ជនជាតិប៉ាគីស្ថាន បង់ក្លាដែស និងនេប៉ាល់សរុបចំនួន ២៩០នាក់ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចឃាត់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ បន្ទាប់ពីពួកគេបានស្នាក់នៅ និងធ្វើការខុសច្បាប់នៅក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ។ ការរកឃើញជនបរទេសខុសច្បាប់ទាំងនេះ ផ្តើមចេញពីជម្លោះដ៏ហិង្សាទាក់ទងទៅនឹងការប្រមាថពូជសាសន៍កាលពីថ្ងៃទី៤ តុលា រវាងជនជាតិចិន និងជនបរទេសទាំងនោះនៅតំបន់ Chinatown។ អ្នកតាមដានសង្គមនានាបានចោទសួរថា តើការរកឃើញជនបរទេសរស់នៅ និងធ្វើការខុសច្បាប់ដ៏ច្រើនសន្ធឹកនៅខេត្តព្រះសីហនុពេលនេះ ជាកម្សោយនៃការអនុវត្តច្បាប់ ឬច្បាប់នៅមានភាពចន្លោះប្រហោង?

នៅក្នុងសេចក្តីជូនដំណឹងកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមបានបារម្ភពីការខ្វះទឹកប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ ក្រោយរដូវវស្សា ឆ្នាំ២០២៥ បិទបញ្ចប់នៅក្នុងសប្តាហ៍ទី១ ខែវិច្ឆិកាខាងមុខ។ ក្នុងន័យនេះ ក្រសួងធនធានទឹកបានអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋប្រើប្រាស់ទឹកដោយសន្សំសំចៃ និងចូលរូមថែរក្សាប្រភពទឹកទុក ដោយស្មារតីទទួលខុសត្រូវ និងប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់។ អ្នកតាមដានសង្គមកម្ពុជាលើកឡើងថា អាជ្ញាធរគួរមានការណែនាំប្រជាពលរដ្ឋឲ្យបានត្រឹមត្រូវស្តីពីការប្រើប្រាស់ទឹក មិនថាសម្រាប់ប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ ឬសម្រាប់កសិកម្មនោះទេ។ តើរដ្ឋាភិបាលគួរមានវិធានការចាំបាច់អ្វីខ្លះក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាខ្វះទឹកប្រើប្រាស់នៅរដូវប្រាំង? 

ថ្ងៃ​ទី​៥​តុលា ​គឺ​ជា​ទិវា​គ្រូ​បង្រៀន​ពិភព​លោក​។​ ឆ្លៀត​យក​ឱកាស​នេះ​សមាគម​គ្រូ​បង្រៀន​កម្ពុជា​ឯក​រាជ្យ​បាន​ស្នើ​ឲ្យ​មាន​ការ​ដំឡើង​ប្រាក់​ខែ​គ្រូ​បង្រៀន​នៅ​កម្ពុជា​ឲ្យ​បាន​១​ភាគ​៤​នៃ​ប្រាក់​ខែ​តំណាង​រាស្ត្រ​បច្ចុប្បន្ន​ឬ​ស្មើ​នឹង​១២៥០​ដុល្លារ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​។​ ប្រាក់​ខែ​តំណាង​រាស្ត្រ​ដែល​មាន​ប្រមាណ​៥​ពាន់​ដុល្លារ​ក្នុង​១​ខែ​។​ តែ​ក្រសួង​អប់​រំ​ យុវជន និង​កីឡា លើក​ឡើង​ថា​ ក្នុង​រយៈ​ពេល​១០​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ ​ប្រាក់​ខែ​គ្រូ​បង្រៀន​ត្រូវ​បាន​ដំឡើង​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​។​ ពោល​គឺ​ឥឡូវ​នេះ​ ជា​មធ្យម​គ្រូ​បង្រៀន​ម្នាក់​ទទួល​បាន​២​លាន​រៀល ​ឬ​ប្រមាណ​៥០០​ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ខែ​៕

