(Музика, System of a Down – “Prison”)Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. Илина:Тоа беше на почетокот на 2000-тите. Организацијата во којашто работев тогаш имаше програма за затвореници. Еден ден требаше да заменувам колешка на редовните посети.Заминав со љубопитство но тотално неподготвена, ни физички ни психички. Самиот објект не беше страшен, не наликуваше на оние мрачни зандани какви што сме гледале на филмови и серии. Но енергијата на голем број луѓе лишени од слобода на едно место си го направи своето. Тој, и целиот следен ден, ич не ми беше добро.Кога и кажав на колешката дека и се восхитувам на издржливоста, таа возбудено рече: „Лелее, заборавив да ти кажам да си ја превртиш долната облека!“.Тоа наводно помагало против урокливите очи на затворските ѕидови. (џингл- Common People) Во оваа, 39-та епизода од подкастот Обични луѓе, разговараме со човек кој после 14 години затворска работа делува имун на затворските демони. Во тоа не му помага толку системот, колку личниот став кон работното место, кое е полно со предизвици.Aлександар:Александар Ковиловски, виш соработник за групен третман на осудени лица во секторот за ресоцијализација на КП Дом Идризово или популарно наречено – воспитувач.На ова работно место сум 14 години. Што е потребно за човек да има завршено, да се квалификува? Законски значи потребно е да има завршено пред сѐ психологија, педагогија или социјална работа и социјална политика, меѓутоа воопшто за да работи човек како воспитувач може да има завршено и било која насока од општествените науки. Илина: Дали ти се пријави на конкурс или како одеше тој процес? Александар: Тоа беше многу одамна. Се пријавив на конкурс, ме повикаа на дополнителен разговор, претпоставувам за да видат со каков човек разговараат затоа што некогаш за овие работни места не е доволно само да се пријавиш на конкурс и врз основа на твоите печатени податоци да те изберат туку верувам дека потребна е дополнителна проверка затоа што работата во затвор побарува и посебни индивидуални способности. Илина: Кои се тие? Сигурно нема листа во која што се наведени, но по твоето искуство што е добро човек да има и претходно или да го развие во текот на работењето? Александар: Мислам дека како прва точка, како прв одговор би го дал – човек треба да има став кон работата затоа што во затвор… работењето во затвор е работа во исклучително ризична ситуација во која човек треба да биде подготвен на сѐ и благодарение на својот став кон работата и кон вработените и кон осудените може да се исклучи или барем во помала мера да се овозможи ескалирање на некои ситуации. Второ би можел да го додадам треба да има… да е доблесен човек, да има строги морални правила до кои што се придржува затоа што многу лесно може да биде доведен во ситуација да биде изманипулиран од осуденичката средина. Човек кој што не ги поседува овие квалитети може лесно да потпадне под влијание, може лесно да потпадне под корупција, може многу лесно да биде… Може лесно несвесно да западне во некои проблеми. Значи мора да е свесен за ситуацијата во која што се наоѓа, мора да е свесен за ситуацијата во која што работи. Многумина луѓе го превидуваат тоа и сметаат дека едноставно ова е работа како и секоја друга, меѓутоа да се работи во затвор е нешто сосема поинакво од тоа. Илина:Човек треба да е прилично наивен да мисли дека работата во затвор е како и секоја друга. Па сепак има детали за кои не секој од другата страна на ѕидот, онаа слободната, е свесен. Тие се однесуваат на протоколите за вработените, но и за нивниот број кој барем за воспитувачите е многу помал од предвиденото. Александар:Секогаш кога влегуваме на работното мест

Влатко Милошевски по професија навистина е компјутерски инженер, но по внатрешен порив и определба, тој има мисија на каква ретко се одлучуваат дури и цели наши институции од областа на културата – да собере, заштити и промовира дела од странски сликари чија тема е Македонија. Во моментов (21 април 2025) во Музејот на град Скопје се уште е отворена изложба на 42 од над 200 дела кои се во негова сопственост. Истите ќе можат да се видат до 4 мај, а се достапни и во облик на монографија и онлајн Лексикон. Дали ќе им биде посветен и посебен музеј, можеби во Охрид? (Оригинална музика) Илина:Во 2020, во текот на пандемијата, наидов на многу интересен сајт – „Лексикон на странски сликари во Македонија 1850-1950“. Очигледно беше дека станува збор за сериозен проект зад кој во прв момент мислев дека стои цел тим. Стотина автори и дела, за секој биографски податоци, па дури и подетални приказни со анегдоти од нивните животи. Во рубриката „за авторот“ само кратко и скромно не за тим туку за еден човек. „Во текот на работните денови Влатко Милошевски е професионалец во областа на електрониката и компјутерските науки“. Еве веќе пет години ме копкаше, кој е всушност Влатко? (џингл – Common People)Илина:Во оваа 38-ма епизода од подкастот Обични луѓе се запознаваме со колекционер на дела од огромна важност за историјата на уметноста и воопшто за историјата на Македонија и Балканот. Влатко Милошевски навистина по професија е компјутерски инженер, но по нешто што се нарекува „позив“, внатрешен порив и определба, тој има мисија на каква ретко се одлучуваат дури и цели наши институции од областа на културата – да регистрира, заштити и промовира значаен дел од културното наследство. Влатко:Роден сум во Скопје, Тафталиџе 2, адреса „булевар Партизански одреди“ 133, 1/6. Тоа е негде блиску до мостот на Обединети нации. Таму пораснав, потоа на 18 години се преселив во Аеродром, блиску до Мајчин дом. Завршив Електро факултет во Скопје, ја запознав мојата идна сопруга Марија во Скопје. Некаде ’97-ма година добив стипендија да продолжам со магистериум во Америка. ’99-та година добив понуда за работа заедно со сопругата во „Филипс“ во Холандија. Мислевме дека… ајде да поминеме една-две години во Холандија да видимекако е па повторно да се вратиме во Америка, меѓутоа еве ни се родија децата тука така да останавме до ден-денеска скоро 30 години, 26 години ќе се наполнат. Илина:Низ бурната историја на Македонија, но и не помалку динамичната сегашност, често го слушаме терминот „патриотизам“. Неговите конотации се бројни, од национализам, до бранење – најчесто само на збор – на замислените или реални национални вредности. Влатко никаде не се нарекува патриот, но ние си дозволуваме така да го наречеме така. Затоа што неговата мисија не може да биде попатриотска, макар и во едно тесно поле на уметноста, кое всушност и не е поврзано со неговата основна професија. Сепак, уметничкиот дух и колекционерството постоеле во семејството. Влатко:Во семејството Милошевски нема ликовен уметник меѓутоа е… ја можам да кажам дека е уметничко семејство. Мојата прва братучетка Верче Милошевска е пејачка во групата „Љубојна“, професорка на музичкото училиште. Нејзиниот брат, мојот прв братучед Горјан е драматург. Татко ми, Петар Милошевски како дете бил многу надарен цртач, сакал да студира вајарство. Во тие повоени години, во први години на слободата на Македонија, меѓутоа во тоа време им требало повеќе доктори и заболекари, па го усмериле да оди во заботехничко училиште каде што неговиот вајарски талент да се искористи за правење на вилици. Брат ми Митко Милошевски е исто колекционер, он е постар од мене 8 години, така да ја кога растев ги гледав неговите први колекционерски чекори со македонски дела, така да вероватно и тоа оставило некоја трага кај мене. Илина:Делата се во различни техники и стилови, некои пореалистични, други поавангардни. Некои поубави за око, други вредни повеќе како историски документ Но приказнит

Над 2500 интервенции годишно, некогаш и по пет дневно. При големи пожари и по 12 часа на терен. Голтање чад, запалено рамо, за малку одбегнат пад во провалија. Ова се дел од искуствата на Кристијан Илов, пожарникар-спасител. Со него зборуваме за ризиците од пожари и статусот на оваа професија во Македонија. Од другата страна на Атлантикот, репортажа од пожарите во Лос Анѓелес од нашиот режисер Дарко Митревски, кој веќе 18 години живее во овој град. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. Kристијан: Мислам дека сите колеги што ќе ги прашаме, мислам дека никој не бара да нè рачунаат како херои, посебни луѓе, ние сме сите обични луѓе. Илина:Ова е гласот на Кристијан Илов, чиј опис на сопствената професија идеално се вклопува во насловот на нашиот подкаст. Но тој и не е баш точен. Затоа што Кристијан и неговите колеги влегуваат онаму кадешто повеќето обични луѓе не би се осмелиле. Музика – Common PeopleИлина: Директен повод за оваа епизода се големите пожари во Лос Анѓелес, на чија територија има големи природни предиспозиции, и за пожари и за поплави. Но потенцијалните ризици стануваат реални кога во приказната ќе се замешаат лошите политики и институционалната негрижа. Јас сум Илина Јакимовска, а во 37-то издание на Обични луѓе ќе можете да слушнете како стојат работите на оваа тема во Македонија и дополнително, преку специјална репортажа од САД, ќе проследиме како изгледале првите денови од ширењето на катастрофалниот пожар во Ел-еј и кои се веројатните причини за него. (музиката запира) Илина:Кристијан има 30 години но изгледа како да нема повеќе од 22-3. На разговорот се појави насмеан, свеж и многу релаксиран. Завршил средно економско во Борис Кидрич, а сега е запишан на вонредни студии по психологија. Тоа веројатно дополнително ќе му помогне да се соочи со сите предизвици на професијата, која не секогаш подразбира само мускули и физичка издржливост, туку и справување со паника и стрес, и кај себе и кај другите. Кристијан:Meне многу пати луѓе ќе ме прашаат нели ти е страв. Нас сите ни е страв, нема човек кој нема страв. Меѓутоа ние низ таа обука и низ тие вежби учиме стравот да го контролираме во смисол не да ни биде тој, не да не движи стравот, туку тој да нè одржува свесни за секој чекор што го правиш. Илина:Кога се подготвував на интервјуто, на различни форуми наидував на прашање „Како се станува пожарникар“? Одговорот е дека најпрвин се проаѓа курс (шест месеци теорија, шест месеци практична работа), со континуирано тестирање и оценување, а по неговото завршување се чека конкурс. Запрашан за тоа дали има вистина во некои онлајн коментари дека и во оваа професија главни за вработување се врските и партиската припадност, Кристијан не одговори директно, но многу илустративно опиша низ што сè треба да се мине низ еден таков конкурс. Кристијан:Конкурсот се состои од четири дена. Првиот ден е физички проверки за една минута склекови колку можеш. За една минута стомачни. Јаже 4м треба да го качиш/симнеш. Згибови десет, скијачко столче десет. Тоа е првиот ден. Вториот ден имаме трчање, 2800 м за 12 минути, нели нормално од 2800 колку можеш и повеќе да истрчаш. Третиот ден имаме во бригадата кадешто се качуваме со кукача, таа е вид на скала од приземје на први, од први на втори надворешно качување, потоа со целосна опрема и 2 апарати, тие се 13 кила еден, значи 26 кила во раце и опремата уште десетина-петнаесет кила, треба да се качиш од приземје до шести и надоле без престан. Потоа имаш интервју кадешто се поставуваат три прашања, општокорисно, стручно и уште едно…опширно, животно, нешто така беше. Имаш и писмен дел, зависи, на пример мене ми се падна барање за лична карта да ми се и

