HEY U! Waarom lig ik altijd klaarwakker in bed tussen 2 en 4 uur ‘s nachts? Is meteen in slaap vallen eigenlijk wel een goed teken? En kun je te veel slapen? In deze aflevering beantwoordt slaapwetenschapper Merijn van de Laar (Maastricht University) jullie 5 vragen over slaap. 😴
Zat jouw vraag er nou niet tussen? Geen zorgen! Op de socials van Universiteit van Nederland beantwoordt Merijn nog meer kijkersvragen. En als je nog een extra vraag hebt kun je die stellen in de comments ⬇️
Wil je meer wetenschap? Luister hier naar de Universiteit van Nederland Podcast
We liggen allemaal weleens wakker. Je maakt je zorgen over je werk, je studieschuld, twijfels over je relatie... Maar de volgende ochtend ziet alles er ineens een stuk minder heftig uit. Je partner is eigenlijk best lief, die studieschuld kun je op termijn afbetalen, en dat meningsverschil met je baas voelt ineens een stuk minder dramatisch dan vannacht.
Je bent zeker niet de enige die hier last van heeft. En er is goed nieuws: volgens Job van den Hurk, neurowetenschapper aan Maastricht University, is er zelfs een wetenschappelijke verklaring voor waarom die vervelende gedachten ‘s nachts zo aanwezig kunnen zijn.
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.
Je ligt in bed, doet je ogen dicht en *poef* als het goed is val je in één keer in slaap. Maar eigenlijk is in slaap vallen een heel ingewikkeld proces, waar ook van alles mis kan gaan. Waarom lijkt het bijvoorbeeld soms alsof je echt valt als je in slaap valt? Of kan je je lichaam niet meer bewegen terwijl je nog wakker bent? En wist je dat je tijdens het in slaap vallen hele creatieve ingevingen kan hebben? Slaaponderzoeker Sebastiaan Overeem (TU/Eindhoven en Slaapcentrum Kempenhaeghe) bestudeert de mysterieuze processen die allemaal plaatsvinden als je in slaap valt.
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.
Jouw interne biologische klok bepaalt of je makkelijk opstaat of niet. Dus als je je nog even omdraait, nadat de wekker is gegaan, kan je die klok gerust de schuld geven. Roelof Hut van de Rijksuniversiteit Groningen onderzoekt de biologische klok al jaren. Hij vertelt dat we niet één biologische klok hebben, maar talloze klokken door ons hele lichaam. Zij bepalen deels hoe organen hun werk doen en hoe we ons voelen. En loopt je klok uit de pas, dan kan een goede ochtendwandeling helpen die te resetten.
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.
Wat als je je leven tijdelijk kon pauzeren? Waarbij je tijdens die pauze geen minuut ouder wordt, maanden in bed kan liggen zonder een grammetje spier te verliezen en bovendien beschermd bent tegen gevaarlijke straling en enge virussen. Klinkt onwerkelijk? Toch is dat precies wat er gebeurt bij dieren tijdens een winterslaap. Winterslapende dieren kunnen zichzelf afkoelen tot bijna het vriespunt en hun hartslag vrijwel stilzetten, zonder schade en met verbluffende voordelen. Hoe deze dieren dit precies doen, is voor wetenschappers nog steeds een groot mysterie. Bioloog Roelof Hut van de Rijksuniversiteit Groningen probeert het mechanisme achter winterslaap te ontrafelen. Als dat lukt, kan dat talloze toepassingen hebben voor de mens.
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.
Een draak met het hoofd van je schoonmoeder - dat klinkt gek, maar in je dromen zou je zo'n draak prima tegen kunnen komen. Wie weet vlieg je dan wel gewoon weg, of heb je superkrachten. Best raar eigenlijk, dat we in onze dromen kunnen doen wat we maar willen. Slaaponderzoeker Christa van der Heijden (Universiteit van Amsterdam) legt uit wat er in onze hersenen gebeurt als we slapen.
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.
