- Yarbay Süleyman Askerî Nasıriye'de "Fırat Grubu" adında iki tümenlik bir kuvvet topluyor.
- Amacı Basra'ı düşürmek ve İngilizleri Irak'tan defetmek olan bu grubun yolu Şuayyibe'de kesiliyor.
- Şuayyibe'de Irak Cephesi'nin kaderini tayin edecek kanlı bir çarpışma oluyor.
- Sonuç Osmanlı kuvvetleri bakımından büyük bir başarısızlık olurken, Yarbay Süleyman Askerî üzüntüden intihar ediyor.
Irak Cephesi Sponsoru: Kerim Rota
Bölüm Sponsorları: Sarper Alem, Alp Alem ve Deniz Alem
Kaynaklar
- T. C. Genelkurmay ATASE Başkanlığı Yayınları Seri No:3, Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi II. Cilt, Irak-İran Cephesi 1914-1918 1. Kısım, Ankara Genelkurmay Basımevi 1979
- Süleyman Tekir, Süleyman Askerî Bey - Teşkilat-ı Mahsusa’nın İlk Başkanı, Kronik Kitap, 2022
- Serdar Sakin, Birinci Dünya Savaşı’nda Irak Cephesinde Osmanlı Devleti ile İngiltere Arasındaki Çarpışmalar (1915), Gazi Akademik Bakış, 4(7), 133-152, 2010
- Osmanlı Belgelerinde Birinci Dünya Harbi I: T.C. Başbakanlık Devlet Arşi̇vleri̇ Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 130
- Said Olgun ve Resul Babaoğlu, Dönemi̇n Kaynaklarına göre Kutü’l-Amare Zaferi̇ (toplu bir değerlendi̇rme), Tarih Araştırmaları Dergisi, 39(67), 477-502, 2020
- Berk Erol, Birinci Dünya Savaşı’nda: Irak Cephesi̇’’ndeki̇ Askeri̇ ve Si̇yasi̇ Gelişmeler, Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi - Tarih Bölümü Anabilim Dalı, 2022
- Gökhan Buluş, İngi̇li̇z Basınında Kut’ül Amare Kuşatması (1915-1916), T.C. İstanbul Üni̇versi̇tesi̇ Atatürk İlkeleri̇ ve İnkilap Tari̇hi̇ Ensti̇tüsü Atatürk İlkeleri̇ ve İnkilap Tari̇hi̇ Anabilim Dalı, 2021
- A. J. Barker, The First Iraq War--1914-1918: Britain's Mesopotamian Campaign, Enigma Books, 2009
- Paul Knight, The British Army in Mesopotamia, 1914-1918, McFarland & Company, Inc., Publishers, 2013
- Levent Ünal, Kûtü’l Amâre Zaferi Öncesi ve Sonrasında Irak-İran Cephesi Gelişmeleri, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, Volume: 45, 36-63, 2020
- Muharrem Özdemir, Süleyman Askerî Bey'in Irak ve Havalisi Umum Kumandanlığı Dönemi Faaliyetleri, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Ağrı İbrahi̇m Çeçen Üniversitesi Sosyal Bi̇li̇mler Ensti̇tüsü Tari̇h Anabi̇lim Dalı, 2018
- Burak Candaş, Devlet-i Âliyye’ye Adanmış Bir Ömür; Süleyman Askerî Bey, Babıâli Dergisi, 2021
- Musa Çadırcı, Anadolu’da Redif Askeri Teşkilatının Kuruluşu, Tarih Araştırmaları Dergisi, 8(14), 63-75, 1963
- Ahmet Tetik, Sema Kiper, Ayşe Seven, Askerî Tarih Belgeleri Dergisi, Genelkurmay Basım Evi, Yıl: 53, Sayı: 118, 2004
- Nurettin Şimşek, Teşkilât-ı Mahsûsa’nın Reisi Süleyman Askerî Bey Hayatı, Siyasî ve Askerî Faaliyetleri, Altınordu Yayınları, 2018
- Betül Ulutin, Birinci Dünya Savaşı’nda Kutülamare Muharebeleri, Yüksek Lisans Tezi, T. C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı, 2016666
Irak Cephesi'ne kaldığımız yerden (20 Ocak 1915'ten itibaren) devam ettiğimiz bu bölümde:
- Dicle Grubu Kurna'daki İngilizlere baskınlar vererek düşmana sıkıntılar çıkarıyor
- Kerhe Grubu İran sınırını aşarak petrol yatağı Ahvaz'ı almak için ilerliyor.