Дали знаевте дека една битолчанка завршила фармација на Универзитетот во Лозана во далечната 1906-та? Низ перото на авторката на романот „Сагата за Рајна“ ја гледаме како до доцна во ноќта одржува ред помеѓу порцеланските авани, аптекарските ваги и мензури. Со одмерени движења, без брзање, работи на нов рецепт и го запишува во својот дневник. Мадам Рајна Алексова, Македонка, чиј живот е и хроника на турбулентата историја на Балканот, полн трагедии, но и со револуционерни подвизи како нејзиниот. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. (џез преработка на „Битола мој роден крај“) Илина:Често одам во Битола и кој знае колку пати сум поминала пред некогашната аптека на семејството Алексови, без да ја знам неговата приказна. Историјата се нештата што ги знаеме, но и оние кои ни се пред очи а не ги гледаме, за кои не сме слушнале затоа што за нив се раскажува тивко и без вообичаената помпа околу славните личности. А оваа личност секако заслужува да биде таква. (џингл – Common People) Јас сум Илина Јакимовска. Во оваа, 36-та епизода од подкастот Обични луѓе зборуваме за Рајна Алексова, првата фармацевтка на Балканот, Македонка од Битола, која со ваквата диплома се стекнала во Лозана, Швајцарија во далечната 1906-та. Подгответе се за мешавина од историски податоци и малку фантазија, која ги пополнува празнините во нашето знаење за оваа исклучителна жена. Оља:Јас сум утрински човек. Станувам рано. За мене утрата се најубавиот дел од денот. Па особено доколку се будам пред другите, па имам малку време сама да си бидам со себе. Во тој период го користам, дали да се напијам кафе, дали да подготвам нешто за децата, пошто јас сум значи љубител сум и на готвењето и на здравата храна, така да кај нас дома се јаде само нешто што е подготвено и спремно дома. Дали смути спремам, дали чиа пудинг. Меѓутоа, тоа јас го правам, веќе, пошто е години во прашање – махинално. Позадината се моите мисли, значи тука сум јас сама со себе и јас размислувам. И со нетрпение го очекувам почетокот на утринската програма на Македонската телевизија, ова како реклама ќе дојде, меѓутоа навистина гледам Македонска телевизија и ја гледам утринската програма, и толку…веќе толку години ја гледам, што луѓето што работат, што ја водат утринската програма ги доживувам како да ми се пријатели и покрај тоа што не ги знам.И така беше и тоа утро, значи „на денешен ден е родена Рајна Алексова“ и сега иде у позадина јас го слушам тоа, ги правам овие моиве секојдневни работи, коишто си ги спремам, подготовки за утрото, и покрај тоа што тогаш не идевме на училиште, беше у период на корона, меѓутоа сепак им спремав на децата, а јас меѓу другото имав корона, во тој период. И слушам на денешен ден е родена Рајна Алексова и слушам колку таа била значајна жена, како таа била првата жена на Балканот која што завршила факултет по фармација, меѓутоа тоа сето не ми иде со годината која што ја слушам, дека завршила факултет во илјада деветсто и шеста година, викам Македонка наша завршила факултет, во Лозана, живеела во Битола, илјада деветсто и шеста година, викам јас ова морам да го прочепкам малце, да го истражам и така пошто имав време… си бев дома, нели нормално, бевме затворени и јас седнав да читам за Рајна. Оља Петрушевска-Томева Илина:Ова е гласот на Оља Петрушевска – Томева, авторка на романот „Сагата за Рајна“ од 2022-та. Како што слушнавме, нејзината прва средба со ова име било случајно, исто како и мојата. Jaс за Рајна прв пат слушнав преку кампањата на Младинскиот национален совет, „Биди чудо од девојка“, во чии рамки е развиен сет на друштвени игри, наречени „Бунтовнички“. Преку флеш картички со факти или играњето меморија,

Каква боја ви има има зборот „секогаш“? Дали буквата С е во машки или во женски род? Можете ли да пресметувате на памет, служејќи се со низа бројки во спирала? Ако одговорот е да, тогаш имате облик на синестезија, оваа епизода е токму за луѓето како вас. Ако одговорот е не, ѕирнете во живописниот свет на синестетите. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. (оригинална музика) Илина:Далечната 9-та епизода од овој подкаст беше посветен на феноменот на афантазија, неможноста за визуелно замислување, која го отежнува препознавањето лица и снаоѓањето во простор. Оваа, 35-та епизода, ја посветуваме на спротивното – синестезија, спојување на ефекти на повеќе сетила во едно. (Common People) Jaс сум Илина Јакимовска. Во оваа епизода на подкастот „Обични луѓе“ зборуваме со Марко Петрушевски, кој до својата триесетта година мислел дека се сите како него. Дека и тие гледаат букви и зборови како бои и памтат настани со тоа што ги сместуваат на ментална спирала. Дали ова за него е супер моќ или се уште нешто нормално? Бидете така. (звуци – гужва на изложба) Со Марко се запознав случајно, на изложба на заеднички пријатели во спарната атмосфера на Чифте амамот. Сцените од видео инсталациите се прелеваа со звуци, а џагорот на присутните ја обојуваше атмосферата. Муабетот некако сврте на претходна епизода на овој подкаст, оној за афантазијата. „Јас го имам обратното“, рече Марко и почна да ја опишува својата синестезија. Веднаш се знаеше дека ќе ми биде следен соговорник. И местото на следниот разговор беше некако симболичен – книжарницата Буква, збор кој за мене асоцира на црно, веројатно поради црното мастило со кое се печатени. Но асоцијациите на Марко не функционираат вака, со свесни асоцијации и мислење. Марко:Се работи за синестезија. Тоа е кога две сензорни регии во мозокот се меѓусебно поврзани. Се поврзуваат. Дали… сега научниците уште не знаат дали за време на детството, или претходно или е поврзано со генетска мутација, не се знае. Но е тоа, кога две регии во мозокот сензорни се меѓусебно поврзани и си помагаат најверојатно. Првпат забележав и обично е така со синестетите, забележуваат кога ќе видат дека всушност другите ја немаат таа способност. Јас за себе открив на триесет и нешто години дека ја имам. До тогаш си мислев дека сите луѓе ја имаат и дека така резонираат… Илина: Дека е нормално. Марко: Да. Дека е тоа нормално, да. Едноставно така сум роден. Потекнувам од уметничка фамилија. Татко ми беше актер и сликар и можда има нешто негово кое што се пренесло и направило и своја некоја адаптација во умот да се случи да тие две регии стапат у контакт некаков, не знам, сензорни. Илина:Секој синестет има свое, субјективно доживување на својата состојба. Каков вид синтестезија има Марко? Марко:Па има неколку главни и другите се мислам дека поттипови нивни. Јас имам две главни и еден таков поттип што неодамна го открив исто така. Првата се нарекува Grapheme number, колор бројчана каде што бројките и буквите и зборовите се во одредена боја тоест човекот ги претставува во одредена боја. Вториот тип е спатијалната каде што бројките и буквите, месеците, годините, ситуациите, годините се сместени во просторот. Обично е спирала, кај мене е спирала во просторот и на тој начин најверојатно помага да… помага човекот да ги памти поубаво работите, да калкулира, да манипулира со нештата и така. Илина:Иако во својата глава има прецизна претстава за нештата, кога треба да ги објасни и вербализира на Марко понекогаш му е тешко да ги најде вистинските зборови. Често морав да го допрашувам за детали за да ми стане јасно. Сепак, доживувањата на синестетот за оној к

