Met Edwin Rutten spreken we over Phoenix (2022, Bert Wagendorp). In deze historische roman emigreert een grote groep Achterhoekers naar Amerika. Het schip waarmee de grote volksverhuizing plaatsvindt, de Phoenix, gaat ten onder en de achtjarige Abel overleeft de ramp als enige van zijn gezin. Hij groeit op in een vreemd land, in een vreemd gezin, maar gaat niet bij de pakken neerzitten. Hij wordt uiteindelijk een bekend journalist en doet verslag van allerhande historische gebeurtenissen. Zoals wel vaker is de geschiedenis een spiegel voor het heden: in de roman lezen we onder andere over populisme, racisme en moeilijke verslaglegging in oorlogstijd.

In deze bonusaflevering spreken wij Leonieke Baerwaldt over haar novelle 'Wat niet vergaat'. Dit werk verschijnt als Brabants Boek Present. een initiatief waarbij ieder jaar een Brabantse literaire topauteur de opdracht krijgt om een novelle te schrijven. Tijdens ons gesprek met Leonieke leerden we niet alleen meesteroplichter Willem van de Moosdijk beter kennen, maar ontdekten we ook dat de scheidslijn tussen oplichten en schrijven flinterdun is. Een aflevering vol schrijversgeheimen! De novelle Wat niet vergaat wordt van 6 t/m 21 september 2025 cadeau gedaan aan lezers bij besteding van minimaal € 15,- in Brabantse boekhandels.

Lijmen / Het been (1923) van Willem Elsschot is een onbetwiste klassieker uit het Nederlandstalig taalgebied. Nadat Sybrand Buma een ander werk van Elsschot las, was hij verkocht en ging hij gelijk over op het Verzameld werk. Hoewel Lijmen / Het been een eeuw geleden uitkwam, blijken we er ook vandaag de dag nog genoeg lering uit te kunnen trekken. Want zoals Buma zegt, zit de wereld vol Boormannen. De kunst is om zelf geen Laarmans te worden!

In deze aflevering spreken we schrijver Falun Ellie Koos over Het uur van de ster (1977, Clarice Lispector). In dit boek lezen we over de arme typiste Macabéa. Haar verhaal wordt opgeschreven door het personage Rodrigo, een schrijver. Deze schrijver reflecteert ondertussen ook telkens op het schrijven zelf. Geen wonder dus dat Het uur van de ster een boek is waar veel schrijvers, waaronder Falun Ellie Koos, mee weglopen. We praten onder andere over het ego in schrijverschap, de ontoereikendheid van taal en over de vraag: is dit nou een ingewikkeld boek of niet?

De roman 'Schitterend lichaam' van de Argentijnse schrijfster Agustina Bazterrica kun je lezen als een protest tegen de bio-industrie. In de wereld van deze roman wordt niet langer dierenvlees gegeten, maar mensenvlees. Er is een groep mensen die enkel ter wereld komt, om ándere mensen te voeden. Ze leven in te kleine hokken en worden gemolken en geslacht. Met de Groningse striptekenaar Barbara Stok spreken we naar aanleiding van dit gruwelijke verhaal over klimaatverandering, ons morele kompas en het Stoïcisme.

Lucky Fonz III is liedjesschrijver ('Linde met een E', 'Ik heb een meisje') en schrijver van de roman 'Van de goden vervuld'. Zijn eigen werk is doorspekt met mooie beelden en ook zijn favoriete boek is rijkelijk voorzien van beeldspraak. De stijl is dan ook het eerste wat hem greep in 'Hoor nu mijn stem' (2017) van Franca Treur. Het boek gaat over een meisje dat opgroeit in een strenggelovig milieu en zich later probeert af te keren van deze conservatieve wereld. Voor Lucky Fonz is het geloof echter niet het belangrijkste element in het boek. Voor hem gaat het veel meer over de vraag waar je vandaan komt en in hoeverre het mogelijk is daarvan los te komen. Wie zijn we zelf en waarin zijn we een product van onze opvoeding? Een vraag waar misschien wel nooit een antwoord op zal komen.

Thomas Heerma van Voss is groot fan van Nabokov, en dan vooral van zijn stijl. Voor deze aflevering nam Thomas 'Het werkelijke leven van Sebastian Knight' (1941) mee. In dit boek volgen we een hoofdpersonage dat een biografie wil schrijven over zijn overleden halfbroer. Dit personage komt in zijn zoektocht naar biografische gegevens op allerlei dode sporen terecht en uiteindelijk blijkt alles anders te zitten dan je denkt; en zelfs dat weet je niet zeker. Het is dan ook een boek dat in de kern gaat over de onkenbaarheid van de ander en het leven. Met Thomas praten we over het vermengen van feit en fictie, schrijversbiografieën en de sporen van Nabokov die in zijn éígen werk zijn terug te vinden.