- Kerhe Grubu Gadir Gölü dolaylarında İngilizlerin taarruzuna maarruz kalıyor, fakat karşı taarruza geçen Türkler İngilizleri mağlup ediyor.
Irak Cephesi Sponsoru: Kerim Rota
Bölüm Sponsorları: Deniz Poyraz Acar, Ezgi Tanık Acar ve Bora Acar
Kaynaklar
- T. C. Genelkurmay ATASE Başkanlığı Yayınları Seri No:3, Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi II. Cilt, Irak-İran Cephesi 1914-1918 1. Kısım, Ankara Genelkurmay Basımevi 1979
- Serdar Sakin, Birinci Dünya Savaşı’nda Irak Cephesinde Osmanlı Devleti ile İngiltere Arasındaki Çarpışmalar (1915), Gazi Akademik Bakış, 4(7), 133-152, 2010
- Osmanlı Belgelerinde Birinci Dünya Harbi I: T.C. Başbakanlık Devlet Arşi̇vleri̇ Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 130
- Said Olgun ve Resul Babaoğlu, Dönemi̇n Kaynaklarına göre Kutü’l-Amare Zaferi̇ (toplu bir değerlendi̇rme), Tarih Araştırmaları Dergisi, 39(67), 477-502, 2020
- Berk Erol, Birinci Dünya Savaşı’nda: Irak Cephesi̇’’ndeki̇ Askeri̇ ve Si̇yasi̇ Gelişmeler, Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi - Tarih Bölümü Anabilim Dalı, 2022
- Gökhan Buluş, İngi̇li̇z Basınında Kut’ül Amare Kuşatması (1915-1916), T.C. İstanbul Üni̇versi̇tesi̇ Atatürk İlkeleri̇ ve İnkilap Tari̇hi̇ Ensti̇tüsü Atatürk İlkeleri̇ ve İnkilap Tari̇hi̇ Anabilim Dalı, 2021
- A. J. Barker, The First Iraq War--1914-1918: Britain's Mesopotamian Campaign, Enigma Books, 2009
- Paul Knight, The British Army in Mesopotamia, 1014-1918, McFarland & Company, Inc., Publishers, 2013
- Levent Ünal, Kûtü’l Amâre Zaferi̇ Öncesi̇ ve Sonrasında Irak-İran Cephesi̇ Geli̇şmeleri, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, Volume: 45, 36-63, 2020
- Muharrem Özdemir, Süleyman Askerî Bey'in Irak ve Havalisi Umum Kumandanlığı Dönemi Faaliyetleri, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Ağrı İbrahi̇m Çeçen Üni̇versi̇tesi̇ Sosyal Bi̇li̇mler Ensti̇tüsü Tari̇h Anabi̇lim Dalı, 2018
- Burak Candaş, Devlet-i̇ Âli̇yye’ye Adanmış Bir Ömür; Süleyman Askerî Bey, Babıâli Dergisi, 2021
- Musa Çadırcı, Anadolu’da Redif Askeri Teşkilatının Kuruluşu, Tarih Araştırmaları Dergisi, 8(14), 63-75, 1963
- Ahmet Tetik, Sema Kiper, Ayşe Seven, Askerî Tarih Belgeleri Dergisi, Genelkurmay Basım Evi, Yıl: 53, Sayı: 118, 2004
- Nurettin Şimşek, Teşkilât-ı Mahsûsa’nın Reisi Süleyman Askerî Bey Hayatı, Siyasî ve Askerî Faaliyetleri, Altınordu Yayınları, 2018
- Betül Ulutin, Birinci Dünya Savaşı’nda Kutülamare Muharebeleri, Yüksek Lisans Tezi, T. C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bi̇li̇mler Ensti̇tüsü Tari̇h Anabi̇li̇m Dalı Türki̇ye Cumhuri̇yeti̇ Tari̇hi Bilim Dalı, 2016
Geçtiğimiz bölümün devamı niteliğinde olan bu bölümde Türk taarruzu tüm şiddetiyle devam ederken, Yunan geri çekilişi bir felakete dönüşüyor. Civan Avcı sordu, Ahmet Emre Çetin anlattı, birlikte yorumladılar. İyi dinlemeler.
