terapi odasındaki haline geçeceğiz: gerçek bir vaka analizi üzerinden, düşüncenin duyguyu ve davranışı nasıl dönüştürdüğünü adım adım dinleyeceğiz. Keyifli dinlemeler.
Referanslar
Bard, J. (1980). Rational-emotive therapy in practice. Champaign, IL: Research Press.
Dryden, W. (2002). Rational emotive behaviour therapy. İçinde W. Dryden (Ed.), Handbook of individual therapy (4. baskı, ss. 347–372). London: Sage Publications.
Dryden, W., ve Ellis, A. (2001). Rational emotive behavior therapy. İçinde K. S. Dobson (Ed.), Handbook of cognitive behavioral therapies (ss. 295–348). New York, NY: Guilford Press.
Ellis, A. (1986c). Rational-emotive therapy. İçinde I. L. Kutash ve A. Wolf (Ed.), Psychotherapist’s casebook (ss. 277–287). San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Ellis, A. (1991). Using RET effectively: Reflections and interview. İçinde M. E. Bernard (Ed.), Using rational-emotive therapy effectively (ss. 1–33). New York, NY: Plenum Press.
Ellis, A. (1996). Better, deeper, and more enduring brief therapy: The rational emotive behavior therapy approach. New York, NY: Brunner/Mazel.
Ellis, A. (2001a). Feeling better, getting better, staying better. Atascadero, CA: Impact Publishers.
Ellis, A. (2001c). Reasons why rational emotive behavior therapy is relatively neglected in the professional and scientific literature. Journal of Rational-Emotive and Cognitive Behavior Therapy, 19(1), 67–74.
Ellis, A. (2002a). Idiosyncratic REBT. İçinde W. Dryden (Ed.), Idiosyncratic rational emotive behaviour therapy (ss. 16–29). Ross-on-Wye, England: PCCS Books.
Ellis, A. (2002b). Overcoming resistance: A rational emotive behavior therapy integrated approach. New York, NY: Springer.
Ellis, A. (2004b). The road to tolerance: The philosophy of rational emotive behavior therapy. Amherst, NY: Prometheus Books.
Ellis, A., ve Dryden, W. (1997). The practice of rational emotive therapy. New York, NY: Springer.
Ellis, A., ve Gordon, J., Neenan, M., ve Palmer, S. (1997). Stress counselling: A rational emotive behaviour approach. London: Cassell.
Ellis, A., ve Harper, R. A. (1997). A new guide to rational living (3. baskı). North Hollywood, CA: Wilshire Books.
Ellis, A., ve MacLaren, C. (1998). Rational emotive behavior therapy: A therapist’s guide. Atascadero, CA: Impact Publishers.
Ellis, A., ve Velten, E. (1992). When AA doesn’t work for you: A rational guide for quitting alcohol. New York, NY: Barricade Books.
Dipnot: Referansların hepsi karakter sayısı yetmediği için sığmadı. Ulaşmak isterseniz mail atabilirsiniz.
Merhabalar, bu bölümde Albert Ellis’in Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi (ADDT) yaklaşımını derinlemesine inceliyoruz.
Düşüncenin duyguyla, duygunun da davranışla nasıl iç içe geçtiğini; terapistin bu süreçte nasıl bir rehber, danışanın ise nasıl bir özne olduğunu konuşuyoruz.
Terapinin amaçlarından ve ilkelerinden, terapötik ilişki dinamiğine kadar her adımda, zihnin insanı nasıl iyileştirdiğini adım adım keşfediyoruz.
Ayrıca Ellis’in geliştirdiği 13 Basamaklı Terapi Modeli üzerinden, bir düşüncenin nasıl dönüştüğünü, duygunun nasıl değiştiğini ve davranışın buna nasıl eşlik ettiğini birlikte anlamlandırıyoruz.
Eğer bu bölümü ilk kez dinliyorsan, öncesinde “Albert Ellis ve Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi (Part 1)” bölümünü mutlaka dinlemeni öneririm.
Çünkü orada felsefeden psikolojiye uzanan köprüleri birlikte kurduk buradaysa o köprünün üzerinden geçiyoruz. Keyifli dinlemeler.
ReferanslarDiGiuseppe, R. (2007). Rational emotive behavioralapproaches. İçinde H. T. Prout ve D. T. Brown (Ed.), Counseling and psychotherapy with children and adolescents: Theory and practice for school and clinical settings (4. baskı, ss. 279–331). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
DiGiuseppe, R. (2010). Rational emotive behavior therapy.İçinde N. Kazantzis, M. A. Reinecke ve A. Freeman (Ed.), Cognitive behavior therapy: Using theory and philosophy to strengthen science and practice (ss. 25–45). New York, NY: Guilford Press.
DiGiuseppe, R., ve David, O. A. (2015). Rational emotivebehavior therapy. İçinde A. T. Prout ve A. L. Fedewa (Ed.), Counseling and psychotherapy with children and adolescents: Theory and practice for school and clinical settings (6. baskı, ss. 153–184). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
Dryden, W. (2009). How to think and intervene like anREBT therapist. London: Routledge.
Dryden, W., DiGiuseppe, R., ve Neenan, M. A. (2003). A primer on rational-emotive therapy (2. baskı). Champaign, IL: Research Press.
Dryden, W., ve Ellis, A. (2001). Rational emotive behaviortherapy. İçinde K. S. Dobson (Ed.), Handbook of cognitive behavioral therapies (ss. 295–348). New York, NY: Guilford Press.
Dryden, W., ve Ellis, A. (2003). Albert Ellis live!.London: Sage Publications.
