Het heersende narratief van het neoliberalisme is niet meer houdbaar. Het leidt tot verpaupering en zelfs tot een implosie van het marktkapitalisme. Dat stelt activist, onderzoeker en auteur Kees Klomp in zijn nieuwe boek Ecoliberalisme. Daarin pleit hij voor een utopische samenleving, waarin iedereen vrij is, ook de natuur. ‘We zien nu het lelijkste van het kapitalisme: perversiteit en nihilisme. Maar tegelijkertijd wordt de onderstroom sterker en steviger. Dat zijn communicerende vaten,’ ze...
All content for Op zoek naar het nieuwe verhaal is the property of Cees van Lotringen and is served directly from their servers
with no modification, redirects, or rehosting. The podcast is not affiliated with or endorsed by Podjoint in any way.
Het heersende narratief van het neoliberalisme is niet meer houdbaar. Het leidt tot verpaupering en zelfs tot een implosie van het marktkapitalisme. Dat stelt activist, onderzoeker en auteur Kees Klomp in zijn nieuwe boek Ecoliberalisme. Daarin pleit hij voor een utopische samenleving, waarin iedereen vrij is, ook de natuur. ‘We zien nu het lelijkste van het kapitalisme: perversiteit en nihilisme. Maar tegelijkertijd wordt de onderstroom sterker en steviger. Dat zijn communicerende vaten,’ ze...
Het heersende narratief van het neoliberalisme is niet meer houdbaar. Het leidt tot verpaupering en zelfs tot een implosie van het marktkapitalisme. Dat stelt activist, onderzoeker en auteur Kees Klomp in zijn nieuwe boek Ecoliberalisme. Daarin pleit hij voor een utopische samenleving, waarin iedereen vrij is, ook de natuur. ‘We zien nu het lelijkste van het kapitalisme: perversiteit en nihilisme. Maar tegelijkertijd wordt de onderstroom sterker en steviger. Dat zijn communicerende vaten,’ ze...
De vrijemarkteconomie wordt beheerst door groeidwang. Het refrein van ‘meer, meer, meer’ veroorzaakt een verslavingsdynamiek, die met steeds meer maatschappelijke ontwrichting gepaard gaat. Deze verslaving is mede mogelijk doordat veel mensen lijden aan innerlijke leegte en een gemis aan spiritualiteit. Dat stellen de wetenschappers Liesbeth Feikema en Kees Cools in hun onderzoek “Voorbij de groeiverslaving”. Zij bepleiten het doorbreken van die verslaving door een verbod op reclame en door e...
Het presidentschap van Donald Trump, ondersteund door techmiljardairs, maakt het gevaar groot dat Europa een Amerikaanse kolonie wordt. Dat gevaar schreeuwt om actie. ‘Wat ik heb geleerd dat is dat aan een bloeiperiode van de samenleving bijna altijd een vernieuwing in het onderwijs voorafgaat. Dat was zo in de 16e eeuw en dat was het geval na 1945. De digitale wereld domineert ons nu en dat domein moeten we terugwinnen,’ stelt René van Stipriaan, schrijver van Afscheid van het oude Nederland...
Beleggers kijken vanuit een ander denkkader naar de werkelijkheid dan gewone burgers doen. Waar de een kansen ziet, ziet de ander problemen. Han Dieperink, beleggingsstrateeg van vermogensbeheerder Auréus en voorheen van de Rabobank, is ervan overtuigd dat marktkapitalisme en vrij denkende en handelende burgers de oplossingen kunnen bieden voor de uitdagingen waar de wereldgemeenschap voor staat. Misschien is het grootste probleem wel dat er geen vrije markt meer bestaat en dat monopolisten e...
Met zijn agenda America First bestrijdt Trump met steun van de gevestigde orde de transitie naar een CO2-neutrale wereld. Dat verbaast niet. Maar vroeg of laat, keert de wal het schip. Niche-actoren anticiperen daarop met de ontwikkeling van alternatieven, die zowel schaalbaar zijn als een lonkend gemeenschappelijk toekomstperspectief bieden. Dat zegt Johan Schot, hoogleraar Global History & Sustainability Transitions aan de Universiteit van Utrecht, in de 45e aflevering van de podc...
