Wat als grootschalige veranderplannen bij complexe maatschappelijke vraagstukken juist bijdragen aan gevoelens van onmacht? In deze aflevering duiken we in een veranderkundig perspectief op taaie thema’s zoals de energietransitie, landbouwhervorming en woningmarkt. Thema’s die zo groot en verweven zijn, dat ze vaak voelen als van iedereen én van niemand tegelijk.
We verkennen een alternatief voor de neiging tot centrale regie en grootschalig handelen: de logica van de lappendeken. Vanuit dit netwerkperspectief ontstaat ruimte voor lokaal initiatief én verbindend werk. Juist in die combinatie groeit de impact en slinkt het gevoel van onmacht.
Hoe kun je als professional of betrokkene niet alleen vanuit je eigen praktijk bijdragen, maar ook anderen verbinden? Wat vraagt dat van je denken en doen? En hoe geef je daar concreet vorm aan? In deze aflevering bieden we inzichten, taal en handvatten om je invloed op taaie vraagstukken op te rekken.
Hierover gaat vaste host Christiaan van der Kaaij in gesprek met Hans Vermaak. Hans is zelfstandig adviseur, docent en onderzoeker. En Mark van Twist decaan en bestuursvoorzitter van de NSOB. Mark is daarnaast als hoogleraar Bestuurskunde verbonden aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
Stel: je voelt aan dat er in jouw overheidsorganisatie iets niet helemaal pluis is, en je wilt het melden aan een externe autoriteit.Waar kan je dan terecht? Dat kan bijvoorbeeld bij een toezichthouder, maar misschien ook wel bij het Huis voor Klokkenluiders. Maar om wat voor meldingen gaat het eigenlijk en wat is een klokkenluider dan precies?
In deze aflevering hebben we het over het Huis voor Klokkenluiders en hun onderzoeken naar misstanden binnen de publieke sector. Vaak gaat het om persoonlijk én politiek gevoelige casussen die vragen om een hele precieze manier van werken. Maar hoe maak je met dergelijke zorgvuldige en somsdroge, feitelijke onderzoeken impact op de grote maatschappelijke kwesties die daarachter vandaan komen?
Hierover gaat vaste host Christiaan van der Kaaij in gesprek met Martine Bouman, bestuurder bij het Huis voor Klokkenluiders en voormalig bijzonder hoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, én Georgina Kuipers, senior onderzoeker en docent bij de NSOB.
Van een eigen chocoladefabriek tot een grand café bij Naturalis of de productie van compacte portemonnees. De sociale werkplaats van weleer zijn vandaag de dag grote organisaties die mensen op allerlei plaatsen passend werk bieden en begeleiden in hun ontwikkeling. Hoe komen mensen bij zo’n bedrijf terecht? En wat houdt het werk van die werkontwikkelbedrijven eigenlijk in?
In deze aflevering duiken we in de wereld van werkontwikkelbedrijven. We bespreken hoe zij mensen in de samenleving die wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken helpen. Hoe zorgen werkontwikkelbedrijven ervoor dat ze niet alleen een vangnet bieden, maar ook een springplank naar de toekomst kunnen zijn? En hoe vinden deze organisaties hun plek in een tijd waarin beelden over arbeid en ontwikkeling veranderen en nieuwe verwachtingen ontstaan?
Christiaan van der Kaaij gaat in gesprek met Noëlle ter Woerds, directeur van DZB Leiden, en Wiljan Hendrix, senior onderzoeker en docent bij de NSOB. Samen bespreken ze ook het verleden en de toekomst van deze bedrijven. Hoe kijken we over een paar jaar terug op het huidige werk van het werkontwikkelbedrijf?
Afgelopen maand lanceerde de NSOB het Atelier! Een plek waar wetenschap en praktijk samenkomen om op een frisse, onderzoekende manier te werken aan complexe vraagstukken in het openbaar bestuur. Naast de School en de Denktank biedt het Atelier een nieuwe manier om met taaie thema’s aan de slag te gaan.
In deze aflevering duiken we dieper in wat het Atelier precies is en wat het kan betekenen voor bestuurders, beleidsmakers en onderzoekers. Hoe helpt het Atelier om niet alleen vragen te verkennen, maar ook samen te zoeken, sleutelen en reflecteren op de juiste aanpak? En hoe ziet dat er in de praktijk uit?
