Dit is de podcast van Stichting Skepsis, een podcast voor iedereen die het skeptische gedachtegoed een warm hart toedraagt. Waarin we claims debunken maar ook de skepticus helpen in het dagelijks leven. Onder leiding van Richard Engelfriet, een vaste bijdrage van Pepijn van Erp en wisselende gasten.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Een productie van Stichting Skepsis.
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Dit is de podcast van Stichting Skepsis, een podcast voor iedereen die het skeptische gedachtegoed een warm hart toedraagt. Waarin we claims debunken maar ook de skepticus helpen in het dagelijks leven. Onder leiding van Richard Engelfriet, een vaste bijdrage van Pepijn van Erp en wisselende gasten.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Een productie van Stichting Skepsis.
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Met onze gast bespreken we zijn ergernissen rondom software waar je niet blij van wordt, overdreven gedoe met de AVG en WOO en dat iedereen zou moeten leren hoe met informatie om te gaan. In de 'Pijn van Pepijn' het wonderlijke verhaal waarin een onderzoek met acupunctuur bij koeien aan de universiteit Wageningen verbonden blijkt met een Russische kosmonaut. Tenslotte: mag je iets afbranden als je zelf geen goed alternatief hebt?
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Hans Rosling: Factfulness (2019) in het Nederlands vertaald als Feitenkennis
De 'Skepsis-prompt' voor LLM's als ChatGPT, Grok en Claude:
Bezie deze tekst door de lens van een skeptische chagrijn
Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Twee gasten in deze podcast: de filosofen Herman de Regt en Hans Dooremalen. Met hen spreken Richard en Pepijn over hun boek Metaforen die ons het bos insturen. In de Pijn van Pepijn de stand van zaken rondom de mogelijke gevaren van mobiel bellen. En tenslotte noemen we enkele skeptische grootheden die veel werk hebben verzet.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektips:
David Hume, A Treatise of Human Nature (1739)
Patricia Churchland, Braintrust (2011)
En natuurlijk het boek van Hans en Herman: Metaforen die ons het bos in sturen.
Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
We beginnen de podcast met een AI gegenereerd liedje over het debunken van pseudowetenschap en praten dan door over de mogelijkheden en risico's van het gebruik van AI chatbots bij factchecken. Met onze gast Anne-Linn Beekhof spreken we over de consultancy en het gebruik van evidence based methoden daarbij. We ronden af met wat ideeën hoe je als skeptische ouder met je kroost omgaat.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
David McRaney. How Minds Change. The Surprising Science of Belief, Opinion, and Persuasion. (2022)
Links bij deze aflevering:
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Onze gast is deze keer filosoof Sebastien Valkenberg. Met hem hebben we over het voorzorgsprincipe: zijn we niet te bang geworden voor allerlei risico's en belemmeren we zo de vooruitgang? Pepijn heeft het daarvoor over de onterechte bangmakerij voor glyfosaat en we sluiten af met een herkenningsteken voor skeptici.
NB: deze podcast werd opgenomen vóór de kortdurende ophef over een nieuwe studie die een verband tussen glyfosaat en kanker in proefdieren zou laten zien. Zie daarvoor bv: Kanker bij ratten? Nieuwe glyfosaatstudie rammelt aan alle kanten, EW Magazine.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Rudy Kousbroek, Avondrood der magiërs (1970)
Links bij deze aflevering:
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In deze editie van de Skepsis podcast hebben Richard en Pepijn, Dineke Feenstra te gast. Zij is directeur van een GGZ instelling en zet zich in voor het werken met zorg die op overtuigend bewijs is gebaseerd. In 'de pijn van Pepijn' gaat het over de piramide van Maslow en we sluiten af met een uitstapje naar pseudoskeptici die ergens wel iets aantrekkelijks hebben.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Sara Kroos, Rood is ja (2022).