នៅថ្ងៃសុក្រទី៣ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០២៥ តុលាការថៃបានចេញសាលក្រមផ្តន្ទាទោសខ្មាន់កាំភ្លើងជនជាតិថៃ អេកាឡាក់ ភាណយ ដែលបានបាញ់សម្លាប់ លោក លិម គិមយ៉ា ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត។ កូនប្រុសលោក លិម គិមយ៉ា បានប្រតិកម្មភ្លាមៗថា ការសម្រេចរបស់តុលាការថៃគ្រាន់ជាជំហាននៃការផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ឪពុករបស់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះ។ សម្រាប់គ្រួសារលោក លិម គិមយ៉ា យុត្តិធម៌ពិតប្រាកដនឹងកើតមានឡើង នៅល្គឹកណាដែលអ្នកបញ្ជាពិតប្រាកដត្រូវនាំយកទៅកាត់ទោសតាមផ្លូវច្បាប់។ តើមានមធ្យោបាយអ្វីបន្ថែមទៀតសម្រាប់ឲ្យគ្រួសារលោក លិម គិមយ៉ា អាចរកបានយុត្តិធម៌ពេញលេញ?

កញ្ញា ​កឹម ​មនោវិទ្យា ​កូនស្រី ​លោក កឹម សុខា បាន​លើក​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០២៥ ​ថា​ មកដល់​ម៉ោង​នេះ​ តុលា​ការ​កម្ពុជា​នៅ​តែ​ចោទ​អាមេរិក និង​លោក កឹម សុខា ពី​បទ​ឃុប​ឃិត​បំផ្លាញ​កម្ពុជា​នៅ​ឡើយ​។​ បើ​តាម​កូន​ស្រី​លោក កឹម សុខា ​គិត​ត្រឹម​ម៉ោង​នេះ​ គឺ​មាន​តែ​អាមេរិក​មួយ​គត់​ដែល​បាន​ជួយ​កម្ពុជា​ឲ្យ​ផុត​ពី​ការ​វាយ​ប្រហារ​ផ្លូវ​យោធា​ពី​ថៃ ​និង​បាន​បង្ខំ​ឲ្យ​ថៃ​ទទួល​យក​បទ​ឈប់​បាញ់​។​ ក្នុង​ន័យ​នេះ​ ក្រុម​អ្នក​នយោបាយ​ប្រឆាំង​ចង់​ឃើញ​តុលា​ការ​កម្ពុជា​ទម្លាក់​ចោល​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​លើ​លោក​ កឹម សុខា ​ពី​បទ​«ឃុប​ឃិត​ជា​មួយ​បរទេស​ដើម្បី​ផ្តួល​រំលំ​រដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា»​។​ តើ​កម្ពុជា​គួរ​ពិចារ​ណា​ដោះ​ស្រាយ​ករណី​លោក កឹម សុខា ​ដែរ​ ឬ​យ៉ាង​ណា​?

កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ក្រុមយោធាថៃភូមិភាគ១ បានចុះទៅពិនិត្យបង្គោលព្រំដែនលេខ៤០ និង៤១ ដែលស្ថិតក្នុងខេត្តស្រះកែវ ជាប់នឹងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ប្រទេសកម្ពុជា។ យោធាថៃបានបង្ហាញចេតនាជាថ្មីចង់សាងសង់របងព្រំដែនជាមួយកម្ពុជាក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ។ ក្រុមអ្នកជំនាញយល់ថា ការសាងសង់របងព្រំដែនជារឿងល្អ ប្រសិនបើការសាងសង់នោះធ្វើឡើងក្នុងទឹកដីដែលកម្ពុជា-ថៃបានឯកភាពគ្នារួច។ តែអ្វីដែលពួកគេបារម្ភ គឺខ្លាចថៃមានចេតនាញុះញង់បង្កហេតុចង់ឲ្យកម្ពុជាអស់ការអត់ធ្មត់។

ប្រធានបទនៅក្នុងឱកាសខួបលើកទី២៧ នៃទិវាមនុស្សចាស់កម្ពុជា និងទិវាមនុស្សចាស់អន្តរជាតិ នាថ្ងៃទី១ ខែតុលាឆ្នាំ២០២៥នេះគឺ«វ័យចាស់ដោយសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ»។ អ្នកតាមដានសង្គម និងភាគីពាក់ព័ន្ធបានសាទរចំពោះការលើកប្រធានបទដ៏ល្អនេះឡើង ដែលមានខ្លឹមសារបង្ហាញពីការយកចិត្តទុកដាក់ដល់តម្លៃមនុស្សចាស់។ តើប្រធានបទដ៏ល្អនេះ បានឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថានភាពជាក់ស្តែងរបស់មនុស្សចាស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយ៉ាងណា?

នាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មីថៃ លោក Anutin Charnvirakul បានថ្លែងកាលពីទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ ថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក នឹងស្នើឲ្យមានការបោះឆ្នោតប្រជាមតិមួយ ដើម្បីលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងចំនួនពីរស្តីពីការបោះបង្គោលព្រំដែនជាមួយកម្ពុជា។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយថៃនានាកាលពីសប្តាហ៍មុន។ កិច្ចព្រមព្រៀងទាំងពីរនោះ គឺអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នារវាងកម្ពុជា និងថៃឆ្នាំ២០០០ និងឆ្នាំ២០០១ ឬ MOU ឆ្នាំ២០០០ និងឆ្នាំ២០០១។ អ្នកវិភាគ និងអ្នកតាមដាននយោបាយរបស់កម្ពុជានានាមើលឃើញថា ការប៉ុនប៉ងលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងដ៏សំខាន់ទាំងពីរខាងលើ គឺជារឿងរបស់ថៃតែម្នាក់ឯង និងថា កម្ពុជានៅតែប្រកាន់ជំហរស្វែងរកដំណោះស្រាយតាមយន្តការទ្វេភាគី និងពហុភាគីដដែល។

ក្រ​សួង​ការ​ពារ​ជាតិ​កម្ពុជា ​បាន​ប្រកាស​ថា​ យោធា​ថៃ​បាន​បើក​ការ​បាញ់​ប្រហារ​មុន​មក​លើ​ទីតាំង​កង​កម្លាំង​កម្ពុជា នៅ​តំបន់​អាន​សេះ​ ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះ​វិហារ​ ចំនួន​២​លើក ​នាថ្ងៃ​ទី​២៧ ​ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០២៥​។​ ក្រោយ​ហេតុ​ការណ៍​ផ្ទុះ​អាវុធ​នោះ ​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធ​សភា​កម្ពុជា​ លោក ហ៊ុន សែន បាន​អះអាង​ថា​ មាន​ការ​រំលោភ​លើ​បទ​ឈប់​បាញ់​ដោយ​ប្រើ​កាំភ្លើង​ត្បាល់​ និង​កាំភ្លើង​យន្ត​។​ តែ​ទោះ​បី​មាន​ការ​បាញ់​ប្រហារ​យ៉ាង​ដូច​នេះ​ក្តី​ លោក​ហ៊ុន​ សែន ​បាន​ស្នើ​ឲ្យ​កង​ទ័ព​កម្ពុជា​អត់​ធ្មត់​មិន​តបត​។​ ជុំវិញ​ការ​វិវត្ត​ចុង​ក្រោយ​នៅ​តាម​បន្ទាត់​ព្រំដែន​ខ្មែរ-ថៃ​នេះ ​ក្រុម​អ្នក​វិភាគ​ បាន​វាយ​តម្លៃ​ថា ​ការ​បង្ក​ហេតុ​របស់​យោធា​ថៃ​ជា​ថ្មី​ទៀត​នេះ​ គឺ​ជា​យុទ្ធសាស្ត្រ​ទាញ​ប្រជា​ប្រិយ​ភាព​របស់​មេ​ទ័ព​ភូមិ​ភាគ​២​ថៃ​ដែល​ជិត​ចូល​និវត្តន៍ ​និង​ជា​ការ​គំរាម​កម្ពុជា​កុំ​ឲ្យ​លើក​ពី​បញ្ហា​ថៃឈ្លាន​ពាន​កម្ពុជា ​ប្រាប់​មហា​សន្និបាត​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ​៕

