De wereld staat op alle mogelijke manieren in de fik, en vanuit die ernst is juist het Stoïcisme de wereld in geroepen: hoe is tegenslag - naast onvermijdelijk - ook nuttig? Hoe scherp je je geest aan crises, hoe ga je ermee om, hoe reflecteer je erop, en hoe zorg je dat je nergens in doorslaat?

O.a. Seneca, Zeno, Alan Watts (en wij) hadden er ideeën over en delen die met je! Let wel: we geven verderop in de aflevering de disclaimer (weer) dat wij ook niet alle wijsheid in pacht hebben, maar slechts een ideeën en manieren.

Veel luisterplezier!

Word je geboren met een genetische moraliteit? Waarom hebben mensen een hekel aan de übermensch? Wat kun je leren van je oordeel over een ander? En wat hebben Viktor Frankl, Friedrich Nieszche en Marcus Aurelius met elkaar te maken? 
Je hoort het allemaal in DPOS aflevering 18, seizoen 2! 

Joost heeft gelezen over Aristo: één van de eerste volgelingen van Zeno (de oprichter van het Stoïcisme). Aristo hield ervan om te wroeten, dwars te liggen, te steken. Zei Zeno A, dan zei Aristo B, en ook met Cleanthes had hij geregeld aan de stok.
Maar wat ligt hier eigenlijk onder? Houdt zo'n Aristo ons eigenlijk niet gewoon scherp? En: zou je liever een handboek hebben waar voor élke situatie staat uitgelegd hoe je moet handelen, of heb je liever een kapstok van 10 regels, en zoek je de rest zelf wel uit?
Joost & Jesse gingen erover in gesprek.

In deze aflevering proberen we een soort beslisboom uit te leggen: hoe 'wat is en wat niet is' zich opsplitst in 'wat je kunt controleren en wat je niet kunt controleren'. En dat splitst zich dan weer in wat 'van jou is' en wat niet.
We gaan terug naar één van de kernen van het Stoïcisme.
We grijpen terug op de oude groten en de actualiteit.

Na een wervelende eerste aflevering over het werk van Etty Hillesum, waarin we nog maar net de oppervlakte hebben kunnen behandelen van haar diepgang, besloten we een tweede aflevering op te nemen.

Hoe zien we Jung, Nietzsche, Seneca, Frankl en de poëzie terug in haar werk? Welke parallellen weten we te trekken? Je hoort het in deze tweede aflevering van onze (voor ons) nieuwe heldin.

Etty Hillesum hield van 1941 tot en met 1943 een dagboek bij waarin zij, op filosofische, poëtische en stoïcijnse wijze het leven als jodin in Amsterdam beschrijft. En niet onbelangrijk: haar verhouding met S. (maar daarover in de aflevering meer.

Er valt zo ontzettend veel over Etty, haar leven en haar verhalen te vertellen, dat we hebben besloten (ten minste) twee afleveringen op te nemen.

Als je een blok marmer bent, dan doet het pijn om van jezelf een mooi beeld te maken. Maar hoe kom je erachter dat je een blok marmer bent? En wat was je dan daarvoor? En hoe moet dat beeld er dan eigenlijk uitzien?

We ontdekken een analogie, en filosoferen verder op de vorige aflevering en de daarin behandelde quote: man can not remake himself without suffering, for he is both the marble and the sculptor - Alexis Carrel.

Een quote van een omstreden man, een beeld van een een kunstenares, en een filosofische manier van zeggen: wie mooi wil zijn moet pijn lijden.
Welke les leren we uit 'Man can not remake himself without suffering for he is both the marble and the sculptor'? Hoe passen we die toe?
Joost en Jesse bespreken het verschil tussen actieve en passieve ontwikkeling, vertellen een hindoeïstische anekdote, en komen achter een lelijke waarheid.