Links bij deze aflevering:
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Hoe beoordeel je of een website wel echt wetenschappelijk betrouwbaar is? En wat zijn er allemaal voor mythes over de liefde? Daarover spreken we met onze gast sociaalpsycholoog Tila Pronk. We sluiten af met de inspirational quotes waar we ons het meest aan ergeren.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Links bij deze aflevering:
Boektip:
Eli Finkel: The All-or-nothing Marriage (2019)
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Een gesprek met hoogleraar Medische Psychologie Rudolf Ponds, voorzitter van het Nederlands Instituut van Psychologen, over hoe hun beroepscode zich verhoudt tot psychologen die zich aan kwakzalverij bezondigen, tuchtrecht, en accreditatie van wetenschappelijk gezien soms dubieuze therapieën.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Links bij deze aflevering:
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In deze podcast spreken we met caberatier Hans Sibbel, beter bekend als Lebbis. Over zijn persoonlijke ervaringen met mensen die er rare ideeën op na houden en hoe je met humor het kritische denken kunt bevorderen. Vooraf spreken host Richard Engelfriet en Skepsis bestuurslid Pepijn van Erp over hypnose als medische interventie. Tenslotte hebben we het over rare ideeën waar we ooit in geloofd hebben.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Richard Feynman: Surely Youre Joking, Mr Feynman! (1985)
Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Onderzoeksjournalist Bas Haan is bij ons te gast om te spreken over de falende zorg voor ernstig verwarde personen. Systeemfalen, noemt hij het. Heel kort ook over waarom Haan geen reden ziet om nog uitgebreid op de Deventer Moordzaak in te gaan. Daarvoor bespreken we wat het nou eigenlijk inhoudt als iemand zich 'psycholoog NIP' noemt. Het is toch wat raar als je ziet dat iemand met dit 'keurmerk' tegelijkertijd ook dubieuze therapieën gebruikt. Tenslotte komt de vraag aan de orde of elk medium dat er enigszins toe doet niet ook een wetenschapsredactie zou moeten hebben.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Marietje Schaake, De tech coup (2024)
Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over 'pijlbreken'. Te gast is Quita Muis, die een proefschrift over polarisatie schreef. Daarmee staat het veel minder zorgelijk dan wel gedacht wordt. Tenslotte delen we onze favoriete skeptische quotes.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Robert Arp, 1001 ideen die ons denken veranderd hebben!
Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:
Muziekje onder het blogcitaat: Greensleeves door Mantovani y Su Gran Orquesta (1937)
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over de AA, de Anonieme Alchoholisten. Een luisteraar vroeg zich af of dit niet stiekem een religieuze club is. En met gast Enith Vlooswijk, wetenschapsjournalist en striptekenaar, hebben we het over prebunken, een hippe manier die gepromoot wordt voor de bestrijding van desinformatie. Maar werkt het wel zo goed als voorgesteld wordt? Tenslotte helpen we de skepticus aan goede openingszinnen voor een gesprek met een potentiële date.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Ruben Mersch, Waarom iedereen altijd gelijk heeft (2016)
Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:
AA
Prebunken
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
De jeugd gaat ten onder aan de smartphone en social media, dat is kort door de bocht de boodschap van sociaal-psycholoog Jonathan Haidt. Richard Engelfriet bespreekt dat onderwerp met Pepijn van Erp. En te gast is dit keer journalist Hidde Boersma, die uitlegt waarom hij zich eigenlijk geen journalist meer noemt, omdat zijn activiteiten op het onderwerp landbouw en voedsel inmiddels eerder als activisme en kunst te omschrijven zijn. Tenslotte geven we nog een aantal luistertips, andere podcasts en lekkere muziek.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Charles C. Mann: De Tovenaar en de Profeet (origineel The Wizard and the Prophet, 2018)
Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Richard Engelfriet en Pepijn van Erp zijn dit keer te gast bij kennisinstituut Chivo. Pepijn bespreekt het Mandela-effect en met Chi Lueng Chiu, directeur van Chivo, hebben we het over motivatie, vitaliteit en hoe hij die onderwerpen op wetenschappelijk verantwoorde wijze aanpakt.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Walter Willet: Eat, Drink, and Be Healthy: The Harvard Medical School Guide to Healthy Eating (2005)
Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In deze special behandelen Eric-Jan Wagenmakers, Pepijn van Erp en Richard Engelfriet vragen die luisteraars van deze podcast hebben ingestuurd.