Bölüm Sponsoru: Y. Emre Topan
Görkemli zaferin 103. yılında Büyük Taarruz'u farklı boyutlarıyla ele aldık. Taarruz öncesi sürece Türk ve Yunan tarafından baktık, taarruz planının askeri değerini ve üstün niteliklerini askeri olarak masaya yatırdık. Her zaman olduğu gibi Civan Avcı sordu, Ahmet Emre Çetin anlattı, birlikte yorumladılar.
Bölüm Sponsoru: Emre Topan
Başlangıcının 104. yılında Sakarya Meydan Muharebesi'ni, farklı boyutları, yorumlamaları ve az bilinen anekdotlarıyla ele aldık. Civan Avcı sordu, Ahmet Emre Çetin anlattı, birlikte yorumladılar.
Bölüm Sponsoru: Gülcihan Tanık
Sakarya Meydan Muharebesi'nin daha iyi anlaşılması için ondan bir buçuk ay önce cereyan etmiş olan Kütahya-Eskişehir Muharebeleri'nin işlenmesi gerektiğini düşündük. Her zaman olduğu gibi Civan Avcı sordu, Ahmet Emre Çetin anlattı ve birlikte yorumladılar.
Denizaltıların 1500 yıllık tarihi, ilk modern denizaltılar, 1. Dünya Savaşı'nda Çanakkale'de ve Marmara'da denizaltı çatışmaları, 2. Dünya Savaşı'nda U-boat'lar ve kurt sürüsü taktiği, Türkiye'nin denizaltı tecrübesi ve günümüzde güç olarak dünyadaki konumu, Dumlupınar faciası... Civan Avcı sordu, emekli savaş pilotu Ahmet Emre Çetin anlattı.
Blitzkrieg'in ilk fikir babaları, Hans von Seeckt, Heinz Guderian, Panzer tümenleri, Fransa'nın düşüşü, Rommel'in hayalet tümeni, Barbarossa Harekatı, Blitzkrieg'in güçlü ve zayıf yönleri... Civan Avcı sordu, emekli savaş pilotu Ahmet Emre Çetin anlattı.
İlk askeri havacılık faaliyetleri, Kızıl Baron Richthofen, Hans-Joachim Buddecke, Fokker'lar, ilk uçak gemileri, Osmanlı'da hava kuvvetleri, Mustafa Ertuğrul'un bataryası... Civan Avcı sordu, emekli savaş pilotu Ahmet Emre Çetin anlattı.
İki bölüm olarak tasarladığım Sibirya esir kampları dosyasının bu bölümünde, ekseriyetle Kafkasya Cephesi'nde savaşırken Ruslara esir düşen Türklerin, esir düştükten hemen sonra gördükleri muamelelerden, Sarıkamış ve Kars karantina merkezlerinden, Tiflis ve Nargin'deki toplama kamplarından, ve bu kamplara yapılan nakiller esnasında Türklerin yaşadığı zorluklardan bahsediyorum.
Bölüm Sponsorları: İlker Ertuğrul ve Toprak Ertuğrul
- Haig Somme'da iki aydır aralıksız taarruz etmesine rağmen hala cepheyi yaramamıştır. Fakat 15 Eylül'de, yeni bir faktör devreye girecektir.
- İngiltere'de 1.5 yıldır üstünde çalışılan gizli bir proje, sonunda meyvesini vermiş ve Irak Cephesi'nde su taşımada kullanılacak zırhlı su konteynırları hazır hale gelmiştir. En azından duyurulan budur.
- Fakat bu konteynırlar 1916 Ağustos sonu Irak'a değil, Fransa'ya gönderilecek ve dünyanın ilk tankları olacaklardır.
- Bu dev mekanik canavar, Almanlar'da bir şok etkisi yaratacaktır.
- Tanklar, ilk muharebelerinde sınıfta kalsalar da, büyük potansiyel vadettiklerini ispatlayacaklardır.