Во минатото кога некој спорел меѓа, му заврзувале торба со земја околу вратот и тој морал да се заколне со зборовите: „Како што тежи земјава, така да ми тежи врз гробот ако лажам“. Не секој се одлучувал на вакво заколнување ако не бил 100% сигурен во тоа што го кажува.Денес наводно имаме посигурни методи за мерење на парцелите, нивите, дворовите. Но геодетите работат во систем кој е често хаотичен, недефиниран и кој ги фрустрира сопствениците. Тие, во својата нервоза, знаат да им извадат и секирче. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. (звуци на градилиште) ИлинаСекој кој се занимавал со какво и да е имотно прашање во Македонија знае колку тоа може да биде комплицирано. Особено кога нешто се наследува, може да се случи да се појават фантомски нелегализирани квадрати, наводно спорни меѓи, комшии кои со ќутенката зазеле повеќе простор отколку што требало.Ваквите проблеми знаат да бидат трауматични и да го пореметат животот и здравјето на неколку генерации. Но кога нештата ќе се комплицираат, тоа е повод да се сетиме дека постои една кај нас недоволно позната професија – геодет.(Common People) Јас сум Илина Јакимовска, а ова е 34-тата епизода од подкастот Обични луѓе. Останете со нас, за да ги исцртаме аудио меѓите на оваа епизода. СтефанГеодетот би го дефинирал као професија… личност што се занимава со мерење на земјата. Буквално парче земја, као нива или двор или било шо и да е, таа се мери со посебни инструменти, тие што сте ги гледале на улица, тотални станици се викаат. Тие мерат агли и должини мерат. И врз основа на тие две мерки уствари се пренесува се транслатира во координатен систем, точки што го дефинираат обликот на парцелата или на нивата. За да може као на пример за катастарски цели да може да се одредат димензиите на нивата или дворот, да се одреди површина, класата на земјиште и све останато. Така да тоа е геодезијата као наука, као… Тоа е интересен факт, таа почнала за време на Египет кога Нил им ги поплавувал нивите и не знаеле кој до каде му е нивата. И пред тоа да се десело шо се дешавало секоја година они развиле начини како да си ги измерат уствари кај им се меѓите од нивите. И кога ќе излезел Нил, водата кога ќе го поплавела земјиштето и кога ќе се врател Нил назад во неговото корито за да можеле да ги вратат границите на нивите и да знаат чива нива каде, до шо е. Така се развила и геодезијата као наука во тоа време и денеска за тоа и се користи углавном. ИлинаОва е Стефан, кого го консултиравме кога и самите се обидувавме да истераме правдина околу имотно прашање. Се уште млад, тој веќе има прилично искуство со тоа што значи да си геодет, и уште поспецифично, што значи да си геодет во Македонија.Но како воопшто посакал да се занимава со оваа професија? Стефан:Тоа беше сосема случајно затоа шо јас сакав да идам на архитектура, но го утнав рокот кога требаше да биде уписот архитектура. Сите знаат архитект што е и кога доаѓа тој упис, одма се полни квотата и додуше остануваат луѓе шо не успеваат да се упишат. И немав време да го фатам… ми излегоа други работи тогаш и немав време да го фатам уписот и морав да барам план Б, шо… Се мислев долго време зошо знаев дека ќе биде нешто од Градежен факултет, но се мислев што би било од него. И се решив за геодезијата зошо е по… како да кажам, погеометриска наука, не толку математичка, погеометриска е него ли да речам не знам, градежниците или геотехничарите што се занимаваат со испитувања на јачини на предмети и други ствари. И така се решив за геодезија да студирам. ИлинаОној дел од геодезијата којшто нам ни е најпознат е катастарскиот. Но тоа е само еден од ограноците на оваа наука. СтефанГеодезијата с

ЕПИЗОДА 33 – Tранскрипт Во ова издание зборуваме со Теодора Николиќ, која неодамна победи на 15-тото државно првенство на бармени на Македонија и ќе нè претставува на Светското во Португалија. Во текот на подготовката на оваа епизода се отвори и „Моно“ – коктел бар за којшто таа го има осмислено концептот и специјалните коктели. Прво слушнете ја епизодата, а потоа дојдете да наздравиме со едно „хараџуку“. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. Muzika – Cassiopea (јапонска фјужн група од 1970-тите) Илина: До скоро моето познавање на коктели се состоеше од мешање џин со тоник или – покомплицирано – правење Аперол шприц. Но откако вработената во маалската продавница за алкохол ми го препорача реалното шоу „Дринк мастерс“ на Нетфлис, светот одеднаш се смени. Сфатив дека има нешто што се викало инфузирање, дека постоjaт шишенца со пипета со горчливи капки – битерси, дека некои комбинации трпaт тресење a други само нежно мешање. Наскоро почнав да претворам унци во милиграми и преку пријатели да нарачувам пијачки од странство што ги нема кај нас. Кујната почна да личи на бар, а алкохолот стана нешто со што можеш да креираш, да раскажуваш приказни. (Common People)Јас сум Илина Јакимовска, а ова е 33-тата епизода од подкастот Обични луѓе. Велат дека секој коктел е онолку добар колку што е добра неговата најлоша состојка. Но дури и одлични состојки можат да звучат како раштиман оркестар ако не се погодат нивните пропорции и вкусови. Коктел мајсторот оттаму треба да е по малку и хемичар и уметник и зен-мајстор. А исто така помага ако е – психолог. Во ова издание зборуваме со Теодора Николиќ, дипломиран психолог и коктел мајстор, која неодамна победи на 15-тото државно првенство на бармени на Македонија и ќе нè претставува на Светското во Португалија. Во текот на подготовката на оваа епизода се отвори и „Моно“ – коктел бар за којшто таа го има осмислено концептот и специјалните коктели. Теодора:Па прво почнав да работам како келнерка. Имав петнаесет години и отвори мајка ми бар, „Коузи бар“, не знам дали сте биле. И на отварањето работев како перач на чаши внатре во шанк. И се појави една девојка, Јана, која што тогаш беше шефица во „Кантина“… „Кантина“ е во Дебар маало еден локал и ме праша – дали си лав во хороскоп? И јас ѝ реков – да. И она ми рече – ќе работиш у „Кантина“? Јас ѝ реков – океј (се смее). И сега ова навидум изгледа многу смешно ама така уствари почнав со работа во „Кантина“. Почнав да работам како келнер. И ако Јана слуша у моментов ќе знае дека ја убивав да работам во шанк. Значи толку ја молев, преголема желба имав и цело време ги гледав луѓето шо работат во шанк и после некое време едноставно се случи. Илина:Исто како што познатите готвачи често знаат да ни ги скршат илузиите за гламурозноста на нивната професија, и Теа е реална околу тоа што е најважно кога работиш зад шанк. Теодора:Би рекла дека осумдесет посто од работата во шанк е чистење и одржување хигиена и за мене е најбитното нешто во однос на работни обврски во шанк заради тоа што е како еден вид на дом (се смее) шо се десет квадрати, еве најмногу нека се десет, во кој што работат максимум шес луѓе. И ако не се одржува хигиената е исто како да не си го одржуваш домот. Затоа шо си секој ден таму, секој ден…. Илина:Дека правењето коктели има врска со готвење покажува и самата инспирација на Теа да почне да се занимава со оваа работа. Теодора:Во однос на коктелите и комбинирање на вкусови и баланс на повеќе супстанци мислам дека тоа повеќе доаѓа од мајка ми и татко ми поради тоа шо и двајцата готват премногу… и брат ми готви. Мислам брат ми е помал од мене ама сепак вреди да се спомне дек

Повеќето приказни визуелно можат да се прикажат како отсечка, со јасна појдовна станица, линеарно траење и крај. Некои повеќе личат на концентрични кругови, каде еден настан поттикнува втор, па трет, па четврт. Приказната за семејството Малахови повеќе потсетува на сликарството на руската авангарда – можеби на еден Малевич или на Кандински. Во неа има историски превирања, авантури, љубов, неочекувани пресврти и мистериозни парчиња. И сето тоа поврзано со Македонија. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. Епизода 32 – Транскрипт(руска класична музика, звуци на ветер и студ)Илина:Самиот поглед на картата на областа Архангелск на крајниот север на Русија прави да ти влезе студ в коски. Главниот град со истото име бил значајно пристаниште и трговски центар, но и почетна точка за бројни експедиции за истражување на северот – Баренцовото море, Арктичкиот Океан и Северниот пол. Oд тука ќе започнеме една нова експедиција, oвој пат кон југ. (Common People) Јас сум Илина Јакимовска. Во триесет и втората епизода од подкастот „Обични луѓе“, од тајгите на рускиот север ќе се преселиме најпрвин во шумите на нашето Поречје, па на улиците и во институциите на поствоено Скопје, а од таму во сите правци на светот. Водичи на оваа експедиција ќе бидат членовите на семејството Малахови, чиј удел во македонската култура до скоро не беше доволно познат. Сè до една изложба и нејзините четири авторки. (руска класична музика) Илина:Повеќето приказни визуелно можат да се прикажат како отсечка, со јасна појдовна точка, линеарно траење и крај. Некои повеќе личат на концентрични кругови, каде еден настан поттикнува втор, па трет, па четврт. Приказната за семејството Малахови повеќе потсетува на сликарството на руската авангарда – можеби на еден Малевич или на Кандински. Разиграните форми како да ги ништат геометриските конвенции, боите се прелеваат, а сликата понекогаш има таква длабочина што различните облици, согледани заедно, формираат тродимензионален холограм. Како да се раскаже една ваква животна сторија, без да се направи неправда кон нејзината повеќеслојност? Ќе се обидеме, онака како што тоа го сторија Лина Жила, Јасмина Дамјановска, Љубица Велкова и Јасминка Намичева. Тие се авторки на изложбата под наслов „Македонската робинзонијада на семејството бегалци Малахови“, која се отвори на 19 октомври 2023 во Музејот на град Скопје. Пред да присуствуваме на нејзиното отворање имавме слушнато само за името на Марија Малахова, авторка на еден илустриран албум на македонски народни носии, кое звучеше како да е руско. Не знаевме ниту како се нашла во Македонија, ниту пак каде заминала од тука. И самите авторки на изложбата на почетокот не знаеле многу повеќе. Она што сепак можеле да го претпостават се причините зошто е тоа така. (музиката престанува) Лина ЖилаКога ние почнавме нашата изложба ние мислевме дека имаме работа со руската имигрантка бидејќи беше периодот на граѓанската војна во Русија после 1917 година и дел на Русите избегале од својата држава. Количината на бегалци беше огромна. Целата Европа и целиот свет можам да кажам беше преплавен со руските бегалци, но кое што оставиле на пример овде во Македонија огромна трага. Вие се шетате низ градот… кој ја знае арапската куќа? Да. И? Тоа кој изградил? Руски имигрант Иван Артјомушкин. Таа основната зграда која што гледате реклама „Пивара“ на плоштадот. Рубинова… ова палатата… Ристевичева палата, Русинот ја изградил. Значи кога ќе погледнете целиот центар, кај паркот нели знаете таа прекрасна зграда, пак Иван Артјомушкин ја изградил. Значи кога они дошле овде се нашле дека нема подготвени кадри. Нема кој да гради, нема кој т

