Bu bölümde NEVROTİK GURUR'dan bahsediyoruz. Mükemmel olma yolundaki bütün gayretlerine rağmen nevrotik özgüven ve haysiyeti elde edemez. İçsel güven getirmez, hala kişiliğinin derinliklerinde istenmediğine inanır, kolayca incinir ve değerinin teyit edilmesine sürekli ihtiyaç duyar. Desteklendiği sürece kendini güçlü ve önemli hissedebilir, ama bu coşku yabancı bir ortamda, başarısız olursa veya kendisiyle baş başa kalırsa çöker. "Cennetin krallığı (özgüven) dışarıdan gelen işaretlerle gerçekleşmez."Özgüven için çocuklukta desteklenmeye ihtiyaç duyar. (temel güven-basic trust duygusu)Bunların yerine bazı olumsuz etkenler sağlıklı özgüvenin gelişmesini engeller:-Kendisine duyulan kör hayranlık önem duygusunu şişirebilir.-gerçekten olduğu kişi nedeniyle değil de ailesinin istediği ölçütlere göre (başarı, saygınlık vb) sevildiğini düşünebilir.
-Okuldaki kabahatler ve başarısızlıklar şiddetle kınanırken başarılar doğal karşılanır. -özerk ya da bağımsız olma yolundaki çabalar dalga konusu yapılmış olabillir. -Tüm bu etkenler çocukta değersiz olduğu, ya da olmadığı birine dönüşmediği müddetçe değersiz olacağı hissini uyandırabilir. Nevrotik gelişim varoluşunun özünü zayıflatır, kendine yabancılaşır ve bölünür. Kendini idealleştirme bunu düzeltmek için yaptığı çabadır. Bazen hayalinde bazen de gerçekte arzuladığı görkeme kavuşur. Ancak SAĞLAM ÖZGÜVEN yerine NEVROTİK GURUR'a sahip olur. Pekçok hasta özgüveni yoktan var olan arzulanınca gelen bir özellik olarak değerlendirir. Terapistlerinden kendilerine özgüveni aşılamasını isterler. Halbuki özgüven ile halihazırdaki sahici özelliklerimizle olur. Bunu ancak zaman ve çalışma yapılabilir. Balıkçının özgüveni, teknesinin iyi durumda olması, ağlarının onarılması, hava ve su koşullarına ilişkin bilgisi ve kas gücü gibi somut özelliklere dayanılır. Nevrotik gururun sağlıklı gururdan temel farkı nicelikte değil niteliktedir. Nevrotik gururun en bilinen, kanıksanan özelliği saygınlıktır. Saygınlığı hedeflemeyi seçen nevrotikler için saygınlıkla ilişkili olan grupların içine girmek önemlidir. Ama nevrotik kişi derinlerde gruptan kopuktur, grubun parçası olarak hissetmez kendini, ait olma duygusu yoktur, grubu kişisel saygınlığı için kullanmaktadır. Ama kişinin saygınlık konusunda bu kadar zorlantısının olması terapist tarafından bile kolay fark edilmez. (Terapistte de saygınlık gerekliliği olabilir)Nevrotik gurur, kişinin İDEAL İMGESİNE ait olan hayali özelliklere dayanır. Hali hazırdaki özelliklerinden değil hayali özelliklerinden gurur duyar. Hatta halihazırdaki güzel özelliklerini görmeme, küçümseme eğiliminde olur. Nevrotik aynada dünya ve kendisiyle ilgili sadece kendi DÜŞÜNCELERİNİ görmektedir. Bu nedenle hemen hemen herkes aklından zekasından gurur duyar. Başka hastalar İNCİNMEZLİKTEN gurur duyabilir. (Hastalanmamak, şanslı olmak, yaralanmamak).Sıtmanın kol gezdiği bir bölgede hastalanmamak, kumarda kazanmak, gezintiye çıkıldığı sırada havanın güzel olması gururlanma nedenidir. ,Aslında bütün nevrozlarda bütün iddialar (NEVROTİK İDDİALAR) gurur meselesidir. Kimi nevrotik üzüldüğü sırada yatıştırılma, hoşgörülme, aklanma hakkı görür. İhtiyacı olduğu ve hak ettiği durumda bile, yardım istememekten, hatta reddetmekten gurur duyabilir. Kimi hasta çok iyi pazarlık yapmasıyla kimi hasta ise asla pazarlık yapmaması ile gurur duyabilir. (Gerekliliklerine göre)İyinin ve kötünün bilgisi onu tanrısal yapar. Gururu ahlaki olmasında yatmaz; nasıl olması gerektiğini BİLMESİNDE yatar. Psikiyatr Gökhan Öz
Podcast müziği: Michael Kobrin - The Introvert