Hoe chaotisch de eerste 10 maanden van het nieuwe presidentschap van Donald Trump soms ook verliepen, onder de oppervlakte is er wel degelijk sprake van ideologische sturing. De VS lijken het liberalisme definitief te hebben verlaten. In Washington worden oude structuren (soms letterlijk) afgebroken. Een nieuwe, post-liberale staat krijgt langzaam maar zeker vorm. Hoe ziet dit het nieuwe Amerika eruit, en hoe werken de onderliggende ideeën door in het buitenlandbeleid? In deze aflevering van De Atlantische Blik is Kenneth Manusama te gast.

Jarenlang bevonden de Europese landen zich veilig onder de nucleaire paraplu van de VS. Maar de betrouwbaarheid van deze ultieme veiligheidsgarantie staat sinds de terugkeer van Donald Trump naar het Witte Huis meer dan ooit ter discussie. Tegelijk test Rusland steeds openlijker het reactievermogen van de NAVO. Dat geeft een grote urgentie voor Europa om zijn eigen afschrikking op orde te krijgen. In deze aflevering van de Atlantische Blik bespreken we met Paul van Hooft, kernwapenexpert van RAND Europe, wat daarvoor nodig is.

Volgens Michel Don Michaloliákos, verbonden aan de Universiteit Leiden en het Haagsch Instituut GeopolitiekNU, keert de trans-Atlantische band zoals we die tot een paar maanden geleden nog kenden nooit meer terug. Om een tegenwicht te bieden tegen zowel de VS als China moet Europa daarin strategische relaties aangaan met andere middenmachten zoals India, Brazilië, Japan en Zuid-Korea. Niet alleen op economisch vlak, maar ook op het gebied van de defensie van gedeelde belangen. Een alternatief is er simpelweg niet. Link naar artikel: https://www.atlcom.nl/artikel-atlantisch-perspectief/het-post-trans-atlantisch-tijdperk-biedt-mogelijkheden-voor-een-europese-derde-weg/

Op 20 maart was Nile Gardiner te gast bij de Atlantische Commissie. Gardiner is verbonden aan het Margaret Thatcher Center for Freedom van The Heritage Foundation, een conservatieve denktank uit de VS. Deze publiceerde vorig jaar onder meer de ‘policy blueprint’ Project2025. De daarin aangekondigde beleidsvoorstellen zouden bijzonder invloedrijk zijn in Washington. Dit maakt Heritage Foundation een belangrijke stem in het debat over het Amerika van nu en over de toekomst van de trans-Atlantische band. Ook voor een beter begrip van de ideologische wind die er rond de nieuwe regering waait en wat dit mogelijk voor Europa betekent, was het bezoek van Gardiner waardevol. Gardiner werd op verzoek van de Atlantische Commissie geïnterviewd door journalist Casper Thomas (Groene Amsterdammer/Het Financiële Dagblad. Luister hier het gesprek terug.

Onlangs bezocht premier Narendra Modi van India president Trump in Washington. India is het meest bevolkingsrijke land ter wereld, heeft nog altijd een groeiende economie en investeert in hoog tempo in zijn leger en sinds kort ook in zijn vloot. Vanuit een geheel eigen visie op de wereld gaat het land steeds wisselende verbanden aan en vermijdt het te diepe verankering in een enkel bondgenootschap. Lukt het India ook te midden van alle huidige geopolitieke schokgolven om deze behoedzame balans-act vast te houden? Dat en meer over deze opkomende wereldmacht hoor je van correspondent Lisa Dupuy uit New Delhi, in deze aflevering van de Atlantische Blik. Nb. Deze podcast is opgenomen op 13 februari, kort vóór Trump en Modi elkaar in Washington ontmoetten. Onlangs schreef Lisa Dupey ook dit artikel over dit onderwerp: https://www.atlcom.nl/artikel-atlantisch-perspectief/india-de-kunst-van-multi-alignment/

