21 шілдеде Алматыда кезекті экоакция өтті. Мұндай шарада тұрғындар қайта өңделетін заттарын өткізіп, өзіне қажет заттармен алмаса алады. Жарамсыз дәрі-дәрмек, сынған қолшатыр, артық ыдыстарын да жұрт осы акцияға өткізу арқылы экологияны жақсартуға үлес қосады.

29 мамыр – дүниежүзілік компост күні. Компост бұл органика қалдықтарын дұрыс шірітіп, тыңайтқышқа айналдырған кезде пайда болатын субстрат.

Кейінгі айлардағы су тасқыны, жер сілкінісі, былтырғы орман өрті мен қуаңшылық табиғи апаттарды алдын ала болжау маңыздылығын көрсетіп отыр. Мамандардың сөзінше, әзірге Қазақстанда табиғи апаттарды болжағанда көбіне ескі тәсілдер пайдаланылады.

"Сорбұлақ – бұл ескі әдіс. Қазір технология кәріз суын ішетін су сапасына дейін тазарта алатындай деңгейге жетті" дейді су маманы Қайрат Оспанов. "Суды пайдаландыңыз, оны табиғатқа қайтару керек. Ал қазір қайтарудан гөрі ластау жылдам жүріп жатыр. Мұндайда су тапшылығы туындауы заңды" дейді маман.

Ақтаулық әлеуметтік кәсіпкер Салтанат Бралина бір жылдан бері калифорниялық шылаушын өсірумен айналысады. Айтуынша, бұған органика қалдықтары мәселесін шешуге талпыныс түрткі болған. Ол аталған мәселені зерттеп, ақырында ең оңтайлы шешімі - шылаушын деген қорытындыға келген.

Rocket plastic жобасының өкілдері пластик өңдеп, дизайны ерекше бұйымдар жасайды. Бұған қоса, кәсіпкерлерге, білім мекемелеріне пластик өңдейтін аппараттар ұсынады. Eco Kundelik-тің кезекті эпизодының қонағы Rocket plastic жобасының негізін қалаушы әлеуметтік кәсіпкер Данияр Бакимов.

Қазақстанда пластик бөтелке, әйнек ыдыс, картон сияқты өңделетін қалдық түрлерін азық-түлікке алмастыратын алғашқы дүкен қай жерде орналасқан? Қоқыс бизнесімен айналысу тиімді ме? Эко күнделіктің кезекті эпизодының қонағы әлеуметтік кәсіпкер Владислав Голярко осы сұрақтарға жауап береді.

Маңғыстау облысы Қарақия ауданы тұрғындарының сөзінше, 2000-жылдардың басында аудан жері бірнеше жыл бойы Ресейдің зымыран сынықтарының құлауы үшін пайдаланылған. Бірақ ол туралы ақпарат өте аз.

Маңғыстау – климаты құрғақ, жауын-шашын өте аз түсетін, өзен-көлі жоқ Қазақстанның батысындағы облыс. Бірнеше жыл бұрын мұнда қуаңшылық болып, малдар қырылды, жұрт күн көріп отырған малдарынан айырылып қиналды. Облыс әлі күнге дейін жем-шөптің негізгі бөлігін өзге аймақтардан тасиды.

Алматылық экобелсенді Лилиана Гусманова Оңтүстік Кореяның қалдықты басқару тәжірибесін Қазақстан үшін де қолдануға болады деп санайды. Аталған елде 6 жыл тұрған экобелсенді түйген ойларымен бөліседі.

Қазақстанда органика қалдықтары әлі күнге дейін полигондарға тасталып жатыр. 2021 жылы қабылданған Экология кодексі тағам қалдықтарын полигондарға көмуге тыйым салғанмен іс жүзінде ол орындалып жатқан жоқ.

Үлкен ауылындағы АЭС бойынша жария талқылаудан кейін қоғамда атом станциясы төңірегінде дау қыза түсті. Оны жақтайтындар энергия тапшылығын алға тартса, қолдамайтындар қоршаған ортаға әсерінен қауіптенеді.

Трансшекаралық өзендердің суы тартылып жатқаны рас па? Мамандар болжағандай, су тапшылығы туындаса, суды талап ететін АЭС жобасы не болады?

Екі жоғары оқу орнын бітірген, мамандығы инженер биотехнолог, бұрынғы бизнесвумен Лейла Мұхитдинова тұтынатын заттарын саналы түрде қысқартып, минимализм және аскетизмге бет бұрған. Ол суды үнемдеу үшін канализациядан бас тартқан. Фудшерингмен тамақтанады.

Zero Waste – қалдық шығармауға немесе қалдықты барынша аз шығаруға, заттарды жауапты тұтынуға бағытталған принциптер топтамасы. Қазақстанда сол принципке негізделген алғашқы экодүкен бар. Zero Waste-тің танымал бес формуласы бар: (5R) бас тарт, қысқарт, қайта қолдан, қайта өңде және компоста.

Қалдық немесе қоқысты сұрыптау дегеніміз – қалдықты тегіне және жарамдылығына қарай жинақтау. Ол өңделетін қоқысты өңделмейтінінен ажыратып, ресурсты үнемдеуге және табиғатты ластамауға көмектеседі.