Dr Jarosław Trybuś – autor książek, krytyk architektury, wieloletni dyrektor Muzeum Warszawy, dzisiaj Zastępca Dyrektora ds. Muzealnych i Programowych w Zamku Królewskim w Warszawie, historyk sztuki, sprawca zamieszania i konsternacji. Jego pierwsza wystawa dostała Złotego Lwa w Wenecji a każda wydana książka ma wyczerpany nakład.
W nowym odcinku Podcastu Zamkowego rozmawiamy o mieście jako przestrzeni pamięci i wyobraźni, o ciągłości i fantomach architektury. W jaki sposób czytać Zamek Królewski? Jako orygialny budynek czy jako rekonstrukcję? Jakie są warszawskie mieszkania i jak się czuje człowiek, kiedy jego facebookowy profil ogląda cała Polska w wieczornych „Wiadomościach”.
To odcinek o Zamku prawdziwym i wyobrażonym, o materialności rzeczy i ich biografiach, o śladach, które zostawiają budynki, i o pytaniu, czy architektura może odpowiedzieć na kryzys naszych czasów.
Co w pracy w muzeum potrafi naprawdę zaskoczyć? Jak zmienia się Zamek, kiedy staje się miejscem spotkania dawnych mistrzów i współczesnych artystów? I w jaki sposób historia opowiadana w murach królewskiej rezydencji trafia do najmłodszych i do dorosłych?
Na te pytania odpowiada Monika Przypkowska, która od lat związana jest z Zamkiem Królewskim w Warszawie. Jej droga jako historyczki sztuki zaczęła się od badań poświęconych Vivienne Westwood – projektantce, która od punkowej kontrkultury przeszła do tworzenia ikon światowej mody. Z czasem Monika przeniosła swoje zainteresowania na grunt edukacji muzealnej. Przez lata opowiadała o Zamku kolejnym pokoleniom – od najmłodszych uczestników lekcji muzealnych po dorosłych gości – zawsze poszukując języka, który pozwala mówić o historii w sposób aktualny i angażujący. Zdarzały się przy tym momenty zaskoczeń i lekcje pokory, które na stałe ukształtowały jej podejście do pracy z publicznością.
Dziś pełni także rolę kuratorki cyklu Klucz w Zamku, w ramach którego zestawia sztukę dawną z twórczością współczesnych artystów. To projekt, który nie tylko otwiera przestrzeń Zamku na nowe interpretacje, lecz także pokazuje, że dialog między przeszłością a teraźniejszością może prowadzić do świeżych i nieoczywistych odczytań. W rozmowie Monika opowiada o swojej drodze, o tym, co ją zaskakuje w codziennej pracy i o tym, jaką odpowiedzialnością jest budowanie narracji w miejscu-symbolu.
Paweł Gutt, od 20 lat związany z tą instytucją, aktualnie zastępca kierownika Działu Protokołu i Organizacji Wydarzeń, opowiada o kulisach swojej nietypowej pracy, przygotowaniach do wizyt głów państw, przedstawicieli rodzin królewskich i międzynarodowych dygnitarzy. Wyjaśnia, czym przejawia się protokół w murach współczesnego Zamku, w jaki sposób miejsce to łączy rolę muzeum z funkcjami reprezentacyjno-państwowymi, oraz jak zrekonstruowane wnętrza historyczne i wymogi konserwatorskie wpływają na warunki organizacji uroczystości.
To rozmowa o planowaniu wydarzeń z wielomiesięcznym nieraz wyprzedzeniem, zmianach rangi wizyt, ewolucji ceremoniału i znaczeniu tradycji – od międzywojennych realiów po współczesne uproszczenia. Rozmówca dzieli się refleksją o zawodowych obowiązkach, w których nie ma miejsca na rutynę, a dyskrecja i dbałość o wizerunek dostojnych gości są równie ważne jak perfekcyjna oprawa. Z perspektywy gmachu, w którym gościli m.in. cesarz Japonii, królowa brytyjska i prezydenci USA, codzienność i wyjątkowość nieustannie się przeplatają.
Dlaczego wciąż pytamy o moralność króla Stanisława Augusta? Co sprawia, że jego decyzje, wybory polityczne i osobiste życie wciąż budzą emocje – zarówno wśród historyków, jak i współczesnych odbiorców kultury?
W nowym odcinku Podcastu Zamkowego rozmawiamy z Izabelą Zychowicz, badaczką epoki stanisławowskiej i kierowniczką Ośrodka Sztuki w Zamku. Iza opowiada o meandrach polityki XVIII wieku i o tym, jak dzisiejsze spojrzenie na króla kształtuje naszą pamięć historyczną.
Rozmawiamy także o wyzwaniach, przed którymi staje Zamek Królewski w Warszawie jako historyczna rezydencja – o tym, jak opowiadać trudne fragmenty przeszłości, jak łączyć misję edukacyjną z atrakcyjnością dla współczesnej publiczności. To odcinek o historii, pamięci i o tym, że pytania sprzed stuleci wciąż potrafią być zaskakująco aktualne.
Jak dba się o bezpieczeństwo cyfrowe jednej z najważniejszych instytucji kultury w Polsce? Jak wyglądała historia informatyzacji Zamku Królewskiego i co zmieniło się po 2022 roku? Czy sztuczna inteligencja może wspierać muzeum – i gdzie leży granica między innowacją a ryzykiem? O serwerach, domenie publicznej, cyfrowej odpowiedzialności i przyszłości technologii w instytucji publicznej opowiada kierownik działu IT – Krzysztof Dąbrowski.
Rozmawiamy o saskich wizjach Warszawy. O tym, jak August II i August III chcieli zmienić Zamek Królewski i całą stolicę, jak wyglądały ich plany i dlaczego dziś warto o nich pamiętać. Punktem wyjścia są rysunki, które cudem przetrwały wojny i kryzysy w drezdeńskich archiwach. Dziś polscy badacze mogli je zbadać, opisać i złożyć w jedną, pełną opowieść. Co z królewskich ambicji zostało w dzisiejszym mieście, czego się nie udało zrealizować i czego uczą nas projekty, które nigdy nie wyszły poza papier. To rozmowa o pamięci miejsca, o pracy nad źródłami i o tym, jak patrzeć na dzisiejszą Warszawę i Zamek Królewski.
W jaki sposób ogród może być zabytkiem? Jakie wyzwania stoją przed ogrodami historycznymi? Jak dużo można zmienić zarządzając zabytkiem? O swojej pracy i karierze opowiada kierowniczka sekcji ogrodów - Agnieszka Żukowska.
Kurator aktualnej wystawy czasowej – "Anatomia antyku. Ciało i ruch w rzeźbie” opowiada o swojej pracy, jego studiach archeologicznych i pracy nad wystawami w Zamku Królewskim. Zastanawiamy się wspólnie nad tym jak ludzie dzisiaj mogą zainteresować się sztuką, dlaczego "Anioły i Demony" są ciekawym portretem Rzymu, co można znaleźć pod zamkowym dziedzińcem i jak pokazywać naszym gościom antyczne rzeźby.