W dzisiejszym odcinku:

1. Konflikty: Kaszmir, Jemen i Libia

2. Zmiany klimatu a dieta i przyszłość młodych pokoleń

3. Trudna sytuacja organizacji pomocowych

4. Dług wobec Chin i pierwszy test głębinowego wydobycia

5. Sektor rolno-spożywczy: Brazylia, USA, Wielka Brytania i Unia Europejska

6. Wpływ nieuregulowanych połowów ryb na migrację

7. Pikoplanktonika, domy z turbin wiatrowych i duńska wystawa Recycle!

8. Polio w Papui-Nowej Gwinei i żółta febra w Ekwadorze

W dzisiejszym odcinku:

1. Neuroestrogen i wpływ żywności ultraprzetworzonej na zdrowie

2. Wpływ migracji na populację Europy

3. Zobowiązania finansowe państw Afryki, Argentyny i Pakistanu

4. Zanieczyszczenie wód antybiotykami i ozonowanie wody w rzekach

5. AI dla przestrzeni miejskiej, recyklingu i projekt GPS na Księżycu

6. Najbardziej zagrożone wyginięciem naczelne

7. Monitoring konfliktów zbrojnych na świecie i sytuacja w Sudanie Południowym

8. Najstarsze dowody na tatuaże i użycie psychodelików przez człowieka

W tym odcinku podcastu Fundacji Off The World rozmawiamy o aktualnej sytuacji w Gruzji, protestach, które się nie kończą, i perspektywach, które są nie są optymistyczne.

Ten stan utrzymuje się od zeszłorocznych wyborów parlamentarnych, w których zwyciężyła partia Gruzińskie Marzenie, a opozycja uznała je za sfałszowane, ponieważ pojawiły się liczne nieprawidłowości. Partie opozycyjne odmówiły zasiadania w nowym parlamencie, aby nie legitymizować tego, co się wydarzyło. To też sprawia, że Gruzińskie Marzenie ma ogromną władzę, stara się osiągnąć pełną kontrolę nad państwem, a jego działania mają z demokracją niewiele wspólnego.

Nowy parlament Gruzji przyjął m.in. ustawę o tzw. zagranicznych agentach i wprowadził obowiązek zgody władz na finansowanie organizacji pozarządowych z zagranicznych grantów. W dalszych perspektywach są kolejne działania oddalające Gruzję od Europy i Zachodu, plany delegalizacji opozycji i podążanie w stronę autorytarnego modelu państwa.

Co zmieniło się po dojściu Gruzińskiego Marzenia do władzy, jak duże aktualnie są protesty i w co wierzą ich uczestnicy, czy w Gruzji jest obecnie bezpiecznie, czy sankcje międzynarodowe mogą zadziałać – o tym rozmawiamy z Wojciechem Wojtasiewiczem z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.

W dzisiejszym odcinku:

1. Minerały krytyczne w Azji, Afryce oraz USA

2. Chiński boom na chirurgię plastyczną, BBL i zęby z laboratorium

3. Susze w Europie oraz Big Techy a zużycie wody

4. Wybory powszechne w Singapurze, Australii i Gabonie

5. Argentynki kontra Opus Dei i egipskie piłkarki

6. Eutanazja i samobójstwo wspomagane w Europie

7. Uprawy cañahua w Boliwii i duriana w państwach azjatyckich

8. AI i chatboty na rynku pracy

W tym odcinku podcastu Fundacji Off The World rozmawiamy o ogłoszonym przez Komisję Europejską (KE) planie działań dla kontynentu AI, czyli strategii rozwoju sztucznej inteligencji w państwach Unii Europejskiej. Padają w nim słowa podkreślające konkurencyjność gospodarczą państw UE, zastosowania AI i suwerenność technologiczną. 

KE widzi UE jako potencjalnego lidera w globalnym wyścigu o stworzenie ogólnej sztucznej inteligencji (AGI). Mamy plan, który ma pozwolić najlepiej wykorzystać możliwości, jakie daje AI. Ale czy tak faktycznie jest? Po co powstał? Na jakie potrzeby odpowiada, a na jakie nie? 

O tym, dlaczego ten plan nie oferuje nowych, przełomowych rozwiązań, nie odpowiada na kwestie związane ze zmianami klimatycznymi i bezpieczeństwem, dlaczego powstaje tak mało dobrych strategii, ale też dlaczego AI jest dla nas ważne i co możemy zrobić, aby korzystać z technologii w dobry sposób, rozmawiamy z Aleksandrą Wójtowicz, analityczką ds. nowych technologii i cyfryzacji z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.

