1960’larda Türkiye, geleceğini planlamaya koyulmuştu.
Devlet Planlama Teşkilatı, aklın ve bilimin rehberliğinde ülkenin rotasını çizen yeni bir kurumdu.
Ancak yıllar geçtikçe, bu rasyonel yapının içinde başka bir ses yankılandı: tak… tak… takunya sesi.
“Devlet Planlama Teşkilatı’nın Takunyalıları” ifadesinin nereden çıktığını, neyi temsil ettiğini ve Türkiye’nin planlı kalkınma tarihinde nasıl bir iz bıraktığını bu bölümde anlatıyoruz.
📌 Bir Nevi Biyografi, tarihin detaylarında gizli kalan kavramları gün yüzüne çıkarıyor.
🎧 Spotify, Apple Podcasts ve tüm dijital platformlarda.
#TurgutÖzal #DevletPlanlamaTeşkilatı #BirNeviBiyografi #TürkiyeTarihi #32Gün #DPT #Takunyalılar
1980’lerin karanlık Türkiye’sinde, her film bir risk, her sahne bir tehdit sayılıyordu.
Bu bölümde, “Yol”, “Uçurtmayı Vurmasınlar”, “Su da Yanar” gibi yasaklı filmlerden yola çıkarak sinema üzerindeki sansür mekanizmasını, politik arka planı ve yaratıcıların sessiz direnişini inceliyoruz.
Bir dönemin sinemasını değil, bir dönemin sus(turul)muş hafızasını anlatıyoruz.
🔔 “Temsil yoksa vergi de yok!”
18. yüzyılın sonlarında Amerika kolonilerinde yankılanan bu slogan, yalnızca çayın değil, imparatorlukların da kaderini değiştirdi.
Bu bölümde sizleri Boston Çay Partisi’nin perde arkasına götürüyoruz.
Yedi Yıl Savaşları’nın borç yükünden başlayarak,
Damga Yasası (Stamp Act),
Townshend Yasaları,
Dayanılmaz Yasalar (Intolerable Acts)
ve Sons of Liberty(Özgürlük Evlatları)’nin direnişi eşliğinde kolonilerin nasıl giderek İngiliz tacına başkaldırdığını keşfedeceksiniz.
Boston limanında denize dökülen çay sandıkları, yalnızca bir protesto değil; bağımsızlık ateşini yakan bir kıvılcımdı.
Bu bölümde sizi Roma’nın kalbinden dünyaya yayılan bir sinema yolculuğuna çıkarıyoruz. Mussolini’nin propaganda hayaliyle kurulan Cinecittà Stüdyoları, nasıl oldu da Fellini'nin fantezilerine, Sophia Loren'in zarafetine ve Sergio Leone'nin kovboylarına ev sahipliği yaptı?
İtalyan Yeni Gerçekçilik'le sokaklara inen kameralar, sonra neden tekrar stüdyo ışıklarına döndü? Paparazziler neden Roma'dan çıktı? Peki ya "La Dolce Vita" gerçekten tatlı bir hayat mıydı, yoksa bir düş mü?
Set arkasından vizyona uzanan bu sinema rönesansında, hem dönemin ruhunu hem de perde önünü konuşuyoruz.
🎬 Kamera çalışıyor, Cinecittà'nın kapıları aralanıyor!
2002 yılında Amerikan ordusu, tarihin en büyük ve en pahalı askeri tatbikatını başlattı: Millennium Challenge 2002. Amaç, geleceğin savaşlarını bugünden test etmekti. Fakat beklenmeyen bir şey oldu… Emekli bir general, kuralları altüst etti ve ABD donanmasını "batırdı".
Bu bölümde, bir tatbikatı tiyatroya çeviren kararları, kurallara itiraz eden bir askeri ve savaşın doğasına dair sarsıcı soruları konuşuyoruz.
Teknolojinin her şeyi çözebileceğine inanan bir sistemin… teknolojiye güvenmeyen bir generalle çarpışmasının hikâyesi.
Gülmek suç olur mu?
Türkiye’de mizahın başına gelenleri, karikatürlerin sansürle engellendiği, fıkraların mahkemeye verildiği tuhaf zamanları konuşuyoruz.
Bir memurun “fıkra yazmayın” genelgesinden başlayıp Gırgır dergisine kadar uzanan yasaklı kahkahalar tarihine hoş geldiniz.#sansür #mizah #eğlence #belgesel
Birahane Darbesi: Münih’te Başlayıp Berlin’e Uzanamayan Devrim1923 sonbaharında Münih’te bir birahanede başlayan cesur ama başarısız bir darbe girişimi, Almanya’nın ve hatta dünyanın kaderini nasıl etkiledi?
