Τίτλος πρωτότυπου: Iginio Ugo Tarchetti "Le Leggende del Castello Nero"

Διήγημα από τη συλλογή "Racconti Fantastici" (1869)

Ο Iginio (ή Igino) Ugo Tarchetti (29 Ιουνίου 1839 – 25 Μαρτίου 1869) ήταν Ιταλός συγγραφέας, ποιητής και δημοσιογράφος της πρώτης γενιάς της Λομβαρδικής γραμμής και θεωρείται ο πρώτος δημιουργός γοτθικής λογοτεχνίας στην Ιταλία. Η πρώτη έκδοση των «Racconti fantastici» τοποθετείται το 1869 στη Μιλάνο, εκεί όπου Tarchetti συμμετέχει στο κίνημα της Scapigliatura. Ο Tarchetti, ως μέλος του κινήματος της Scapigliatura, υιοθετεί έναν αντισυμβατικό τρόπο γραφής: συνδυάζει την αναζήτηση του υπερφυσικού με την αισθητική της φθοράς, της ψυχολογικής έντασης και της ασυνήθιστης γλώσσας. Η Scapigliatura ήταν ένα παράρρημα της ιταλικής ρομαντικής-μεταρομαντικής παράδοσης που αντιδρούσε στο κυρίαρχο αστικό - κανονιστικό πρότυπο της εποχής. Τα κείμενα της συλλογής αντανακλούν την «αντισυμβατικότητα», τον πειραματισμό με το γοτθικό και υπερφυσικό στοιχείο, την επικράτηση ατμόσφαιρας αβεβαιότητας και ψυχικής έντασης. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται θέματα όπως η φθορά, ο θάνατος, η εσωτερική αγωνία, το όνειρο και το υπερβατικό. Πέραν της λογοτεχνικής τάσης, το εκδοτικό περιβάλλον της δεκαετίας του 1860 στην Ιταλία εμπεριείχε τα στοιχεία της εξάπλωσης του περιοδικού Τύπου, των λογοτεχνικών σωματείων και των επανεκδόσεων σε συλλογές. Ο Tarchetti, ως ένθερμος της Scapigliatura, θέλησε να συνδυάσει το σύντομο αφηγηματικό είδος με το «fantastico», μια φόρμα που ήταν λιγότερο κανονικοποιημένη στο ιταλικό αφήγημα εκείνης της εποχής.

Το κείμενό του Tarchetti δείχνει σαφή επιρροή από τους Edgar Allan Poe και E. T. A. Hoffmann, κυρίως στην χρήση της ατμόσφαιρας τρόμου, της ασάφειας μεταξύ πραγματικού και φανταστικού και της υπαρξιακής αγωνίας. Η γραφή του χαρακτηρίζεται από αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, με έντονη αυτοαναφορικότητα και κατάδυση στην υποκειμενική εμπειρία, χρήση μεγάλων περιγραφών του φυσικού τοπίου και του κάστρου ως σύμβολα της ψυχικής κατάστασης του αφηγητή και συνδυασμό ρομαντικού στοιχείου με το στοιχείο του μακάβριου και του αλλόκοτου.

Το διήγημα μπορεί να διαβαστεί ως αναζήτηση ταυτότητας: ο αφηγητής προσπαθεί να συνδέσει το παρόν του με ένα ασαφές παρελθόν, και το κάστρο λειτουργεί ως τοποθεσία της μνήμης, του μυστηρίου και της ενοχής. Ταυτόχρονα, η γυναίκα στο κάστρο και ο άνδρας στο μνημείο συμβολίζουν την εξωτερικευμένη μορφή μιας εσωτερικής κατάστασης—ο έρωτας, η απώλεια, η φθορά του σώματος και της ψυχής. Με άλλα λόγια, η ψυχή του αφηγητή ζητά λύτρωση από κάτι που δεν μπορεί να κατανοήσει με τη λογική. Η αίσθηση της «επιμονής του παρελθόντος» ενσωματώνεται στο όνειρο, στη μεταφορά της εμπειρίας δια μέσου των χρόνων. Ο συγγραφέας φαίνεται να επιμένει πως η πραγματικότητα δεν είναι αυτή που αντιλαμβανόμαστε άμεσα, αλλά μια σειρά θεάσεων, υποβόσκουσών παραισθήσεων και ενοχικών δυνάμεων που αναδύονται στο ασυνείδητο. Αυτό το στοιχείο κάνει το έργο του Tarchetti ιδιαίτερα σημαντικό στην ιταλική γοτθική παράδοση.

Το «Leggende del castello nero» αποτελεί ένα έργο που συνδυάζει γοτθική ατμόσφαιρα, ψυχολογική ένταση και υπαρξιακή αγωνία. Μέσα από την αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, η οποία κινείται στα όρια ονείρου και πραγματικότητας, ο Tarchetti διερευνά θέματα όπως η θνητότητα, η φθορά του σώματος, η αίσθηση του ενοχικού παρελθόντος και η αδυναμία της λογικής να συλλάβει ό,τι συμβαίνει «πίσω» από τις αισθήσεις. Το κάστρο, ως τόπος σκιώδης και άχρονος, γίνεται σύμβολο αυτού που δεν μπορεί να ειπωθεί, αλλά μόνον να βιωθεί.

Το έργο υπάρχει ελευθέρα διαθέσιμο εδώ:

https://www.gutenberg.org/ebooks/28867

Μετάφραση και ανάγνωση Γρηγόριος Καλογιάννης

Η ηχογράφηση δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Επιτρέπεται η αναπαραγωγή, αναδημοσίευση και ενσωμάτωση, με αναφορά στην πηγή και τους δημιουργούς.