Sinds het lezen van De ondraaglijke lichtheid van het bestaan (Milan Kundera, 1984) heeft Jochem Myjer bijna geen ruzie meer. Ook gaf het boek hem inzichten over de onvermijdelijke zwaarte van het leven: je kan blijven fladderen van licht naar licht naar licht, maar dat gaat uiteindelijk niet goed. Ondanks deze levenslessen blijkt Jochem Myjer het op sommige punten toch ook oneens te zijn met zijn favoriete boek. Verder praten we in deze aflevering over de herhalingen van het leven, kunst en kitsch en over de liefde voor een hond.

In deze aflevering bespreken we ‘Trofee’ (2020) met letterkundige Jeroen Dera. Dit boek, van de Vlaamse schrijver Gaea Schoeters, is hier in Nederland niet eens zo bekend, maar de Duitse vertaling is immens populair. Het verhaal gaat over Hunter White die leeft op voor de jacht op groot wild. Hunter reist af naar Afrika om een neushoorn te schieten, de laatste van de big five die hem nog ontbreekt. In Afrika loopt het anders dan hij had verwacht, en opent hij de jacht op een jongen. Het verhaal levert ethische vraagstukken op over grote thema’s, zoals postkolonialisme, genderkritiek en ecokritiek. Volgens Jeroen Dera is het tevens een heel geschikt boek voor middelbare scholieren. Daarnaast blikken we terug op ons eigen leesjaar. We bespreken de boeken die we in 2024 lazen en die iedereen volgens ons ook zou moeten lezen. Ook kijken we uit naar het nieuwe jaar en vertellen over al onze goede leesvoornemens. Boeken in deze aflevering: De avonden - Gerard Reve Kaas - Willem Elsschot De grote vloed - Sjoerd Kuyper De instructies - Carolina Trujillo Oever - Ludwig Volbeda De toverberg - Thomas Mann Autobiografie van mijn lichaam - Lize Spit Intermezzo - Sally Rooney Olijven moet je leren lezen - Ellen Deckwitz Dit gaat niet over grasmaaien - Ellen Deckwitz Én natuurlijk: Trofee - Gaea Schoeters

Ingmar Heytze ontdekte het werk van Frank Koenegracht in een boekhandel in Utrecht. Sindsdien probeert hij deze dichter - naar eigen zeggen - ‘zonder enig succes na te doen’. We lazen Koenegrachts verzameld werk en gingen in gesprek over wat zijn poëzie zo bijzonder maakt. Hoe weet hij de waanzin zo goed te vangen? En wat maakt dat hij dingen kan zeggen die je eigenlijk helemaal niet kán zeggen? Ingmar blijkt de dichter bovendien een beetje te kennen van lange, met wijn doordrenkte, telefoongesprekken en poëzieavonden. Wat bespraken de twee dichters zoal met elkaar?

Met kinderboekenschrijver en -illustrator Annet Schaap gaan we in gesprek over 'Kees de Jongen' (1923) van Theo Thijssen. Het verhaal heeft zijn sporen nagelaten, want nog steeds weten veel mensen wat de 'zwembadpas' is en gaat er een belletje rinkelen bij de naam Rosa Overbeek. Waarom lezen we vandaag de dag nog steeds graag over het jongetje dat Theo Thijssen een eeuw geleden optekende? Wat maakt Kees zo'n 'waarachtige jongeman'?

Liefde in tijden van cholera (1985, Gabriel García Márquez) wordt over de hele wereld graag gelezen. Ook voor schrijver Karin Amatmoekrim is het één van haar favoriete boeken. Hoewel ze ook een grote liefde heeft voor de verstilde Nederlandse literatuur, is het toch het bloemrijke en overdadige epos van Márquez dat ze in deze aflevering centraal wil stellen. Het liefdesverhaal biedt ons een ingang om te praten over het magisch-realisme, grote levenskeuzes en dubbele moralen.

Simone Atangana Bekono brak door met haar debuutroman 'Confrontaties'. In dit boek komen maatschappelijke thema's zoals kleur, gender en politiek aan bod. Deze thema's vinden we ook terug in het favoriete boek van Simone: 'Charlatans' (2021) van Daphne Huisden. In deze dystopische avonturenroman staat een stad centraal waar de inwoners elkaar nauwlettend in de gaten houden. De stad is vrij van internet en inwoners proberen zich zo voorbeeldig mogelijk te gedragen, omdat ze anders het risico lopen om verwijderd te worden. Het verhaal biedt openingen voor een gesprek over een tal van onderwerpen: privacy, sociale media, immigratie, individualisme en de kracht van verbeelding. Is een wereld zonder internet bijvoorbeeld iets om naar terug te verlangen? En is individualisme een gevaar of juist een noodzaak?

Dilan Yurdakul (actrice, theatermaker en schrijver) is in boeken vooral op zoek naar herkenning. Deze herkenning vond ze in grote mate in 'Het leugenachtige leven van volwassenen' (2020) van Elena Ferrante. In dit boek lezen we het verhaal van een opgroeiend meisje dat verstrikt raakt in het web van leugens dat haar familie heeft gesponnen. Hoe verhoud je je als kind tot je ouders als zij in onderlinge strijd zijn verweven? Verder praten we over prestatiedrang, hoge verwachtingen en een obsessie met je uiterlijk.

