Kamil Fejfer z wykształcenia jest politologiem, a z zawodu dziennikarzem piszącym o ekonomii i gospodarce. Współpracuje z Pismem, Miesięcznikiem Znak, Gazetą Wyborczą, Krytyką Polityczną, NOIZZem, Dwutygodnikiem. Autor książek „O kobiecie pracującej” oraz „Zawód”.
Łukasz Komuda to ekonomista, który po 17 latach pisania i redagowania tekstów o biznesie przeniósł się do sektora pozarządowego, by zajmować się tematyką rynku pracy oraz ekonomii społecznej. Przełożył z angielskiego dwie książki zajmujące się źródłami kryzysu finansowego - w tym tymi aksjologicznymi.
Razem rozmawiamy o rzeczach ciekawych, na które w mediach głównego nurtu jest za mało miejsca. Które są mało zrozumiałe dla większości odbiorców. Dla których powstało sporo mitów, nadmiernych uproszczeń lub niepotrzebnych uprzedzeń. Wszystko to z obszaru ekonomii i powiązanej z nią ściśle socjologii, psychologii, demografii, etnografii, antropologii, nauk politycznych, a nawet neurobiologii i paru innych dziedzin.
Bo wszystko jest powiązane i zwykle bardziej skomplikowane, niż sądzimy. A w życiu pewne są dwie rzeczy: ekonomia i cała reszta.
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Kamil Fejfer z wykształcenia jest politologiem, a z zawodu dziennikarzem piszącym o ekonomii i gospodarce. Współpracuje z Pismem, Miesięcznikiem Znak, Gazetą Wyborczą, Krytyką Polityczną, NOIZZem, Dwutygodnikiem. Autor książek „O kobiecie pracującej” oraz „Zawód”.
Łukasz Komuda to ekonomista, który po 17 latach pisania i redagowania tekstów o biznesie przeniósł się do sektora pozarządowego, by zajmować się tematyką rynku pracy oraz ekonomii społecznej. Przełożył z angielskiego dwie książki zajmujące się źródłami kryzysu finansowego - w tym tymi aksjologicznymi.
Razem rozmawiamy o rzeczach ciekawych, na które w mediach głównego nurtu jest za mało miejsca. Które są mało zrozumiałe dla większości odbiorców. Dla których powstało sporo mitów, nadmiernych uproszczeń lub niepotrzebnych uprzedzeń. Wszystko to z obszaru ekonomii i powiązanej z nią ściśle socjologii, psychologii, demografii, etnografii, antropologii, nauk politycznych, a nawet neurobiologii i paru innych dziedzin.
Bo wszystko jest powiązane i zwykle bardziej skomplikowane, niż sądzimy. A w życiu pewne są dwie rzeczy: ekonomia i cała reszta.
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Prawo i Sprawiedliwość stworzyło 500 stronicowy dokument quasi-programowy "Myśląc Polska". Znalazły się w nim takie postulaty jak bony mieszkaniowe dla rodziców pierwszego i trzeciego dziecka, waloryzacja 800+ oraz - może najbardziej śmiały pomysł gospodarczy ostatnich lat - 500 zł dla każdego dorosłego Polaka. Pachnie jak dochód podstawowy?
Problemy z tym ostatnim. Po pierwsze nie jest on "podstawowy", ponieważ nie zaspokoiłby podstawowych potrzeb. Minimum egzystencji dla jednoosobowego gospodarstwa domowego to około 1000 zł. Drugi - to bardzo drogi projekt, na który nie do końca wiadomo skąd wziąć pieniądze. Żeby go zrealizować musielibyśmy albo wprowadzić niemałą rewolucję w podatkach, albo zadłużyć się jeszcze bardziej. Albo jedno i drugie. Żadna z tych rzeczy nie jest niemożliwa. Pytanie tylko po co to robić, skoro nie do końca wiadomo czemu taki program miałby służyć.
Tymczasem za ułamek tej kwoty można byłoby znieść skrajne ubóstwo, uporać się z problemem bezdomności i wyraźnie poprawić działanie służby zdrowia.
