
[NHỮNG NÉT KHÁC BIỆT THÚ VỊ TRONG TỤC NGỮ ANH - VIỆT (Phần 2)]
1/ Điểm khác nhau thứ ba là một câu tục ngữ Anh (Proverb) khó có thể bị nhầm lẫn với một thành ngữ Anh (Idiom), còn đối với một số câu tục ngữ Việt thì tùy theo bình diện nghiên cứu phân tích mà có thể vừa là tục ngữ vừa là thành ngữ. Ví dụ câu trong “ấm ngoài êm” nếu xem đó là một hiện tượng cho ta khái quát thành một khái niệm về sự yên ổn cả về đối nội và đối ngoại thì đây là một thành ngữ. Nhưng xét theo mối quan hệ nhân quả “trong ấm” - “ngoài em” thì đây là câu tục ngữ vì nó đúc kết một kinh nghiệm là sự đoàn kết đối nội bộ là cơ sở vững chắc cho sự ổn định trong quan hệ đối ngoại.
2/ Một điểm khác nhau nữa là trong việc sử dụng phép ẩn dụ (mentaphor) ở tục ngữ hai nước có dùng những hình tượng khác nhau để diễn đạt một ý kiến một nhận thức một sự phê phán giống nhau. Thí dụ như câu tục ngữ Việt ”hàng săng chết bó chiếu” có thể tương đồng với câu tục ngữ Anh “The cobbler’s wife is the worst shod” trong đó dùng hình tượng vợ anh thợ chữa giày lại là người đi giày xấu nhất. Hoặc câu tục ngữ Việt “ngưu tầm ngưu, mã tầm mã” thì tương đồng với câu tục ngữ Anh “Birds of a feather flock together” trong đó lại dùng hiện tượng là những con chim có cùng một thứ lông thì tụ tập thành đàn với nhau.
3/ Cuối cùng, cũng cần nêu lên một nhận xét nhỏ nữa là đôi khi một câu tục ngữ Anh chỉ trùng ý một phần với câu tục ngữ Việt. Nhưng cũng có lúc phải tìm đến hai câu tục ngữ Việt mới có đủ Ý để tương đồng với một câu tục ngữ Anh “ each bird loves to hear himself sing” (con chim nào cũng thích nghe tiếng hót của mình) chỉ tương đương về ý với một nửa câu tục ngữ Việt “văn mình, vợ người”. Ngược lại phải cần hai câu tục ngữ Việt là anh có chừng chơi có độ và tử bất khả ép thì mới có đủ Ý để diễn đạt câu tục ngữ Anh eat at pleasure, drink with measure (ăn tùy thích tùy sức)…
#tipsandtricks