Bölüm sponsoru: Ahmet Emre Çetin
Kaynaklar
- Michael S. Neiberg, The Western Front 1914-1916, amber BOOKS, 2011
- Peter Hart, The Somme, UNKNO, 2006
- G. J. Meyer, A World Undone: The Story of the Great War, 1914 to 1918, Bantam, 2007
- Peter Hart, The Great War: A Combat History of the First World War, Oxford University Press, 2013
- https://www.bbc.com/news/uk-england-25109879
- https://military-history.fandom.com/wiki/Landships_Committee#Formation
- https://tankmuseum.org/article/tanks-at-flers
- https://www.bbc.com/news/uk-england-37302722
- 7 günlük ağır bir bombardımanın ve yeryüzünün gördüğü en büyük mayınlarının patlatılmasından sonra, 1 Temmuz 1916 sabahı piyade taarruzu başlıyor.
- İngilizler, creeping barrage gereği No Man's Land'i yürüyerek katetmeye çalışıyorlar fakat topçuların barajı çok erken ileri kaydırmasıyla olanlar oluyor.
- Susturuldu sanılan Alman bataryaları ölüm saçarken, ortaya İngiliz savaş tarihinin en ağır bikançosu çıkıyor: 1 günde 20 bini ölü olmak üzere 60 bin kayıp!
Bölüm sponsorları: Bora Acar, Deniz Poyraz Acar ve Ezgi Tanık Acar
Kaynaklar
- Michael S. Neiberg, The Western Front 1914-1916, amber BOOKS, 2011
- Peter Hart, The Somme, UNKNO, 2006
- G. J. Meyer, A World Undone: The Story of the Great War, 1914 to 1918, Bantam, 2007
- Peter Hart, The Great War: A Combat History of the First World War, Oxford University Press, 2013
- https://www.johndclare.net/wwi2_FirstDay_map.htm
- https://www.iwm.org.uk/history/5-things-you-need-to-know-about-the-battle-of-the-somme
- https://www.iwm.org.uk/history/britains-memory-of-the-battle-of-the-somme
- https://www.iwm.org.uk/history/what-happened-on-the-first-day-of-the-battle-of-the-somme
- https://www.iwm.org.uk/history/key-facts-about-the-battle-of-the-somme
Toplam uzunluğu 35 dk 12 sn olan bu bölümün tamamı sadece Patreon ve Buy me a Coffee'de.
Bu bölümde 1. Dünya Savaşı'nın muamma konularından biri olan esirler mevzusuna giriş yapıyorum. Savaşa 2.850.000 askerle katılmış olan Osmanlı Ordusu düşmanlarına 220 bin civarında esir bırakmıştır. Kitaplar genellikle muharebeleri, kahramanlıkları yazmayı sever. Oysa esaret de savaşın büyük bir parçasıdır. Türk esirleri nasıl muamele görmüşlerdir? Ne yemişler ne içmişlerdir? Boş vakitlerini nasıl geçirmişler, aileleriyle nasıl haberleşmişlerdir? Ve de en önemlisi, ne kadarı geri dönebilmiştir? İki bölüme yaydığım bu serinin birinci bölümüne savaşta esir düşmenin yarattığı psikolojik yıkımı mektuplarla anlatıyorum. Sonra memleketletinden kopartılıp Mısır'a, Hindistan'a, Myanmar'a gönderilen Türk esirlerinin koşullarından bahsediyorum.
Bölümü dinlemek için:Patreon: patreon.com/user?u=54848884Buy me a Coffee: https://www.buymeacoffee.com/kulubetarih
Cephenin açılışından tahliyeye kadar 32 Bölüm süren Çanakkale Cephesi serisinin yazılı dökümü PDF ve e-kitap formatlarıyla mevcuttur. Kaynaklarıyla beraber hazırlanmış 400 sayfalık bu dokümanda, muharebelere dair 17 adet harita ve 20 adet illüstrasyon bulunmaktadır. Bu dokümanı, kulubetarih@gmail.com e-mail adresinden veya “kulubetarih” adlı instagram sayfasından bana ulaşarak talep edebilirsiniz. Ücret 350 TL’dir. İlgilenenlere duyurulur.
E-mail: kulubetarih@gmail.com
İnstagram: https://www.instagram.com/kulubetarih
- Fransızlar Verdun'da ölüm kalım mücadelesi verirken, Somme Nehri dolaylarından gerçekleştirilecek taarruzun yükünü İngilizler çekecektir.
- Bu çapta geniş bir operasyon İngiliz Ordusu için bir ilk olacaktır.