Ellis, A. (Ed.). (2004a). Expanding the ABCs of rationalemotive behavior therapy. New York, NY: Springer.
Ellis, A., ve Dryden, W. (1997). The practice of rationalemotive therapy. New York, NY: Springer.
Sharf, R. S. (2012). Theories of psychotherapy andcounseling: Concepts and cases (5th ed.). Belmont, CA: Brooks/Cole.
Vernon, A. (2011). Rational emotive behavior therapy. İçindeD. Capuzzi ve D. R. Gross (Ed.), Counseling and psychotherapy: Theories and interventions (5. baskı, ss. 221–242). Alexandria, VA: American Counseling Association.
Merhabalar, bu bölümde konuğum değerli meslektaşım Uzman Psikolojik Danışman ve Psikodramatist Nurdan Ceylan.
Cumhuriyetimizin 102. yılında, yeniden doğuşun ve kendine inanmanın anlamını hatırlarken, bugün insanın içsel dirilişini, yani psikodramayı konuşuyoruz.
Psikodrama, kelimelerin bittiği yerde başlar. Bir sahnede söylenemeyen cümle duyulur, bedenin sakladığı duygu dile gelir, ve insan, kendi hikâyesine yeniden dokunur.
Bir çocuğun özlemi, bir annenin sessizliği, bir yetişkinin yarım kalan sözü…
Hepsi sahnede görünür olduğunda, kalbin sesi yeniden duyulur.
Çünkü bazen insanın iyileşmesi, sadece anlatmakla değil — yeniden hissetmekle mümkündür.
Bu bölümde Uzman Psikolojik Danışman ve Psikodramatist Nurdan Ceylan ile birlikte duyguların, tanıklığın ve sahnenin iyileştirici gücünü konuşuyoruz.
Kendini bulmanın, duygunun sesini duymanın ve iyileşmenin sahnesine hoş geldin.
Merhabalar, bu bölümde değerli meslektaşım Uzman Psikolog Elif Cilmeli ile birlikte sistemik düşünmenin kökenlerine iniyoruz.
Çift ve aile terapisi nasıl doğdu? Psikoloji neden sadece “klinik”le sınırlı değil? Ve en önemlisi, bir ilişkide neden bazen “hasta olan” birey değil, tüm sistem olur?
Bu bölümde, tarihsel süreçte sanayi devriminden savaş travmalarına, “sibernetik” kavramından çifte çıkmaz olgusuna kadar birçok başlığı konuştuk.Kendi içsel ilişkilerimizle, toplumla ve aileyle kurduğumuz bağların aslında bizi nasıl şekillendirdiğini ele aldık. Çünkü her sistem bir denge kurar, ama bazen bu denge bile bizi hasta eder.
“İlişkilerde yaralanırız ve ilişkilerde iyileşiriz.”— Sistemik terapinin en yalın özeti.
Bu bölüm, sadece çift terapisine ilgi duyanlar için değil; insan ilişkilerinin derin dinamiklerini anlamak isteyen herkes için.
Merhaba, Zihin Pusulası: Psikoloji Rehberi podcast kanalıma hoş geldiniz. Ben Klinik Psikolog Sertaç Muradhan Yücel.
Bu bölümde, düşüncenin duyguyla, duygunun da davranışla buluştuğu o ince çizgiyi konuşacağız: Albert Ellis ve Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi
Bazen, her şey yolundayken bir anda bir mesaj gelir…Kısa, hatta belki sadece bir kelime. Ama o kelimenin ağırlığı, tüm gününü değiştirir. O anda yaşanan değil, o anı nasıl yorumladığın belirler hissettiğini.
İşte binlerce yıl önce Stoacı filozoflar da bunu fark etmişti:
İnsanı sarsan olaylar değil, olaylara dair düşünceleridir. Akıl, duyguların düşmanı değil; onları anlamanın tek yoludur.
Bu fikir, yüzyıllar boyunca felsefenin taş zeminlerinde yankılandı ve sonunda modern psikoterapinin kapısını araladı.
Bu bölümde, o felsefi damarın psikolojiye nasıl aktığını konuşacağız. Antik Stoacılıktan başlayıp, 1950’lerin New York’una uzanacağız Albert Ellis’in insan zihnini yeniden tanımladığı o döneme. Rational Emotive Behavior Therapy, yani Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi (REBT), düşüncenin duyguyu, duygunun da davranışı nasıl şekillendirdiğini anlatan bir köprü oldu.
Bir anlamda bu bölüm, aklın duyguyla dansını yeniden okumak gibi. Zihnimizin olaylara yüklediği anlamı fark ettiğimizde, hayatı değiştirmesek bile, ona bakışımızı değiştirebiliriz. Ve belki de tam orada, dönüşüm başlar.
Hadi şimdi, düşüncenin davranışa dönüştüğü bu yolculuğa birlikte bakalım, keyifli dinlemeler.
Referanslar
David, D., Freeman, A., ve DiGiuseppe, R. (2010). Rational and irrational beliefs: Implications for mechanisms of change and practice in psychotherapy. İçinde D.
David, S. J. Lynn ve A. Ellis (Ed.), Rational and irrational beliefs in human functioning and disturbances (ss. 79–97). Oxford: Oxford University Press.
Dryden, W. (1990). Rational-emotive counseling in action. London: Sage Publications.
Ellis, A. (1994). Reason and emotion in psychotherapy: A comprehensive method of treating human disturbances (Rev. and updated ed.). New York: Citadel Publications.
