AICoach - එපිසෝඩ් 1:
හැඳින්වීම:ඔබට AI (කෘත්‍රිම බුද්ධිය) ලෝකය තේරුම් ගෙන, එයින් උපරිම ප්‍රයෝජන ගැනීමට අවශ්‍යද? AICoach පොඩ්කාස්ට් එකේ පළමු එපිසෝඩය සමඟින් අපි ඔබව මේ ගමනට කැඳවාගෙන යනවා! ඔබේ වෘත්තියට, ව්‍යාපාරයට හෝ දෛනික ජීවිතයට AI උපකාරී කරගන්නේ කෙසේදැයි ඉගෙන ගැනීමට මෙය කදිම අවස්ථාවක්. අපේ අරමුණ වන්නේ, තාක්ෂණය අපගේ දියුණුවට, අපගේ ඉලක්ක සපුරා ගැනීමට, මුදල් ඉපයීමට, වෙළඳ නාමයක් ගොඩනැගීමට හෝ වර්තමාන රැකියාව පහසු කර ගැනීමට පාවිච්චි කරන්නේ කෙසේද යන්න පෙන්වා දීමයි. අද අපි කතා කරන්නේ AI වල අතීතය ගැනයි. මක්නිසාද යත්, අනාගතය තේරුම් ගැනීමට අතීතය දැන සිටීම අත්‍යවශ්‍ය වන බැවිනි.
මේ එපිසෝඩයෙන් සාකච්ඡා වන කරුණු:
- පරිගණකකරණයේ ඇරඹුම සහ ඇලන් ටියුරින්ගේ දායකත්වය (The Dawn of Computing and Alan Turing's Contribution): 1900 ගණන්වල මුල් භාගයේ පරිගණකකරණයේ ආරම්භය, ඇලන් ටියුරින් (Alan Turing) ගේ "ටියුරින් ටෙස්ට්" (Turing Test) සංකල්පය සහ කෝඩ් බ්‍රේකින් මැෂිම නිර්මාණය කිරීම පිළිබඳව. අදටත් පරිගණක විද්‍යාවේ උසස්ම සම්මානය වන "ටියුරින් ප්‍රයිස්" (Turing Prize) පවතින්නේ ඔහු සිහිපත් කරමිනි.
- වැකියුම් ටියුබ් සිට ට්‍රාන්සිස්ටරය දක්වා විප්ලවය (From Vacuum Tubes to Transistors): මුල් කාලීන පරිගණකවල භාවිතා වූ අකාර්යක්ෂම, විශාල සහ නඩත්තු කිරීමට අපහසු වැකියුම් ටියුබ් (Vacuum Tubes) වෙනුවට, විලියම් ෂොක්ලි (William Shockley) විසින් 1947 දී ට්‍රාන්සිස්ටරය (Transistor) සොයා ගැනීම පරිගණක ක්ෂේත්‍රයේ දැවැන්ත විප්ලවයක් ඇති කළ අයුරු. මෙය පරිගණක කුඩා කිරීමට මෙන්ම නව හැකියාවන් රාශියක් විවෘත කිරීමට හේතු විය.
- සිලිකන් වැලියේ උපත සහ ෆෙයාර්චයිල්ඩ් සෙමිකන්ඩක්ටර් (The Birth of Silicon Valley and Fairchild Semiconductor): ඇමරිකානු රජයට, විශේෂයෙන්ම අභ්‍යවකාශ තරඟය (Space Race) සඳහා, පරිගණක බලය අවශ්‍ය වීමත් සමඟ, ලොස් ඇන්ජලීස් හි සිලිකන් වැලියේ "සෙමිකන්ඩක්ටර් විප්ලවය" ආරම්භ විය. ෂොක්ලි සෙමිකන්ඩක්ටර් (Shockley Semiconductor) සමාගමෙන් බිහි වූ, "ෆෙයාර්චයිල්ඩ් සෙමිකන්ඩක්ටර්" (Fairchild Semiconductor) වැනි සමාගම්, පසුව Intel, AMD, LS Logic, Nvidia වැනි දැවැන්ත සමාගම්වලට මුල්ගල තැබූ අයුරු.