Нашите соговорници во оваа епизода одат контра црногорската поговорка „Ако можеш да седнеш зошто да стоиш, и ако можеш да легнеш зошто да седиш“. Тие трчаат, ниту бегајќи од нешто, ниту пак за да победат. Едноставно, скајранингот, или екстремното планинско трчање, им е начин да работат на себе. И успеваат во тоа. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. Е31 – Транскрипт (звуци на трчање на трева) Илина:Во книгата „Родени за трчање“ американскиот тркач и писател Кристофер МекДугал го опишува изолираното племе Тарахумара, кое живее во кањоните на северо-западно Мексико. Тој се восхитува на способноста на овие луѓе да истрчаат, во еден здив, дистанци од над 150 километри со неверојатна брзина. Трчаат речиси боси, со обични сандали и ретко се повредуваат. Тарахумарите не се супер-луѓе – и оние „обичните“ се направени за да можат да издржат долго трчање, вели МекДугал. Да ме видел како трчам по двојка на Партизанска сигурно би го сменил мислењето. Но да ги видел нашите денешни соговорници, би рекол – „Ете, гледаш?“.(Common People)Илина:Во епизодата број 31 од подкастот „Обични луѓе“ се запознаваме со двајца за наши сфаќања прилично необични луѓе. Тие одат контра црногорската поговорка – ако можеш да седнеш зошто да стоиш, и ако можеш да легнеш зошто да седиш. Тие трчаат, и тоа замислете, од ќеф.Елена:Здравo! Јас сум Елена Ртоска, имам дваесет и четири години, сум од Прилеп и моментално живееме во Охрид. По професија сум… и работам како софтвер инженер и слободното време го трошам во трчање на планина. Антонио:Јас сум Антонио Каранфиловски, исто од Прилеп. Како шо спомна Елена, живееме во Охрид. Имам завршено, дипломирано компјутерски науки и инжењерство. Пет години работам како андроид девелопер. Илина:Елена и Антонио се партнери и во трчањето и во животот. Физички Елена е грациозна и тенка. Антонио делува силно, но не како некој што крева тегови и е на протеински прашоци. Делуваат смирено и ускладено, како да не брзаат никаде.Како почнале и кој од нив бил прв во нивното необично хоби? Антонио:Поединечно беше тоа. Јас почнав нешто порано. Почетоците во планинското трчање конкретно, претходно сум спортувал карате, кик бокс и други спортови, потоа планинарење. И како еден премин од планинарење во планинско трчање, тоест побрза форма на планинарење, беше планинското трчање конкретно. Тоа беше негде две и петнаеста година, а Елена ја запознавам две и седумнаеста. Елена:Да. Јас кога се запознав со Антонио почнав рекреативно да трчам, односно во две и седумнаеста година и тоа траеше две години, сѐ додека не дојде две и деветнаеста година натпреварот во државно првенство за скај ранинг (sky running) каде што освоив трето место и имав право да учествувам на европско првенство во Италија каде што можам да кажам дека главен иницијатор беше Антонио за тоа. И тогаш почнав поактивно да се бавам со планинско трчање односно со скај ранинг и повеќе се спремав, првично за натпреварот, после за секоја наредна трка. Илина:Пред да почнам да се подготвувам за разговорот со Елена и Антонио единствено што знаев е дека тие трчаат по планини. Но нештата не се толку едноставни – и во оваа област има категории и прецизни дефиниции за тоа што е што. Помеѓу тркачите од различна возраст и потекло има такви со поголем компетитивен дух, но има и луѓе кои ова не го сфаќаат како спорт со победници и губитници, туку како уметност на самодисциплина и надминување на стравови.Елена:Скај ранинг односно екстремно планинско трчање е форма на планинско трчање каде што теренот е многу потехнички. Има покарпести делови кои што треба да се истрчаат. Надморската висина може да достигне две илјади метри и наклонот на искачување т

Гробиштата обично ги посетуваме на погреби, помени, на празници како Дуовден или Задушница, кога и ја објавуваме епизодава. Но има луѓе на кои гробиштата им се секојдневие. Запознајте ја Бети Недељчиќ, која одржува над 300 гробови во Бутел. Секогаш дотерана и насмеана, таа раскажува за „милионскиот град“ и неговите жители. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме.С3Е10 – Транскрипт (aтмосфера од гробиштата) ИлинаВелат секој човек треба да посети барем еднаш годишно три места: болница, лудница и гробишта. Ако не се најде таму, тогаш тој е среќен човек.Прво што направив кога син ми почна да поставува прашања за смртта беше да го однесам на гробишта. После спокојната прошетка, вежбањето на азбуката читајќи ги имињата на покојниците и посетата на гробот на прабаба и прадедо, неговиот коментар беше: „Убаво место, пак да си дојдеме“. (Common People) Jaс сум Илина Јакимовска. Во оваа епизода од подкастот Обични луѓе ќе зборуваме со Бети, жена која има над 300, како што самата ги нарекува, клиенти во Бутел. Весела, секогаш дотерана и подготвена за муабет, таа понекогаш ги шокира оние кои ја прашуваат што е нејзината работа. Бети:Е па да се запознаеме прво. Јас се викам Елизабета (се смее). Управител сум на фирмата „Бети и Зоки“ – одржавање на гробови. Тоа го работам од 2001 година. Идејата не беше моја него идејата ја прифатив од еден бивши шеф шо беше во АД Бутел, сега он моментално е починат. Ја бев стечаен работник, останав дома и немав работа. И он ми се јави, ми рече – дали би сакала да чистам гробои? И ја тоа го прифатив. И така првиот мој муштерија беше Данчо Шутурков, уствари тетка Данче Шутуркова беше, неговата сопруга. Она беше првиот мој муштерија и она ми донесе уште седум – осум муштерии благодарение на тоа дека биле куќни пријатели. Така почна овој мој бизнис (се смее). Илина: А добро дали ти беше шубе во прво време, дека сепак гробишта, смрт, умрени, жално и така натаму. Имаше ли некое суеверие, те плашеше ли нешто? Бети: Не, воопшто ништо не ме плашеше, ова го прифаќам како секојдневен живот. Како дел од нашиот живот. Што е тоа жива вистина. Не се плашев меѓутоа првите моменти додека малце се очеличев, ако видев некои млади деца кои ги погребуваат ми беше многу жал. Али после малце се очеличев и сега ако видам таков случај, се тргам настрана. ИлинаКако изгледа еден нејзин типичен работен ден? Бети:Работам четири дена, значи рачунај четврток, петок, сабота недела, дури ако има потреба доаѓам кроз неделата, имаат роденден, имаат годишнина, имаат помени. Морам да дојдам да го исчистам затоа што врне, се прљаат, еве се гледа и морам да го исчистам. Во тој момент доаѓаат најблиските и сакаат да им е почисто. И доаѓам и преку неделата. Иначе еден типичен работен ден ми е една мопа, една канта, една метла, пет крпи и средства и тоа. Тоа е нашиот типичен работен ден.Постарите луѓе што се, постарите генерации они доаѓаат. Значи имаме луѓе константно кои што доаѓаат у неделата петпати. Има доаѓаат четири пати. Има луѓе доаѓаат секоја сабота. Идат луѓе секоја недела. Зависи. Има луѓе што доаѓаат нон-стоп. ИлинаГробиштата Бутел Бети ги нарекува милионски град, со исто толку приказни. Некои од нив се трагични, други, кога би биле филмови, можеби повеќе би личеле на трилери или на акција. На помените знаат да избијат караници помеѓу роднините, поради потиснати тензии или за поделба на наследството. Токму во моментот кога разговаравме на близок гроб длабок машки глас ги убедуваше останатите дека нема шанси да дели 7000 евра на човек кој не нашол за сходно дури ни да се појави и да оддаде почит. Гробот на Васил и Вера Хаџиманови Но за некои нешта кои ѝ биле отпрвин смешни Бети го сменила ми