Ellis, A. (2003a). Helping people get better rather than merely feel better. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 21(3–4), 169–182. https://doi.org/10.1023/A:1025892311470
Sharf, R. S. (2012). Theories of psychotherapy and counseling: Concepts and cases (5th ed.). Belmont, CA: Brooks/Cole.
Thompson, R. A. (2003). Counseling techniques: Improving relationships with others, ourselves, our families and our environment (2nd ed.). New York, NY: Routledge.
Walen, S., DiGiuseppe, R., ve Wessler, R. L. (1980). A practitioner’s guide to rational-emotive therapy. New York: Oxford University Press.
Merhabalar, bu bölümde, Davranışçılıktan Bilişsel Davranışçı Terapi’ye uzanan yolculuğun bir sonraki durağındayız: Rotter, Bandura ve Seligman.
Peki insan davranışını belirleyen şey yalnızca dış uyaranlar mı? Yoksa zihnimizin olaylara yüklediği anlam ve o anlamı taşıyacak inanç mı?
Julian Rotter’ın “kontrol odağı” kavramıyla, bazen rüzgârı değil yelkeni değiştirebileceğimizi;
Albert Bandura’nın gözlemsel öğrenme ve öz-yeterlik fikriyle, “yapabilirim / yapamam” iç sesinin davranışlarımızı nasıl şekillendirdiğini;
Martin Seligman’ın öğrenilmiş çaresizlik kuramıyla da “Ne yapsam değişmiyor” inancının neden depresyonun kalbinde yer alabildiğini konuştuk.
Laboratuvardan terapi odasına uzanan bu anlatı, aslında günlük hayatımızın tam içinde:
Cevapsız bir mesajın yarattığı çekilmeden, birinin cesaretinin bize bulaşmasına kadar…
İnanç → beklenti → davranış çizgisinde, zihnin görünmez iplerini birlikte görünür kılıyoruz.
Bu bölüm, serinin kavramsal köprüsü. Dinledikten sonra dünyayı değil belki, ama yelkeninizi nasıl ayarladığınızı yeniden düşünebilirsiniz.
Serinin devamında ise Ellis ve Beck ile düşüncenin davranışı nasıl dönüştürdüğüne; ardından da günümüzde BDT’nin uygulamalarına uzanacağız.
Keyifli dinlemeler.
Referanslar
Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. New Jersey: Stanford University Press.
Rotter, J. B. (1990). Internal versus external control of reinforcement. American Psychologist, 45(4), 489–493. https://doi.org/10.1037/0003-066X.45.4.489
Seligman, M. E. P., ve Maier, S. F. (1967). Failure to escape traumatic shock. Journal of Experimental Psychology, 74(1), 1–9. https://doi.org/10.1037/h0024514
Türkçapar, H. (2008). Bilişsel terapi: Temel ilkeler ve uygulama (3. baskı). Ankara: HYB Yayıncılık.
Türkçapar, M. H., ve Sargın, A. E. (2012). Bilişsel davranışçı psikoterapiler: Tarihçe ve gelişim. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 1(1), 7–14.
Merhabalar,
Zihin Pusulası: Psikoloji Rehberi’nin yeni bölümüne hoş geldiniz. Ben Klinik Psikolog Sertaç Muradhan Yücel.
Bir önceki bölümde, davranışçılığın doğuşuna tanıklık etmiştik. Pavlov’un köpeklerinden Watson’ın “davranış manifestosu”na,
Skinner’ın edimsel koşullanma ilkelerine kadar uzanan bir dönemi konuştuk. İnsanın nasıl “ölçülebilir” hale geldiğini, davranışın çevreyle nasıl şekillendiğini anlattık.
Ama yavaş yavaş fark edilmeye başlandı ki… İnsan yalnızca “tepki veren” bir varlık değildi. O, düşünen, anlam kuran, hatırlayan bir zihne de sahipti. İşte bu bölümde, o zihnin hikâyesine geçiyoruz.
Tolman’ın labirentte yönünü bulan farelerinden,
Frigya’da bir köle olarak başlayan Epiktetos’un felsefesine,
ve George Kelly’nin “Kişisel Yapılar Kuramı”na uzanıyoruz. Hepsi bize aynı şeyi söylüyor aslında:
Olaylar değil, onlara yüklediğimiz anlam, duygularımızı belirler. Bir bakış, bir sessizlik, bir düşünce bile insanın iç dünyasında fırtınalar koparabilir. Ve bazen, terapi odasında değişen şey geçmiş değil, o geçmişe bakış biçimidir. Bu bölüm, Bilişsel Davranışçı Terapi’nin düşünsel temellerine adım attığımız nokta. Çünkü bir sonraki bölümde Julian Rotter, Albert Bandura ve Martin Seligman’la birlikte öğrenmenin sosyal, bilişsel ve duygusal boyutlarını keşfedeceğiz.
Kontrol odağının, öz-etkinliğin ve öğrenilmiş çaresizliğin insan yaşamındanasıl yankı bulduğunu konuşacağız.Kısacası, hikâye devam ediyor… Zihin öğrenmeye, insan anlam aramaya devam ediyor. Keyifli dinlemeler.
Referanslar
Hjelle, L. A., ve Ziegler, D. (1992). Personality theories: Basic assumptions, research, and applications. New York: McGraw-Hill Inc.
Türkçapar, H. (2008). Bilişsel terapi: Temel ilkeler ve uygulama (3. baskı). Ankara: HYB Yayıncılık.
