Przed stu laty ukazał się pierwszy tom jednej z najbardziej złowrogich książek w dziejach – Mein Kampf. Jaką rolę odegrała w kształtowaniu ideologii nazizmu? Czy była traktowana poważnie, zanim Hitler doszedł do władzy? I jak należy patrzeć na nią dziś – z perspektywy historycznej i politycznej? O tych i innych zagadnieniach rozmawiają: 🔹 dr Krzysztof Rak 🔹 prof. Stanisław Żerko #MeinKampf #historia #nazizm

Przemówienie Hitlera z 22 VIII 1939 i ludobójcza polityka w okupowanej Polsce - Podcasty IZ 134/2025 by Instytut Zachodni

Dlaczego od prawie roku niemiecki Bundestag nie może wybrać sędziego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego? Czy FTK jest „odporny” na tarcia na niemieckiej scenie politycznej i czy po przerwie wakacyjnej Bundestag wybierze 3 nowych sędziów organu, który do tej pory był postrzegany jako filar niemieckiej demokracji powojennej? Na te tematy rozmawiają główne analityczki IZ dr hab. Magdalena Bainczyk i dr Justyna Schulz. Obszerne informacje o aspektach prawnych i politycznych funkcjonowania FTK znajdziecie państwo w książce M. Bainczyk „Wybrane aspekty statusu prawnego sędziów w RFN z perspektywy instytucji unijnych” (Poznań 2024).

Niemcy borykają się z problemem stagnacji gospodarczej. Jednym z pomysłów na pobudzenie gospodarki jest szeroki program dofinansowania niemieckiego sektora zbrojeniowego. Ma to nie tylko wygenerować dodatkowy wzrost, ale także uratować miejsca pracy w zamykanych zakładach. Jednakże ekonomści wskazują na fakt, że zyski z inwestycje w sektor zbrojeniowy mogą być niższe niż się pierwotnie planowało. O tych niemieckich dylematach z dr Justyną Schulz rozmawia dr Piotr Andrzejewski.

Dr hab. Magdalena Bainczyk rozmawia z prof. Mariuszem Załuckim, Sędzią Sądu Najwyższego, o instytucjonalnej sile niemieckiego sądownictwa i jego wpływie na rolę Niemiec w Unii Europejskiej. 🔍 W odcinku: niemiecka zasada państwa prawa jako „towar eksportowy” brak rady sądownictwa i ograniczony samorząd sędziowski sędziowie w partiach politycznych a niezawisłość praktyczne wnioski z porównania systemów RFN i Polski Rozmowa bazuje na monografii „Wybrane aspekty statusu prawnego sędziów w RFN z perspektywy instytucji unijnych”. 📘 Książka: Wersja drukowana: https://www.iz.poznan.pl/ksiegarnia/pl/strona-glowna/247-wybrane-aspekty-statusu-prawnego-sedziow-w-rfn-z-perspektywy-instytucji-unijnych.html Wersja elektroniczna (PDF, EPUB, MOBI): https://www.iz.poznan.pl/ksiegarnia/pl/strona-glowna/248-niemieccy-wojownicy-historia-militarna-niemiec-od-cesarstwa-do-republiki-berlinskiej-pdf-epub-mobi.html #prawo #sądownictwo #Niemcy #Polska #ruleoflaw #wymiarsprawiedliwości #MagdalenaBainczyk #MariuszZałucki

Katherina Reiche została mianowana minister gospodarki Niemiec, co wywołało spore zaskoczenie. Przerwała działalność polityczną w 2015 roku i pracowała w sektorze prywatnym. Co oznacza jej powrót? Jakie są jej plany na uzdrowienie niemieckiej gospodarki? W tym odcinku podcastu Deutsche Wirtschaft przyglądamy się sylwetce Katheriny Reiche, jej politycznemu powrotowi oraz gospodarczym wyzwaniom Niemiec. Dodatkowo dr Justyna Schulz relacjonuje "Dni Gospodarcze CDU", na których pojawiła się nowa minister.

Dlaczego AfD została uznana za przypadek prawicowego ekstremizmu? Federalny Urząd Ochrony Konstytucji formalnie zmienił status partii AfD. Decyzja zbiegła się z działaniami służb w Brandenburgii, które wywołały kryzys w tamtejszym MSW. Tymczasem Berlin opublikował najnowszy Raport o stanie ochrony konstytucji, ujawniający skalę ekstremizmu w stolicy Niemiec. O tym, co oznaczają te decyzje i jaki mogą mieć wpływ na niemiecką scenę polityczną, rozmawia dr Piotr Kubiak z dr. Mateuszem Wilińskim. 👉 Subskrybuj, by być na bieżąco! #AfD #Niemcy #ekstremizm #ochronakonstytucji #politykaNiemiec #Brandenburgia #Raport2025 #drPiotrKubiak #MateuszWiliński

Czy Polska naprawdę znalazła się w gronie zwycięzców II wojny światowej? Osiemdziesiąt lat po pokonaniu hitlerowskich Niemiec wciąż toczy się debata o konsekwencjach roku 1945. W rozmowie dr Krzysztof Rak i prof. Stanisław Żerko analizują: - miejsce Polski w powojennym układzie sił, - znaczenie wkroczenia Armii Czerwonej, - rolę aliantów i ZSRR w kształtowaniu losów Europy Środkowej, - oraz czy zwycięstwo mogło oznaczać... nową formę zniewolenia. To ważna i aktualna dyskusja o pamięci historycznej, polityce i tożsamości narodowej.