Интимна приказна на човек кому животните премрежја му донеле и подеми и падови. Како дошло до тоа тој да стане бездомник и како неговата судбина го направила солидарен кон оние во слична ситуација. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. С3Е09- Транскрипт Илина:Номадскиот начин на живот, тоа човек да не биде врзан за одредена локација, да талка и да не се грижи каде ќе прилегне кога ќе зајде сонцето, е чест мотив во популарната култура. Таа знае да го романтизира бездомништвото како принцип на врвна слобода. Иако тоа навистина може да биде свесен избор на поединци, причините за бездомништвото најчесто се болни, а самиот бездомнички живот полн со предизвици. (Common People) Во оваа епизода од подкастот „Обични луѓе“ својата животна приказна за ја раскажува Даут Таир, некогашен семеен човек и ко-основач на успешна компанија за електро-материјали. Денес тој е бездомник, кој од дом има само една импровизирана гаража. Со него разговараше Александра Ристовски, повеќе од 20 години вработена во Црвениот крст на Град Скопје. Даут:Значи моето име е Даут, презимето Таир, роден сум пред 61 година во Скопје како четврто дете. Претходниот значи имам една сестра, и еден брат и еден починат брат кој починал на самиот пороѓај. А, уште како мал така колку што се сеќавам, значи од она што можам да се сеќавам, на моите шест, седум години, ме запишаа во школо и пошто бев како љубимец на мајка, као најмал, као најмал сум и она ми стави Паша на мајка, така ме нарече, и од тогаш ми е прекар Паша. Сите ме викаат Паша, а не од што сум имал некогаш пари, или ова, значи Паша ми остана од мајка ми. Роден сум во Бутел односно, таму сум роден, Бутел 1. Претходно беше село Бутел, па кога беше земјотресот, направија некои бараки и таму на татко ми му дадоа барака и таму и живеевме. Значи сестра ми, брат ми, јас и родителите. Извесно време така учев школо, беше добро, меѓутоа од кога завршив тоа основно школо, јас веќе почнав така, бев многу темпараментен, чепни ваму, чепни таму. Не бев баш примерен. Не бев примерен. Дојде времето, нели, завршив тоа основното училиште почнав да свирам гитара, така на мои 16 години, 15 години, средно школо кога почнав. Се запишав во Коце Металец. Илина:Во средното училиште Даут се покажал како капацитет. Го завршил за три години, а потоа се запишал и завршил и вишо трговско школо. На 16 години веќе го имал првото вработување. Истовремено свирел гитара во културно-уметничкото друштво Коста Абрашевиќ, и со него ја прошетал цела Европа и Америка. Со гитарата в рака ја запознал и жена си. Даут:Сопругата ја запознав свирејќи гитара на една игранка во Железара, значи свирев гитара и така да, се запознавме, веројатно беше љубов на прв поглед. И не беше многу долго врската, едно така година дена може се, пред брак и после се… А.Р. Како се викаше таа? Д.Т. И(…) се викаше. И што знам, можам да кажам дека не можам да прежалам, дека направив огромна грешка што, моја е кривицата што дојде до развод на брак. Моја кривица, имам две ќерки. Не комуницирам со нив, затоа што.. А.Р. Со двете? Д.Т. Со двете, пошто многу двете беа револтирани од она што јас го направив. Илина:Она што го направил е што почнал врска со комшивка, која ѝ го открила тоа на жена му. Ова се случило по петнаесетина години брак, кога тој веќе имал развиен бизнис, две ќерки-тинејџерки и сопствена куќа во која се живеело добро. Даут:Па јас сум основач на Електро-елемент, сега што е ова зграда. Јас сум основач на него. Кога почна, значи бев научен на многу пари, на многу пари. После извесно време, имав пријател кој работеше во казино, работеше во казино, мене фирма ми постоеше како Мери импорт, беше моја фирма, има

Зафаќа речиси една третина од нашето тело, но ја нема во официјалните учебници по анатомија. Се споредува со рибарска мрежа или со пајажина, ткиво кое ги обединува внатрешните органи во една целина. Со оглед на нејзината сензитивност на емоции и стрес, велат дека можеби токму тука лежи она што го викаме „душа“. Што е тоа фасција? Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. С3Е8 – Tранскрипт(Музика: Fascia – Music in Our Body) Илина:Александар го познавам повеќе од десет години. Во неговата ординација прв пат влегов со неподвижно рамо и со големи болки. „Треба да се работи“, рече тогаш, цртајќи ми вежби со онакви човечиња од цртички, кои дури и такви, најпрости, делуваа насмеано и ентузијастично што креваат тегчиња или тегнат лента. Јас ич не бев, ама со време морав да станам, и поагилна во вежбањето, но и пољубопитна за тоа како функционира човечкото тело, кое не е „машина“ составена од лостови, запчаници, вентили и ремени, туку од органи и врски помеѓу нив кои често остануваат недоразбрани. (Common People)Јас сум Илина Јакимовска. Во оваа епизода од подкастот „Обични луѓе“ ќе зборуваме за еден фасцинантен а крајно потценет орган – фасцијата, од чија состојба зависи и нашето физичко, но и нашето емоционално здравје. АлександарКога ќе ме прашаат пациентите или некој: што е фасција?, јас прво им кажувам дека тоа е она кога јадеме сувомеснати производи, врат, тоа е тоа белото околу мускулите на вратот, околу парчето кое што го гледаме пред нас. Тоа белото, тоа не е масно ткиво. Масното ткиво е поинакво на форма, како салце, а фасцијата се некакви жилички во бела боја, материјал кој што е направен од лигаменти, тетиви, фиброзни ткива. Отприлика тоа е оној првиот опис што претставува фасцијата. Тоа е ткиво кое ги обединува, ги поврзува органите и системите во една функционална целина. Како можеме да го замислиме тоа? Да го замислиме тоа може да биде како… мислам можеме да го замислиме како рибарска мрежа која што е потопена во морето, тенка по структура, бескрајна, затегната, повеќеслојна која обвива клетки и групи клетки, органи. На места се згуснува и се поврзува со обвивките на други структури. На места е густа и отпорна и сѐ во оваа мрежа е во некакво движење, бранување, истегнување и стегање или пак собирање. Тоа е човечкото тело вградено во мрежа на фасција во која се движат течности, завршуваат капиларните садови, нервните завршетоци, рецептори, минуваат крвни и нервни патишта. ИлинаНа ѕидот во ординацијата на Александар, освен онаа факултетската, се закачени голем број дипломи и лиценци. Постојаната едукација е неопходна во една динамична област како физиотерапијата, во која постојано се изнаоѓаат нови начини да им се помогне на оние кои имаат траума, скршеница, неподвижност, болка. Но еден од тие пристапи му отворил сосема нови хоризонти. АлександарЗа првпат се соочив, мислам за првпат се сретнав со фасцијата на курсевите „јумеихо“ кои што ги водев тука кај сенсеи Христо Хаџикимов во Скопје и отприлика за првпат се запознав како може човечкото тело да биде како една целина. На некој начин тука се промени мојот поглед на човечкото тело во насока на гледање на телото како целина, а не како некакви кинетички лостови. Илина: Може да објасниме што е „јумеихо“ за слушателите? „Јумеихо“ е јапонска техника за работа на човечкото тело која што… самата техника и самата методика на „јумеихо“ е работа по меридијани. Ете ќе кажам понатаму дека меридијаните се совпаѓаат со фасцијалните ланци на телото, со фасцијалните ленти и линии. Во основа ќе бидам краток за „јумеихо-то“, во неколку реченици. „Јумеихо“ прави некакви техники, има мануелни техники врз телото кои што го поттикнува парасим

„Убавите жени во мојот народ/тие брзо прецутувале/како цут од кајсија/како мајски јоргован“. Вака пишуваше Блаже Конески за жените од минатото. И овие од сегашноста ја имаат истата нечујна издишка за неправдата која им ја нанесува времето. Тивка демографска група, „жените во години“ не се атрактивни за феминистичките каузи, медицинските списанија и модните трендови. Каде да се најде поддршка во време на „Големата промена“ за којашто никој не ги предупредил? Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. С3Е7 Транскрипт (фото горе: Густав Климт – „Трите доба на жената“) Chat Baker – Little Girl Blue (instrumental) Илина:Не се сеќавам на точниот ден, ниту колку години имав. Знам само дека беше неодамна и дека барем во моментот во тоа немаше некаква посебна драматичност. Едноставно се погледнав во огледало и таму видов некоја друга жена. Без предупредување, без труби и фанфари, без свечен марш. Тивок премин во староста со виснати образи и надлактици (кои, после научив, ги викале свадбарки, затоа што се тресат на оро), бел корен во косата и голема кнедла во грлото. Што се случи, побогу? Како ќе се живее вака? (Common People) Илина:Јас сум Илина Јакимовска. Во оваа епизода од подкастот „Обични луѓе“ ќе зборуваме за таканаречените „жени во години“ – тивката демографска група која сочинува една четвртина од светското население, за која ретко се зборува, а која уште поретко зборува самата за себе. Четири соговорнички од секое десетлетие почнувајќи од 40-тите, 50-тите, 60-тите и 70-тите женски години. И исто толку лични приказни за начинот на којшто поминуваат или поминале низ климактериумот – термин кој доаѓа од грчкото „климактер“, што значи критичен период. Сите вклучуваат детали поврзани со женското здравје, крварењето, но и со интимни психолошки доживувања. Прва е Ана. АнаСега имам четириесет и три, уште малку ќе полнам четириесет и четири, во јануари. Гинеколошки проблеми такви со крварење меѓу циклуси почнаа кога имав дваесет и девет години и тогаш на сите прегледи и хормонални тестирања и нели преглед гинеколошки се сомневаше докторката дека е ран климактериум. Ама тогаш крварев многу малку меѓу циклуси. И пиев хормони доста долго и пробав сѐ шо можев да пробам, од макробиотика до други некои алтернативни такви начини и тоа не се смируваше ама не беше така драматично. А сега е веќе подраматично. Почна минатата година. Сега тие крварења меѓу циклуси се многу обилни и стигнав до анемија заради крварењата. И хормоналните испитувања исто покажаа дека сум во перименопауза. (продолжува) Психолошки сега имав криза голема, овој последниов пат кога се случи ама не можам да поврзам дека тоа беше директно врзано со менопауза пошто мислам дека беше склоп на околности. Некако многу работи се случија во тој период и мислам дека… не знам, не можам да кажам дека… Иако мојата докторка, гинекологот, таа мисли дека е врзано, сите тие психички, ментални како да кажам, проблеми, предизвици. Депресија, анксиозност, бес, гнев. Беше така страшничко доста. ИлинаТеоријата на Ана е дека не само што е тешко, туку дека е дури и опасно сите симптоми кои се појавуваат кај жената во оваа возраст да се припишуваат исклучиво на менопаузата. Да си кажеш така од една страна е утеха – дека не станува збор за некаква болест. Но игнорирањето на знаците на слабост и нивно толкување само низ ваквата призма може дополнително да ги искомплицира работите. АнаУште пред да почне короната, значи тогаш имав да речеме четрс една – две, наеднаш почувствував физичка слабост. Бев многу активна претходно, многу пешачев, со години, многу одев пешки. Ништо специјално, просто одев пешки многу секој ден, секојдневно и тоа ми беше