W dzisiejszym wydaniu:

1. Zmiany klimatu, klęski żywiołowe i zapotrzebowanie na prąd w Azji i Europie

2. Rozwój energii wiatrowej w Europie – Niemcy, Finlandia i państwa bałtyckie

3. AI w edukacji: obawy uczniów i studentów oraz decyzje Chin i USA

4. Nowe kierunki współpracy gospodarczej na świecie

5. Cyberataki, hakerzy i śledzenie użytkowników

6. Humanoidalne roboty i latający pojazd elektryczny

7. Wychwytywanie i oczyszczanie wody oceanicznej z dwutlenku węgla

8. Wpływ psów na środowisko i ślad węglowy

W dzisiejszym numerze:

1. Napięte relacje Japonii z Rosją oraz wojna domowa w Mjanmie

2. Geoinżynieria słoneczna, koniec satelitów i dezinformacja klimatyczna we Francji 

3. Prawa człowieka: kara śmierci, Gurjarzy w Kaszmirze i ataki na dziennikarzy

4. Sen a media społecznościowe i uzależniający kompan AI

5. Rozmowy gospodarcze między UE a ZEA, Indiami a Wielką Brytanią oraz Szwajcarią a Malezję

6. Przemyt kokainy do Europy i gangi w Wielkiej Brytanii

7. Odpowiedzialność korporacji za skutki globalnego ocieplenia

8. Czy Półwysep Arabski pełnił rolę korytarza migracyjnego między Afryką a Azją?

W tym odcinku podcastu rozmawiamy o Chinach, polityce ceł Donalda Trumpa wymierzonej nie tylko w ten kraj, zmianach politycznych i gospodarczych oraz o miejscu ChRL i jej roli w zmieniającej się światowej (nie)równowadze sił.

Jak Chiny odnajdują się w aktualnej polityce USA, co zmieniło się dla nich od stycznia, gdy prezydentem został Donald Trump? Mieli nadzieję, że Trump będzie dla nich lepszym prezydentem niż Biden, mimo że już w kampanii zapowiadał cła, wówczas wysokości 60%. Nie jest natomiast lepiej. 

Jakie są cele Chin w regionie, ale też międzynarodowe? Chińska armia jest aktywna i działa, dążąc do przewagi militarnej w regionie i korzyści ekonomicznych. Rywalizacja o Tajwan, proces zaostrzania polityki i antyamerykanizm sprawiły, że zarówno USA, jak i Chiny dążą do konfrontacji.

Więcej na ten temat dowiesz się z rozmowy z naszym gościem Marcinem Przychodniakiem, analitykiem ds. Chin z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.

W dzisiejszym wydaniu:

1. Indie vs Chiny: walka o wpływy w Azji oraz układ Japonii z Brazylią

2. Zanieczyszczenie powietrza, globalne ocieplenie i straty gospodarcze

3. Zaburzenie afektywne dwubiegunowe, hazard oraz ADHD u kobiet

4. Protesty w Zimbabwe i Republice Środkowoafrykańskiej

5. Super-Turing AI i kosmiczne materiały z laboratorium

6. Amerykańskie cła, Lesotho i bezludne wyspy

7. Śluby dzieci w Kenii i brak pomocy dla DRK

8. Dialekt hoi toider, patwa i bonobo

W dzisiejszym odcinku:

1. Napięcia międzynarodowe: rywalizacja o Arktykę i rosyjska „floty cieni”

2. „Siostry Światła”, energia słoneczna w Mali i kryzys energetyczny w Syrii

3. Kontrowersje wokół wydobycia minerałów z Oceanu Spokojnego 

4. Ekonomia: śledztwo w Bangladeszu, porażka Indii oraz odbudowa Argentyny

5. Nowy zderzacz hadronów, nowa faza materii i ultra cienka soczewka

6. Utrata lodu oceanicznego, lodowców oraz lodowa tajemnica jeziora Suwa

7. Amerykańskie cło na wino i napoje alkoholowe

8. Kałamarnice i badania nad rybami

W tym odcinku podcastu pochylamy się nad tematem polityki narkotykowej Meksyku, jak wygląda, czy i w jakim stopniu działa, jakie są tu wyzwania i jak wpływa na relacje m.in. z USA.

Czy Meksyk zmienił się od naszego myślenia o nim niczym z serialu „Narcos”. Jak obecnie funkcjonują kartele? Czy walka z nimi przynosi efekty? Czy Meksyk wyróżnia się pod tym względem na tle innych państw Ameryki Łacińskiej? 

Dane pokazują, że obecnie kartele częściej zajmują się handlem ludźmi, haraczami od plantatorów awokado i limonek, niż narkotykami. Jak do tego doszło? Jak kartele reagują na lukę na rynku i podchodzą do swojego… modelu biznesowego?