Het aankomende presidentschap van Donald Trump zorgt voor geopolitieke onzekerheid. Duidelijk is wel dat de Amerikaanse blik naar Azië verschuift en de trans-Atlantische veiligheidsband voor Washington geen vanzelfsprekendheid meer is. Tegelijk ontstaat voor onze ogen een nieuwe wereldorde en daarin staat Europa niet langer centraal. Nederland, Europa en het Westen staan voor de uitdaging om zich te verhouden tot nieuwe machtscentra zoals China, India en Brazilië die nieuwe internationale spelregels nastreven. In de week van de jaarlijkse ambassadeursconferentie organiseerde de Atlantische Commissie op maandag 27 januari een bijeenkomst rondom de complexiteit van deze nieuwe wereldorde. Hoe bekijken opkomende landen het Westen, hoe reageren zij op de veranderende geopolitieke dynamiek en wat verwachten zij van de terugkeer van Donald Trump? De inleiding van deze avond werd verzorgd door prof. dr. Haroon Sheikh, senior wetenschapper bij de WRR en medeauteur van het rapport “Nederland in een fragmenterende wereldorde”, die de bredere context van de mondiale veranderingen schetste. Joanne Doornewaard, ambassadeur in Zuid-Afrika, André Driessen, ambassadeur in Brazilië, en Marisa Gerards, ambassadeur in India, deelden hun perspectieven, onder leiding van Alex Krijger, die als moderator het gesprek leidde over de complexe vraagstukken rondom de verschuivingen in de wereldpolitiek.

Kennis is macht. Dus ook bedrijfsgegevens, cruciale technologieën en inzichten in hoe overheden en bedrijven werken zijn wapens in tijden van hybride oorlogsvoering. En juist nu IT-systemen van bedrijven en overheden steeds beter beschermd zijn tegen inbraken van buitenaf, wordt het aantrekkelijker voor kwaadwillenden om te zoeken naar hulp van binnenuit. In gesprek met Nina van Lanschot, directeur bij consultancy firma Signpost Six en auteur van het artikel Securing Our Knowledge in an Era of Hybrid Warfare https://www.atlcom.nl/artikel-atlantisch-perspectief/securing-our-knowledge-in-an-era-of-hybrid-warfare/

Hoog boven onze hoofden is in korte tijd een enorm netwerk van satellieten ontstaan. We zijn ervan afhankelijk geworden voor veel aspecten van ons dagelijks leven denk aan internet, communicatie, navigatie en weersverwachtingen. Wat gebeurt er als vijandige mogendheden erin slagen delen van dit netwerk uit te schakelen, en wat kunnen we doen om de ruimte veilig te houden? Hoe bereiden de VS en China zich voor op confrontaties in de ruimte, en wat zijn de Russen van plan met hun geheimzinnige satelliet Kosmos 2553, die zich ongebruikelijk hoog boven de meeste andere satellieten bevindt en misschien zelfs een nucleaire lading aan boord heeft? Te gast is Patrick Bolder, strategisch adviseur bij HCSS.

The divide between Democrats and Republicans is deeper than ever, making it difficult to find common ground on crucial issues like migration, the economy, social policies, and Ukraine. Also within the parties debates rage over topics like America's role in the world, abortion, and the U.S. relationship with Israel. Social media and online echo chambers push urban and rural areas further apart. René Cuperus, who researched polarization and the disconnect between voters and decision makers in the Netherlands, talks to Sara Polak of Leiden University and Dario Fazzi of the Roosevelt Institute of American Studies about internal divisions in the United States and why Europe should pay attention. This podcast was recorded on President’s Night 2024, an American election night event hosted by the Netherlands Atlantic Association, BKB Het Campagnebureau and The John Adams Institute.

The United States faces a world that is increasingly complex and unpredictable. Russia’s war in Ukraine has intensified security concerns amongst European allies, while escalation in the Middle East and China's expanding global influence pose new challenges. At the same time, there's debate in Washington about America's role on the world stage - should the U.S. continue to be the global peacekeeper? Europe has little choice but to prepare for a different kind of Pax Americana. This podcast was recorded on President's Night 2024, an American election night event hosted by the Netherlands Atlantic Association, BKB Het Campagnebureau and The John Adams Institute.