Bibliografia:
Statystyki dotyczące płodności, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Fertility_statistics&action=statexp-seat&lang=pl#Prawie_po.C5.82owa_dzieci_urodzonych_w_UE_w_2023_r._urodzi.C5.82a_si.C4.99_u_matek_po_raz_pierwszy
Sytuacja demograficzna Polski do 2024 r., https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/sytuacja-demograficzna-polski-do-2024-r-,40,5.html
Oskar Sobolewski, Populacja Polski się kurczy. Spadek o ponad 150 tysięcy osób w rok, https://www.money.pl/gospodarka/oskar-sobolewski/populacja-polski-sie-kurczy-spadek-o-ponad-150-tysiecy-osob-w-rok-7122690570230560a.html
T. Żółciak, G. Osiecki, Bon na 100 tysięcy za trzecie dziecko? Tak PiS chce wygrać wybory https://www.money.pl/gospodarka/goracy-polityczny-weekend-bon-na-100-tys-zl-nowy-rodzaj-kredytow-ludzie-pis-sypia-pomyslami-7213998484515488a.html
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Tym odcinkiem zdenerwujemy wiele osób. Ile razy słyszeliście opowieść o tym, że dzisiaj młodzi "wydają połowę pensji na wynajem"? Prawdopodobnie bardzo wiele. A ile znacie młodych osób, które naprawdę przeznaczają połowę swojej pensji na ten cel? Prawdopodobnie nie znacie nikogo takiego.
Społeczne postrzeganie kosztów wynajmu jest nieco zbliżone do społecznego postrzegania klasowości. Kiedy zapyta się ludzie jak wygląda struktura klasowa w Polsce to najczęściej odpowiedzą, że ma kształt piramidy z wieloma biednymi osobami na dole i wąską elitą na górze. Kiedy jednak rekonstruujemy tę strukturę w oparciu o autodeklaracje, to wychodzi nam coś w rodzaju bączka - społeczeństwo klasy średniej.
Eurostat przedstawia nam dane na temat tak zwanego przeciążenia kosztami mieszkaniowymi. Oznacza ono odsetek gospodarstw domowych wydających ponad 40 proc. swojego dochodu rozporządzalnego na cele mieszkaniowe. Okazuje się, że w Polsce jedynie około 5 proc. osób w wieku 15-29 lat mieszka w gospodarstwach domowych przeciążonych kosztami mieszkaniowymi. I jest to jeden z niższych wskaźników w UE. Wydawanie połowy swojej wypłaty na mieszkanie prawdopodobnie więc się zdarza, ale jest niezwykle rzadkie.
Bibliografia:
When do young people in the EU leave home?, https://ec.europa.eu/eurostat/en/web/products-eurostat-news/w/ddn-20250923-1
Glossary:Housing cost overburden rate, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Glossary:Housing_cost_overburden_rate
Young people - housing conditions, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Young_people_-_housing_conditions
Overcrowding rate by age, sex and poverty status - total population, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ilc_lvho05a__custom_18227441/default/table
Housing in Europe – 2023 edition, https://ec.europa.eu/eurostat/web/interactive-publications/housing-2023
Persons living with their parents or contributing/benefiting from the household income (population aged 18 to 34 years), https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/ilc_lvps08__custom_18257857/default/table
Pokolenie gniazdowników w Polsce, https://stat.gov.pl/statystyki-eksperymentalne/jakosc-zycia/pokolenie-gniazdownikow-w-polsce,6,2.html
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Oczekiwana długość życia mężczyzn w Polsce jest krótsza o 7,5 roku od oczekiwanej długości życia kobiet. To jedna z największych różnic w Europie. Mówiąc precyzyjnie - tylko w sześciu krajach UE ta różnica była większa.
Dlaczego tak się dzieje? Niektórzy chcieliby zrzucić winę na patriarchat. Problem w tym, że to wiele nie wyjaśnia. Trzeba prześledzić konkretne czynniki, które kontrybuują do tej tragicznej nierówności i zastanowić się nad przyczynami każdego z nich.
Jest w tym wszystkim jeszcze jedna smutna wiadomość. Choć możliwe jest zmniejszanie różnicy w długości życia na korzyść mężczyzn, to - być może - nigdy nie da się jej ograniczyć do zera.
Bibliografia:
Tygodnik Polskiego Instytutu Ekonomicznego https://pie.net.pl/tygodnik-gospodarczy-36-2025-11-wrzesnia-2025/
Dane Eurostat https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Mortality_and_life_expectancy_statistics#Life_expectancy_at_birth
Samobójstwa i próby samobójcze w latach 2020-2024, Biuro do spraw zapobiegania próbom samobójczym, https://zapobiegajmysamobojstwom.pl/wp-content/uploads/Raport-zachowania-samobojcze-2020-2024-2.pdf
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Połowa wszystkich sztuk broni będących w rękach prywatnych jest własnością Amerykanów. To przekłada się na ponure statystyki zgonów. Ale czy nie jest tak, że "br*ń ratuje życie"? Cóż, może czasem tak się zdarza. Ale statystycznie jeżeli zostaniesz zaatakowany i jednocześnie jesteś uzbrojony, to masz pięciokrotnie większe ryzyko bycia... postrzelonym.