សមាជិកសភាអាមេរិកចំនួន៨រូប បានមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា ចំនួន២ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី២៦ដល់ថ្ងៃទី២៧ខែកញ្ញា។ តាមសេចក្តីប្រកាសរបស់ស្ថានទូតអាមេរិកនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រតិភូសភាអាមេរិកនេះ ជាការបង្ហាញពីការបេ្តជ្ញាចិត្តរបស់អាមេរិក ក្នុងការជំរុញទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីជាមួយកម្ពុជា លើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសន្តិសុខ។ ក្រុមអ្នកតាមដានកិច្ចការអន្តរជាតិ មើលឃើញថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ក្រុមប្រតិភូសភាអាមេរិកមកកម្ពុជាពេលនេះ មានលក្ខណៈពិសេស ចំពេលដែលកម្ពុជាកំពុងអនុវត្តបទបាញ់ ក្នុងជម្លោះព្រំដែនជាមួយភាគីថៃ។ តើដំណើរទស្សនកិច្ចនៃប្រតិភូសភាអាមេរិកនៅកម្ពុជាក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ មានន័យយ៉ាងដូចម្តេចចំពោះកម្ពុជា?

អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​ស្រះកែវ​របស់​ថៃ​បាន​ប្រកាស​ទុក​ពេល​ចំនួន​ ​២​សប្តាហ៍​រហូត​ដល់​ថ្ងៃ​ទី​១០ ​ខែ​តុលា​ឲ្យ​អាជ្ញា​ធរ​ខេត្ត​បន្ទាយ​មាន​ជ័យ​របស់​កម្ពុជា​ផ្លាស់​ប្តូរ​ទី​លំ​នៅ​របស់​ប្រជា​ជន​ខ្មែរ​ក្នុង​ភូមិ​ព្រៃ​ចាន់​ និង​ភូមិ​ជោគ​ជ័យ​។​ បើមិន​ដូ​ច្នោះទេ​ ថៃ​នឹង​អនុវត្ត​ច្បាប់​របស់​ខ្លួន​។​ អ្នក​ជំនាញ​ចាត់​ទុក​ការ​ដាក់​ឱសាន​វាទ​របស់​ភាគី​ថៃ​បែប​នេះ​ថាជា​ការ​រំលោភ​ច្បាប់​អន្តរ​ជាតិ​ទាំង​ស្រុង​។​ តាម​អ្នក​ជំនាញ ​មាន​តែ​ច្បាប់​អន្តរ​ជាតិ​មួយ​ប៉ុណ្ណោះ​ដែល​អាច​ឆ្លើយ​តប​នឹង​ទង្វើ​របស់​ភាគី​ថៃ​។

អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ (Human Right Watch) នៅថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវមួយ ស្តីពីកម្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ បង្កហានិភ័យដល់ជនជាតិដើមភាគតិចក្នុងខេត្តរតនគិរី។ បើតាមរបាយការណ៍របស់ HRW គេបានរកឃើញថា ជនជាតិដើមភាគតិចនៅខេត្តរតនគិរី កំពុងធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិបំណុល និងរងគ្រោះដោយការបង្ខំឱ្យលក់ដីចម្ការសងបំណុលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ តំណាងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចទទួលស្គាល់ផលប៉ះពាល់នេះ ដោយសម្អាងថា ជនជាតិដើមភាគតិចមួយចំនួន ដែលកំពុងជាប់បំណុលមានជីវភាពក្រីក្រ ខ្វះអាហាររូបត្ថម្ភ និងគ្មានដីចម្ការបង្កបង្កើនផល។ សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុវិញបានប្រតិកម្មនឹងរបាយការណ៍ខាងលើថា រាល់ការផ្តល់កម្ចីដល់អតិថិជន គឺគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុបានវាយតម្លៃយ៉ាងហ្មត់ចត់ទៅលើសមត្ថភាពសងរបស់អ្នកខ្ចី និងព្រមានចាត់វិធានការចំពោះទង្វើណាមួយដែលគំរាមកំហែងដល់អ្នកខ្ចី។ 

នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​អន្តរ​សភា​ AIPA​ លើក​ទី​៤៦​ នា​ថ្ងៃ​ទី​១៨​ ខែ​កញ្ញា ​នៅ​ប្រទេស​ម៉ាឡេ​ស៊ី ​ប្រធាន​សភា​កម្ពុជា ​បាន​ប៉ះ​សំដី​គ្នា​ជាមួយ​តំណាង​សភា​ថៃ ​ខណៈ​កម្ពុជា​រាយការណ៍​ពី​ករណី​ថៃ​បំពាន​អធិប​តេយ្យ​ភាព​កម្ពុជា ​នៅ​ក្រោយ​បទ​ឈប់​បាញ់​។ ​បន្ទាប់​ពី​ហេតុការណ៍ប៉ះ​សំដី​គ្នា​នោះ​ ប្រតិ​ភូស​ភា​ថៃ​បាន​ចេញ​មុខ​ប្រ​ឆាំង​ដាច់​ខាត​មិន​ឲ្យ​ ប្រធាន​សភា​ AIPA​ ដែល​ម៉ាឡេ​ស៊ី​ធ្វើ​ជា​ម្ចាស់​ផ្ទះ  ​ចេញ​សេច​ក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​រួម​ លើ​រឿង​ជម្លោះ​ព្រំ​ដែន​កម្ពុជា​ និង​ថៃ ​បាន​ឡើយ​។​ ហេតុ​អ្វី​ថៃ​ប្រឆាំង​កម្ពុជា ​មិន​ឲ្យលើក​ករណី​ជម្លោះ​ព្រំ​ដែន​ដាក់​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​អន្តរ​សភា​AIPA​?

វៀតណាមគ្រោងដាក់បញ្ចូលភាសាខ្មែរទៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សាភាសាបរទេសរបស់ខ្លួនដោយអនុវត្តជំហានដំបូងនៅក្នុងសាលារៀនតាមព្រំដែនចាប់ពីឆ្នាំ ២០២៨ តទៅ។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែតវៀតណាម VN Express កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥។ អ្នកជំនាញសង្គម និងវប្បធម៌ខ្មែរមើលឃើញពីអត្ថប្រយោជន៍មួយចំនួននៃការបញ្ចូលភាសាខ្មែរទៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សាវៀតណាម។ តែពួកគេក៏បារម្ភខ្លាចវៀតណាមឆ្លៀតឱកាសនេះដើម្បីបំពេញមហិច្ឆតាឈ្លានពានទឹកដីខ្មែរដូចដែលធ្លាប់មាននៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ។

ក្រសួងការពារជាតិចិនបានប្រកាសនៅថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ ថា កងទ័ពចិន និងថៃនឹងធ្វើសមយុទ្ធកងទ័ពអាកាសរួមគ្នានៅខែកញ្ញានេះដែលមានឈ្មោះថា «Falcon Strike 2025» នៅប្រទេសថៃ។ បើតាមក្រសួងការពារជាតិចិន សមយុទ្ធរួមគ្នានេះមានគោលដៅពង្រឹងសមត្ថភាពបច្ចេកទេស និងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់កងទ័ពដែលចូលរួម ក៏ដូចជាការបង្កើនទំនុកចិត្ត និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាក់ស្តែងរវាងកងទ័ពនៃប្រទេសទាំងពីរ។ អ្នកវិភាគនយោបាយនានារបស់កម្ពុជាមើលឃើញផ្សេងៗគ្នាអំពីគម្រោងសមយុទ្ធទ័ពអាកាសរវាងប្រទេសចិន និងប្រទេសថៃ។ តើសមយុទ្ធទ័ពអាកាសចិន-ថៃនឹងជះឥទ្ធិពលដល់ជម្លោះព្រំដែនខ្មែរ-ថៃដែរ ឬទេ?

