We krijgen door klimaatverandering vaker en indringender te maken met extreme weersomstandigheden. Er worden daarom veel fysieke maatregelen genomen om ons land aan het veranderende klimaat aan te passen, zoals waterbuffers en hogere dijken. Maar voor succesvolle klimaatadaptatie speelt ook menselijk gedrag een belangrijke rol, en daar moet de overheid veel meer op inzetten volgens de WRR in het rapport Mens en Klimaat. De kracht van sociale infrastructuur bij adaptatie Raadslid Suzanne Hulscher en senior onderzoeker Annick de Vries gaan in op de belangrijkste sociale factoren.

#31 Close-up met raadslid Tanja van der Lippe by WRR

In deze podcast bespreken raadslid Catrien Bijleveld en onderzoeker Erik Schrijvers het adviesrapport ‘Aandacht voor media. Naar nieuwe waarborgen voor hun democratische functies’. In dit rapport stelt de WRR dat nieuw mediabeleid noodzakelijk is om de democratische functies van media in onze samenleving te borgen. Aan bod komen de achtergronden van het onderzoek, de belangrijkste bevindingen en de vier hoofdaanbevelingen. ‘Als je kijkt naar de lokale en de regionale journalistiek, zijn daar de afgelopen jaren hele forse klappen gevallen. Er heeft echt verschraling van het aanbod plaatsgevonden.’

Europa vergrijst in hoog tempo, het aantal pensioengerechtigden zal in de komende dertig jaar ongeveer verdubbelen. De WRR waarschuwt dat Nederland zich hierop beter moet voorbereiden vanwege de mogelijk grote negatieve impact op de Nederlandse economie. Raadslid Casper de Vries en onderzoeker Gijsbert Werner bespreken in deze podcast over het adviesrapport ‘Europese vergrijzing in het vizier’ welke maatregelen de Nederlandse regering kan nemen.

‘Ik vind het mooi dat je te maken krijgt met onderwerpen die helemaal buiten je context liggen, dat is bij uitstek de WRR’, aldus econoom Maarten Lindeboom, sinds 1 januari 2024 raadslid bij de WRR. Met host Richard den Haring bespreekt hij zijn achtergrond, drijfveren en carriérepad. Een afwisselend gesprek over spelen met getallen, vorming in de baarmoeder en dansen op een postzegel.

‘Ik voel me hier met al die disciplines als een vis in het water,’ stelt Andrea Evers, hoogleraar gezondheidspsychologie en nieuw raadslid bij de WRR. Het past bij haar onderzoeken op de raakvlakken van psychologie en gezondheidszorg. Een gesprek over keuzes maken, samenwerken en proeven met milkshakes. En waarom gaan mensen elk jaar naar dezelfde congressen?

In deze podcast vertellen raadslid Mark Bovens en onderzoeker Will Tiemeijer wat de aanleiding voor het rapport is geweest en hoe zij het schrijven van het rapport persoonlijk hebben ervaren. Ze leggen uit waarom gedragswetenschappelijke inzichten zo relevant zijn voor maatschappelijke onderwerpen. Ook geven zij antwoord op de vraag waarom het voor beleidsmakers belangrijk is om vanuit grip naar beleid te kijken. Ten slotte bespreken zij in deze podcast concrete voorbeelden van grip-denken in de praktijk.

Vanwege de grote opgaven waar Nederland voor staat, moet er een omslag komen in het bedrijvenbeleid: van pamperen naar uitdagen en motiveren. Ofwel scherpere eisen, minder subsidies en meer duidelijkheid voor de lange termijn. Dit adviseert de WRR in zijn rapport 'Goede zaken. Naar een grotere maatschappelijke bijdrage van ondernemingen'. In deze aflevering spreken raadslid Catrien Bijleveld en onderzoeker Marthe Hesselmans over de achtergronden van het rapport en hoe zij het onderzoekstraject hebben ervaren.

Het medialandschap is de afgelopen twintig jaar ingrijpend veranderd. Onder andere de vergaande digitalisering en de opkomst van de sociale media hebben grote gevolgen voor hoe de media hun democratische functie vervullen. Dit was voor de WRR reden om eind 2021 een adviesproject te starten. Host Shad Raouf spreekt in deze aflevering met onderzoeker Erik Schrijvers: waar staat het project en wat zijn de inzichten tot nu toe?

“Hoe mensen met macht omgaan, daar raakte ik door gefascineerd”, herinnert Paul ’t Hart zich in deze Close-up. De hoogleraar Bestuurskunde aan de Universiteit Utrecht is sinds januari 2023 raadslid van de WRR. Naast aanstellingen aan universiteiten in Nederland, Zweden en Australië, was hij onder andere medeoprichter van het Crisis Onderzoek Team. Bij de WRR is Paul ’t Hart betrokken bij het adviesproject ‘De deskundige overheid’.

Rechtvaardigheid speelt nog onvoldoende een rol bij het bepalen van het klimaatbeleid. Zeker nu de kosten sterk toenemen, adviseert de WRR in zijn adviesrapport ‘Rechtvaardigheid in klimaatbeleid’ beleidsmakers om een rechtvaardige verdeling van de kosten veel meer centraal te stellen, anders komt het draagvlak bij burgers en bedrijven in gevaar. In deze aflevering vertellen raadslid Suzanne Hulscher en onderzoekers Gijsbert Werner en Annick de Vries daar meer over.