- ඒකාබද්ධ පරිපථ (Integrated Circuits) සහ නියුරල් නෙට්වර්ක් (Neural Networks) වල මූලාරම්භය: රොබට් නොයිස් (Robert Noyce) විසින් ඒකාබද්ධ පරිපථ සොයාගැනීම සහ මර්වින් මින්ස්කි (Marvin Minsky) විසින් පළමු නියුරල් නෙට්වර්ක් (Neural Network) සංකල්පය හඳුන්වා දීම, AI හි මූලික පදනම දැමූ අයුරු.
- පළමු චැට්බොට් (Chatbot) වන ELIZA (The First Chatbot ELIZA): 1966 දී නිර්මාණය වූ මිනිසාට සංවාද කළ හැකි ELIZA චැට්බොට් එක, පරිශීලක අත්දැකීම් (User Experience) සඳහා AI හි වැදගත්කම කියා පෑවේය.
- පුද්ගලික පරිගණක (Personal Computers) සහ මයික්‍රොප්‍රොසෙසර (Microprocessors) යුගය: 1970 ගණන්වල Intel 4004 වැනි මයික්‍රොප්‍රොසෙසර පැමිණීමත් සමඟ පරිගණක සියලු දෙනාටම ලං වූ අයුරු. මෙම කාලයේදී මයික්‍රොසොෆ්ට් (Microsoft) සහ Apple වැනි දැවැන්ත තාක්ෂණික සමාගම් බිහි විය.
- AI වල ගෝඩ්ෆාදර් (Godfather of AI) - ජෙෆ්රි හින්ටන් (Geoffrey Hinton): 1986 දී "බැක්ප්‍රොපගේෂන්" (Backpropagation) ඇල්ගොරිතමය සහ 2000 දශකයේ Convolutional Neural Networks (CNN) හඳුන්වා දීමෙන් AI ක්ෂේත්‍රයට ජෙෆ්රි හින්ටන් දැවැන්ත දායකත්වයක් ලබා දුන්නේය. ඔහුගේ මෙම සොයාගැනීම් අද අප භාවිතා කරන Large Language Models (LLMs) ඇතුළු බොහෝ AI යෙදුම් සඳහා පදනම සකස් කළේය.
- බිග් ඩේටා (Big Data) සහ තොරතුරු යුගය: 1990 දශකයේ ආරම්භ වූ තොරතුරු යුගය සහ බිග් ඩේටා සමඟ Google, Amazon, Facebook වැනි දැවැන්ත සමාගම් බිහි විය. මෙම සමාගම් මිනිසුන්ගේ මූලික අවශ්‍යතා තේරුම් ගනිමින්, දත්ත භාවිතයෙන් තාක්ෂණය දියුණු කළේය.
- ඇලෙක්ස්නෙට් (AlexNet) සහ ට්‍රාන්ස්ෆෝමර් (Transformer) මොඩලය: 2012 දී AlexNet සහ 2017 දී අද පවතින Large Language Models (LLMs) වලට මුල් වූ "ට්‍රාන්ස්ෆෝමර්" (Transformer) මොඩලය AI ඉතිහාසයේ වැදගත්ම හැරවුම් ලක්ෂ්‍ය බවට පත්වූ අයුරු.
- ඕපන් ඒඅයි (OpenAI) සහ ජෙනරේටිව් ඒඅයි (Generative AI) යුගය: Google වැනි සමාගම්වල ආධිපත්‍යයට අභියෝග කරමින් Elon Musk ඇතුළු පිරිසක් OpenAI ආරම්භ කළේය. 2022 නොවැම්බරයේදී ChatGPT පැමිණීමත් සමඟ "ජෙනරේටිව් ඒඅයි" (Generative AI) ලෝකයම කැලඹූ අතර, එය දින කිහිපයක් තුළ මිලියන 100කට අධික පරිශීලකයින් ආකර්ෂණය කර ගත්තේය.
- "චිප් වෝ" (Chip War) සහ NVIDIA හි නැගීම: සිලිකන් චිප් වල භූ-දේශපාලනික වැදගත්කම සහ AI යුගයේ NVIDIA (GPU නිෂ්පාදනයෙන්) කෝටි ප්‍රකෝටි ගණන් වටිනා සමාගමක් බවට පත්වීම. Chris Miller ගේ "Chip War" පොත මෙහිදී වැදගත් වේ.