A dlaczego w Szwajcarii, gdzie w jednej trzeciej gospodarstw domowych jest br*ń nie ma tylu strzelanin, co w USA? Między innymi na to pytanie odpowiadamy w tym (nie)kontrowersyjnym odcinku.
Bibliografia:
Wolfgang Stroebe, Pontus LeandeR , Arie W. Kruglanski, Aggression and Violent Behavior, Gun ownership and gun violence: A comparison of the United States and Switzerland Author links open overlay panel , https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1359178924000776
JOHN GRAMLICH, What the data says about gun deaths in the U.S., https://www.pewresearch.org/short-reads/2025/03/05/what-the-data-says-about-gun-deaths-in-the-us/
BROŃ - POZWOLENIA, https://statystyka.policja.pl/st/wybrane-statystyki/bron/186394,Bron-pozwolenia.html
Jeszcze raz o kwestiach związanych z obronnością, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2022/K_103_22.PDF
Key facts about Americans and guns, https://www.pewresearch.org/short-reads/2024/07/24/key-facts-about-americans-and-guns/
Gun Ownership by Country 2025, https://worldpopulationreview.com/country-rankings/gun-ownership-by-country
GUN VIOLENCE IN THE UNITED STATES 2023: EXAMINING THE GUN SUICIDE EPIDEMIC, https://publichealth.jhu.edu/center-for-gun-violence-solutions/annual-gun-violence-data
Investigating the Link Between Gun Possession and Gun Assault Charles C Branas, Therese S Richmon, Dennis P Culhane, Thomas R Ten Have, Douglas J Wiebe, The American Journal of Public Health, https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2759797/
Wolfgang Stroebe, Pontus LeandeR , Arie W. Kruglanski, Aggression and Violent Behavior, Gun ownership and gun violence: A comparison of the United States and Switzerland Author links open overlay panel , https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1359178924000776
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
W 2024 roku banki zanotowały rekordowe zyski w wysokości ponad 40 mld zł. Jest możliwe, że w 2025 roku ustanowią kolejny rekord. Jednocześnie instytucje te nie zrobiły w zasadzie nic, żeby dochrapać się takiej "górki". W wyniku inflacji i wysokich stóp procentowych (nasze) pieniądze spadły im z nieba.
Z tego powodu, jak również z powodu wydatków na zbrojenia pojawił się pomysł, aby nieco banki "przyciąć". W jaki sposób? Przez podwyższenie im CIT-u. Czy to dobry pomysł? I dlaczego odpowiedź brzmi "tak"?
Bibliografia:
Związek Banków Polskich, Propozycja Ministerstwa Finansów zwiększająca stawkę podatku CIT dla banków, https://www.zbp.pl/getmedia/bb170c52-2d5a-476d-b4de-5d4af886c367/Propozycja-Ministerstwa-Finansow-zwiekszajaca-stawke-podatku-CIT-dla-bankow_final
Tomasz Sąsiada, Money.pl, Podatek dla banków w górę. Rząd podał nowe stawki, https://www.money.pl/podatki/podatek-dla-bankow-w-gore-rzad-podal-nowe-stawki-7191714749467392a.html
NBP, Dane finansowe sektora bankowego, https://nbp.pl/statystyka-i-sprawozdawczosc/statystyka-monetarna-i-finansowa/dane-finansowe-sektora-bankowego/
Money.pl, Prezydent zablokuje wyższy CIT dla banków? Szefernaker: czekamy na szczegóły, https://www.bankier.pl/wiadomosc/Prezydent-zablokuje-wyzszy-CIT-dla-bankow-Szefernaker-Czekamy-na-szczegoly-8998622.html
Hanna Czarnecka, BiznesAlert, https://biznesalert.pl/banki-licza-na-weto-prezydenta-palac-rozwaza-wlasny-projekt-ustawy/
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Internetowi komentatorzy dzielnie wspierani przez armię rosyjskich trolli (bądź odwrotnie) nierzadko mówią, że spora część Ukraińców przyjechała do nas, żeby żyć tu na zasiłkach. Mówiąc delikatnie, liczne badania nie potwierdzają tej hipotezy.
Mało tego, Ukraińcy są częściej aktywni zawodowo w naszym kraju niż Polacy. Dlaczego? O tym opowiadamy w odcinku.