0:00:00 Introductie met onderzoektips voor de luisteraar
0:07:50 ADHD bij volwassenen
0:16:44 De vermeende voordelen van wildpluk
0:24:40 De overgangsindustrie
0:32:35 Familie- en organisatieopstellingen
0:43:00 Oversterfte
0:55:31 Reiki
1:02:41 Klimaatscepsis
1:10:38 Klimaatvriendelijk eten
Links bij de onderwerpen op de website: https://skepsis.nl/skepsis-podcast-22-special-luisteraarsvragen/
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over de Nobelziekte, een aandoening waaraan sommige Nobelprijswinnaars lijden. En te gast is hoogleraar Casper Albers (RUG). Met hem spreken we over Wikipedia waar hij heel actief in is geweest en over Open Science. Tenslotte hebben we het over onze skeptische helden.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Ben Goldacre, Bad Science (2008)
Leesvoer bij deze aflevering:
Nobel disease (Wikipedia)
Nobels op drift, Skepter 33.3 (2020)
FLOGEN SIPS conferences, where Nobelists meet fringe scientists and frauds (Blog van Pepijn)
WikiUil vernoemd naar Casper Albers (Wikimedia)
prof. dr. C.J. (Casper) Albers (Caspers pagina op de RUG, daar vind je dus al zijn artikelen gratis en voor niets!)
Massimo Pigliucci: ‘Serieus antwoord kost nu eenmaal tijd’, Skepter 29.3 (2016)
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
De Randomised Controlled Trial (RCT) geldt als de onderzoeksmethode die de grootste zekerheid geeft over de vraag of een interventie werkt of niet. Maar de methode kent ook zijn beperkingen. Is ons dubbelblinde vertrouwen in de RCT wel gerechtvaardigd? En belemmert een uitgesproken voorkeur voor de RCT bij instellingen die over financiering van onderzoek gaan niet onderzoeksvoorstellen die (noodgedwongen) van andere methoden uitgaan?
Over dit soort kwesties spreken Richard Engelfriet en Pepijn van Erp achtereenvolgens met hoogleraar wetenschapsonderzoek Trudy Dehue, arbeidseconoom Ronald Dekker en hoogleraar methodologie en Skepsis voorzitter Eric-Jan Wagenmakers.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over Therapeutic Touch, een vorm van kwakzalverij die vooral door verpleegkundigen wordt toegepast. En met gast Mirjam Vossen bespreken we de vele mythes die er rondgaan met betrekking tot ontwikkelingssamenwerking. Tenslotte denken we na over hoe je kinderen het beste skeptisch denken bijbrengt.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Hein de Haas. Hoe migratie echt werkt. (2023)
Verder leesvoer bij deze aflevering:
Over Therapeutic Touch
Over ontwikkelingssamenwerking
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Klimaatblogger Hans Custers (van klimaatveranda.nl) is te gast en vertelt ons over zijn ervaringen met discussies met pseudosceptici. Richard Engelfriet had huiswerk voor Pepijn van Erp: duik eens in de pestprogramma's: zoek uit wat daar nu van bekend is en hoe je als ouder of school wijs kunt worden uit het aanbod. Tenslotte fantaseren we nog over een televisieprogamma voor skeptici.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Paula Steenwinkel: Drogredenen. Herkennen en weerlegen. (2021)
Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In deze podcast spreekt presentator Richard Engelfriet met Pepijn van Erp over generaties. Wat moeten we denken van al die onderzoekjes die verschillen laten zien tussen boomers en millenials. En te gast is Maarten Keulemans, wetenschapsredacteur bij de Volkskrant. Hij legt ons uit waarom hij van hard core debunken is opgeschoven naar het onderzoeken waarom veel mensen wetenschap minder zijn gaan vertrouwen. Tenslotte denken we na over welke cursus Stichting Skepsis zou moeten aanbieden.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip:
Mike Hulme: Climate Change isn't Everything (2023)
Verder lees- en kijkvoer bij deze aflevering:
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Deze keer te gast in onze podcast is auteur Coen de Bruijn. Met hem hebben we het over Key Performance Indicators, KPI's. Pepijn van Erp vertelt over een relatief nieuwe tak van kwakzalverij: het inhaleren van waterstof of drinken van water waarin het gas opgelost is.
Reacties, suggesties en tips zijn welkom op podcast@skepsis.nl
Boektip
Johnjoe McFadden. Leven is eenvoudig. Ockhams scheermes en een nieuwe geschiedenis van de wetenschap en het heelal. (2021)
Waterstofgas
VtdK: Inademen van waterstofgas is gebakken lucht (2023)
Boeken van Coen de Bruijn:
Key Performance Illusies. Ontdek de 'dark side' van performance management. (2019)
Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