Türkçapar, M. H., ve Sargın, A. E. (2012). Bilişsel davranışçı psikoterapiler: Tarihçe ve gelişim. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 1(1), 7–14.Tolman, E. C. (1948). Cognitive maps in rats and men. Psychological Review, 55(4), 189–208. https://doi.org/10.1037/h0061626
Merhabalar, bu bölümde sizlere Bilişsel Davranışçı Terapi’nin (BDT) temellerini oluşturan davranışçı yaklaşımın tarihsel gelişiminden bahsettim.Bir köpeğin zil sesiyle başlayan bir deney, bugün terapi odasında neden hâlâ yankılanıyor olabilir?
Ya da bir çocuğun beyaz bir fareden korkması, milyonlarca insanın ruhsal iyileşme sürecini nasıl şekillendirdi?
Bu bölümde sizi, psikolojinin en köklü akımlarından birinin doğuşuna; Davranışçılıktan Bilişsel Davranışçı Terapi’ye uzanan bir serüvene davet ediyorum.
Pavlov’un klasik koşullanması, Watson’ın davranış manifestosu, Skinner’ın edimsel koşullanma ilkeleri ve Wolpe’nin davranışçı teknikleri üzerinden, insan davranışının nasıl “ölçülebilir” hale geldiğini; korkuların, alışkanlıkların ve öğrenmenin bilimsel zeminini konuştuk.
Ama aslında bu anlatı, laboratuvarlarla sınırlı değil, her birimizin gündelik yaşamına dokunan bir şeyden bahsediyor:
Bir mesajın gelmemesiyle içimizin çekilmesinden, bir gülümsemenin bizi tekrar aynı davranışa yönlendirmesine kadar…
Davranışlarımızın ardındaki görünmez bağları anlamak, insanın değişme kapasitesine dair en güçlü ipucunu veriyor.
Bu bölümde, konuyu genel hatlarıyla ve yüzeysel bir biçimde ele aldım; çünkü bu anlatı, bir serinin ilk adımı.
Bir sonraki bölümde, Ellis ve Beck ile birlikte düşüncenin davranışı nasıl şekillendirdiğine yani zihnin kendi iç diyaloglarına uzanacağız. Keyifli Dinlemeler.
Referanslar
Cüceloğlu, D. (1994). İnsan ve davranışı (4. baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Türkçapar, M. H., ve Sargın, A. E. (2012). Bilişsel davranışçı psikoterapiler: tarihçe ve gelişim. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 1(1), 7–14.
Watson, J. B., ve Rayner, R. (1920). Conditioned emotional reactions. Journal of Experimental Psychology, 3(1), 1–14.
Merhabalar, bu bölümde flört uygulamalarını; bağ kurma arzusu, yalnızlık, dürtüsellik ve onaylanma döngüleri üzerinden ele aldım. Bir kaydırma hareketinin bile geçmiş ilişkilerimizin, bastırılmış arzularımızın ve görülme isteğimizin nasıl bir yankısına dönüştüğünü konuştuk. Bağlanmakla kaçınmak arasındaki o ince çizgiden, geçici tatminlerden içsel boşluklara; narsisistik doyumdan yeniden sahnelenen hikâyelere kadar uzanan bu anlatıda, her eşleşmenin aslında içsel bir teması temsil edebileceğini konuştuk. Uygulamanın bir araç olmaktan çıkıp duygusal bir sahneye, her mesajın kısa süreli bir temas denemesine dönüştüğü o alanı konuştuk.
Ve belki de en temel arzuyu: görülmek, tutulmak, birinin iç dünyasında yer bulmak isteğini… Her şeyin hızla başlayıp kolayca yarım kaldığı bu çağda, belki de her kaydırma, insanın kendine yeniden temas etme çabasıdır. Keyifli dinlemeler.
Referanslar
Beison, A., ve Rademacher, D. J. (2016). Relationship between family history of alcohol addiction, parents’ education level, and smartphone problem use scale scores. Journal of Behavioral Addictions, 6(1), 84–91. https://doi.org/10.1556/2006.6.2017.016
Binder, A., Stevic, A., Matthes, J., ve Thomas, M. F. (2024). Dating algorithms? Investigating the reciprocal relationships between partner choice FOMO, decision fatigue, excessive swiping, and trust in algorithms on dating apps. New Media & Society. https://doi.org/10.1177/14614448241270542
Blake, K., Portingale, J., Giles, S., Griffiths, S., ve Krug, I. (2022). Dating app usage and motivations for dating app usage are associated with increased disordered eating. Journal of Eating Disorders, 10(1), 186. https://doi.org/10.1186/s40337-022-00693-9
Busch, P. A., ve McCarthy, S. (2021). Antecedents and consequences of problematic smartphone use: A systematic literature review of an emerging research area. Computers in Human Behavior, 114, 106414. https://doi.org/10.1016/j.chb.2020.106414
Caplan, S. E. (2002). Problematic Internet use and psychosocial well-being: Development of a theory-based cognitive–behavioral measurement instrument. Computers in Human Behavior, 18(5), 553–575. https://doi.org/10.1016/S0747-5632(02)00004-3
Chiou, W. B., ve Yang, M. L. (2010). The moderating role of need for cognition on excessive searching bias: A case of finding romantic partners online. Studies in Health Technology and Informatics, 154, 120–122.