Na hun stage bij de WRR volgt een eigen pad. We spraken zes voormalige stagiairs over de keuzes die zij maakten, hun ervaringen bij de WRR en wat hen nu bezighoudt. Hoe zien zij hun toekomst? Waar maken ze zich zorgen over? En welke rol kan de WRR daar bij spelen? Luister naar het gesprek van host Shad Raouf met Teun van Bebber, Eva van Haaster, Jonas de Leeuw, Myrthe van de Pavert, Ana Röell en Jurgen Timmerman.

Bij de WRR werken veel stagiairs en junioren mee aan de adviesrapporten. In deze aflevering praten we met zes van hen over de WRR, wat ze hier doen en leren en hoe zij aankijken tegen hun eigen toekomst. En wat zou de WRR volgens hen beter kunnen doen? Luister naar het gesprek van host Shad Raouf met stagiairs Lara Gon, Didy van Maaren, Akudo McGee en Erik van Veen en junior onderzoekers Danique François en Elsenoor Wijlhuizen.

Het proces van wetenschappelijke beleidsadvisering is te zien als een ecosysteem, een keten die bestaat uit toeleveranciers (wetenschap en samenleving), producenten (de WRR) en ontvangers (bestuurders, politici en uitvoeringsorganisaties). We spreken in deze podcast met vertegenwoordigers van die keten: hoe kijken zij aan tegen de adviezen van de WRR en wat zijn hun aanbevelingen voor de toekomst? De gesprekken leiden langs thema’s die de WRR vanaf de oprichting bezighouden: publieke sector, overheid, innovatie en bedrijfsleven, technologie, klimaat en internationalisering. U hoort Kees Vendrik (hoofdeconoom Triodos Bank en Eerste Kamerlid GroenLinks), Joyeeta Gupta (hoogleraar duurzame ontwikkeling UvA), Wendy Asbeek Brusse (directeur Onderzoek Auditdienst Rijk ministerie van Financiën), Pieter Winsemius (oud-minister van VROM en voormalig raadslid), José van Dijck (hoogleraar media en digitale samenleving UU) en Thom de Graaf (vice-voorzitter Raad van State).

Ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan spreken we met zes (voormalige) voorzitters van de WRR over het reilen en zeilen van de jarige wetenschappelijke raad. Waarom werd de WRR ook alweer opgericht en hoe is dat gegaan? Wat waren de hoogtepunten, maar ook de bedreigingen? Luister in deze speciale lustrumpodcast naar Sjeng Kremers, Piet Hein Donner, Michiel Scheltema, Wim van de Donk, André Knottnerus en Corien Prins, sprekend over hun ervaringen van binnenuit.

“Goed beleid moet gebaseerd zijn op goede kennis van de samenleving”, aldus Godfried Engbersen, sinds 2014 raadslid van de WRR. In deze Close-up vertelt de socioloog in hart en nieren over zijn inspiratie en zijn visie op de WRR. Engbersen studeerde westerse sociologie aan de Universiteit Leiden en promoveerde in 1990 op het proefschrift 'Publieke bijstandsgeheimen: het ontstaan van een onderklasse in Nederland'. Bij de WRR leidde hij onder andere het adviesproject Samenleven in verscheidenheid. Beleid voor de migratiesamenleving.

Enjoy a vivid discussion about the need for variation in the European Union between Ernst Hirsch Berlin, member of the Scientific Council for Government Policy in the Netherlands (WRR), and Federico Fabbrini, professor of EU law at the School of Law and Government of Dublin City University and founding director of the Brexit Institute in Ireland.

De opkomst van kunstmatige intelligentie is te vergelijken met die van de verbrandingsmotor en elektriciteit en gaat onze samenleving fundamenteel veranderen. De WRR schreef hierover het rapport Opgave AI. De nieuwe systeemtechnologie. WRR-voorzitter Corien Prins en senior onderzoeker Haroon Sheikh vertellen in deze aflevering over het rapport en leggen uit waarom het belangrijk is dat Nederland zich goed voorbereidt op de veelomvattende invloed van AI.

In deze aflevering van Vogelvlucht gaan raadslid Marianne de Visser en projectcoördinator Gijsbert Werner in gesprek met Podcastpresentator Peter de Ruiter over het rapport Kiezen voor houdbare zorg. Het Nederlandse zorg stelsel staat onder spanning. Ontwikkelingen als veroudering, chronische aandoeningen, stress en technologische vooruitgang veroorzaken een toenemende vraag naar zorg. Dit leidt tot snel oplopende uitgaven en steeds meer werkdruk op mantelzorgers en zorgpersoneel. Hoe zorgen we ervoor dat de zorg ook in de toekomst houdbaar blijft?

De Nederlandse identiteit: wie zijn we? En waar willen we naar toe? Het blijft een lastige vraag. Maar toch moeten we die blijven stellen, vindt senior WRR-onderzoeker Will Tiemeijer in zijn verkenning Project Nederland. We kunnen ons daarbij beter richten op onze gewenste identiteit, is zijn aanbeveling, en hij doet daar ook een voorzet voor. In deze podcast gaat Tiemeijer het gesprek aan met James Kennedy, hoogleraar Vaderlandse Geschiedenis aan de VU en onder andere betrokken bij de herziening van de Canon van Nederland. Samen reflecteren zij op de inzichten in het rapport.