Op 5 november won Donald Trump met zijn Make America Great Again-boodschap overtuigend de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Zijn onverholen antidemocratische neigingen en autoritaire leiderschapsstijl hebben voor nu de strijd om de ziel van Amerika gewonnen. Ze lijken een scherpe breuk met het overwegend liberaal-democratische gezicht dat we de afgelopen decennia van Amerika hebben gezien. Toch zijn ook autoritaire ideeën altijd een belangrijk onderdeel geweest van de Amerikaanse politieke cultuur. Om ons voor te bereiden op wat er in de toekomst zou kunnen gebeuren, raadt historicus Maarten Zwiers ons dan ook aan om de geschiedenis van zuidelijke staten als Alabama, Mississippi en Louisiana te bestuderen. In die staten tekende zich lang gelden al een blauwdruk voor het hedendaagse Trumpisme af.

The crisis in the Middle East has sparked anger, sadness, and frustration, particularly among young voters in the United States. With Nathan Thrall, a Jerusalem-based American journalist who writes for The New Times and The Guardian, we explore how the situation in the Middle East shaped the election campaign, whether student protests made a difference, and what to expect from America's role in the region after the presidential election. This podcast was recorded on President's Night 2024, an American election night event hosted by the Netherlands Atlantic Association, BKB Het Campagnebureau and The John Adams Institute.

Japan ziet zich aan alle kanten omringd door dreigingen. De nieuwe Japanse premier Shigeru Ishiba zou dan ook graag een Aziatische variant op de NAVO zien, waarbij een aantal landen afspreken zich gezamenlijk te verdedigen tegen de dreiging uit China, Rusland en Noord-Korea. Hoe realistisch is zijn voorstel, hoe probeert zijn land grip op alle dreigingen te krijgen en wat verwacht Japan precies van de samenwerking met de VS en de NAVO? Kunnen we de veiligheidssituatie in Oost-Azië nog wel los zien van die in Europa, nu duizenden Noord-Koreaanse militairen Rusland te hulp zijn geschoten in Oekraïne? Te gast is Anoma van der Veere, onderzoeker bij het Leiden Asia Centre en werkzaam als Japan correspondent voor diverse media.

De Russische president Vladimir Poetin noemde het internet in 2014 een ‘CIA project’. Sindsdien probeert Rusland onafhankelijker te worden van Westerse tech-bedrijven. Dat blijkt makkelijker gezegd dan gedaan. Welke mogelijkheden heeft Rusland, en wat kan wel en wat kan niet in de mondiaal verknoopte digitale wereld die het internet heeft gemaakt? Gaat Rusland het Chinese internetmodel achterna, of is het onvermijdelijk dat de Russische internet-autoriteiten een zekere invloed van Westerse, en dus vrije internetplatformen moeten blijven toestaan? In deze aflevering van de Atlantische Blik spreekt eindredacteur Maarten Muns met Mariëlle Wijermars, die aan de Universiteit Maastricht onderzoek doet naar het Russische internet.

Al 75 jaar rekenen de Europese landen via de NAVO op bescherming door de Verenigde Staten. Het Noord-Atlantisch Verdrag had een wederzijds strategisch belang. Toch zijn er ook genoeg momenten geweest dat de belangen binnen het bondgenootschap op z’n zachts gezegd uiteenliepen. Europa voelde er bijvoorbeeld niets voor om Amerika te helpen bij hun wereldwijde strijd tegen het communisme. Maar ondanks verdeeldheid op tal van terreinen is er toch altijd eensgezindheid geweest over de noodzaak elkaars grondgebied gezamenlijk te verdedigen. In deze aflevering van De Atlantische Blik duikt eindredacteur Maarten Muns de geschiedenis van de NAVO in, samen met historicus Ivo van de Wijdeven. Ze bespreken de historische context van het Europa van direct na de Tweede Wereldoorlog, hoe de NAVO zich door verschillende crises heensloeg, hoe het zichzelf opnieuw uitvond na het ‘interbellum’ tussen 1989 en 2022 en waar we nu – in medio 2024 - staan.