ក្រោយព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិតេជោបើកប្រតិបត្តិការជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ គេសង្កេតឃើញមានពលរដ្ឋច្រើននាក់នាំគ្នាសម្រុកទៅទស្សនាកម្សាន្តរហូតបង្កការកកស្ទះចរាចរណ៍ណែនណាន់តាន់តាប់។ ការណ៍នេះបានធ្វើឲ្យអ្នកដំណើរមួយចំនួនខកខាន ឬយឺតយ៉ាវជើងហោះហើររបស់ខ្លួន។ អ្នកជំនាញផ្នែកទេសចរណ៍ និងអ្នកតាមដានសង្គមខ្លះយល់ឃើញថា ការអនុញ្ញាតឲ្យពលរដ្ឋចូលទស្សនាព្រលានយន្តហោះថ្មីជាការបើកឱកាសឲ្យពលរដ្ឋមើលឃើញពីសមិទ្ធិផលថ្មីរបស់រដ្ឋាភិបាល។ តែអ្នកជំនាញខ្លះទៀតយល់ថា អាជ្ញាធរគួររៀបចំឲ្យបានច្បាស់លាស់ដើម្បីធានាសណ្តាប់ធ្នាប់ សម្រួលចរាចរណ៍ និងសុវត្ថិភាពដល់អ្នកដំណើរ។ តើគួររៀបចំឲ្យពលរដ្ឋចូលទស្សនាព្រលានយន្តហោះថ្មីបែបណាទើបមិនបង្កផលប៉ះពាល់?

សមត្ថ​កិច្ច​ខេត្ត​ព្រះ​សីហនុ​ បាន​ឃាត់​ខ្លួន​ជន​ជាតិ​ចិន​ នេប៉ាល់​ និង​ខ្មែរ​សរុប​៤៧​នាក់​ និង​ដក​ហូត​កាំភ្លើង​១៣​ដើម បន្ទាប់​ពី​មាន​ការ​ផ្ទុះ​អាវុធ​ ដែល​បង្ក​ដោយ​ជន​ជាតិ​ចិន​២​ក្រុម ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១១ ​ខែ​កញ្ញា​ ឆ្នាំ​២០២៥​។​ នេះ​មិន​មែន​ជា​លើក​ទី​១​ទេ​ដែល​ករណី​បាញ់​បោះ​ដោយ​ជន​បរទេស ​បាន​កើត​ឡើង​នៅ​ខេត្ត​ទេសចរណ៍​មួយ​នេះ​។​ បន្ទាប់ពី​មាន​ករណី​ផ្ទុះ​អាវុធ​នេះ​កើត​ឡើង​ជា​ថ្មី​ទៀត​ រដ្ឋ​មន្ត្រី​ក្រ​សួង​មហា​ផ្ទៃ​បាន​កោះ​ប្រជុំ​ពិសេស​មួយ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៣​ ខែ​កញ្ញា ​ដើម្បី​រិះ​រក​វិធាន​ការ​ជាក់​លាក់​ណា​មួយ​ដែល​អាច​ឆ្លើយ​នឹង​បាតុ​ភាព​បាញ់​បោះ​អនា​ធិប​តេយ្យ​បែប​នេះ​។​ អ្នក​ឃ្លាំ​មើល​បារម្ភ​ថា​ ករណី​ផ្ទុះ​អាវុធ​នៅ​ខេត្ត​ជាប់​មាត់​សមុទ្រ​នេះ​នឹង​បន្ត​គំរាម​កំហែង​ដល់​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​នា​ពេល​ខាង​មុខ​ ប្រ​សិន​បើ​មិន​អាច​ទប់​ស្កាត់​បាន​ទេ​នោះ​។