Bibliografia:
Joop Adema i inni, PNAS Proceedings of the National Academy of Sciences, Refugees from Ukraine value job opportunities over welfare, https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2502420122
Polski Instytut Ekonomiczny, Tygodnik PIE, https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2025/08/Tygodnik-PIE_34-2025.pdf
Krystyna Garbicz, OKO Press, Ponad 70% uchodźców z Ukrainy jest aktywnych zawodowo. „Zupełnie niezwykły poziom”, https://oko.press/prof-kaczmarczyk-uchodzcy-z-ukrainy-na-polskim-rynku-pracy
Jolanta Ojczyk, Business Insider, Donald Tusk kontra Karol Nawrocki. 800 plus zniknie z kieszeni niepracujących Ukraińców?, https://businessinsider.com.pl/prawo/800-plus-i-pomoc-dla-ukraincow-nawrocki-kontra-tusk-oto-kluczowe-roznice/7b8wj32
Piotr Lewandowski i inni, IBS, The Role of Job Task Degradation in Shaping Return Intentions: Evidence from Ukrainian War Refugees in Poland, https://ibs.org.pl/wp-content/uploads/2025/03/Job_task_degradation_return_intentions_Ukrainian_refugees_IBS_WP_202501.pdf
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Kilka tygodni temu w Helsinkach minął rok, od kiedy na tamtejszych drogach nikt nie zginął. Ważną częścią polityki fińskiej stolicy odnoszącej się do bezpieczeństwa ruchu było ograniczenie prędkości do 30 km/h. Jednak to nie jedyny element systemu. Być może nawet nie najważniejszy, bowiem liczba tragicznych wypadków malała tam znacząco na długo przed wprowadzeniem ograniczenia. Średnia roczna liczba ofiar z ostatnich 15 lat wynosi około 5.
Mało tego, jeśli by przeskalować Helsinki do wielkości Warszawy, to zgonów spowodowanych wypadkami byłoby kilkanaście rocznie. Tymczasem w stolicy naszego kraju w 2024 na drogach zginęło "zaledwie" 26 osób. Nie mamy więc do czynienia z ogromną różnicą w śmiertelności.
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Od miesięcy politycy prześcigają się na podatkową demagogię. Karol Nawrocki stwierdził nawet, że nie podpisze żadnej ustawy, która podwyższała podatki. Jednym z pomysłów, w które poszły przed wyborami niemal wszystkie ugrupowania było podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 60 tys. zł. To jednak wiązałoby się z dziurą w postaci co najmniej 40 mld zł. Jak ją zapełnić? O tym żaden z kandydatów nie powiedział.
Bibliografia:
Tomasz Sąsiada, money.pl, „Być może przyjdzie taki moment”. Nawrocki mówi, co z podwyżką kwoty wolnej, https://www.money.pl/gospodarka/byc-moze-przyjdzie-taki-moment-nawrocki-mowi-co-z-podwyzka-kwoty-wolnej-7187133605612288a.html
100 konkretów Koalicji Obywatelskiej, https://100konkretow.pl/wszystkie-konkrety/
Jakub Szymczak, OKO.press, Kwota wolna 60 tys. zł – mijają dwa lata od tej obietnicy KO. Tylko czy w ogóle warto ją spełniać?, https://oko.press/kwota-wolna-60-tys-obietnica-wywiad-myck
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Obecnie płaca minimalna wynosi 4666 zł brutto. Zgodnie z rządową propozycją w przyszłym roku ma być podwyższona do 4806 zł brutto, co oznacza 3 proc. podwyżki. Tymczasem według NBP inflacja w 2026 roku ma wynieść 3,1 proc. Oznacza to, że wzrost minimalnej będzie (nieco) niższy niż wzrost cen towarów i usług. Innymi słowy osoby zarabiające najmniej będą mogły sobie kupić (nieco) mniej dóbr. Dostaną więc nie podwyżkę, a podniżkę.
==
Bibliografia:
Podwyżka płacy minimalnej: Rada Ministrów przyjęła propozycję Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, https://www.gov.pl/web/rodzina/podwyzka-placy-minimalnej-rada-ministrow-przyjela-propozycje-ministry-rodziny-pracy-i-polityki-spolecznej#:~:text=Szacuje%20się%2C%20że%20w%202025,skorzystają%20na%20podwyżce%20płacy%20minimalnej.
Wybrane zagadnienia rynku pracy - dane za 2022 r., https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/wybrane-zagadnienia-rynku-pracy-dane-za-2022-r-,9,11.html
Minimalne wynagrodzenie, https://lipsko.praca.gov.pl/stawki-kwoty-wskazniki-wynagrodzenie-minimalne/-/asset_publisher/g73jnXue12dM/content/2793515-wynagrodzenie-minimalne/pop_up
Minimalne wynagrodzenie za pracę od 2003 r., https://www.zus.pl/baza-wiedzy/skladki-wskazniki-odsetki/wskazniki/minimalne-wynagrodzenie-za-prace-od-2003-r
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Wśród ekonomicznych propozycji Karola Nawrockiego znalazł się między innymi pomysł obniżenia podatku VAT z 23 do 22 proc. Co to by oznaczało? Po pierwsze stratę dla budżetu w wysokości kilkunastu miliardów złotych. Po drugie nie ujrzelibyśmy żadnego zysku jako klienci. Dlaczego? Ponieważ - i to po trzecie - różnicę między stara i nową wysokością podatku trafiłaby niemal lub zupełnie w całości do przedsiębiorców.