Het politieke speelveld is voor de duurzaamheidsbeweging veel complexer geworden, ondermeer door de comeback van Donald Trump. ‘Het betekent dat we moeten kijken wat het nieuwe verhaal is. En lopen we daarin niet te ver vooruit? Want dan maak je jezelf ook irrelevant. Tegelijkertijd houden we vast aan onze overtuiging dat een systeemverandering nodig is om meer harmonie te brengen in de relatie tussen economie, mens en natuur,’ zegt Brenda Kramer in de podcast “Op zoek naar het nieuwe v...
De crisis van dit moment is sterk verbonden met het aandeelhouderskapitalisme. Het is een systeem waarin we gevangen zitten, en waarvan we - tegen beter weten in - zijn gaan houden. We zijn namelijk verslaafd geraakt aan groei. Daardoor is alles van waarde weerloos geworden. ‘Er komt een implosie, uitgelokt door de degeneratie van de democratie en door het aandeelhouderskapitalisme,’ zegt emeritus hoogleraar Leen Paape en co-auteur van het pamflet Gegijzeld door geld in de podcast Op zo...
Overal in Nederland verrijzen in het landschap voedselbossen, ecodorpen en natuurscholen. Het is een voorhoede van gamechangers die zich inzet voor regeneratie en herstel van ecosystemen. Nadine Maarhuis, journalist en activist, interviewde honderden van hen en legde in haar boek “De groene actiegids” een kruimelpad van tips en inspiratie uit. ‘Als je de ecologie centraal stelt, dan kom je weer in verbinding met dat leven om je heen, zie je dat je als individu er iets aan kunt doen en d...
De wereldorde verkruimelt. Eén van de oorzaken is dat er geen sprake meer is van één narratief over de verhoudingen in de wereld. Dat zorgt voor fragmentatie op het terrein van wereldbeeld, waarden en weerbaarheid. Aan de hand van dit 3W-raamwerk stelt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) dat deze ontwikkelingen gepaard gaan met grote geopolitieke verschuivingen die voor Nederland ingrijpende gevolgen hebben. Haroon Skeikh, projectleider van de studie Nederland in een frag...
Overheidsbeleid, gericht op een maakbare economie, is niet de oplossing maar het probleem. ‘Want de wereld is namelijk fundamenteel onzeker. In essentie is dat onderdeel van de menselijke conditie waar we niets aan kunnen veranderen.’ Dat zegt Lex Hoogduin, in de podcast “Op zoek naar het nieuwe verhaal”. De emeritus-hoogleraar economie erkent dat exponentiële groei stukloopt, tenzij het groei van kennis is. Vanwege die fundamentele onzekerheid raadt Hoogduin af dat klimaatbeleid tot topprior...
De burger heeft moeten wijken voor de combi van overheid en grootbedrijf. Dat leidt tot de self-fulfilling prophecy van een overheid die niks kan en die je dan maar verder uitkleed. Gevolg: complete ontsporing, waarschuwt Willem Schramade, hoogleraar Finance & Sustainable Investing aan de Nyenrode University. Hij pleit in deze podcast voor “brede waarde”, waarin een bedrijf naast financiële ook sociale en ecologische factoren moet kwantificeren. ‘Want wat heeft het voor zin als de economi...
‘Het huidige narratief roept in de samenleving vervreemding op, met verbroken verbindingen tussen mensen en tussen mens en natuur,’ zegt Angela Stoof, transitiepsycholoog en auteur van het boek Perspectief. Maar om hier enkel het kapitalisme de schuld van te geven, vindt zij te gemakkelijk. Want er zijn meerdere oorzaken aan te wijzen. ‘We hebben een verhaal met een wij-structuur nodig. Daarvoor moet je op zoek gaan naar de nuance en de gelaagdheid, want we hebben echt iets verloren in ...
Hebzucht is eeuwenlang beschouwd als één van de hoofdzonden van de mensheid. Maar onder invloed van economische ontwikkelingen werd het morele oordeel over hebzucht steeds milder. Het was te verkiezen boven machtswellust, dat met dood en verderf gepaard ging. Maar de klimaatcrisis laat zien dat de focus op oneindige groei onhoudbaar is. ‘Het nieuwe narratief moet er één zijn van burgerschap en van bekommernis om de ander,’ zegt Jeroen Linssen, wetenschapper en auteur van het boek Hebzuc...