- Başarılı olmak bu sefer "creeping barrage" adında yeni bir bombardıman taktiği denenecektir.
- Alman hatlarının altına döşenen yüzlerce tonluk mayınlar, taarruzdan birkaç dakika önce patlatılmaya hazırdır.
- Yüzbinler Batı Cephesi'ni yeniden şekillendirmek için harekete geçecektir.
Bölüm sponsoru: Ahmet Emre Çetin
Kaynaklar
- Michael S. Neiberg, The Western Front 1914-1916, amber BOOKS, 2011
- Peter Hart, The Somme, UNKNO, 2006
- G. J. Meyer, A World Undone: The Story of the Great War, 1914 to 1918, Bantam, 2007
- Peter Hart, The Great War: A Combat History of the First World War, Oxford University Press, 2013
- https://www.johndclare.net/wwi2_FirstDay_map.htm
- https://www.iwm.org.uk/history/5-things-you-need-to-know-about-the-battle-of-the-somme
- https://www.iwm.org.uk/history/britains-memory-of-the-battle-of-the-somme
- https://www.iwm.org.uk/history/what-happened-on-the-first-day-of-the-battle-of-the-somme
- https://www.iwm.org.uk/history/key-facts-about-the-battle-of-the-somme
- 1916 Mayıs'ına girilirken Verdun iki tarafı da zorlamaya başlıyor.
- İngilizler Somme'da gerçekleştirecekleri taarruz için Fransızlardan destek beklerken, Haziran'da Brusilov Taarruzu karşısında zor duruma düşen Avusturyalılar da Almanlardan aynı şeyi bekliyor.
- Almanlar Verdun meselesini kapatmak için son bir hamle daha yapıyorlar.
- Fort Vaux'da sıkışan Fransızlar dramatik anlar yaşıyorlar.
Bölüm Sponsorları: Cennet Kurt, Batıkan Utku Kurt, Utkan Kuday Kurt
Kaynaklar
- Michael S. Neiberg, The Western Front 1914-1916, amber BOOKS, 2011
- Ian Sumner, They Shall Not Pass – The French Army on the Western Front, Pen & Sword Military, 2012
- Paul Jankowski, Verdun – The Longest Battle of the Great War, Oxford University Press, 2013
- Jack Sheldon, The German Army on the Western Front 1915, Pen & Sword Military, 2012
- Malcolm Brown, The Imperial War Museum Book of the Western Front, Sidgwick & Jackson, 1993
- G. J. Meyer, A World Undone: The Story of the Great War, 1914 to 1918, Bantam, 2007
- Peter Hart, The Great War: A Combat History of the First World War, Oxford University Press, 2013
- https://www.iwm.org.uk/history/what-was-the-battle-of-verdun
- https://memorial-verdun.fr/en/ressources/la-bataille-de-verdun
- İlk birkaç gün yaşanan korkunç kayıplara rağmen Fransız Ordusu pes etmemeye karar veriyor.
- Verdun'da göreve, sonraları "Verdun Aslanı" lakabıyla anılacak olan General Philippe Pétain geliyor.
- Bar Le Duc'le Verdun'ı birbirine bağlayan, topu topu 6 metre genişliğindeki bir köy yolu, ordunun ikmalinin yapılabildiği tek yol olarak ülkenin atardamarına dönüşüyor.
- 3900 motorlu aracın 24 saat durmadan gel git yaptığı, cepheye haftada 90 askerin ve 500 bin ton malzemenin taşındığı bu yola Fransızlar La Voie Sacrée, yani kutlu yol diyorlar.
- Bombardıman, süngü hücumları, fosgen gazı, alev makineleri derken Verdun'da iki ayda verilen toplam kayıp 220 bini geçiyor.