==
Bibliografia:
Przemysław Ciszak, "Plan 21" Nawrockiego. Oto co obiecał zrobić nowy prezydent, https://www.money.pl/gospodarka/plan-21-nawrockiego-oto-co-obiecal-zrobic-nowy-prezydent-7186312045795936a.html
Każdy punkt z „Planu 21" będzie realizowany, https://www.prezydent.pl/kancelaria/aktywnosc-ministrow/kazdy-punkt-z-planu-21-bedzie-realizowany,104730
Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w 2024 r., https://www.gov.pl/web/finanse/szacunkowe-wykonanie-budzetu-panstwa-w-2024-r
"Chwilowa" podwyżka zostaje na dłużej. Za sprawą polityków polskie gospodarstwa domowe mogły stracić już blisko 50 mld zł, https://www.money.pl/podatki/wiadomosci/artykul/23-proc-vat-stawki-vat-wyzsze-stawki-vat,0,0,2422272.html
Niższy VAT na usługi kosmetyczne. Policzyli, ile to będzie kosztować, https://www.money.pl/podatki/nizszy-vat-na-uslugi-kosmetyczne-policzyli-ile-to-bedzie-kosztowac-7001259483810784a.html
Nie 21, tylko 71 obietnic Nawrockiego. I już terminy przesunięte, https://konkret24.tvn24.pl/polityka/nie-21-tylko-71-obietnic-karola-nawrockiego-i-juz-terminy-przesuniete-st8588947
KIERUNEK, ZAKRES I MOMENT PRZERZUCALNOŚCI PODATKÓW POŚREDNICH JAKO PRZEDMIOT BADAŃ EMPIRYCZNYCH, htps://www.dbc.wroc.pl/Content/58322/Bernal_Kierunek_Zakres_i_Moment_Przerzucalnosci_Podatkow.pdf
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Centrum im. Adama Smitha policzyło, że wychowanie dziecka od urodzenia do 18. roku życia kosztuje - uśredniając - niemal 360 tys. zł. Są to wyliczenia dla 2025 roku. W ciągu następnych 18 lat koszty będą jednak rosnąć. Dlaczego?
Po pierwsze przez inflację - towary i usługi będą drożeć. A po drugie z powodu wzrostu naszych pensji. Im będziemy zamożniejsi tym więcej będziemy chcieli wydać na dzieci.
Wspomniane 360 tys. zł robi wrażenie. Czy to jednak naprawdę tak duży koszt jak się wydaje? Przy obojgu rodziców pracujących na średniej krajowej i otrzymujących 800+ jest to zaledwie... 7 proc. sumy miesięcznych dochodów. W przypadku pary pracującej na minimalnej odsetek ten rośnie do 12 proc.. Warto jednak pamiętać, że klasa średnia i ludzie biedniejsi różnią się w skali wydatków na dzieci. A z każdym kolejnym dzieckiem rośnie wielkość dochodu przeznaczonego na wychowanie...
Jak zwykle więc dzielimy włos na 16.
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego w maju 2025 roku na jedno ogłoszenie o wynajmie mieszkania w Warszawie przypadało 17 mieszkańców miasta w wieku 20-29 lat. Nieco gorsza sytuacja panowała w innych dużych miastach. Uśredniając dane dla Krakowa, Wrocławia, Gdańska, Łodzi i Poznania ma jedno ogłoszenie przypadały 52 osoby. Tymczasem w przeciętnym powiecie ziemskim na jedno takie ogłoszenie przypadało aż... 251 osób.
Problem mieszkaniowy mógłby być nieco "rozładowany" przez miejsca w akademikach. Jednak jak szacuje firma JLL, w Polsce brakuje ok. 400 tys. takich miejsc.