O tym i nie tylko rozmawiam z dr Aleksandrą Jargiełło, specjalizującą się w polityce wewnętrznej i zagranicznej Meksyku, polityce narkotykowej oraz przestępczość zorganizowanej, związanej z Instytutem Amerykanistyki i Studiów Polonijnych Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W dzisiejszym odcinku:

1. Sytuacja wewnętrzna w Syrii, Alawici i pomoc międzynarodowa

2. Zanieczyszczenie powietrza na świecie i rezygnacja z samochodów w USA

3. Jak ekstremalne zjawiska pogodowe i internet wpływają na dzieci?

4. Wzrastający wpływ Chin, szpiegostwo i manewry wojskowe

5. O co toczy się geopolityczna gra: złoża surowców Grenlandii i Ukrainy

6. AI w kościele, w słuchawkach Apple oraz działających intuicyjnie robotach

7. Spadek inflacji w USA i problemy gospodarcze Niemiec

8. Badanie nad emocjami i świadomość u zwierząt

W dzisiejszym odcinku:

1. Wojskowość: USA, Chiny, Korea Północna i Korea Południowa

2. Odkrycia medyczne: infekcje, superbakterie i nowotwór a aspiryna

3. Prawa człowieka w Arabii Saudyjskiej, Tunisie i Iranie

4. Małżeństwa jednopłciowe w Japonii i zmiany w USA

5. Archeologia: upadek Cesarstwa Rzymskiego i pierwsze narzędzia z kości

6. Wyzwania dla środowiska: kuchenki gazowe, plastikowe słomki i… luksus

7. Rozwój życia ludzkiego poza Ziemią oraz globalna sieć astronomów-amatorów

8. Jak karnawał zmienia małe brazylijskie miasteczko?

11 marca odbyło się spotkanie delegacji Ukrainy i USA w Dżuddzie w Arabii Saudyjskiej. Przyglądano się mu bardzo uważnie, ponieważ była to pierwsza rozmowa po niedawnym spotkaniu prezydentów Trumpa i Zełeńskiego w Białym Domu, która zakończyła się kłótnią i niekonstruktywną wymianą zdań.

Tym razem zgodzono się, że nadszedł czas, aby rozpocząć proces budowania trwałego pokoju, Ukraina zaakceptowała ideę tymczasowego 30-dniowego zawieszenia broni, a USA mają wrócić do współpracy w zakresie wymiany informacji wywiadowczych i wznowić pomoc wojskową dla Ukrainy. Propozycja ma być teraz negocjowana ze stroną rosyjską.

W tym odcinku podcastu rozmawiamy o Ukrainie z ukraińskiego punktu widzenia, o reakcjach Ukrainek i Ukraińców na to, co się dzieje na świecie, o tym, jak Ukraina przygotowała się do prezydentury Donalda Trumpa. Ale też o relacjach z Polską, wyborach i emigracji. Naszą gościnią jest dr Olena Babakova – dziennikarka, wykładowczyni i badaczka migracji.

W dzisiejszym odcinku:

1. Rosja w Azji Południowo-Wschodniej oraz konflikt na granicy afgańsko-pakistańskiej

2. Drony na pomoc rafom koralowym i wpływ filtrów UV na życie morskie

3. Odnawialne źródła energii, górnictwo, ropa a rdzenne społeczności

4. Globalny indeks demokracji oraz restrykcje wobec mediów na świecie

5. Deklaracja ankarska i incydent na granicy Kenii z Etiopią

6. Modele AI a zdrowie mózgu oraz jej zastosowanie w chorobie Castlemana

7. Inwestycje między Włochami a ZEA oraz UE a Chinami 

8. Deportacja Ujgurów i wsparcie migrantów w Mauretanii

W tym odcinku podcastu pochylamy się nad tematem polityki narkotykowej Meksyku, jak wygląda, czy i w jakim stopniu działa, jakie są tu wyzwania i jak wpływa na relacje m.in. z USA.

Czy Meksyk zmienił się od naszego myślenia o nim niczym z serialu „Narcos”. Jak obecnie funkcjonują kartele? Czy walka z nimi przynosi efekty? Czy Meksyk wyróżnia się pod tym względem na tle innych państw Ameryki Łacińskiej? 

Dane pokazują, że obecnie kartele częściej zajmują się handlem ludźmi, haraczami od plantatorów awokado i limonek, niż narkotykami. Jak do tego doszło? Jak kartele reagują na lukę na rynku i podchodzą do swojego… modelu biznesowego?

