In deze aflevering praten we met Rogier Bisschop, één van de creative directors bij Total Design. Toen we Rogier vroegen of hij met ons wilde praten over ethiek twijfelde hij. 'Wij doen toch niet zo veel met ethiek?' Dat vonden wij meteen interessant. Want Rogier werkt in de Commerciële Wereld! (huuh) TD heeft geen regels voor ethiek, maar toch is het werk wel goed. Huh, hoe dan? Voorkomt een gemengd klantenbestand een smalle tunnelvisie? (Spoiler: ja) En hoe persoonlijk mag je het als creatief bij TD maken? En zegt dat iets over je professionaliteit? En wat is 'designprecisie en directheid, transparantie en helderheid, logica en vanzelfsprekendheid'? (Spoiler: dat weten we nog steeds niet) Verder is Astrid in de war door Extinction Rebellion en zegt Vasilis allemaal erge dingen over puppies. Luisteren!

We spraken met Alex Corrá. Alex is verliefd op de verzorgingsstaat. Alex werkt op de afdeling Strategie, Recht en Communicatie van de Sociale Verzekeringsbank. Hij is expert op het gebied van Privacy & Data Ethics en algemene ethiek. En hij weet veel van het bevorderen van meer maatwerk georiënteerd werken vanuit het gedachtegoed van de bedoeling. Ambtenaren zoeken naar de balans tussen het leveren van goed maatwerk voor de burger (werken vanuit de bedoeling) en het voorkomen van willekeur (de rechtsstaat). Hoe denkt Alex daar met zijn collega’s over na? Waarom is de publieke sector zoveel gecompliceerder is dan de private sector? Hoe bedenk je systemen om de wereld beter te maken, terwijl je de dagelijkse realiteit niet uit het oog verliest? En hoe komen we van Painting by numbers naar een Bob Ross-achtige aanpak? (En waarom is dat belangrijk?) Welke rol speelt ethiek in het leven van juristen en waarom is het juist voor juristen zo moeilijk om vanuit ethiek te denken? En wat heef Abba er mee te maken? Het was een woest en snel gesprek!

Maike Klip werkt bij DUO als digitaal strateeg en onderzoeker. Ze werkte mee aan de CoronaMelder app en deed onderzoek naar de rol van begrip bij de overheid. Ze deed een master design research aan de Willem De Kooning Academie en studeerde af met een 10. Ze heeft dus wel wat te vertellen!

Charlie Mulholland is hoofddocent van de learning community Ethiek aan de Hogeschool van Amsterdam. Hij stelt ons gerust: je hoeft niet 20 jaar Kant te bestuderen om zinnige dingen over ethiek te kunnen zeggen. Aan fingerwagging hebben we niets, we moeten op weg naar praktische ethiek. Natuurlijk praten we met Charlie over zijn plannen met de learning community. We constateren dat ontwerpers zelf moeten bepalen wat hun moreel kader is, en dat — binnen opleidingen — de discussie daarover belangrijker is dan een kant en klaar antwoord. Is er voldoende ruimte voor dat gesprek? Komt de ontwerper zichzelf voldoende tegen? Belangrijk, want denken maakt je een betere ontwerper. Gelukkig zien we dat er een verandering is in de houding ten opzichte van technologie. Digitale tech is lang als een soort wondermiddel gezien om macht en rijkdom te verwerven. Studenten van nu zijn liever bezig met relevante problemen. Ze zien ontwerpen als een creative opportunity om te wereld mooier te maken en zetten tech positief in. Charlie zat tijdens de opname — tijdens de lockdown! — in een café. Vandaar dat er soms wat lawaai op de achtergrond te horen is. Soms is het gezellig, soms kan het wat storend zijn.

Robert Jan Verkade en Marrije Schaake leiden al meer dan 20 jaar ontwerpbureau eend. Een bureau wat zich bezig houdt met het menselijk maken van het internet. We vragen ons af waarom het verhaal van Victor Papanek, wat hij toch al in de vroege jaren zeventig opschreef, nog steeds geen gemeengoed is. Ligt dat misschien aan het ontwerponderwijs? Of is er iets anders aan de hand? Astrid wil graag weten of Marrije en Robert Jan, net zoals alle andere internet-entrepeneurs heel erg rijk zijn. En ze vraagt zich af of ze misschien weten of ontwerpers kunnen en moeten opvoeden.

Dit is aflevering 2 van de podcast van Astrid Poot en Vasilis van Gemert over ethiek in design. Astrid maakt zich weer eens druk over de rol van de ontwerper. Mag een ontwerper mensen eigenlijk wel sturen en besturen? Vasilis verslikt zich enorm in de koekjes van de Persgroep; hoe kunnen ze, hoe durven ze!! Komt het ooit nog goed? Tuurlijk wel, vindt Astrid. De jonge generatie ontwerpers die we nu opleiden gaat het allemaal oplossen. Gelukkig maar. Zoals altijd zijn we benieuwd naar wat je van deze aflevering vind. Heb je inhoudelijke opmerkingen? Technische tips? Of wellicht een mening? We horen het graag. Je kan ons bereiken op Twitter (@astridpoot of @vasilis) of via de mail op ethiek at vasilis.nl en hallo at astridpoot.nl

Op een regenachtige, zonnige zomerdag tijdens de eerste lockdown van de coronacrisis van 2020 spraken Astrid en Vasilis elkaar. Astrid wilde graag een praktisch boek schrijven over ethiek voor designers, en ze vroeg zich af of Vasilis misschien mee wilde schrijven. Nou, daar had Vasilis niet zo veel zin in. Hij vindt ethiek een veel te ingewikkeld onderwerp, en hij vindt zichzelf geen expert op dit gebied. Maar, het is natuurlijk wel een super interessant onderwerp wat best eens verder onderzocht mag worden vanuit het oogpunt van designers. En zo ontstond het idee voor deze podcast. In deze serie podcasts gaan we antwoord zoeken op de vragen die wij hebben over ethiek. Want hoe meer we ons er in verdiepen, lijkt het, hoe meer vragen we hebben. We gaan deze podcast dus niet met z’n tweeën maken. We gaan in gesprekken met échte experts. Of met mensen die een interessant ethisch perspectief gebruiken in hun ontwerp-proces. We proberen het praktisch te houden. Vooral Astrid is daar goed in. We zijn natuurlijk heel benieuwd naar jullie vragen. Die willen we ook graag gebruiken in ons onderzoek. Dus, als jullie ethische vragen hebben, of als jullie tips hebben over onze podcast, laat het ons weten!