Belangrijke context voor deze podcast! Zeno, een schipbreukeling van 262 voor Christus, wordt gezien als de grondlegger van het Stoïcisme. Wie was hij? Hoe kwam hij tot zijn inzichten? Wie hebben er in zijn voetsporen getreden, en in wiens voetsporen trad hijzelf?
In aflevering 11 van seizoen 2 bespreken we het allemaal!

Jesse beoefent sinds kort Brazilian Jiu Jitsu, en er zijn hem wat overeenkomsten opgevallen met het Stoïcisme. Maar ook: wat kun je uit deze sport halen om toe te passen in deze filosofie? En andersom: hoe pas je Stoïcisme toe in bjj?
Joost ondervraagt Jesse, en de antwoorden schetsen een beeld. Wat denk jij na het luisteren van S02E10?

Rechtvaardigheid: één van de vier stoïcijnse deugden.
Welke tools gebruiken wij zelf om ons in een woelige tijd als deze rechtvaardig en integer te blijven handelen? En hoe strookt dat eigenlijk met de bedoeling van het stoïcisme? Komt dat een beetje met elkaar overeen?

Joost en Jesse pakken het in elk geval allebei heel anders aan.

In deze aflevering (poging 2 daartoe) frissen we even ieders geheugen op over de inhoud van Stoïcisme; de vorm en inhoud van onze podcast - en wat het verschil nu eigenlijk is tussen een praktische filosofie en een zelfhulpboek. Maar die twee mogen misschien best een beetje overlappen.
Nieuwe luisteraar? Dan kun je prima bij deze aflevering beginnen.
Veteraan? Idem dito.

Tot de volgende keer!

In deze aflevering behandelen we de analogie van Cato de Jongere, die, volgens denieuwestoa.nl, ongeveer het volgende zei:

De boogschutter kan er alles aan doen om de actie tot het beste van zijn kunnen uit te voeren, maar vanaf het moment dat de pijl los komt van de boog kan de boogschutter niet bepalen of de pijl zijn doel raakt. Dit ligt buiten zijn controle. Het doelwit kan bewegen en de wind kan de koers van de pijl veranderen.

Jesse vertelt hoe hij dit recent heeft kunnen toepassen in zijn leven, en Joost vertelt hoe Stoïcisme voor hem heeft bijgedragen in het om kunnen gaan met tegenslag.

In deze aflevering wordt 'apatheia' besproken; blijkbaar iets anders dan apathie. Het verschil is dat bij apathie vaak van emotieloos wordt gesproken, terwijl met apatheia wordt bedoeld 'onberoerd door emoties'.
Of eigenlijk: onberoerd door 'passions'. Emoties, driften, lusten en gevoelens.
In een vergelijking met therapie proberen we uit te leggen hoe - wat ons betreft - emoties wel aanwezig mogen zijn, maar niet aan het roer van ons handelen mogen staan.

Eerder spraken we al over 'geluk lenen van morgen', zoals teveel drinken in de avond waardoor je in de ochtend de prijs moet betalen.
Ook hebben we het gehad over premeditatio malorum: je voorbereiden op mogelijk leed uit de toekomst. Een oefening die onder meer wordt beschreven in Drive van Mark Tuitert.
Maar kun je door een combinatie van deze twee misschien ook de toekomst verlichten? Zorgen dat je niet je geluk, maar juist je ongeluk van morgen leent - en daar morgen de prijs voor ontvangt? Jesse heeft een idee en legt het uit.

In een artikel in Trouw spreekt Floris Leest (Van der Pol) over zijn ervaringen - en breuk - met het stoïcisme. Zo zou je in het stoïcisme kunnen doorslaan, het je afgestompt laten maken, en zelfs in verband staan met zijn relatiebreuk!
Dat staat natuurlijk iedereen vrij, maar enkele beweringen uit dit artikel namen wij onder de loep, en gaven er onze beschouwingen bij.

Wat is gematigd leven? Hoe voorkom je dat je doorslaat in het stoïcisme? Dit zou je kunnen zien als een follow-up van de laatste aflevering van Seizoen 1!

Shownote/link: https://denieuwestoa.nl/misverstanden-stoicisme/