==
Bibliografia
Tygodnik PIE, https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2025/07/Tygodnik-PIE_26-2025.pdf
AMRON, Studenci na rynku nieruchomości, https://amron.pl/download_report_pl.php?id=y3TsO8GWopSxUlxBb847EhKP1Guc2HkLueiY%2Fe%2FgCtW8wAS8pJJEFlPVEp1XGd%2F3EcGPvEgJd%2FOtr4bxIY%2FCJw%3D%3D
GetHome, Decyzja o mieszkaniu: kupować czy wynajmować? Pełna analiza od Otomistrz, https://gethome.pl/blog/wynajem-czy-kupno-ktora-opcja-jest-bardziej-oplacalna/
https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C107449%2Craport-w-akademikach-w-polsce-brakuje-400-tys-miejsc-noclegowych.html
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Katarzyna Lubnauer kilka tygodni temu zapowiedziała, że do Sejmu trafią przepisy ułatwiające zakazywanie używania smartfonów w szkołach. Na świecie co siódme państwo wprowadziło jakiś rodzaj zakazu lub wytycznych odnoszących się do ograniczenia używania urządzeń elektronicznych w placówkach edukacyjnych. Powinniśmy mieć więc wiele danych na temat wpływu takich rozwiązań na kondycję psychiczną uczniów, prawda?
Tymczasem sprawy mają się zupełnie inaczej. Badań jest mało, a te, które są, wskazują na niewielki wpływ zakazów na uczniów. Może więc powinniśmy się zastanowić nad demontażem social mediów w ogóle?
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
1/4 Polaków nie stać na tygodniowy urlop poza domem. Czy to dużo? Z jednej strony - tak, bo to ponad 8 mln osób. Z drugiej strony, jeśli chodzi o ten parametr jesteśmy europejskimi średniakami. Za naszą zachodnią granicą nie jest zresztą znacznie lepiej. Tam 20 proc. obywateli nie może sobie pozwolić na tygodniowy wyjazd. Różnica 5 pkt proc. nie powala.
Jeśli jednak spojrzeć historycznie na sprawę to widać wyraźnie, że dokonała się u nas bardzo znacząca pozytywna zmiana. Otóż w 2005 roku ponad 70 proc. z nas nie było stać na taki "luksus". Co możemy zrobić, żeby więcej osób cieszyło się odpoczynkiem?
Bibliografia
ETUC, One million more workers can’t afford a holiday, https://www.etuc.org/en/pressrelease/one-million-more-workers-cant-afford-holiday
Eurostat, 27% of Europeans could not afford a week-long holiday, https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/w/ddn-20250714-2
Piotr Ikonowicz, Jesteśmy za biedni, by latem wypocząć, https://krytykapolityczna.pl/kraj/wypoczynek-praca-bieda/
Polacy na Wakacjach 2024 Wypoczynek w ciągu ostatnich 3 lat, https://pollster.pl/case_study/polacy_na_wakacjach_2024
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Od miesięcy sączyliśmy Wam propagandę sukcesu. Dość tego! Znudziło nam się słodzenie i czas wrócić do tego, co się w mediach najlepiej sprzedaje, czyli do jojczenia.
Polska ma za sobą prawdopodobnie najlepszy czas w swojej historii. Przez ostatnie 30 lat bogaciliśmy się, tworzyliśmy infrastrukturę, goniliśmy państwa rozwinięte. I robiliśmy to tak skutecznie, że część z nich przegoniliśmy.
Ale na horyzoncie zmierzcha się i słychać szczęk żelaza. Wkrótce bowiem skończy nam się paliwo do motorów, które napędzały nasz rosnący dobrobyt. Czy decydenci będą potrafili odpowiedzieć na wyzwania przyszłości? Jesteśmy niemal pewni, że obecna klasa polityczna nie będzie w stanie tego zrobić.
Bibliografia:
Ile Polska otrzymała z budżetu UE, a ile do niego wpłaciła?, https://demagog.org.pl/wypowiedzi/ile-polska-otrzymala-z-budzetu-ue-a-ile-do-niego-wplacila/
https://demagog.org.pl/wp-content/uploads/2024/05/TABELA-TRANSFERY-MARZEC-2024-WM.pdf
Przepływy finansowe między Polską a budżetem UE i perspektywy ich zmian, https://gazeta.sgh.waw.pl/meritum/przeplywy-finansowe-miedzy-polska-budzetem-ue-i-perspektywy-ich-zmian
Rekordowe budowanie autostrad za premiera Tuska? Sprawdzamy, https://demagog.org.pl/wypowiedzi/rekordowe-budowanie-autostrad-za-premiera-tuska-sprawdzamy/
W ciągu 20 lat wydłużono sieć dróg szybkiego ruchu w Polsce o 3750 km, https://obserwatorlogistyczny.pl/2022/04/02/w-ciagu-20-lat-wydluzono-siec-drog-szybkiego-ruchu-w-polsce-o-3750-km/
Prognoza ludności na lata 2023-2060, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/prognoza-ludnosci/prognoza-ludnosci-na-lata-2023-2060,11,1.html
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Migranci podejrzani o popełnienie przestępstw 2024 roku stanowią niecały 6 proc. wszystkich podejrzanych. Jednocześnie stanowiąc 6,5 proc. naszego społeczeństwa (zakładając, że jest ich około 2,5 mln).
