Diyetisyen Ahmet Fazıl Bakır tarafından hazırlanan bu bölümde, modern beslenmenin en büyük ikilemlerinden biri olan "ultra-işlenmiş gıdaları" (YİG) ve sağlığımız üzerindeki etkilerini ele aldık.
Bu "endüstriyel formülasyonların" metabolik sağlığımız üzerindeki etkilerinden, sağlık risklerinin 'işlenmenin kendisinden' mi yoksa 'düşük diyet kalitesinden' mi kaynaklandığına dair büyük bilimsel tartışmaya ve bağırsak-beyin ekseni üzerindeki endişe verici yeni kanıtlara kadar detaylıca konuştuğumuz yeni bölümümüzde karşınızdayız.
Diyetisyen Ahmet Fazıl Bakır ve Diyetisyen Arha Ilıkoba moderatörlüğünde her hafta beslenme alanında uzman isimlerle ilgi çekici konuların konuşulduğu Besin Sokağı podcast serisinin 3. sezonunun 37. bölümü sizlerle!
Keyifli dinlemeler!
İletişim: besinsokagipodcast@gmail.com
Sosyal medya: https://www.instagram.com/besinsokagi/Podcast bölümünde bahsettiğimiz makaleler:
Delpino, F. M., Figueiredo, L. M., Bielemann, R. M., da Silva, B. G. C., dos Santos, F. S., Mintem, G. C., Flores, T. R., Arcêncio, R. A., & Nunes, B. P. (2022). Ultra-processed food and risk of type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis of longitudinal studies. International Journal of Epidemiology, 51(4), 1120–1141. https://doi.org/10.1093/ije/dyab247
Fang, Z., Rossato, S. L., Hang, D., Khandpur, N., Wang, K., Lo, C.-H., Willett, W. C., Giovannucci, E. L., & Song, M. (2024). Association of ultra-processed food consumption with all cause and cause specific mortality: population based cohort study. BMJ, 385, e078476. https://doi.org/10.1136/bmj-2023-078476
Fridén, M., Mai, M., Olsen, A., Dahm, C. C., & Ibsen, D. B. (2025). Why causal effects of ultra-processed foods cannot be identified: a systematic review of subtypes of ultra-processed foods and risk of type 2 diabetes. medRxiv. https://doi.org/10.1101/2025.10.14.25337888
Gonçalves, N. G., Ferreira, N. V., Khandpur, N., Steele, E. M., Levy, R. B., Lotufo, P. A., Bensenor, I. M., Caramelli, P., de Matos, S. M. A., Marchioni, D. M., & Suemoto, C. K. (2022). Association Between Consumption of Ultraprocessed Foods and Cognitive Decline. JAMA Neurology. https://doi.org/10.1001/jamaneurol.2022.4397
Lane, M. M., Gamage, E., Du, S., Ashtree, D. N., McGuinness, A. J., Gauci, S., Baker, P., Lawrence, M., Rebholz, C. M., Srour, B., Touvier, M., Jacka, F. N., O'Neil, A., Segasby, T., & Marx, W. (2024). Ultra-processed food exposure and adverse health outcomes: Umbrella review of epidemiological meta-analyses. BMJ, 384, e077310. https://doi.org/10.1136/bmj-2023-077310
Lane, M. M., Gamage, E., Travica, N., Dissanayaka, T., Ashtree, D. N., Gauci, S., Lotfaliany, M., O'Neil, A., Jacka, F. N., & Marx, W. (2022). Ultra-Processed Food Consumption and Mental Health: A Systematic Review and Meta-Analysis of Observational Studies. Nutrients, 14(13), 2568. https://doi.org/10.3390/nu14132568
Shu, L., Huang, Y., Si, C., Zhu, Q., Zheng, P., & Zhang, X. (2023). Association between ultra-processed food intake and risk of colorectal cancer: a systematic review and meta-analysis. Frontiers in Nutrition, 10, 1170992. https://doi.org/10.3389/fnut.2023.1170992
Vallianou, N. G., Evangelopoulos, A., Tzivaki, I., Daskalopoulou, S., Adamou, A., Michalaki Zafeiri, G. C., Karampela, I., Dalamaga, M., & Kounatidis, D. (2025). Ultra-Processed Foods and Type 2 Diabetes Mellitus: What Is the Evidence So Far? Biomolecules, 15(2), 307. https://doi.org/10.3390/biom15020307
Whelan, K., Bancil, A. S., Lindsay, J. O., & Chassaing, B. (2024). Ultra-processed foods and food additives in gut health and disease. Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology, 21, 406–427. https://doi.org/10.1038/s41575-024-00893-5