W najnowszym odcinku podcastu Deutsche Wirtschaft dr Piotr Andrzejewski i dr Justyna Schulz analizują wybór Friedricha Merza na kanclerza Niemiec oraz jego potencjalny wpływ na niemiecką gospodarkę i stabilność polityczną kraju. 🔍 Czy brak większości w pierwszym głosowaniu zwiastuje kolejne lata chaosu? 💼 Jakie wyzwania czekają nowy rząd i co oznacza to dla inwestorów oraz przedsiębiorców? 🇩🇪 Czy Friedrich Merz zdoła przywrócić klasyczny niemiecki „Ordnung”? 📊 Tematy odcinka: - wybór Friedricha Merza na kanclerza Niemiec, - przyszłość polityki gospodarczej, - niestabilność i niepewność na niemieckim rynku, - konsekwencje dla firm i konsumentów. 🎧 Słuchaj, jeśli interesujesz się polityką Niemiec, ekonomią i gospodarką europejską.

📆 6 maja 2025 r. Bundestag wybrał Friedricha Merza na kanclerza Niemiec – dopiero w II turze! To pierwszy taki przypadek w historii RFN. Czy oznacza to słabość nowej koalicji CDU/CSU-SPD? Dlaczego aż 18 posłów nie poparło Merza w pierwszym głosowaniu? 🎙 W drugiej części analizy omawiamy skład nowego rządu federalnego – m.in. sylwetki ministrów spraw zagranicznych oraz gospodarki i energii. 🔍 Eksperci: dr Piotr Andrzejewski i dr Piotr Kubiak. 📌 Oglądaj, komentuj i subskrybuj kanał, jeśli interesuje Cię polityka europejska, niemiecka scena rządowa i kulisy władzy!

Osadnictwo wojskowe na Ziemiach Zachodnich po II wojnie światowej odegrało istotną rolę w procesie ich zagospodarowania. Była to zorganizowana akcja osiedlania zdemobilizowanych żołnierzy Wojska Polskiego oraz członków ich rodzin, której głównym celem było nie tylko zapewnienie bytu tym, którzy walczyli o niepodległość kraju, ale także stworzenie „wału polskości” – trwałej zapory na nowej, zachodniej granicy państwa polskiego. Osadnicy wojskowi mieli przyspieszyć proces zaludniania tych terenów oraz dbać o bezpieczeństwo publiczne w okresie, gdy brakowało jeszcze zorganizowanych sił porządkowych. Do połowy 1948 roku na Ziemiach Zachodnich i Północnych osiedliło się około 170 tysięcy zdemobilizowanych żołnierzy. Szczególnie duże skupiska powstały w przygranicznych powiatach nad Odrą i Nysą Łużycką, gdzie udział osadników wojskowych sięgał nawet 30% ogółu ludności polskiej. Dzięki ich obecności i zaangażowaniu, ziemie te zostały szybciej zagospodarowane, a nowa granica państwa – lepiej zabezpieczona.

W niedzielę wielkanocną 16 kwietnia 1922 r. we włoskim Rapallo podpisano niemiecko-sowiecki układ, który wywołał na arenie międzynarodowej ogromne zaskoczenie i niepokój. Termin „Rapallo” zresztą na stałe wszedł do leksykonu stosunków międzynarodowych jako synonim wymierzonego i w Zachód, i w Polskę niemiecko-rosyjskiego współdziałania. O syndromie Rapallo rozmawiają dr Krzysztof Rak i prof. Stanisław Żerko

Partie CDU/CSU oraz SPD opublikowały liczącą 146 stron umowę koalicyjną. Tematem priorytetowym umieszczonym w pierwszych dwóch rozdziałach jest gospodarka, cyfryzacja i innowacyjność. Czy umowa wprowadza nową jakość czy może prezentuje politykę kontynuacji? O tym w podcaście IZ Deutsche Wirtschaft dyskutują dr Justyna Schulz oraz dr Piotr Andrzejewski.

18.03 najpierw w Bundestagu, a następnie 21.03.2025 r. w Bundesracie przegłosowana została zmiana niemieckiej ustawy zasadniczej. Burzliwa dyskusja w parlamencie nakreśliła zarówno potrzebę reformy jak i pryncypialną obronę hamulca zadłużenia. O znaczeniu tego głosowania oraz wpływie większego zadłużania się Niemiec na gospodarkę i inne państwa europejskie dyskutują dr Rafał Szymanowski oraz dr Piotr Andrzejewski. Czy istotnie jest to historyczna zmiana?