Clemens, C., Atkin, D., ve Krishnan, A. (2015). The influence of biological and personality traits on gratifications obtained through online dating websites. Computers in Human Behavior, 49, 120–129. https://doi.org/10.1016/j.chb.2014.12.058
Harren, N., Walburg, V., ve Chabrol, H. (2021). Studying the relationship of problematic online dating, social media use and online sexual behaviors with body esteem and sexuality. Sexuality & Culture, 25(6), 2264–2291. https://doi.org/10.1007/s12119-021-09876-z
Her, Y. C., ve Timmermans, E. (2021). Tinder blue, mental flu? Exploring the associations between Tinder use and well-being. Information, Communication & Society, 24(9), 1303–1319. https://doi.org/10.1080/1369118X.2020.1764606
Hu, J. (2024). Exploring the impact of a ‘confining’ imaginary of user-recommendation systems on platform usage and relationship development among dating app users. Behaviour & Information Technology, 43(6), 1164–1177. https://doi.org/10.1080/0144929X.2023.2201353
Orosz, G., Benyó, M., Berkes, B., ve diğerleri. (2018). The personality, motivational, and need-based background of problematic Tinder use. Journal of Behavioral Addictions, 7(2), 301–316.
Rochat, L., Bianchi-Demicheli, F., Aboujaoude, E., ve Khazaal, Y. (2019). The psychology of “swiping”: A cluster analysis of the mobile dating app Tinder. Journal of Behavioral Addictions, 8(4), 804–813.
Merhabalar, bu bölümde Klinik Psikolog Müge Kurt’un anlatımıyla flört oyunlarını; “olmayışlar”, eksik kalan temas ve date uygulamalarındaki döngüler üzerinden ele aldık. Neden oradayız, ne arıyoruz, gerçekten ilişki mi istiyoruz yoksa iyi hisleri mi biriktiriyoruz? İyi his koleksiyonerliğinden muğlak başlangıç ve bitişlere, yarım kalan bağlardan sorumluluk almaktan kaçınmaya (ghosting) uzanan bu anlatıda; bazen bir ev kiralar gibi ilişkilere girip çıktığımız, ama hiçbirine tam yerleşmediğimiz o alanı konuştuk. Ve belki de en temel arzuyu: tutulmak, “hold” edilmek… Her şeyin yarım kaldığı yerde bile, her oyunun biraz da kendini anlama olduğunu hatırlatan bir bölüm. Keyifli dinlemeler.
Merhabalar, bu bölümde sizlere antisosyal kişilik bozukluğunu daha derinlemesine ele aldım. Önceki bölümde bozukluğun temel özelliklerine ve klinik belirtilerine genel bir bakış sunmuştuk; bu kez ise Meral isimli 19 yaşındaki genç bir kadının vaka örneği üzerinden, bozukluğun içsel dinamiklerini genel hatlarıyla inceledik.
Meral’in çocukluk yaşantıları, aile yapısı ve erken nesne ilişkileri üzerinden başlayarak; kendilik yapılanmasını, savunma mekanizmalarını ve üstbenlik gelişimini psikodinamik bir perspektiften anlamaya çalıştık. Onun dış dünyaya karşı geliştirdiği büyüklenmeci tutumlarının, kırılgan bir özsaygıyı nasıl maskeliyor olabileceğini, empati eksikliğinin ardında nasıl bir duygulanım organizasyonunun yattığını değerlendirdik.
Bu bölüm, bir önceki anlatının tamamlayıcısı niteliğinde. Yüzeydeki davranışların ötesine geçerek, antisosyal yapılanmanın ruhsal mimarisini anlamaya çalıştığımız bir keşif alanı yarattık. Dinamik çözümleme eşliğinde, yalnızca ne yaptığına değil, neden yaptığına odaklandık. Keyifli dinlemeler.
Referanslar
Akhtar, S. (2009). Ağır kişilik bozukluklarının tanı ve sağaltımı için başvuru kitabı (A. Eğrilmez, Ed.; A. Alkan ve C. Gürdal, Çev. Ed.). İzmir: Odağ Psikanaliz ve Psikoterapi Eğitim Hizmetleri Yayınları.
Kernberg, O. F. (1984). Severe personality disorders: Psychotherapeutic strategies. New Haven, CT: Yale University Press.
McWilliams, N. (2011). Psychoanalytic diagnosis. New York, NY: Guilford Press.
Tunç, P. (2019). Antisosyal kişilik bozukluğu dinamik formülasyon: Olgu sunumu. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 20(2), 211-216.
Merhabalar, bu bölümde sizlere antisosyal kişilik bozukluğunu tüm yönleriyle ele aldım. Öncelikle bu bozukluğun temel özelliklerinden bahsedip, toplum kurallarına uymama, dürtüsellik, yalan söyleme ve empati eksikliği gibi belirtilerini anlattım. Ardından 19 yaşındaki bir genç kadının vaka örneği üzerinden, bu davranışların gündelik yaşamda nasıl ortaya çıktığını ve aile ilişkilerinden arkadaşlıklarına kadar hayatının her alanını nasıl etkilediğini inceledim.
Bu bölümde ayrıca Meral’in ruhsal durum muayenesine, dürtü ve duygulanım yapısına ve kullandığı savunma mekanizmalarına psikodinamik bir perspektiften yaklaştım. Yani yalnızca davranışlarını değil, bu davranışların arkasındaki derin ruhsal dinamikleri de anlamaya çalıştık.
Bir sonraki bölümde ise aynı vakayı daha da derinlemesine ele alacağız. Meral’in nesne ilişkilerini, kendilik algısını ve üstbenlik yapısını inceleyerek, kişilik örgütlenmesinin daha içsel katmanlarına ışık tutacağız. Yani bu bölüm, önümüzdeki daha kapsamlı psikodinamik çözümlemelerin bir ön adımı. Keyifli dinlemeler.