Прв пат влегол во пештера на 12 години. Денес Дарко е спелеолог, инструктор и спасувач. За тоа како е шест дена да си на 1200 метри под земја. Што се „сидриште“, „асендер“ и техника на единечно јаже. И каков сеир знаат да си прават спелеолозите меѓу себе. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме.С3Е6 – Транскрипт ИлинаПрвата и единствената пештера во којашто сум влегла е Грота гитанте, близу Трст во Италија. Во 1995 таа влегла во Гинисовата книга на рекорди како најголемата пештера отворена за посетители на светот. Кратко време по благото спуштање се отвора поглед кон огромна просторија која изгледа како катедрала. Во неа владее необичен спокој, со звук на понекоја капка која се слева од ѕидовите. Паралелен свет во кој човек се чувствува како поблизу до нешто моќно што царува со подземјето, некоја мистична сила која ги извајала сите овие облици и која е незаинтересирана за животот над земјата. Единствено што бара е да не биде вознемирувана. (Common People) Jaс сум Илина Јакимовска. Во оваа епизода од подкастот „Обични луѓе“ ќе зборуваме со човек кому под земја, во мракот, среде карпите и сталактитите, се чувствува пријатно и безбедно. Над земја пак со својот тим често учествува во спасување на луѓе залутани или повредени во планина. Така и слушнавме за него, кога медиумите неодамна известија за таква спасувачка акција близу Прилеп. Спелеологот Дарко Неданоски. ДаркоПа мајка ми и татко ми да, уште како мал, најмногу мајка ми така – ама зошто нели влегуваш внатре, дали нема некој друг нормален спорт нели да вежбаме и тие прашања ги имаше. И.Ј.: (се смее) Кај го најде баш ова? Д.: Да. Кај го најде то. Но имав поддршка тука и од татко ми затоа што и татко ми нели беше член на „Златоврв“ на клубот и иако тој се занимаваше нели конкретно со планинарство, но ги знаеше сите постари луѓе, негова генерација кои што ми беа тренери нели и знаеше дека нели тоа е безбедна техника која што ја користиме и нели истражуваме таму долу. Првпат на дванајсе години влегов во пештера, беше… тоа е мислам од клубот ни ја организираа и то е во село Ореовец, Рамниште се вика пештерата. Тогаш за првпат влегов во пештера. ИлинаДенес тоа некогаш 12-годишно момче е спелеолог, инструктор и спасувач, човек кого сакате да го имате крај себе ако некогаш влезете во пештера, се симнувате во пропасти или сакате да дознаете нешто повеќе за тоа што е спелеологија. ДаркоСпелеологија е нели наука за изучување на пештерите и пропастите, а спелеолог е човек кој шо се занимава со истражување дали од научен аспект или од спортски, рекреативен аспект за да ги истражува, да ги посетува пештерите, нели да документира, да скицира, да работи со сингл роуп техники, тоа се техниките на единечно јаже кои шо треба да ги знајш за да мојш да се спуштиш долу.При истражувањето на пештерите секогаш е различно. Најпрво нели треба да си со некој искусен спелеолог кој што долго време се занимава со то, дали од научен или спортски карактер затоа што секоја пештера е различна. Немаме некаква дефиниција дека мораме според овие правила да влегуваме внатре. Да, мислам имаме правила кои што ги користиме како кодекс, нели каква опрема треба да користиме, колку часови би се задржале внатре, храна, кого да го известиме. Затоа што долу во подземниот свет каде што нема никаков сигнал мораме да внимаваме на сите работи. Искуствата и вештините се стекнуваат постепено со тоа како продолжуваме да работиме, да истражуваме и да се надоградуваме самите себеси и затоа се потребни основните принципи за запознавање на пештерите и на спелеологијата, па сѐ до основни принципи за користење на техниката на единечно јаже и сите тие алатки и појаси кои што ги користиме

Во магацините на Народната и универзитетска библиотека работи најбогатиот човек на светот. Самиот се нарекува така, бидејќи располага со над 4 милиони книги. Друштво во осаменичката работа му прават духовите кои живеат меѓу нивните корици. Огромниот број полици и тесни премини позади тешката врата на која пишува „забранет влез“ создаваат мистична атмосфера, како за на филм. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. С3Е5 – Traнскрипт (звуци на симнување по скали) Илина: Мојата врска со Народната и универзитетска библиотека Св. Климент Охридски не се само книгите. Кога учев средно во Јосип Броз имавме предмет библиотекарство и во четврта година тука нè пратија на пракса. Јас и другарка ми Гордана помагавме на пултот. Научивме што е тоа сигнатура, која е логиката на децималниот систем на класификација на Дуи, кој доаѓа во библиотеката за да чита а кој да пие чај во бифето. Библиотеката беше преполна, се чекаше на ред за воопшто да се добие место во читалните. Еден дечко со брада доаѓаше секој ден и бараше опскурни и навидум неповрзани книги. Ниче и физика, историја на музика и математика. Ги нервираше вработените со нарачките кои ги пушташе и петнаесет минути пред затворање. Се запознавме таму, на пултот, а денес ми е сопруг. Во библиотеката работеа или се уште работат еден куп мои пријатели и роднини. Атмосферата во неа секогаш ми била свечена, како влез во храм. Сепак, имаше една просторија кадешто никогаш порано се немав симнато, повеќе скали под земја. На вратата пишува „забранет влез“. Депото кадешто се чуваат книгите. (Common People) Илина:Jaс сум Илина Јакимовска. Во оваа епизода на подкастот Обични луѓе ќе зборуваме за едно по малку тајно и мистериозно место населено со духовите кои живеат помеѓу кориците на книгите. И еден човек кој голем дел од денот живее меѓу нив. Цане: Јас сум Цане Куртовиќ, вработен во НУБ Св. Климент Охридски. Инаку од овие мои други професии сум естраден уметник на фолк музиката, бивши ракометен судија 25 години а сега сум ракометен делегат. И сега моментално работам овдека, во оваа институција веќе скоро дваесет години. И од прв ден од вработување до овој момент јас сум вработен во ова депо, народно кажано магацин, кадешто располагам и кадешто сум моментално најбогат човек во нашава држава, зборам во однос на книгите. Илина: Цане е осамениот чувар на богатството на НУБ. Неговата канцеларија е широка и уредна, со фотографии од шампионскиот кошаркарски тим во кој игра син му и со радио кое го изгасивме кога влегов. Од таму се простира поглед кон огромен број полици и тесни ходници меѓу нив, создавајќи мистична атмосфера како за филм. Цане: Ние во депото имаме пет магацини, и располагаме со над 4 милиона сигнатури. Значи секоја книга има свој број тоест сигнатура. Книгите се поделени во три дела, како што можете да видите, најгорниот дел е првиот формат, средните се втор формат, а најдолниот ред се трет формат. Првиот формат е до 18 сантиметри книга. Вториот е до 23 сантиметри, а  третиот е над 30 сантиметри должина на книгата. Што е најбитно Илинче во овој магацин? Температурата. Овде температурата во 365 дена е 22 степени. Ако е надвор -20 овде е 22. Ако е надвор плус 40 или 50 овде е 22 степени. Зошто? Ако има промена во температурата, книгата се рони. Сите знаеме книгата од што е создадена, од дрво, така? Многу е битен факторот температурата и влажноста. Ние имаме овде мерни инструменти на полиметар што покажува еве 68% влажност во магацинот. И тоа е константно цела година. И затоа книгата опстојува со години. Ако дојде до промена на температурата во магацинов, книгата ќе се рони. Е затоа е тоа многу битен фактор. Илина: Како воопшто