ក្រុមប្រឹក្សាជាតិតស៊ូរបស់មេដឹកនាំនយោបាយជំទាស់លោក សម រង្ស៊ី កាលពីថ្ងៃទី១១ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០២៥ បានសម្រេចបង្កើតរដ្ឋាភិបាលក្រៅប្រទេសមួយ ដោយមានស្ថាប័ន ឬក្រសួងចំនួន៧ ដើម្បីដំណើរការរដ្ឋាភិបាលនិរទេសខ្លួនមួយនេះ។ អ្នកវិភាគនយោបាយយល់ថា ការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលក្រៅប្រទេសរបស់លោក សម រង្ស៊ី នឹងមិនអាចជះឥទ្ធិពលអ្វីមកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នឡើយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត អ្នកវិភាគយល់ឃើញថា ការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលក្រៅប្រទេសនេះ អាចជាការបិទបញ្ចប់ជីវិតនយោបាយរបស់លោក សម រង្ស៊ី និងបក្ខពួកលោកដែលបាននិរទេសខ្លួនទៅរស់នៅក្រៅប្រទេសកម្ពុជា។

លទ្ធផល​នៃ​កិច្ច​ប្រជុំ​ពិសេស​រវាង​ភាគី​កម្ពុជា​ និង​ថៃ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១០ ​ខែ​កញ្ញា ​ឆ្នាំ​២០២៥ ​នៅ​ខេត្ត​កោះ​កុងបាន​បង្ហាញ​ថា​ ភាគី​ទាំង​២ ​បាន​សង្កត់​ធ្ងន់​ពី​ភាព​ចាំ​បាច់​ក្នុង​ការ​ស្វែង​រក​វិធាន​ការ​ជាក់​ស្តែង​ដើម្បីឲ្យ​ស្ថានការណ៍​វិល​ទៅ​រក​ភាព​ប្រក្រតី​ឡើង​វិញ​។​ ក្នុង​នោះ ​ភាគី​ទាំង​២​ ក៏​បាន​ពិនិត្យ​សំណូមពរ​របស់​ជប៉ុន​ដែល​ចង់​ឲ្យ​កម្ពុជា និង​ថៃ​បើក​ព្រំ​ដែន​នៅ​ច្រក​ខ្លះ​ឡើង​វិញ​សម្រាប់​ដឹក​ជញ្ជូន​ទំនិញ​ចាំ​បាច់​។​ ស្ថាន​ទូត​ជប៉ុន​ប្រ​ចាំ​កម្ពុជា​បាន​ត្អូញ​ត្អែរ​ថា​ ការ​ពន្យារ​ពេល​បើក​ព្រំ​ដែន​កម្ពុជា​ និង​ថៃ​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ប៉ុន្មាន​ខែ​កន្លង​ទៅ​នេះ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​ក្រុម​ហ៊ុន​ជប៉ុន​ដែល​បាន​ និង​កំពុង​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា​ តាម​គោល​នយោបាយ​ «ថៃ​បូក១»​ ជួប​ការ​លំបាក​យ៉ាង​ខ្លាំង​។​ តើ​កម្ពុជា​គួរ​យល់​ព្រម​បើក​ព្រំដែន​ជាមួយ​ថៃ​ឡើង​វិញ​ដែរ​ឬ​ទេ​នៅ​ពេល​នេះ​?

កម្ពុជា-ថៃបានឯកភាពគ្នាសាកល្បងកំណត់តំបន់សម្រាប់ការដោះមីនក្នុងរយៈពេល ១ខែខាងមុខ។ នេះបើតាមសេចក្តីសម្រេចនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំពិសេសរបស់គណៈកម្មាធិការព្រំដែនទូទៅ (GBC) នាថ្ងៃពុធទី១០ កញ្ញា។ អ្នកជំនាញផ្នែកកិច្ចការអន្តរជាតិ លើកឡើងពីភាពវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន របស់កម្ពុជា ក្នុងការសម្រេចចិត្តកំណត់តំបន់ដោះមីនរួមជាមួយភាគីថៃ។ ភាពវិជ្ជមានគឺ ការដោះមីនរួមគ្នានឹងធ្វើឲ្យថៃលែងមានលេសចោទប្រកាន់ថា កម្ពុជាជាអ្នកដាក់មីនតាមបន្ទាត់ព្រំដែន។ តែភាពអវិជ្ជមានគឺ ពួកគេបារម្ភថា ថៃនឹងងាយស្រួលចូលទន្ទ្រានទឹកដីកម្ពុជា ក្រោយការដោះមីនបានជោគជ័យ។