«Δώστε μας τα μαντήλια μας, χωρίς αυτά δεν μπορούμε να πάμε στον τόπο μας! Δε γίνεται να μας κρατήσετε, είμαστε νεράιδες, ζούμε σε κόσμο αλλιώτικο από τον δικό σας!» έλεγαν εκείνες. «Όλα γίνονται αρκεί να το θέλετε καιεσείς. Εμείς σας θέλουμε να μείνετε κοντά μας εδώ στο χωριό» έλεγαν ταπαλικάρια. «Και εμείς σας θέλουμε, λεβεντόπαιδα ίσαμε εκεί επάνω είστε και έχετε χρυσή καρδιά, μα θέλουμε να είμαστε νεράιδες και να πάμε στον τόπο μας»έλεγαν εκείνες. Άραγε τα παλικάρια κατάφεραν με την αγάπη τους να πείσουν τις νεράιδες ή εκείνες θα ήταν δεμένες για πάντα με τον δικό τους κόσμο;

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Καταγραφή: Γιώργος Ευγενικός
Ανάπτυξη, επιμέλεια κειμένου: Μαρία Βλαχάκη, Γιώργος Ευγενικός
Αφήγηση, καλλιτεχνική επιμέλεια: Γιώργος Ευγενικός
Μουσική σύνθεση, ερμηνεία: Μάρα Καίσαρη
Τραγούδι, φωνητικά: Άννα Κατσούλη

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ-ΠΑΡΑΓΩΓΗ

Podcast της Καλοκαιρινής Εκστρατείας Ανάγνωσης καιΔημιουργικότητας, που διοργανώνει η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, σεσυνεργασία με το «Εργαστήριο Παιδαγωγικών Εφαρμογών και Παραγωγής ΕκπαιδευτικούΥλικού» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Με την παραγωγήκαι την καλλιτεχνική επιμέλεια του Παραμυθόφωνου.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Την ιστορία αυτή την άκουσα για πρώτη φορά από τον νονό μου, τον Στέλιο Ορφανούδη, που καταγόταν από τη Χίο. Ήταν ναυτικός, άνθρωπος της θάλασσας, αλλά και παιδί μιας οικογένειας ζαχαροπλαστών. Όταν μου τη διηγήθηκε,είχε εκείνο το βλέμμα που έχουν οι μεγάλοι όταν επιστρέφουν σε μια παιδική ανάμνηση… μισό χαμόγελο, μισή νοσταλγία.

Μου είπε πως όταν ήταν μικρός τους την έλεγαν συχνά. Άλλοτε στο σπίτι και άλλοτε στα χωράφια. Πολλές φορές, όταν μαζευόταν με τους φίλους της ηλικίας του, νεαροί τότε, πήγαιναν τα βράδια στα μαστιχόδεντρα. Εκεί, μέσαστη σιωπή και το άρωμα της μαστίχας, περίμεναν μήπως ακούσουν το τραγούδι των νεραϊδών. Τότε η ιστορία ερχόταν στη θύμησή τους και έπειτα γλυκά κατέβαινε σταχείλη τους. Την έλεγαν ψιθυριστά ξανά και ξανά και ίσως, για λίγες στιγμές, πίστευαν πως θα μπορούσε να είναι αληθινή.

Ίσως να ήταν τοπικός θρύλος. Ίσως μια παραλλαγή πουγεννήθηκε εκεί, ανάμεσα στις μυρωδιές της Χίου και στις νυχτερινές ιστορίες των νέων. Μα η λαϊκή φαντασία έχει τον τρόπο να υφαίνει όνειρα από ρετσίνι, ναεμπνέεται από τις αισθήσεις και να γεννά το θαύμα.

Αυτή είναι η εκδοχή που μου έμεινε. Και την καταγράφωσήμερα, σαν ένα ευωδιαστό κομμάτι μνήμης, μιας Χίου παραμυθένιας και ζωντανής, όπως την έζησε κάποτε ο νονός μου.

Η ιστορία των μαστιχόδεντρων ξεκίνησε να παίρνει μορφή τη στιγμή που κάθισα να τη γράψω, όπως την είχα κρατήσει στη μνήμη μου. Όχι λέξη προς λέξη, αλλά με την αίσθηση που μου είχε αφήσει. Ήταν κάτι που κουβαλούσα γιακαιρό και έφτασε πια η ώρα να το αποτυπώσω στο χαρτί. Έκανα την πρώτη της ανάπτυξη, την πρώτη της επιμέλεια, μια πρώτη ανάγνωση γεμάτη συγκίνηση και προσωπικήμνήμη.

Όμως ήξερα πως η ιστορία χρειαζόταν κάτι ακόμα, μια δεύτερη ματιά, μια νέα ανάσα, κάποιον άλλο να τη δει με καθαρά μάτια και φρέσκο νου.Γι’ αυτό την εμπιστεύτηκα στη Μαρία Βλαχάκη. Εκείνη την προσέγγισε με ευαισθησία και λεπτότητα, με αγάπη και σεβασμό. Την αγκάλιασε και της έδωσε χώρο να ανθίσειπερισσότερο και να απλώσει ρίζες βαθύτερα. Τότε φωτίστηκαν πτυχές και λεπτομέρειες που ίσως είχα αφήσει στη σκιά. Οι χαρακτήρες, τα λόγια και οι πράξεις τους, τα συναισθήματα, όλα είχαν τη σημασία τους.

Όταν γύρισε ξανά στα χέρια μου, η ιστορία είχε ήδηταξιδέψει. Είχε περάσει από βλέμματα, από αισθήσεις, είχε ξαναειπωθεί σιωπηλά.Και έτσι βρήκε την ισορροπία της, τη φωνή της, σαν να ανακάλυψε ποια θέλει να είναι. Η ιστορία βρήκε τον εαυτό της και τη θέση της.

Τώρα παραδίδεται σε αυτή την τελική μορφή για να τηνακούσετε και εσείς. Με όλες τις αναπνοές της, με το χάδι από τα χέρια που την κράτησαν και τον χτύπο από τις καρδιές που την άκουσαν πριν να ανοίξει τα φτεράτης και πετάξει.

Γιώργος Ευγενικός