W najnowszym odcinku Podcastów IZ analitycy ds. niemieckiej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, dr Karol Janoś i prof. Krzysztof Malinowski rozmawiają z dr Bogumiłem Rudawskim o bestsellerowej książce Sönkego Neitzela „Niemieccy wojownicy. Historia militarna Niemiec od Cesarstwa do Republiki Berlińskiej”, której polskie wydanie właśnie ukazało się nakładem Wydawnictwa Instytutu Zachodniego. Link do zakupu książki: https://www.iz.poznan.pl/ksiegarnia/pl/strona-glowna/245-niemieccy-wojownicy-historia-militarna-niemiec-od-cesarstwa-do-republiki-berlinskiej.html Wersja elektroniczna: PDF, EPUB, MOBI: https://www.iz.poznan.pl/ksiegarnia/pl/strona-glowna/246-niemieccy-wojownicy-historia-militarna-niemiec-od-cesarstwa-do-republiki-berlinskiej-pdf-epub-mobi.html

Analizując najważniejsze zagrożenia współczesnego świata nie można zapominać o zjawisku terroryzmu. Problem ten bowiem nie tylko wciąż występuje, ale niestety również sukcesywnie narasta i to w różnych częściach naszego globu choćby na Bliskim Wschodzie czy w Afryce. O obecnej eskalacji terroryzmu dobitnie świadczy także kazus Unii Europejskiej, gdzie jak wynika z najnowszego raportu Europolu liczba ataków w 2023 roku wzrosła o ponad 400%. W podcaście IZ prof. Sebastian Wojciechowski analizuje wybrane przyczyny, przejawy oraz formy tego zjawiska, ukazując równocześnie najnowsze wyniki badania opinii publicznej dotyczące postrzegania kluczowych zagrożeń dla bezpieczeństwa UE, w tym terroryzmu. Nawiązuje do tego również tekst ,,Problem terroryzmu a prezydencja Polski w UE’’: https://infosecurity24.pl/bezpieczenstwo-wewnetrzne/problem-terroryzmu-a-prezydencja-polski-w-ue

W kolejnym odcinku podcastu Deutsche Wirtschaft dr Justyna Schulz oraz dr Piotr Andrzejewski omawiają wyniki wyborów w Niemczech na gospodarkę i oraz zastanawiają się jaką politykę gospodarczą będzie prowadzić nowy kanclerz Friedrich Merz. Punkt wyjścia, czyli obecna sytuacja gospodarcza w Niemczech stanowi wyzwanie dla przyszłego rządu i to za poprawę sytuacji gospodarczej będzie stanowić podstawę rozliczeń w kolejnych wyborach. Jakie są punkty wspólne, a jakie różnice pomiędzy CDU/CSU, a SPD? Czy uda im się przełamać strukutralne problemy niemieckiej gospodarki? - na te pytania postaramy się odpowiedzieć w kolejnym odcinku z cyklu Deutsche Wirtschaft.

23 lutego 2025 r. przeprowadzone zostały w Niemczech przedterminowe wybory do Bundestagu. Przyniosły one znaczące zmiany na niemieckiej scenie politycznej. Partie rządzącej w latach 2021-2024 koalicji SPD-Zieloni-FDP poniosły dotkliwe straty, co oznacza, że wyborcy wystawili negatywną ocenę rządowi Olafa Scholza. Jak przebiegała kampania wyborcza? Dlaczego wynik zwycięskich partii chadeckich był gorszy od oczekiwanego? Co stoi za sukcesem Die Linke? Jak będzie funkcjonował nowy Bundestag i jaka będzie pozycja nowej koalicji w obliczu silnej reprezentacji parlamentarnej AfD i Die Linke, a więc partii krytycznych wobec istniejącego porządku? Czy rozmowy między chadekami i socjaldemokratami doprowadzą do powstania nowej koalicji? Dlaczego tak niewiele zabrakło, żeby taka koalicja mogła powstać? Na te i inne pytania odpowiada dr Piotr Kubiak w rozmowie z dr. Piotrem Andrzejewskim.

W 80. rocznicę ujawnienia Instytutu Zachodniego wobec komunistycznych władz dr Mateusz Wiliński rozmawia z prof. Stanisławem Żerką o genezie tej decyzji.

Partie chadeckie prowadzą w sondażach poprzedzających wybory do Bundestagu XXI kadencji. Friedrich Merz, ich kandydat na kanclerza, zadeklarował na początku kampanii wyborczej, że to sprawy gospodarcze powinny ją zdominować. W programie i innych strategicznych dokumentach chadecy przedstawili swoje propozycje na ożywienie niemieckiej gospodarki. Jednak dramatyczne wydarzenia w Aschaffenburgu, a wcześniej w Magdeburgu, skłoniły Merza do zmiany strategii. Postanowił skoncentrować się na kwestiach związanych z nielegalną imigracją i bezpieczeństwem obywateli, co wywołało konsternację znacznej części klasy politycznej. Czy krok ten opłaci się chadecji? O gospodarce i polityce migracyjnej w kampanii wyborczej CDU/CSU rozmawiają: dr Piotr Andrzejewski i dr Piotr Kubiak