We gaan in gesprek met Myrthe van Delden, manager Atelier en senior onderzoeker bij de NSOB, en Georgina Kuipers, senior onderzoeker en docent bij de NSOB. Zij vertellen hoe het Atelier werkt, welke vraagstukken zij tegenkomen en wat deze nieuwe aanpak zo waardevol maakt.
Benieuwd hoe het Atelier jouw vraagstuk kan helpen ontrafelen? Luister mee!
Na het luisteren nog steeds enthousiast? Dan verwijzen we je graag door naar onze website: https://www.nsob.nl/atelier
Heb je vandaag in het openbaar vervoer gezeten, of op sociale media gekeken? De kans is dan, en eigenlijk sowieso, groot dat je al te maken hebt gehad met kunstmatige intelligentie (AI), en de big tech bedrijven die AI beheren en produceren. AI doet ook rap haar intrede in het openbaar bestuur met chatbots en algoritmes. De ontwikkelingen gaan zelfs razendsnel, maar hoe staan we er eigenlijk tegenover? Want, naast de belofte van gemak en kostenbesparingen, worstelen beleidsmakers en bestuurders met vragen over ethiek en verantwoordelijkheid. De echt grote macht over AI ligt immers bij big tech bedrijven, en hebben we daar als overheid nog wel grip op?
In deze aflevering gaat vaste host Christiaan van der Kaaij in gesprek met Jan van Ginkel, nog eventjes loco-provinciesecretaris van Zuid Holland, en Martijn van der Steen, decaan en bestuurder bij de NSOB. Samen bespreken ze hoe ver AI nu eigenlijk gaat, en hoe ver het zou moeten gaan. AI maakt het openbaar bestuur – en ons leven – immers makkelijker, maar ook gevaarlijker.
Deze podcast vindt haar aanleiding in het NSOB essay ''Technologie in de Tussentijd: AI, publieke waarde en democratie''.
Het volledige essay vind je hier: https://www.nsob.nl/denktank/overzicht-van-publicaties/technologie-de-tussentijd
In een wereld waarin cijfers, statistieken en prognoses steeds vaker als fundament voor beleid dienen, lijkt het alsof getallen een objectieve weergave van de werkelijkheid bieden. Maar is dat eigenlijk wel zo? Achter elk cijfer schuilen keuzes, interpretaties en verhalen die niet altijd verteld worden.
Hoe beïnvloedt dit de praktijk van rekenkamers, die zich richten op controle en evaluatie van beleid? Welke verhalen blijven verborgen, welke belangen spelen mee, en hoe kan rekenkameronderzoek het goede politieke gesprek faciliteren?
Ook in 2025 staat, wanneer het luchtalarm afgaat, de Uit de School-podcast weer klaar in jouw favoriete podcastapp! In deze aflevering duikt vaste host Christiaan van der Kaaij in gesprek met Lies van Aelst, directeur van de Vereniging voor Rekenkamers, en Annemarie van der Wilt, onderzoeker bij de NSOB. Het onderwerp? Het werk van rekenkamers en de achterliggende politiek van tellen.
Kunt u ze nog opnoemen? De grote farmaceutische bedrijven die met hun vaccins de samenleving uit de coronacrisis trokken. Naarmate Covid-19 meer naar de achtergrond verdween, ging het echter al snel weer over vermeende torenhoge winsten, überkapitalisme en de uit de hand lopende medicijnkosten. Zo ging de beeldvorming farmaceutische industrie van ‘held’ naar ‘schurk’.
In deze prikkelende aflevering duiken we diep in de wereld van de farmaceutische industrie en haar reputatie. We verkennen de spanning tussen de negatieve percepties van 'Big Pharma' en hun cruciale rol in het zorgveld. Onze gasten Mark Kramer, voorzitter van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen, en Paul Frissen, emeritus hoogleraar bestuurskunde, delen hun inzichten over hoe we navigeren tussen marktwerking, kostenbeheersing en maatschappelijk draagvlak als het gaat om innovatieve, en vaak kostbare, geneesmiddelen.