Gapen is niet iets om je voor te schamen. Echt niet, het is juist een teken dat je extra oplet. Wist je dat al? Nou, de meeste mensen denken dat we gapen als we moe zijn of een tekort aan zuurstof hebben, maar dat is niet waar. Onderzoek wijst erop dat gapen een hele andere functie heeft. Voor Bioloog Jorg Massen (Universiteit Utrecht) is gapen z'n leven. Hij weet alles over over het fenomeen en legt ons uit waarom we gapen en ook waarom wij anderen na-gaapen.
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.
Onze biologische klok is ontzettend belangrijk voor ons slaapritme. Het bepaalt of jij een ochtend- of avondmens bent en zorgt voor die jetlag bij het overslaan van een paar tijdzones of dat brakke gevoel na een nachtje doorhalen. Volgens chronobioloog Bert van der Horst (ErasmusMC) is het van belang om deze biologische klok vooral niet in de war te schoppen. Het zetten van je wekker om op tijd op werk te zijn is dan ook echt de boosdoener van onze maatschappij.
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.
Koffie is voor velen een onmisbaar drankje, zeker in de ochtend. Even wakker worden dankzij een shot cafeïne. Voor de een blijft het daarbij, maar de ander drinkt rustig nog een kopje - of zes. Kun jij dan nog slapen? Of stuiter je na een bakkie al door de kamer? Moleculair bioloog Margit Janssen (Radboud Universiteit Nijmegen) legt uit hoe je DNA bepaalt hoe goed je tegen koffie kan.
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.
Wat als je na een nachtje doorhalen in de auto stapt? We weten allemaal dat rijden met drank op gevaarlijk is, maar hoe zit het met slaaptekort? Chronobioloog Maaike van der Rhee (Erasmus MC) onderzoekt dit tijdens een uniek experiment op festival Lowlands. En wat blijkt? Na 17 uur wakker zijn rijd je al alsof je twee glazen alcohol op hebt.
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.
Door de grote hoeveelheid prikkels om ons heen lukt het een derde van de Nederlanders niet om goed te slapen. En val je dan toch in slaap, dan hoeft er maar iets te gebeuren - een passerend vliegtuig, borrelende buren of een sirene die langs sjeest - en we zijn zo weer wakker... Lucia Talamini van de Universiteit van Amsterdam werkt in haar slaaplab aan een manier om jou beter te laten slapen. En dan voornamelijk dieper, zodat jij je volledig kan afsluiten van die herrie om je heen. Grappig genoeg zit haar oplossing 'm juist in: méér geluid. Door op exact het juiste moment een geluidspulsje je hoofd in de te sturen, kunnen we jouw hersenen als het ware in een diepe slaap wiegen.
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.
Een heel gesprek voeren in de nacht zonder dat je er later ook maar iets van herinnert. Een paar kilometer wandelen en niet meer snappen hoe je daar gekomen bent. Of wakker worden en erachter komen dat je 's nachts een eitje hebt gebakken, geen idee wanneer of hoe? Het zouden dronkenmansacties kunnen zijn, maar het gebeurt een deel van de bevolking regelmatig... in hun slaap. Hoe kan dat? Hoogleraar slaapdiagnostiek bij de TU/ Eindhoven en somnoloog bij het centrum voor slaapgeneeskunde Kempenhaeghe Sebastiaan Overeem legt het uit in deze podcast.
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.
Iedere nacht dromen we. Ja, zelfs als je jouw droom niet kunt herinneren. Je belandt in de gekste situaties, of kunt zelfs vliegen. Maar waarom dromen we eigenlijk? En kunnen we zelf bepalen wat we dromen? Dat hoor je van neuroloog Maartje Louter (Erasmusmc).
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.
Een bos dat wordt omgezaagd, een overkomende straaljager, of een lief knorretje - allemaal manieren om het geluid snurken te omschrijven. Waarom snurken sommige mensen hard, zacht, of helemaal niet? En moet jij je zorgen maken als jij of bijvoorbeeld je partner snurkt? Tandarts Ghizlane Aarab van Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) Amsterdam, weet daar alles van. Want een tandarts, kijkt lang niet alleen naar je tanden.
Wil je meer wetenschap? Klik dan door naar de Universiteit van Nederland Podcast, daar krijg je het wetenschappelijke antwoord op al jouw grote en kleine vragen.