In het jaar waarin de NAVO 75 jaar bestaat keert het bondgenootschap terug naar zijn geboorteplaats: Washington. Op donderdag 4 juli vond een bijeenkomst plaats in Het Nutshuis genaamd: Terug Naar Washington - Admiraal Rob Bauer over 75 jaar NAVO. Aansluitend gaven Bob Deen (Clingendael) en Mendeltje van Keulen (Haagse Hogeschool) een reactie op de keynote speech van Admiraal Rob Bauer. Het gesprek werd gemodereerd door Stefan de Vries (BNR Nieuwsradio).

Rusland voert een totale, industriële oorlog tegen Oekraïne. Het Kremlin spreekt zelfs van een existentiële beschavingsoorlog tegen het collectieve Westen. Het is niet ondenkbaar dat het Russische leger binnen afzienbare tijd aan de poorten van het NAVO-grondgebied rammelt. Want de oorlogsplannen van Vladimir Poetin reiken verder dan alleen Oekraïne. Het is nu aan de NAVO om, wellicht met aanzienlijk minder Amerikaanse militaire betrokkenheid, een geloofwaardige afschrikking tegen deze agressie op te tuigen. Hoe is de afschrikkingsstrategie van de NAVO sinds de Russische aanval op Oekraïne veranderd, hoe staan de Europese bondgenoten ervoor en wat moet er gebeuren om een grootschalige oorlog met Rusland te voorkomen? Deze en andere vragen bespreekt eindredacteur Maarten Muns met hoogleraar War Studies Frans Osinga.

Willemijn Aerdts en Ernst Dijxhoorn, beiden verbonden aan de Universiteit Leiden, schreven voor Atlantisch Perspectief een artikel over de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en opkomende technologieën zoals AI en quantum computers. Hoe kan een wetgever deze diensten in staat stellen optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden die de technologieën bieden en tegelijkertijd rekening houden met de waarden die we in een liberale democratie belangrijk vinden, zoals privacy? En hoe moeten we ons op dit gebied verhouden tot autocratische vijanden die deze beperkingen niet hebben en nieuwe technologieën zoveel mogelijk inzetten voor hun spionage-, surveillance en ondermijningsactiviteiten? Dat is een lastige balanceer-act. Deze en andere vragen bespreekt eindredacteur Maarten Muns met Willemijn Aerdts in deze aflevering van De Atlantisch Blik.

On April 2, The Netherlands Atlantic Association hosted the opening of their new offices in The Nutshuis, The Hague. To commemorate NATO's 75th anniversary on April 4, we had the pleasure of hosting Oana Lungescu, former advisor and spokesperson to the NATO Secretary General, in an interview with Dieuwertje Kuijpers. This podcast is a recording of the event, which was hosted in The Hague.

Dit jaar zijn er verkiezingen in de VS en de EU, maar ook in grote democratieën zoals India, Indonesië en Mexico. Door de bliksemsnelle opkomst van generatieve AI wordt het steeds makkelijker om kiezers te manipuleren met allerlei vormen van desinformatie. Voorproefjes daarvan zagen we al, tijdens de recente verkiezingen in Slowakije en bij de voorverkiezingen in de Amerikaanse staat New Hampshire. In deze aflevering van de Atlantische Blik gaat eindredacteur Maarten Muns in hierover in gesprek met Jochem de Groot. Voor Atlantisch Perspectief schreef hij een artikel over het grote belang van trans-Atlantische democratieën om deze nieuwe technologieën onder controle te houden tijdens dit super election year. Nb. Door een technisch probleem tijdens de opname is de audiokwaliteit van deze podcast helaas niet zoals we dat graag zouden willen. Onze excuses hiervoor. We hopen dat geluidskwaliteit niet te veel afleidt van de inhoud.