Można na sprawę spojrzeć inaczej. Zastanówmy się: jaki odsetek Polaków i jaki odsetek cudzoziemców mieszkających w Polsce jest podejrzewanych o popełnienie przestępstw? Otóż 0,74 proc. naszych rodaków w 2024 roku było podejrzanych (około 274 tys. osób). Jednocześnie wśród wszystkich obcokrajowców odsetek ten wyniósł 0,66 proc.
Oznacza to, że Polacy są bardziej "ryzykowni" jeśli chodzi o bycie na bakier z prawem.
Dane nie potwierdzają również, że w Polsce następuje wzrost liczby przestępstw. Wręcz przeciwnie. Mimo napływu w ostatniej dekadzie od 1,5 mln do nawet 3,5 mln osób statystyki odnoszące się do kradzieży, rozbojów i pobić spadają. Nagonka, z którą mamy obecnie do czynienia jest więc fabrykowana dla celów politycznych.
==
Bibliografia:
Postrzegana i postulowana obecność cudzoziemców w Polsce, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2025/K_031_25.PDF
Szef MSWiA: Nie ma zgody, by zorganizowane grupy przestępcze obcokrajowców burzyły porządek publiczny, https://www.gov.pl/web/mswia/szef-mswia-nie-ma-zgody-by-zorganizowane-grupy-przestepcze-obcokrajowcow-burzyly-porzadek-publiczny
https://x.com/PolskaPolicja/status/1897621840685564167?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1897621840685564167%7Ctwgr%5E5a3424985868c41c58e6588c0c9c49a4afeac7e0%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fdemagog.org.pl%2Fna-biezaco%2Fcudzoziemcy-
Demagogia czy realne zagrożenie? Jak wygląda przestępczość cudzoziemców w Polsce, https://oko.press/demagogia-czy-realne-zagrozenie-jak-wyglada-przestepczosc-cudzoziemcow-w-polsce
Cudzoziemcy w polskim systemie ubezpieczeń społecznych 2024, https://www.zus.pl/documents/10182/2322024/Cudzoziemcy+w+polskim+systemie+ubezpieczeń+społecznych_2024.pdf/cd967177-14c1-e5ad-7af2-a272696b20e6?t=1747742055902
Pięciu worów w zakonie. Bandyci z Gruzji mają Polskę za kraj frajerów, https://oko.press/pieciu-worow-w-zakonie-bandyci-z-gruzji-maja-polske-za-kraj-frajerow
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Jeszcze kilkanaście lat temu był to nie do pomyślenia. Ale stało się (albo wkrótce się stanie). Zrównaliśmy się z Japonią produktem krajowym brutto na głowę mieszkańca z poprawką na siłę nabywczą.
Ale to nie koniec. Jeśli chodzi o ten parametr wyprzedzimy kraj kwitnącej wiśni najpóźniej za dwa lata. Polska jest również wyżej w rankingu BLI agregującym 11 wskaźników odnoszących się do jakości życia. A jeśli nie zejdziemy ze ścieżki dynamicznego wzrostu to za dekadę dogonimy... Wielką Brytanię. Nie mieści się w głowie? A jednak.
Bibliografia:
Bank Światowy, PKB per capita (current $), https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.CD?locations=PL-JP
Bank Światowy, PKB per capita (international $), https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.PP.CD?locations=PL-JP
CIA World Factbook, PKB per capita PPP, https://www.cia.gov/the-world-factbook/field/real-gdp-per-capita/country-comparison/
Międzynarodowy Fundusz Walutowy, PKB per capita, current prices (international $), https://www.imf.org/external/datamapper/PPPPC@WEO/OEMDC/ADVEC/WEOWORLD
Lech Wałęsa miał rację? Jeszcze w tym roku Polska wyprzedzi Japonię pod względem PKP na mieszkańca, Kamil Śliwiński, PKB24.pl, https://pkb24.pl/lech-walesa-mial-racje-jeszcze-w-tym-roku-polska-
wyprzedzi-japonie-pod-wzgledem-pkp-na-mieszkanca/
ONZ, Human Development Index, https://hdr.undp.org/data-center/country-insights#/ranks
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
W listopadzie 2024 roku Koalicja Obywatelska zapowiadała małą rewolucję w Kodeksie Pracy. Zaproponowane zmiany miały nakładać na pracodawców obowiązek umieszczania w ogłoszeniach o pracę widełek z przedziałami proponowanego wynagrodzenia. Niestety, nic z tego nie wyszło. Kluczowe przepisy zostały na początku czerwca utrącone w Senacie.