Referanslar
Amerikan Psikiyatri Birliği. (2013). Psikiyatride hastalıkların tanımlanması ve sınıflandırılması elkitabı, beşinci baskı (DSM 5) (E. Köroğlu, Çev. Ed.). Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
Bloomingdale, L. M., ve Bloomingdale, E. C. (1988). Childhood identification and prophylaxis of antisocial personality disorder. Journal of Forensic Sciences, 33(1), 187–199.
Burt, V. K., ve Katzman, J. W. (2000). Impulse-control disorders not elsewhere classified. İçinde B. J. Sadock ve V. A. Sadock (Ed.), Comprehensive textbook of psychiatry (7. baskı, Cilt 2, ss. 1701–1703). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins.
Cleckley, H. (1988). The mask of sanity: An attempt to clarify some issues about the so-called psychopathic personality (5th ed.). Augusta, GA: Cleckley.
Curci, A., Soleti, E., ve Manuti, A. (2017). Preliminary data on the role of emotional intelligence in mediating the relationship between psychopathic characteristics and detention terms of property offenders. Journal of Forensic Sciences, 62(5), 1357–1359. https://doi.org/10.1111/1556-4029.13422
Eren, N. (2010). Ağır kişilik bozuklukları ve hemşirelik girişimleri - Bölüm II. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 1(2), 86–95.
Kaplan, H. I., ve Sadock, B. J. (2004). Klinik psikiyatri (E. Abay, Çev. Ed.). İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri.
Kernberg, O. F. (1984). Severe personality disorders: Psychotherapeutic strategies. New Haven, CT: Yale University Press.
Köroğlu, E., ve Bayraktar, S.(2010). Kişilik bozuklukları (2. baskı). Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
Kraus, G., ve Reynolds, D. J. (2001). The ‘A-B-C’s’ of the cluster B’s: Identifying, understanding, and treating cluster B personality disorders. Clinical Psychology Review, 21(3), 345–373. https://doi.org/10.1016/S0272-7358(99)00044-0
McWilliams, N. (2011). Psychoanalytic diagnosis. New York, NY: Guilford Press.
Meloy, J. R. (1988). The psychopathic mind: Origins, dynamics, and treatment. Northvale, NJ: Jason Aronson.
Tunç, P. (2019). Antisosyal kişilik bozukluğu dinamik formülasyon: Olgu sunumu. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 20(2), 211-216.
Wolman, B. B. (1986). The sociopathic personality. New York, NY: Brunner/Mazel.
Merhabalar, bu bölümde sizlere borderline kişilik bozukluğunu bir önceki bölümümüz olan Ceren Hanım'ın vaka sunumu özelinde psikodinamik bakış açısıyla kısaca nesne ilişkilerini anlatıyor oldum. Gündelik yaşantıda davranış olarak nasıl ortaya çıktığı, temelinde nelerin bulunduğu ve içsel süreçlere değindim. Keyifli dinlemeler.
Referanslar
Clarkin, J. F., Levy, K., ve Schiavi, J. M. (2005).Transference focused psychotherapy: Development of a psychodynamic treatmentfor severe personality disorders. Clinical Neuroscience Research, 4(4),379–386.
Bradley, R., ve Westen, D. (2005). The psychodynamicsof borderline personality disorder: A view from developmental psychopathology. Developmentand Psychopathology, 17(4), 927–957.
Eren, N. (2010). Ağır kişilik bozuklukları vehemşirelik girişimleri - Bölüm II. Journal of Psychiatric Nursing, 1(2),86–95.
Kernberg, O. F. (1985). Borderline conditions andpathological narcissism. Rowman & Littlefield.
Masterson, J. F. (1976). Psychotherapy of theborderline adult: A developmental approach (10th ed.). New York, NY:Brunner/Mazel.
Öğünç, N. E., ve Eren, N. (2012). Borderline kişilikbozukluğu gösteren hastalarda psikodinamik grup psikoterapi sürecinin nesneilişkileri üzerine etkileri. Journal of Psychiatric Nursing, 3(1),30–37.
Tura, S. M. (2005). Günümüzde psikoterapi.İstanbul: Metis Yayıncılık.
Merhabalar, bu bölümde sizlere borderline kişilik bozukluğunun ne olduğuna dair kısaca bir anlatıp belirtilerine değiniyor oldum. Daha sonrasında bir vaka örneği ile gündelik yaşam içerisinde ne şekilde gözlemlenebildiğine değinip kısaca psikodinamik perspektiften açıkladım. Keyifli dinlemeler.
Referanslar
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic andstatistical manual of mental disorders (5th ed.). American Psychiatric Association Publishing.
Skodol, A. E., Gunderson, J. G., Pfohl, B., Widiger, T. A., Livesley, W. J., & Siever, L. J. (2002). The borderline diagnosis I: Psychopathology, comorbidity, and personality structure. Biological Psychiatry, 51(11), 936–950.
Kernberg, O. F. (1984). Severe personality disorders: Psychotherapeutic strategies. Yale University Press.
Tunç, P., ve Eren, N. (2019). Olgu sunumu: Sınır kişilik bozukluğunda psikodinamik formülasyon. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 30(3), 310–312. https://doi.org/10.14744/phd.2019.00015
Merhabalar, uzun süredir birtakım sebeplerden dolayı kayıt alamamaktaydım. Tekrardan bir şeyleri araştırıp, düzenleyip sizlerle paylaşmanın keyfini sürebileceğim için çok mutluyum. Bu bölümde rüyaların tarihsel süreçte nasıl değerlendirildiğine genel olarak değindim. İki bölümden oluşacak rüya serisinin ilki tarihsel süreci ikinci kısmı ise rüyaların psikopatolojiler ile olan ilişkisi ve içeriği/temaları olacaktır. Keyifli dinlemeler.