O tym i nie tylko rozmawiam z dr Aleksandrą Jargiełło, specjalizującą się w polityce wewnętrznej i zagranicznej Meksyku, polityce narkotykowej oraz przestępczość zorganizowanej, związanej z Instytutem Amerykanistyki i Studiów Polonijnych Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Najprostsza odpowiedź na powyższe pytanie brzmi: ponieważ mają prawo widzieć swoje interesy gdzie indziej. Taka wizja nie jest jednak dla Europejczyków wygodna, ponieważ nie jesteśmy na nią gotowi.

USA chciałyby się wycofać ze Starego Kontynentu i Bliskiego Wschodu, ponieważ nie są to dla nich kierunki priorytetowe. Mają inne interesy, w innych miejscach świata. Rywalizacja z Chinami, Azja, Pacyfik – to są cele USA. Do tego rośnie ich irytacja w związku z kosztami ponoszonymi na przykład na bezpieczeństwo, gdy większość państw należących do NATO nie przeznacza wymaganych 2% PKB na obronność. Polska znajduje się w czołówce z ponad 4% PKB i planami ponad 5% PKB w 2026 r. Do tego Donald Trump uważa, że to Rosja gwarantuje wyciszenie i bezpieczeństwo Europy oraz możliwość, aby USA mogły przekierować swoją uwagę gdzie indziej.

W tym odcinku podcastu rozmawiam z Kubą Bodzionym, zastępcą redaktora naczelnego „Kultury Liberalnej”, który świetnie tłumaczy, dlaczego jesteśmy obecnie w miejscu, w którym jesteśmy. Będzie m.in. o wyzwaniach, które stoją przed Donaldem Trumpem w najbliższym czasie, o zmieniającej się międzynarodowej rzeczywistości, perspektywach na Ukrainę, bezpieczeństwie i pieniądzach. Zapraszam.

W najnowszym odcinku:

1. Rosja: nacjonalizacja przedsiębiorstw, flota cieni i pracownicy z Korei Północnej

2. Klimat: pękający lód Grenlandii i zagrażające życiu upały

3. Wyzwania humanitarne: utrata funduszy, zbrodnie i przemoc gangów

4. Problemy gospodarcze Kanady, Niemiec i Chin

5. Odporność na demencję i ultradźwięki przeciwko depresji

6. Kobiety-twórczynie w sztuce: Afryka Zachodnia i szekspirowska Anglia

7. Niezależność energetyczna, sojusz pronuklearny i „zielony” wodór

8. Oburzenie we Włoszech i masowe groby w Libii

W dzisiejszym numerze:

1. Energia jądrowa w Wielkiej Brytanii i paliwa kopalne w Kanadzie oraz Norwegii

2. Matematyka w praktyce, smartfony i rozwój mowy

3. Rynek pracy w Europie, zmiany w Hiszpanii oraz leniwi Niemcy

4. Rasizm w Anglii, dyskryminacja rasowa i etniczna a zdrowie i ekonomia

5. Demonstracje w Bangladeszu i zarzuty dla wiceprezydentki Filipin

6. Neurony a otyłość, mikroby a zdrowie psychiczne, dieta a depresja

7. Oprogramowanie szpiegowskie i trollowanie oszustów

8. Co Gen Z myślą o polityce i wpływie na nią?

Rzadko rozmawiamy o Kanadzie, zdecydowanie za rzadko, a w tym kraju dzieje się bardzo dużo. 6 stycznia premier Kanady Justin Trudeau zapowiedział swoje odejście z urzędu. Polityk jednak wciąż kieruje kanadyjskim rządem, ponieważ nie ma następcy. Partia Liberalna wskaże osobę, która poprowadzi partię do wyborów, ale wciąż tego nie zrobiła. Do tego obrady parlamentu zostały zawieszone do marca. A wybory powinny odbyć się na jesieni.

Od 2015 r. Justin Trudeau stał na czele kanadyjskiego rządu, sporo przetrwał, w tym pandemię. Podał się do dymisji, ponieważ takie były naciski ze strony jego partii, ale też jego poparcie społeczne spadało w ostatnim czasie w dużym tempie. Przyczyniły się do tego przede wszystkim rosnące koszty życia, kryzys mieszkaniowy, bezrobocie, podejście do migracji czy coraz bardziej nieudolny system opieki zdrowotnej i generalne nastroje społeczne.

​​Natomiast od 20 stycznia prezydentem USA jest Donald Trump i poza powyższymi sprawami Kanada musi zmierzyć się z cłami, uszczelnieniem granicy i zapowiedziami bycia 51. stanem USA. Jak to wygląda w praktyce? O tym rozmawiamy z Marcinem Gabrysiem – doktorem habilitowanym nauk humanistycznych i kanadystą, adiunktem w Katedrze Studiów Kanadyjskich Uniwersytetu Jagiellońskiego.