Зоолошката градина во Скопје наскоро ќе полни 100 години. Формирана е во 1926, а денес има 50 вработени од човечки вид и 350 жители од 80 животински видови. Сигурно некогаш сте ја посетиле, но дали сте се запрашале – како е да се работи тука? Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме.С3Е4 – транскриптИлинаВака звучи еден обичен мајски ден во Зоолошката градина во Скопје. Таа во последно време е често присутна во медиумите, по убаво. Пролетва тука се случи вистински бејби бум – се родија десетина младенчиња од различни видови, меѓу кои двогрба камила, валаби кенгурче, камерунски кози, најмалото мајмунче на светот од видот џуџест мармазет и најголемиот хит помеѓу бебињата во зоолошката, трите бели лавчиња. Таа и по изглед веќе не е збир од кафези во кои животните делуваат тажно или вознемирено, каква што ја памтам од моето детство.(Common People)Јас сум Илина Јакимовска. Во оваа епизода ќе разговараме со вработени и со по некој жител на Зоолошката градина, за да ја испитаме старата изрека – ако е тешко да се работи со луѓе, дали е тогаш полесно да се работи со животни? ВеснаЗначи средно имам завршено во „Никола Карев“, тоа беше средно насочено биотехнологија тогаш и мислам дека беше последна генерација биотехнолошка насока. Бидејќи повеќе бев по природните науки завршив во „Никола Карев“ и после каде да… нели кога е во прашање високото образование, каде да продолжам, прва година беше се отвори факултетот за ветеринарна медицина таа година тука, во рамки на… тогаш беше во склоп на Земјоделскиот како еден дел беше ветеринарна медицина. Следната година веќе се одвои како самостоен факултет. И кога ја гледав програмата нели од сите факултети каде, што, како, од „Никола Карев“, оп! Ветеринарна медицина. А бидејќи претходно знаев дека кај нас нема ветеринарна медицина, како се отвори факултетот тоа е тоа. Значи тоа е знакот (се смее).ИлинаОва е Весна, која во зоолошката е одговорна за две нешта – едукација на посетителите и здравјето на нејзините жители.  Уште како мала не само што ги сакала животните, туку знаела и како да им ги санира повредите и практично да им помогне. ВеснаЦело време и како дете надвор нели со уличните животни чекај ова да му напраиме, чекај тоа да му напраиме. Некако не знам така ми беше како… дека го знам, нели со животните работиш и знам тоа да го правам. Ќе донесеа маче и ја бев оп, знаеш како да го фатиш дека треба нозете, главата, ќе те изгребе, ќе те касне (се смее). И кога го видов дека се отвори Факултетот за ветеринарна медицина викам – ова е изгледа тоа. ИлинаОткако го завршила факултетот Весна поминала 1 година пракса, а потоа уште три во ветеринарната амбуланта во Автокоманда, работејќи главно со мали животни, мачки, кучиња, папагали и како што вели „по некое прасе или коза“. Па уште три во Ветеринарна инспекција, каде не работела со животни, но со производи од животинско потекло. Сепак, ја влечело нешто друго. ВеснаОтсекогаш ми било предизвик да бидам во зоолошка градина да работам, бидејќи овие животни што се тука не се учат на факултет. Немаме предмет тигар, лав, мајмун… Имаме предмет дивеч, имавме ние биологија и патологија на дивеч, меѓутоа во дивечот се рис, волк, еребица, фазан, мечка, претежно дивечот што е во Македонија. Егзотика немавме како предмет. Не знам сега на факултетот дали има како предмет егзотична медицина. Ние го немавме и мене ми беше предизвик и да учам во исто време и да работам. ИлинаКако изгледа еден вообичаен ден за вработен во Зоолошката градина?ВеснаВ.Л.Т.: Сега, нормално кај секој е различен. Кај зоо негователите што се грижат за животните нели доаѓаат на работа во осум и триесет, прво е да ги вида

Немало човек што не го сакал. Верувал во Господ, дека Земјата е рамна и дека Елвис е жив. Менде од Баиро во Битола не беше имитатор на Елвис, туку уметник, кој за жал прерано го напушти овој свет. Неговата приказна ја состави гостинката-уредник, Душица Брачиќ. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме. Музика – Train (снимка од концерт на Канал 103) Менде: Јас едноставно само сум музичар, го свирам она шо го сакам, друга музика не ми треба да речам, ова ме исполнува мене и не ми треба, стварно не ми треба. Некои ми велат како не ти се здосади, па како можи да ти се здосади некоја работа која ја сакаш, не можи да ти се здосади. Можи, како да речам…можи… јас да ја остам музиката, та мене не можи да ме остај, да е жена ќе те остај, музика…само ти мојш да ја остајш. Илина:Ова е гласот на Менде Шапазов, роден во мај 1973, кого често неправедно го нарекуваа имитатор на Елвис Присли. Самиот се нарекуваше уметник, и тоа и беше, во вистинската и понекогаш измачувачката смисла на зборот. Во 2012 неколку студенти од Институтот за етнологија и антропологија снимија краток документарец за и со него, под наслов „Вива Лас Битола“. Десет години подоцна, сегашна студентка, исто како и Менде битолчанка, интервјуираше неколкумина негови пријатели и соработници. Јас сум Илина Јакимовска, а гостин-уредник на оваа епизода од подкастот „Обични луѓе“ е Душица Брачиќ. Душица:Менде или Елвисо прв пат го видов на фотографи од татко ми, па дури после го слушав во Порта Џез во Битола, а пак сега дознавам за неговиот живот. Ќе слушниме негови искази од филмот Viva Las Bitola, од Канал 103, потоа разговори со двајца музичари, нивните сеќавања за Менде, како музичар, како лик, како обичен човек. фото: Дражан Брачиќ Сашо Паркет:Јас ти викам девеесетите го знам така во парко, тие свиреа по малку гитарче, ама неее, не се дружев јас многу, знајш, тие уште…млади бевме, по двајстина години. Тој седумдес трета мислам дека е, седумдес трета, јас сум седумдес четврта ама јануар, тука сме генерација. Менде Спазов. Сапазов, Спазов. Дражан: Сапазов, Сапазов. Душица: Шапазов. Дражан: Шапазов, Шапазов. Сашо Паркет: Шапазов. Душица:Ова е Сашо Паркет, фронтмен на битолскиот бенд Паркети, неговиот брат-Зоран настапуваше со Менде, познати како Mende and the Thunderstars. Но приказната на Менде почнува кон средината на осумдесетите години во едно локално клубче во Јени Маале каде живеел до неговите 24-5 години. Менде:Имаше едно клубче, и ние како мали деца, се пикавме во то клубчето, и слушавме музика, али тогаш беше на плочи, беше многу далеку поинтересно, можи поскромно беше али беше доста поинтересно неголи денес ко ќе се затворат со компјутерите со ова со она…и… таму баш прв пат видов, нацртан беше Елвис, не беше на слика, туку нацртан беше, така во син костум некаде… крајо на шеесетите како шо се носеше (Ѓорѓи – водител: крал), да…така со микрофон беше в рака и јас прв пат таму слушнав од Елвис, значи…пак испаѓа пред Битлси да речам, али не кладов толку на ум. И баш ко се расформира то клубчето, еден Никола го држеше, то му  беше фактички во куќата внатре, таму се береа големите, покрај нив и ние така, тргавме цигари, се криевме од дома… И, се расфоримира то клубчето и брат ми дојсе еден клуп плочи од таму, веќе појќе не требаа, и…јас барав нешто шо беше постаро, не знам од стално ме влечеа и филмој постари, со Фред Астер, со ова она, нешто така поромантични работи, малце и времето беше такво и… Две плочи ги тргав настрана, ги тргав настрана, во старо шпоре ги кладов, во релната, после се сеќавам дека зедовме, ова, грамофон, ова некаде бе

За оние кои никогаш не влегле во казино, тоа може да е место на престиж и гламур, или обратно, на разврат и криминал. Зборуваме со поранешна крупиерка за нејзините искуства и за тоа колку таканаречените „игри на среќа“ можат да бидат и забавни, и опасни.Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме.S3E2 Транскрипт (тема од Џејмс Бонд) „Бонд секогаш беше коцкар. Го сакаше сувиот звук на мешаните карти и постојаната несочувствителна драма на тивките фигури околу зелените маси. Го сакаше строгиот, детално дизајниран комфор на казината, добро тапацираните фотељи, чашата шампањ или виски крај лактот, тивкото внимание и неизбрзаните движења на добрите келнери. Беше восхитен од непристрасноста на топчето за рулет и на картите, и од нивната бесконечна каприциозност. Најмногу од сè, му се допаѓаше што тука секој си е самиот крив. Среќата е слугинка, не господарка“. (Илина) Вака го опишува својот лик Јан Флеминг. Сите ги знаеме филмските верзии на сцените – згодниот таен агент застанува крај коцкарската маса околу која се насобрале сомнителни и богати типови. Низ казината во Монте Карло, Азербејџан или Лас Вегас, играјќи бакара, рулет или Блек Џек, тој или победува, или стратешки се повлекува точно тогаш кога треба. Неговата рационалност е атрактивна – ги нервира опонентите,  а ги возбудува дури и најстудените убавици околу масата. Често со некоја од нив заминува во ноќта.  (Common People)Јас сум Илина Јакимовска. Во оваа втора епизода од третата сезона на подкастот Обични луѓе ќе видиме колку држи нашата стереотипна замисла за она што се случува во замрачените простории на казината. Џејмсбондовска елеганција, или содома и гомора? Само игра, или тешка зависност? Останете со нас. Коцката е фрлена.(Гордана) Па има убаво… Има многу убави случки. Всушност тоа таму е некоја посебна зона… самото влегување во касиното кога ќе го чуете звукот на топчето во рулетот, ти го менува светот, некој посебен свет е тоа таму. Нема часовници по ѕидовите и секој е загледан во бројките. Ништо освен бројките не гледа. Дури и тие од таа страна и ние од оваа страна на столот.(Илина)Ова е Гордана, по образование моја колешка етнолог. Откако по дипломирањето не можела да најде работа според професијата, одлучила да ја промени. Почнало случајно, но траело следните десет години. (Гордана) Сосема случајно кон крајот на осумдесетите беше многу популарно да се оди во Лондон на работа. Бев таму некои две години и кога се вратив не знаев што да правам. Како дипломиран етнолог немаше шанси да најдам работа. И случајно излезе конкурс, бараат крупиери во касино. Навистина не знаев што е тоа. Се пријавив, во хотел „Континентал“ во касиното се одвиваше обуката. Обуката би требало да трае некои месец – два, меѓутоа нашата се пролонгира па бевме добри шест месеци на обука. Беше тоа уствари подготвителна обука не само во хотел „Континентал“ да се работи во касиното туку имаа намера да отворат касино во Дојран бидејќи таму идат многу Грци и нѐ спремаа за таа игра таму. Ете сосема случајно станав крупие. (Илина)Како изгледала една типична работна вечер?(Гордана) Вообичаено се доаѓа на работа, имаме своја просторија каде што седиме во паузи, бидејќи работата на крупиерот трае дваесет минути. Дваесет минути си на стол, а потоа одиш на пауза. Ако има голема игра, ако има гужва, ако има повеќе столови работата, тогаш паузата е дваесет минути меѓутоа почесто одиш на стол, на работа, на игра. И се случува некогаш да ги добиеш дваесте минути пауза после саат и пол, меѓутоа ако има игра. Вообичаено е доаѓаш, пиеш кафе, шефот или пит босот те распоредува на кој стол ќе стоиш. Понекогаш и кога нема игра се стои на стол. На стол на