Referanslar
Caperton, W. (2012), Dream-work in psychotherapy: Jungian, post-Jungian, existential phenomenological, and cognitive- experiental approaches, Graduate Journal of Counseling Psychology, 3(1), 1-35.
Freud, S. (1996). Düşlerin yorumu I (2. baskı). (E. Kapkın, Çev.) Payel Yayınevi. (Orijinal çalışma basım tarihi 1899).
Geçtan, E. (2005). Psikanaliz ve sonrası (11. baskı). Metis Yayınları.
Merhabalar, bu bölümde ilk kısımda bağlanma ile ilgili Bowlby ve Ainswort'ün kuramlarına değindikten sonra aldatmanın bağlanma stilleri ile olan ilişkisi, aldatmanın türleri ve nedenlerine değiniyor oldum. Bölümün ortalarında ise boşanmanın evlilikteki süreçlerde hangi durumlara göre ortaya çıktığı, çiftlerde ve çocuklardaki olası durumlara değiniyor oldum. Son kısımda ise bu 3 kavramın birbiriyle olan ilişkisi ve yapılan çalışmalara değindim. Keyifli dinlemeler.
Referanslar
Akyüz, E. (1978). Boşanmanın çocuk üzerindeki etkileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 11(1), 1-6.
Ainsworth, M. S. (1989). Attachments beyond infancy. American psychologist, 44(4), 709.
Amidon, A. D. (2008). Intimate relationships: Adult attachment, emotion regulation, gender roles, and infidelity. The University of Texas at Austin.
Banse, R. (2004). Adult attachment and marital satisfaction: Evidence for dyadic configuration effects. Journal of Social and Personal Relationships, 21(2), 273-282.
Bartholomew, K., ve Horowitz, L. M. (1991). Attachment styles among young adults: A test of a four-category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61(2), 226-244.
Boekhout, B. A., Hendrick, S. S., ve Hendrick, C. (2003). Exploring infidelity: Developing the relationship issues scale. Journal of Loss and Trauma, 8, 283-306.
Bowlby, J. (1973). Attachment and loss. Basic Books.
Bowlby, J. (2012). Bağlanma [Çev. T. V. Soylu]. Pinhan Yayıncılık.
Collins, N. L., ve Read, S. J. (1990). Adult attachment, working models, and relationship quality in dating couples. Journal of Personality and Social Psychology, 58(4), 644-663.
Çalışır, M. (2009). Yetişkin bağlanma kuramı ve duygulanım düzenleme stratejilerinin depresyonla ilişkisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1(3), 240-255.
Çavuşoğlu, Z. Ş. (2011). Bağlanma stilleri evlilik uyumu ve aldatma eğilimi arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi] Maltepe Üniversitesi.
Erbay, E., Gök, F. A., ve Kardeş, T. Y. (2015). Aile mahkemelerine başvuran ve boşanma sürecinde olan ailelerin problem çözme becerilerinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(1), 139-154.
Ertan, Ö. (2002). Bağlanma stillerinin eş seçimi ile kritik ve kritik olmayan evlilik dönemlerindeki doyum üzerindeki rolü [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ortadoğu Teknik Üniversitesi.
Feeney, J. A. (2002). Attachment, marital interaction and relationship satisfaction: A diary study. Personal Relationships, 9(1), 39-55.
Hall, J. H., ve Fincham, F. D. (2006). Relationship dissolution following infidelity: The roles of attributions and forgiveness. Journal of social and clinical psychology, 25(5), 508-522.
Hazan, C., ve Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of personality and social psychology, 52(3), 511.
Kantarcı, D. (2009). Evli bireylerin bağlanma stillerine göre aldatma eğilimleri ve çatışma yönetim biçimlerinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Varlık Özsoy, E. (2015). Bağlanma, anksiyete ve bilgi işleme [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
Weil, M. W. (1975). Extramarital relationships: A reappraisal [Doctoral Dissertation]. William Peterson College of New Jersey.
Yárnoz-Yaben, S. (2010). Attachment style and adjustment to divorce. The Spanish Journal of Psychology, 13(1), 210-219.
YILDIRIM, M. S. Ö., ve Ceren, Y. A. Ş. A. (2019). Ebeveynleri boşanmış yetişkin bireylerin kişilerarası ilişkilerinde bağlanma modelleri ile ayrılma kaygısının ilişkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4), 267-278.
İletişim adresi: pskmuradhanycel@gmail.com
İnstagram: https://www.instagram.com/psksertacyucel /
https://www.instagram.com/zihinpusulasipodcast
Merhabalar, bu bölümde sizlere Sigmund Freud'un görüşleri ve dinamik perspektif açısından romantik ilişkilerde kıskançlığın kökenlerinin nelere dayandığına genel hatlarıyla değiniyor oldum. Kullanıyor olduğum makaleleri ve materyalleri aşağı kısıma bırakıyor olacağım. Keyifli dinlemeler.
Referanslar
Basow, S. A. (1992). Gender: Stereotypes and roles. Thomson Brooks/Cole Publishing Co.
Bem, S. L. (1984). Androgyny and gender schema theory: a conceptual and empirical integration. In Nebraska symposium on motivation. University of Nebraska Press.
Bigler, R. S. (1995). The role of classification skill in moderating environmental influences on children's gender stereotyping: A study of the functional use of gender in the classroom. Child Development, 66(4), 1072-1087.
Mathes, E. W. (1992). Jealousy: The psychological data. (No Title).
Pines, A. M., ve Aronson, E. (1980). The jealousy question scale. Psychological Reports, 50, 1143-1147.