Tymczasem widełki w ogłoszeniach podwyższają pensje, oszczędzają czas osób aplikujących o pracę i w pewnym chociaż stopniu zmniejszają asymetrię informacji między pracodawcami i pracownikami. Dla potencjalnych pracowników - same zyski. Dla pracodawców - niewielkie straty. Rządzący postanowili jednak w całości opowiedzieć się po stronie interesu silniejszych. Nie po raz pierwszy zresztą.
Bibliografia:
Jawne zarobki w każdym ogłoszeniu o pracę? Jest gotowy projekt ustawy, https://www.rmf24.pl/ekonomia/news-jawne-zarobki-w-kazdym-ogloszeniu-o-prace-jest-gotowy-projek,nId,7858547#crp_state=1
Przejrzystość wynagrodzeń w UE, https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/pay-transparency/
Tygodnik Gospodarczy PIE 5 czerwca 2025 r, https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2025/06/Tygodnik-PIE_22-2025.pdf
https://g.infor.pl/p/_files/38450000/jawnosc-wynagrodzen-38450143.pdf
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Jaki kraj jest najbardziej zadłużony na świecie? W wartościach nominalnych są to Stany Zjednoczone. Ich dług publiczny wynosi aktualnie około 36 bln dolarów. Na drugim miejscu są Chiny z długiem rzędu 19 bln dolarów. Na trzecim – Japonia: 9 bln dolarów. Francja ma 3,5 bln dolarów długu, Wielka Brytania 3 bln, Niemcy 2,7 bln, Indie 2,1 bln dolarów.
Ale czym właściwie jest dług publiczny? I czym różni się od deficytu budżetowego? Czy istnieje magiczna bariera, po przekroczeniu której dług jest naprawdę szkodliwy dla kraju? I dlaczego wśród państw o najwyższych nadwyżkach budżetowych znajdują się państwa upadłe?
Bibliografia:
Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Fiscal Monitor, https://www.imf.org/en/Publications/FM/Issues/2025/04/23/fiscal-monitor-April-2025?cid=bl-com-SM2025-FMOEA2025001
Ministerstwo Finansów, Zadłużenie sektora finansów publicznych, https://www.gov.pl/web/finanse/zadluzenie-sektora-finansow-publicznych
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
- Patronite: https://patronite.pl/EICR
- Wirtualna kawka: https://buycoffee.to/eicr
- Nasza książka "Ile trzeba zarabiać, żeby być szczęśliwym": https://bonito.pl/produkt/ile-trzeba-zarabiac-zeby-byc-szczesliwym-oraz-12-innych-pytan-o-ekon?srsltid=AfmBOoqBQY9Hf8mMy28w5Lc23inbtB9203ouRlmYqyqNMjB3z7lutwjJ
Nie ma zgodności co do tego ilu w Polsce przebywa obcokrajowców. Źródła rządowe mówią o 2,5 mln, Warsaw Enterprise Institute szacuje ich liczbę nawet na 4 mln. Wiadomo natomiast, że legalnie pracuje około 1,3 mln z nich. Właśnie tyle osób odprowadza składki do ZUS. W niespełna dekadę staliśmy się państwem bez dwóch zdań multikulturowym.
CBOS zapytał Polaków o to, co sądzą na temat gości z innych krajów. Ale chcemy spojrzeć nie tylko na te badania i odpowiedzieć na pytania: czy migranci pobierają zbyt dużo świadczeń z polskiego systemu? Jakie płacą podatki? Czy bilans wychodzi na plus? I czy zabierają pracę Polakom lub czy obniżają pensje? Na koniec: czym się w zasadzie różni migrant od obcokrajowca?
Bibliografia:
Postrzegana i postulowana obecność cudzoziemców w Polsce, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2025/K_031_25.PDF
Obywatele Ukrainy w Polsce – raport, https://www.gov.pl/web/udsc/obywatele-ukrainy-w-polsce--aktualne-dane-migracyjne2
Cudzoziemcy w polskim systemie ubezpieczeń społecznych 2023, https://www.zus.pl/documents/10182/2322024/Cudzoziemcy+w+polskim+systemie+ubezpieczeń+społecznych_2023.pdf
Praca obcokrajowców w Polsce, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2025/K_032_25.PDF
Skojarzenia Polaków ze słowem „imigrant”, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2025/K_030_25.PDF
Wpływ napływu migrantów z Ukrainy na polską gospodarkę Podsumowanie stanu wiedzy, https://www.bgk.pl/files/public/Raporty/20250310_Wpływ_imigrantów_z_Ukrainy_na_polską_gospodarkę_FINAL.pdf
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.