در میان پهلوانان بزرگ و نامدار شاهنامه که با ویژگی تَهْم از دیگر دلاوران جدا شده اند؛ تنها رستم و اسفندیار از هفت خوان گذر کردند. این پهلوانان برجسته به هفت آزمون تن دادند تا از آلایش ها رها و با رسیدن به پاکی و پیراستگی، به پهلوانان آیینی و آرمانی بدل شوند. مهریان کهن بر این باور بودند؛ روان ها فریفته ی رنگ ها و دل آرایی های گیتی می شوند و از بهشت که گروثمان نام دارد، فرود می آیند تا زیستن در مغاک خاک را بیازمایند. این گرفتاران گیتی گرای، اگر بخواهند بار دیگر به مینو و گروثمان برگردند؛ به ناچار باید هفت بار تیرگی و آلودگی های تن و خاک را از خودشان پاک کنند. از هفت زینه بگذرند و هفت آزمون دشوار را از سر بگذرانند.داستان هفت خوان رستم در شاهنامه بدین گونه است: در خوان اول، رستم مقداری از راهش را طی کرد و ... منابع:تاریخ اساطیری ایران، ژاله آموزگار شاهنامه فردوسی، جلال خالقی مطلق شاه نامه ها، سیروس شمیسا نامه باستان، میرجلال الدین کزازی پژوهشی در اساطیر ایران، مهرداد بهار برای مطالعه ی مطالب بیشتر می توانید به سایت آکادمی دانا مراجعه کنیدDana Academy