Hitler’in Münih’te başlattığı başarısız darbe girişimi yalnızca bir fiyasko muydu, yoksa daha büyük bir felaketin habercisi mi? Bu bölümde, Birinci Dünya Savaşı sonrası Almanya’nın devrimci çalkantılarına ve Hitler’in yükselişine giden yolu anlatıyoruz.
#Birahane Darbesi #Adolf Hitler #Weimar Cumhuriyeti #Kasım Devrimi #1923 Münih #Almanya tarihi #Nazi Partisi #Rosa Luxemburg #Spartakist Ayaklanması #Alman devrimleri #tarih podcasti #siyasal biyografi
Merhaba, değerli dinleyiciler! Bu bölümde, I. Dünya Savaşı'nın ardından Avrupa'da yaşanan büyük değişimlere odaklanıyoruz. Özellikle de Almanya'nın zorlu sürecine ve bu dönemin doruk noktasını temsil eden Kasım Devrimi'ne birlikte göz atacağız.
Savaşın yorgunluğu ve anlaşmaların ağırlığı altında ezilen Almanya, savaş sonrası dönemde büyük bir yıkımın içine sürüklendi. Ekonomik çöküntü, toplumsal huzursuzluk ve politik belirsizlik, Alman halkını derin bir krizin içine sürükledi. Bu bölümde, Almanya'nın genel durumunu inceleyerek, savaş sonrası dönemde ülkede meydana gelen değişimleri anlamaya çalışacağız.
Ayrıca, Almanya'da ortaya çıkan toplumsal ve politik dinamikleri anlamak için Kasım Devrimi'ne de odaklanacağız. Bu devrim, Almanya'da iktidarın el değiştirdiği bir dönemi simgeliyor ve önemli sosyal değişimlere yol açtı. Devrimin nasıl ortaya çıktığını, nasıl bir etki yarattığını ve sonuçlarını ele alarak, bu önemli tarihi olayın izini sürüyoruz.
Tarihin derinliklerine yolculuk yapmaya hazır mısınız? O zaman kulak verin ve Almanya'nın I. Dünya Savaşı sonrasındaki çalkantılı dönemine, Kasım Devrimi'nin izinde birlikte bakalım! İyi dinlemeler!
Cumhuriyetimizin 100. Yılı kutlu olsun. Bize bu mirası bırakan büyük önder Mustafa Kemal Atatürk'ü özlem ve minnetle anıyoruz.
Elbette Cumhuriyete dair hepimizin bildiği ortak şeyler var. Bir de bazı anekdotlar var ki, çoğu kişi tarafından bilinmiyor. Bu bölümde işte bunlardan bir tanesini sizlerle paylaşmak istedim. #Cumhuriyet
Bu bölümde, İtalya'nın modern tarihinde önemli bir dönüm noktası olan Mussolini'nin Roma Yürüyüşü'nü ele alacağız. 1922 yılında gerçekleşen bu olay İtalyan politikasını ve toplumunu derinden etkileyerek, Mussolini'nin faşist rejiminin temellerini atmıştır.Dünya Savaşı sonrasında İtalya'daki Ekonomik ve Politik durum nasıldı? Benito Mussolini'yi Faşist Partiyi kurmaya götüren süreç nasıl işledi? Kara Gömlekliler kimlerden oluşuyordu? Vatikan ve Krallığın Ulusal Faşist Parti'ye bakışı nasıldı? İtalya'nın adım adım diktatörlüğe geçiş süreci...
Amerika Birleşik Devletleri'nde 1940'lı yılların sonunda başlayıp 1950'li yılların sonuna değin süren bir dizi 'Cadı Avı' operasyonunu inceliyoruz. İsmini Wisconsin Senatörü Joseph McCarthy'den alan dönem, etkisini uzun yıllar sürdürdü. Hollywood yıldızlarından yazarlara, eğitimcilerden siyasilere kadar uzanan 'fişleme' dalgası, sonunda ABD ordusuna gelince işin rengi değişiyor. Yaşanan bu süreç soğuk savaşın tarafları olan ABD ve Sovyet Rusya arasındaki gerilim hakkında bizlere bilgi veriyor.