Ons mechanische wereldbeeld van oorzaak en gevolg keert zich tegen ons, zegt systeemdenker Anneloes Smitsman. Volgens haar is het strijdig met de planeet. Dat is namelijk een levend systeem dat zichzelf reguleert. ‘Onze economie en onze politieke en sociale systemen zijn daarentegen niet toekomst scheppend, maar heel erg van de korte termijn. Ze gaan in tegen de complexe, levende systemen van de planeet.’ Gevolg: een existentiële bedreiging voor het leven van mensen op aarde, vertelt Smitsman...
Het aandeelhouderskapitalisme, gericht op groei, kapitaal en korte termijnbelangen, kent een onhoudbaar moreel tekort. Immers, we hebben maar één Moeder Aarde, terwijl de mensheid geen Planet B heeft. Tot die conclusie komt Cees van Lotringen in deze 35e aflevering van zijn podcast-serie “Op zoek naar het nieuwe verhaal”. Daarin evalueert de gastheer wat hij van zijn laatste dozijn gesprekken heeft geleerd. Rode draad in zijn podcasts is zijn intrinsiek gemotiveerde zoektocht naar een nieuw n...
MKB-bedrijven in de food-sector zijn met de Robin Food Coalition de strijd aangegaan met de gevestigde orde. ‘Zij blijft maar sprookjes verkopen over people, planet & profit. Maar onder de streep gaat het alleen maar om profit. Dan blijft het dweilen met de kraan open. We moeten naar een nieuwe winstdefinitie, waarin we netjes rekenen en kosten voor mens en milieu niet afwentelen op toekomstige generaties. Want dát denken is failliet’, zegt Volkert Engelsman in deze podcast. Hij is initia...
De overgang naar een Co2-neutrale wereld is een grote uitdaging voor de Europese Unie. Dat komt door een gebrek aan kritieke grondstoffen, onder meer voor elektrische auto's. Hierdoor riskeert het grote afhankelijkheid van grondstoffenrijke landen als China en Rusland. Europa zet zo zijn veiligheid en welvaart op het spel, waarschuwt de Belgische grondstoffenspecialist Peter Tom Jones. Hij bepleit mijnbouw in Europa. Maar door een gebrek aan visie, leiderschap en moed dreigt daarentegen...
Pensioenfondsen beheren ruim 1500 miljard euro in Nederland voor hun deelnemers. Bij een belegging wordt behalve naar rendements- ook toenemend naar maatschappelijke criteria gekeken, zoals versterking van het energienetwerk of de woningbouw. ‘De vraag is of die investeringen ook aansluiten op de behoefte van de samenleving. Zo zegt men dat er kansen worden gemist om in de maatschappelijke oplossing van problemen te investeren’, zegt Daan Spaargaren, strateeg duurzaam beleggen van...
Jelleke de Nooy van Tol wordt wel de “vroedvrouw van de nieuwe tijd” genoemd. Zij zet zich al jaren in voor een transformatie waarin we van “ego naar eco” gaan en van “ik naar wij”. De grootste uitdaging daarbij is het beursgenoteerde bedrijfsleven, waar men afscheid moet nemen van iets waar men altijd trots op was. De Rijksoverheid moet daar geld en tijd voor uittrekken. ‘Zo kan het worden omgebouwd naar een nieuwe vorm die goed is voor iedereen’, zegt de Nooy, voorzitter van de Wellbeing Ec...
Het gevoel van onbehagen is in Nederland aanzienlijk. Voor een belangrijk deel komt dat voort uit de mate van persoonlijke controle die mensen op hun leven ervaren. Als dat ontbreekt, dan heeft dat negatieve gevolgen voor de persoon zelf, maar ook voor de samenleving. Op basis van dat besef is door de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) onderzoek gedaan: “Grip, het maatschappelijke belang van persoonlijke controle”. De begeleidende hoogleraren Will Tiemeijer en Mark Bo...
Het heersende narratief van het neoliberalisme is niet meer houdbaar. Het leidt tot verpaupering en zelfs tot een implosie van het marktkapitalisme. Dat stelt activist, onderzoeker en auteur Kees Klomp in zijn nieuwe boek Ecoliberalisme. Daarin pleit hij voor een utopische samenleving, waarin iedereen vrij is, ook de natuur. ‘We zien nu het lelijkste van het kapitalisme: perversiteit en nihilisme. Maar tegelijkertijd wordt de onderstroom sterker en steviger. Dat zijn communicerende vaten,’ ze...