Февруари, поради бројот на своите денови, е редок месец. Токму затоа е прогласен за месец на ретките болести. Но секоја дијагноза значи една човечка судбина, и најмалку една животна приказна. Ова е Ивана, која е многу повеќе отколку нејзината болест. Всушност, од нејзиниот став за животот можат да учат и многумина кои се здрави. За списокот нешта кои треба да ги направи секој човек за да знае дека живеел со полни гради. И кои не треба да се одложуваат. Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме.С3Е1 – Транскрипт MузикаNina Simone – “Feeling Good”ИлинаИвана ја запознав кога беше моја студентка на Институтот за етнологија и антропологија. Не знаев ништо за неа, исто како и за другите студенти од нејзината генерација, тазе излезени од средношколските клупи. Беше редовна и внимателна, но постојано кашлаше.Во еден момент, изнервирана од постојаните прекини, ја прекорив.„Ивана, ако не си ок, па немој да доаѓаш додека не оздравиш“.Ме погледна без лутина, и најсмирено рече – „Професорке, не се секирајте, мојата болест е поинаква“.Кога дознав дека боледува од цистична фиброза и дека кашлањето е еден од симптомите, се засрамив. Во текот на студирањето имав прилика и да ѝ се извинам, но и седејќи на клупите пред долната зграда на ПМФ, да дознаам повеќе, и за ретката Ивана и за нејзината ретка болест.(Common People)Јас сум Илина Јакимовска. Оваа прва епизода од третата сезона на подкастот Обични луѓе ја емитуваме во февруари, кој традиционално е Месец на ретките болести. Но тоа е само повод. Вистинската причина е животната приказна на Ивана, од која и здравите, и оние со нарушено здравје, можат многу да научат.Ивана Родена сум во Прилеп девеес прва година, во јули сум родена, така да детството ми помина во Прилеп. Моите си живеат во Прилеп сѐ уште. Јас патувам, номад сум сега, Скопје, Прилеп зависи кој како најди работа. Детството во глобала ми беше како на секое нормално здраво дете, немав некои поголеми потешкотии да речам во однос на трчање, на некои активности… како сите други деца можев со исто темпо да ги следам и игрите шо се играа на улица, по цел ден бевме излезени, лето, зима, со снег, со прскање со вода во лето… Така да немав да речам некои поголеми здравствени проблеми тогаш, освен нормално контролите шо морав да ги прам во Скопје. ИлинаОбидувајќи се да сфатам каква болест е Це-еф како што скратено се нарекува, наидов на интересен текст објавен во стручно медицинско списание. Во него се вели дека иако самата болест била препознаена дури во 1938, тоа не значи дека таа претходно не постоела. Децата низ светот веројатно боледувале од неа уште од древни времиња, но нивниот многу краток животен век бил толкуван како последица на други несреќи и болести. Во средниот век постоела и поговорка: „Тешко на детето чие чело е солено кога ќе го бациш“. И денес, еден од тестовите за утврдување на присуството на цистична фиброза е токму со одредување на количеството сол во потта. ИванаПрвите симптоми мене ми се јавени уште како бебе. Сум имала некои проблеми со столицата, така моите сфатиле дека нешто не е во ред со мене и почнале оттогаш испитувањата по болници… Прво нормално во примарна здравствена установа, матични лекари, после до Клиника се стасало и до дијагнозата цистична фиброза. Обично кај пациентите кои се како мали откријани со CF, како јас што сум била на два месеци кога сум имала, се јавуваат проблеми најчесто со столицата и покрај внесувањето на храна, бебето да не се развива добро во килажа, во раст и така. Така да тие биле првите симптоми и после следувало процес на тестирања со потен тест тоа го викаат, тоа значи дека се проверуваат хлоридите во потта и ако се по

Бевме генерација подготвувана да блесне, во нешто за што се веруваше дека е најдобриот од сите можни светови. Преку ноќ тој се распадна, а ние поминавме добар дел од животот обидувајќи се да се прилагодиме на новите околности. Што мислевме а што се случи? И што во следните 50 години? Забелешка: „Обични луѓе“ е подкаст наменет за слушање. Во него е вграден голем труд за монтирање, музичка илустрација и течна аудио нарација. Транскриптот е наменет само како помошно средство, особено доколку архивските материјали се со понизок квалитет. Во сите други случаи ве поттикнуваме да ги слушате, а не да ги читате епизодите. Ви благодариме.(А-ха, Анплагд верзија на Take on Me) Илина:Веројатно е 1983. Имам 12 години и сум најбогатото дете во градот. Роднините од Австралија ми испраќаат нов модел Сони Вокмен. Има мазно тело, испакнати копчиња за „плеј“ и „стоп“, портокалови перничиња на слушалките и држач за на појас. Во пакетот има и една касета, „Трилер“ од Мајкл Џексон. Со навежбан потез ја лизгаш во лежиштето, затвораш и пушташ. Музиката те поткрева неколку сантиметри од земјата и така лебдејќи чекориш низ градот, додека сите те загледуваат. (продолжува истата музика) Веројатно е 1985. Со Наталија сме во исто одделение во Песталоци и комшивки во Капиштец. Броиме колку чекори има од нејзината до мојата зграда и ја одредуваме средината, за секогаш да се наоѓаме на таа точка, кај едно поткршено дрво, каде што сега е Беверли Хилс. Од таму одиме до најблиската трафика по германското „Браво“, од кое не разбираме ни збор, но си ги делиме л’скавите постери. По кој знае кој пат ја вртиме видео касетата од Лајв ејд и на памет ги знаеме репликите од комедијата Топ Сикрет.Подоцна стануваме даркерки, излегуваме во „Лондонче“ на Картерот и секогаш се дружиме со постари. (музика) Веројатно е 2021. Вокменот одамна се распадна на делови и заврши во отпад. И Југославија ја доживеа истата судбина. Мајкл Џексон умре на 50, обвинет за педофилија. Наталија не дочека 50, погина во сообраќајка. „Лондонче“ одамна не постои. Во светот владее пандемија. А кога се сеќавам на минатото, не ми е сосема јасно дали замислувам, измислувам или додавам, така за да делува поубаво отколку што е. И да боли што веќе го нема. (Common People)Јас сум Илина Јакимовска. Во оваа последна епизода од втората сезона на подкастот „Обични луѓе“ зборуваме со луѓе од мојата генерација, 1971, која оваа година наполни половина век. Што мислевме, а што се случи со нашите животи? И колку сме поврзани со оние родени во истата година? (песна Дисциплина кичме, Taта-мама)Драган Тошев – Рада:Мислам дека тој систем во кој што ние егзистиравме со сите можни критики и дефицити кои што може да му ги залепиме беше идеален. Некако многу блиску до идеалот да создаде едно друштво во кое што немаше големи социјални и економски разлики и во кој што идеалите беа во голем дел идеалистички. Илина:Драган беше 8Б, а јас и Бојан, монтажерот на овој подкаст, 8В. Го викавме Рада и дури сега, кога го снимавме разговорот, сфатив и зошто. Кога бил мал го терале да ја пее „Ајд идемо Радо“ од Тозовац, и го частеле сладолед. Не е ни чудо што подоцна стана панкер. Се дружевме на кеј и на свирки во Дом на млади. Но кога завршивме основно го загубивме од кадар. Неговите сакаа тој да се запише во средно медицинско во Штип, се гледавме само за празници и викенди. И тој и ние им се лутевме и едвај чекавме да заврши средно и да се врати во Скопје. А потоа… Екскурзија низ Југославија, Драган прв од десно со крената рака, Бојан до него потпрен на оградата Драган:Тоа беше последната година на Југославија. Почна судирот во Словенија во тој момент и ете ја бев во касарна во Загреб, бев санитетец благодарение дека имам средно медицинско и имав некако привилегирана позиција да излагам секој ден надвор, бев многу послободен во споредба со другата војска. Али почна проблемот у Словенија и ја бев у касарна за војна полиција у вод за интервенција нажалост. И се деси целото тоа срање околу Книн и