Bölüm Sponsoru: Ahmet Emre Çetin
Kaynaklar
- Michael S. Neiberg, The Western Front 1914-1916, amber BOOKS, 2011
- Ian Sumner, They Shall Not Pass – The French Army on the Western Front, Pen & Sword Military, 2012
- Paul Jankowski, Verdun – The Longest Battle of the Great War, Oxford University Press, 2013
- Jack Sheldon, The German Army on the Western Front 1915, Pen & Sword Military, 2012
- Malcolm Brown, The Imperial War Museum Book of the Western Front, Sidgwick & Jackson, 1993
- G. J. Meyer, A World Undone: The Story of the Great War, 1914 to 1918, Bantam, 2007
- Peter Hart, The Great War: A Combat History of the First World War, Oxford University Press, 2013
- https://www.iwm.org.uk/history/what-was-the-battle-of-verdun
- https://memorial-verdun.fr/en/ressources/la-bataille-de-verdun
- Bu bölümde 10 ay sürecek 1. Dünya Savaşı'nın en uzun ve en acımasız muharebesi olarak kabul edilen Verdun Muharebesi başlıyor.
- Almanlar Belçika'yı yerle bir ettikleri 420 mm'lik toplarını bu sefer, Fransızların milli hassasiyet noktası olan Verdun isimli küçük bir kale şehrine yöneltiyor.
- 21 Şubat 1916 günü, 12 saatte 1 milyon merminin harcandığı Verdun'da, yeryüzündeki canlı cansız tüm maddeler havaya uçuyor.
Bölüm Sponsorları: Cennet Kurt, Batıkan Utku Kurt, Utkan Kuday Kurt
Kaynaklar
- Michael S. Neiberg, The Western Front 1914-1916, amber BOOKS, 2011
- Ian Sumner, They Shall Not Pass – The French Army on the Western Front, Pen & Sword Military, 2012
- Paul Jankowski, Verdun – The Longest Battle of the Great War, Oxford University Press, 2013
- Jack Sheldon, The German Army on the Western Front 1915, Pen & Sword Military, 2012
- Malcolm Brown, The Imperial War Museum Book of the Western Front, Sidgwick & Jackson, 1993
- G. J. Meyer, A World Undone: The Story of the Great War, 1914 to 1918, Bantam, 2007
- Peter Hart, The Great War: A Combat History of the First World War, Oxford University Press, 2013
- https://www.iwm.org.uk/history/what-was-the-battle-of-verdun
- https://memorial-verdun.fr/en/ressources/la-bataille-de-verdun
- https://www.britannica.com/event/Battle-of-Verdun
- https://defenceindepth.co/2016/02/26/the-battle-of-verdun-and-german-offensive-tactics-in-1916/
- Bu bölümde İngilizler tahliye kararı alıyorlar.
- Akıl almaz aldatmacalarıyla Gelibolu'nun tahliyesi İtilaf Kuvvetleri açısından, operasyonun en başarılı kısmıdır.
- 9 Ocak 1916'da son İngiliz askerinin de tahliye edilmesiyle Çanakkale Cephesi bir Türk zaferiyle kapanıyor.
- Çanakkale, toplamda yarım milyon zaiyata mal oluyor.
Bölüm Sponsoru: Ahmet Emre Çetin
Kaynaklar
- Şükrü Erkal, Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi V. Cilt Çanakkale Cephesi Harekâtı 1 nci, 2 nci ve 3 ncü Kitapların Özetlenmiş Tarihi (Haziran 1914 - 9 Ocak 1916), Ankara Genelkurmay Basım Evi, 1997
- Peter Hart, Gelibolu, Alfa Yayınları, 2014
- C. F. Aspinall – Oglander, Military Operations Gallipoli: Volume 2, May 1915 to the Evacuation (History of the Great War based on Official Documents), 1932
- Keith A. Lawless, The Evacuation Phase of the Gallipoli Campaign of 1915, Yüksek Lisans Tezi, U.S. Army Command and General Staff College, 1993
- Ahmet Yurttakal, Türk Kaynaklarına Göre Çanakkale Muharebeleri’nde Gelibolu Yarımadası’nın Tahliyesi, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 2020
- Yüksel Nizamoğlu, Türk Kaynaklarının Gelibolu Yarımadası’nın Tahliyesiyle İlgili Değerlendirmeleri, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, Yıl: 13, Bahar 2015, Sayı: 18, ss. 411-430, 100. Yıl
- https://amosa.org.au/museum-exhibits/wwi-exhibits/gallipoli-the-evacuation
- https://www.geliboluyuanlamak.com/
Tamamı 36 dk 14 sn olan bu video Patreon'da yayında! İster üye olup izleyin, ister sadece bu videoyu satın alın.
Patreon: https://www.patreon.com/c/user?u=54848884