Pines, A. M. (1992). Romantic jealousy: Five perspectives and an integrative approach. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 29(4), 675.
Pines, A. M. (1992). Romantic Jealousy: Understanding and Conquering the Shadow of Love. St. Martin's.
Pines, A. M. (2016). Romantic jealousy: Causes, symptoms, cures. Routledge.
Pinta, E. R. (1978). Pathological tolerance. The American Journal of Psychiatry, 135(6), 698-701.
Salovey, P. (Ed.). (1991). The psychology of jealousy and envy. Guilford Press.
Shaffer, D. R. (1994). Social and Personality Development (3rd ed.). Brooks/Cole.
Yates, C. (2000). Masculinity and good enough jealousy. Psychoanalytic Studies, 2(1), 77-88.
İletişim adresi: pskmuradhanycel@gmail.com
İnstagram: https://www.instagram.com/psksertacyucel /
https://www.instagram.com/zihinpusulasipodcast
Merhabalar, bu bölümde sizlere savunma mekanizmalarının gelişim sürecinden neye göre kategorize edildiği ve hangi savunma mekanizmasının ne için kullanıldığına genel hatlarıyla değiniyor oldum. İlkel, nevrotik ve olgun savunma mekanizmlarının kişinin yaşantısında hangi durumlar karşısında nasıl işlediklerinden bahsettim. Keyifli dinlemeler.
Referanslar
Alpert, J. L. (1991). Retrospective treatment of incest victims: Suggested analytic attitudes. Psychoanalytic review, 78(3), 425.
Breuer, J ve Freud, S. (1955). The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud, Volume II (1893-1895): Studies on Hysteria. Strachey, J. (Ed.), Hogart Press.
http://www.pepweb.org/document.php?id=se.002.0000a.
Clark, A. J. (1992). Psikolojik Danışmada Savunma Mekanizmalarının Tanınması ve Şekillendirilmesi. (H. Ersever, Çev.). A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(2), 579-596.
Cramer, P. (1987). The Development of Defense Mechanisms. Journal of Personality, 55(4), 597-614.
Dorpat, T. L. (1987). A new look at denial and defense. Annual of Psychoanalysis, 15, 23-47.
Freud, A., ve Erim, Y. (2004). Ben ve savunma mekanizmaları. Metis.
Freud, S. (1955). Notes Upon a Case of Obsessional Neurosis. The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud, Volume X (1909): Two Case Histories („Little Hans ‟ and the „Rat Man ‟ ), i-vi. Hogart Pres, Strachey,
J. (Ed.). http://www.pepweb.org/document.php?id=se.010.0151a.
Freud, S. (1962). The Neuro-Psychoses of Defence. The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud Volume III (1893-1899): Early Psycho-Analytic Publications, Hogart Press, 41-61, Strachey, J. (Ed.). http://www.pep web.org/document.php?id=se
Geçtan E. (2006) Psikodinamik Psikiyatri ve Normal Dışı Davranışlar. 18. Baskı, Metis Yayınları.
Karvonen, J. T. (2007). Somatization in young adults: the Northern Finland 1966 Birth Cohort Study.
Kellner, R. (1990). Somatization: Theories and research. The Journal of nervous and mental disease, 178(3), 150-160.
Kernberg, P. F. (1994). Mechanisms of defense: Development and research perspectives. Bulletin of the Menninger Clinic, 58(1), 55.
Kernberg, O. (1999). Sınır Durumlar ve Patolojik Narsisizm,(Çev. Mustafa Atakay). Metis Yayınevi
Lerner, P. M., ve Van-Der Keshet, Y. (1995). A note on the assessment of idealization. Journal of personality assessment, 65(1), 77-90.
May, R. (2000) Kendini Arayan İnsan. Kuraldışı Yayınları.
Odag, C. (1999). Nevrozlar-1. Izmir: Halime Odag Psikanaliz ve Psikoterapi Vakfi Yayinlari, (1).
Özakkaş, T. (2008). Bütüncül Psikoterapi. Litera Yayınları.
Öztürk, O. (2008). Psikanaliz ve Psikoterapi, 4 baskı. Nobel Tıp Kitabevleri.
Rowan, A. (2000). The place of acting out in psychoanalysis: From Freud to Lacan. Psychoanalytische Perspectieven, 41(42), 83-100.
Sterba, R. (1943). Introduction to the Psychoanalytic Theory of the Libido. Archives of Neurology and Psychiatry, 49(4), 639-640. URL: http://www.pepweb.org/document.php?id=paq.013.0222a.
Topçuoğlu, V. (2003). Obsesif kompulsif bozuklukta psikanalitik görüşler. Klinik psikiyatri, 6(1), 46-50.
Vaillant, G. E. (1971). Theoretical hierarchy of adaptive ego mechanisms: A 30-year follow-up of 30 men selected for psychological health. Archives of general psychiatry, 24(2), 107-118.
Waites, E. A. (1982). Fixing women: Devaluation, idealization, and the female fetish. Journal of the American Psychoanalytic Association, 30(2), 435-459.
Watson, D. C., ve Sinha, B. K. (1998). Gender, age, and cultural differences in the Defense Style Questionnaire‐40. Journal of Clinical Psychology, 54(1), 67-75.
Werman, D. S. (1983). Suppression as a defense. Journal of the American Psychoanalytic Association, 31, 405-415.
İletişim adresi: pskmuradhanycel@gmail.com
İnstagram: https://www.instagram.com/psksertacyucel /
https://www.instagram.com/zihinpusulasipodcast