Propagandanın Tarihçesi serisinin ikinci ve son bölümünde, propaganda türleri ve teknikleri üzerinde duruyoruz. İnsanlığın her döneminde ve yaşamın her alanında kendini gösteren 'etkileme' dürtüsü-ihtiyacı, türlü yöntemler üzerinden propaganda kavramı içinde kendine yer buluyor.Toplumsal Propaganda, Siyasal Propaganda, Askeri Propaganda, Ekonomik Propaganda, Yatay/Dikey Propaganda.
Propagandanın tarihçesi: İnsanlığın tarihi kadar eski olan propagandanın tanımı ve kullanım alanları. Propaganda teriminin kökeni ve ilk kullanıldığı dönem. Matbaanın icadı ve gelişiminin propaganda faaliyetlerine etkisi. Kitle iletişim araçları ve propaganda. Sovyet Rusya ve Nazi Almanyası'nın propagandayla ilişkisi.
Bir dönem Bürokrasi ve Basının merkezi olan Babıali'yi inceliyoruz. Babıali hangi bölgede bulunuyor? 19. yy'ın sonlarına doğru Osmanlı Devleti'nin yönetim merkezi olan Babıali'de basın nasıl gelişti. 'Babıali Gazeteciliği' ne anlama geliyor? Tanzimat'tan sonra çıkan gazete ve dergiler. Edebiyatçılar, Gazeteciler, Matbaalar. Kalem kavgaları. Babıali'nin en meşhur kıraathaneleri. Babıali'nin Türk basınının gelişmesindeki etkileri. Ant Dağları Uçak Kazası. Tarihin en acıklı kazalarından biri.
İlk seferine 1883'te çıkan Orient Express'in diğer trenlerden farkı neydi? Orient Express hangi güzergahta ilerledi? Şark Ekspresini diğer trenlerden farklı kılan yalnızca fiziksel özellikleri miydi? 19. yy'da ulaşım araçları nelerdi? 1. ve 2. Dünya Savaşları esnasında Orient Express seferleri ne durumdaydı? 2419 numaralı vagonun özelliği ne? Trenin İstanbul için önemi neydi? 1925 Şapka Devrimi ve Orient Exspress. Doğu ekspresiyle yolculuk yapan ünlüler kimlerdi?
Bir dönem Türkiye siyasetine damga vuran Güneş Motel olayı nedir? Türk Siyasetinde norm haline gelen milletvekili transferlerinin en meşhuru hangi yıl gerçekleşti? 1970'lerde Türkiye'nin sosyal ve siyasi atmosferi nasıldı? Kıbrıs Harekatı Bülent Ecevit'in siyasi yaşamını nasıl etkiledi? II. Milliyetçi Cephe Hükümeti hangi şartlar altında kuruldu? Güneş Motel görüşmeleri kimlerle yapıldı? #Tarihtebugün
'Yellow Journalism' nedir? Sansasyonel haberciliğin altında yatan motivasyon ne? Basın dünyasında devrim niteliğindeki bazı yenilikler nelerdi? Bu yenilikler ne zaman ve kim tarafından yapıldı? Tiraj kaygısı ne gibi sonuçlar doğuruyor? 'Sarı Basın' terimini ilk kim kullandı? Ümit Kıvanç, magazini nasıl tanımlıyor? İlk modern çizgi roman karakteri kimdi? William Hearst ve Joseph Pulitzer rekabeti.
Cumhuriyetin kurulduğu yıllarda yeterli sermaye birikimi ve güçlü burjuvazinin yetersizliği nedeniyle siyasi-bürokratik kesimlerin ülke yönetiminde belirleyici etkisi söz konusu olmuştur. Bu çerçevede devlet eliyle 'burjuvazi' yaratma girişimi nasıl sonuç verdi? 1950'lerde Anadolu'dan kentlere doğru başlayan göç, merkezi sermayeyi nasıl etkiledi? Anadolu sermayesi ideolojik olarak kendini nasıl konumlandırdı? Yeşil Sermayenin siyasetteki temsilcisi kim? Devlet Planlama Teşkilatı hangi fonksiyonları gerçekleştiriyor? MÜSİAD ve TÜSİAD. Turgut Özal'ın sermayeye bakışı. 24 Ocak Kararları. 28 Şubat'ın İslami sermayeye etkisi.
Bu bölümde mafyanın suskunluk yasası olarak bilinen bir kuralından diğer ifadeyle ‘omerta’dan bahsediyorum. Omerta kavramının ortaya çıkışı ne zaman ve nasıl oldu? Sicilya mafyasının bir 'racon' olarak ortaya koyduğu bu durum resmi otoriteyi nasıl etkiliyor? Mario Puzo, Baba, Aptallar Erken Ölür. #tarihtebugün