‘Reis bij maanlicht’ (1937) van de Hongaarse schrijver Antal Szerb is in de Westerse wereld een 'herontdekte parel’. Pas in 2004 werd het boek in het Nederlands vertaald. In Hongarije is het echter al decennialang een onbetwiste klassieker. ‘In Hongarije is dit gewoon De avonden’, zegt onze gast Gijs Wilbrink (muzikant, podcastmaker en schrijver van ‘De beesten’). Hij koos voor ‘Reis bij maanlicht’, omdat hierin volgens hem op een volstrekt unieke manier over de dood en zelfdoding wordt geschreven. Ondanks de zware thematiek, zit er een bepaalde frivoliteit in. Het verhaal nodigt daarnaast uit om te spreken over snobistische toeristen, wandelingen in onbekende steden en de ‘gevaarlijke emotie’ nostalgie. Trigger warning: in deze aflevering wordt gesproken over zelfdoding.

Moet een schrijver de mensen in zijn omgeving om toestemming vragen als hij over ze wil schrijven? Is alles zegbaar of kunnen woorden tekort schieten? En kan een man eigenlijk wel over moederschap schrijven? Het zijn vragen die naar voren komen na het lezen van 'De argonauten' (2015) van Maggie Nelson. Deze memoire - waarin Nelson onder meer verslag doet van haar relatie met de genderfluïde Harry- is het favoriete boek van schrijver Philip Huff ('Niemand in de stad', 'Dagen van gras', 'Open'). Philip blijkt een 'productieve jaloezie' te voelen voor Nelson. Wat dat precies betekent en nog veel meer hoor je in deze aflevering!

Adriaan van Dis is schrijver van bekende werken als ‘Indische Duinen’, ‘Klifi’ en ‘Ik kom terug’. Nederlands-Indië is een terugkerend onderwerp in zijn werk en het is dan ook niet zo gek dat hij in deze aflevering zelf een Indonesisch boek meebrengt. We spreken over ‘Winarta’ van Basuki Gunawan, een herondenkt verhaal dat oorspronkelijk in de jaren 50 werd geschreven, maar in 2022 pas voor het eerst in boekvorm werd uitgebracht. Het verhaal speelt zich af tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog, waar de ouders van de hoofdpersoon op brute wijze worden vermoord. Het is een dun boekje met grote thema’s, zoals kolonialisme, oorlog en de zin(loosheid) van het bestaan. Belangrijke onderwerpen, waarover Adriaan van Dis genoeg te zeggen heeft.

Doorgaans bespreken we in deze podcast boeken die al wat langer tot de klassiekers gerekend kunnen worden. Deze aflevering bespreken we met Kluun, bestsellerauteur van onder andere ‘Komt een vrouw bij de dokter’ een boek dat nog maar een half jaar uit is, maar dat in recensies al een klassieker genoemd wordt: ‘Nirwana’ van Tommy Wieringa. Het ‘magnum opus’ bevat nogal wat waarschuwingen over de huidige tijd en de maatschappelijke ontwikkelingen die daarin plaatsvinden: populisme, klimaatverandering, de teloorgang van de literatuur. Hoe kijkt Kluun, die trouwens op TikTok boeken onder de aandacht probeert te brengen onder jongeren, daarnaar? Tommy Wieringa voert zichzelf op in de roman en baseert zijn boek op een echte NSB’er: Auke Adema. Mag je de wereld en de mensen om je heen zomaar gebruiken voor de kunst?

Op literatuurfestival Het Grote Gebeuren spraken we met auteur en scenarist Esther Gerritsen. Haar favoriete boek, 'De tijdmachine' van H.G. Wells, is een klassieker binnen de sciencefiction. Het boek vertelt het verhaal van een tijdreiziger die afreist naar het jaar 802701. Een wereld waarin de mensen perfect zijn geworden en leven in een wereld vrij van gevaren. Keerzijde: iedereen is heel erg lui en onverschillig geworden. Afgelopen jaar schreef Gerritsen ook haar eerste eigen sciencefictionboek. Wat spreekt haar zo aan in sciencefiction? Wat kunnen we nu nog leren van de dystopische fantasieën van een negentiende-eeuwse schrijver? En hoe houd je zo'n verhaal nu een beetje geloofwaardig?

Sergio Vyent kennen we allemaal als voormalig gastheer van het televisieprogramma First Dates. Na die tijd maakte hij onder andere een theatervoorstelling over Frank Sinatra en schreef hij twee boeken. Wij waren benieuwd wat de bekendste koppelaar van Nederland zelf graag leest. Zijn keuze viel op Joe Speedboot (2005) van Tommy Wieringa, een boek dat aanleiding geeft te spreken over leermeesters in het leven, conservatieve denkbeelden en doorgaan na tegenslagen. Het hoofdpersonage in het verhaal krijgt daarnaast te maken met de nodige tegenslagen in de liefde, dus vragen we Sergio naar zijn liefdesadvies...