In een handschrift uit de periode 1842-1847 schrijft dominee H. Wied op de titelpagina 'In den 40er Jahren des 19. Jahrh. verschwand auf den Westindischen Inseln die kreolische Sprache und wurde durch die englische verdrängt.' Maar... dat gebeurde dus niet. In 1871 en 1881 verschijnen publicaties met toch nog wat restjes. In 1883 ontvangt Hugo Schuchardt, misschien wel de eerste taalkundige die we creolist kunnen noemen, een brief van de Maagdeneilandse arts Magens. Het is een rea...

Tijdens vorige afleveringen heb ik vooral aandacht besteed aan allerlei bronnen die juist met de taal zelf te maken hadden, zoals de woordenlijsten van Nelson, metalinguistisch materiaal of het veldwerk van De Josselin de Jong. Een flink aantal jaar geleden wees een collega mij er op dat de bloemlezing Die Creol Taal (1996) als bron was opgenomen in de roman Pelican Bay van Nelleke Noordervliet. In 2015 zag ik in de universiteitsbibliotheek in Leiden dat er in de collectie Kellendonk ook Nede...

Een van de meest interessante teksten in het Virgin Islands Dutch Creole is de acht pagina's tellende woordenlijst die de Amerikaanse onderzoeker Frank Nelson in 1936 maakte. De woorden en teksten in dit typoscript laten, tien jaar na het veldwerk van De Josselin de Jong, het werkelijk gesproken Virgin Islands Dutch Creole zien. Maar... toen wij in 1993 op zoek gingen naar de lijst om op te nemen in Die Creol Taal, 250 Years of Negerhollands Texts, stond ons een aantal bijzondere verras...

In 1922-1923 bezocht de Nederlandse antropoloog J.P.B. de Josselin de Jong in een gezamenlijk Deens-Nederlandse archeologische expeditie verschillende Caribische eilanden. Heel belangrijk was het bezoek aan de US Virgin Islands. Niet alleen vond hij archeologisch materiaal, ook maakt hij kennis met met enige moedertaalsprekers van het Nederlands Creools. Was deze taal dan toch niet uitgestorven? De teksten die hij verzamelde zijn fonetisch gepubliceerd en dus hebben we nu een schat aan verhal...

In 1922-1923 bezocht de Nederlandse antropoloog J.P.B. de Josselin de Jong in een gezamenlijk Deens-Nederlandse archeologische expeditie verschillende Caribische eilanden. Heel belangrijk was het bezoek aan de US Virgin Islands. Niet alleen vond hij archeologisch materiaal, ook maakt hij kennis met met enige moedertaalsprekers van het Nederlands Creools. Was deze taal dan toch niet uitgestorven? De teksten die hij verzamelde zijn fonetisch gepubliceerd en dus hebben we nu een schat aan verhal...

Een van de meest interessante teksten in het Virgin Islands Dutch Creole is de acht pagina's tellende woordenlijst die de Amerikaanse onderzoeker Frank Nelson in 1936 maakte. De woorden en teksten in dit typoscript laten, tien jaar na het veldwerk van De Josselin de Jong, het werkelijk gesproken Virgin Islands Dutch Creole zien. Maar... toen wij in 1993 op zoek gingen naar de lijst om op te nemen in Die Creol Taal, 250 Years of Negerhollands Texts, stond ons een aantal bijzondere verras...

In 1922-1923 bezocht de Nederlandse antropoloog J.P.B. de Josselin de Jong in een gezamenlijk Deens-Nederlandse archeologische expeditie verschillende Caribische eilanden. Heel belangrijk was het bezoek aan de US Virgin Islands. Niet alleen vond hij archeologisch materiaal, ook maakt hij kennis met met enige moedertaalsprekers van het Nederlands Creools. Was deze taal dan toch niet uitgestorven? De teksten die hij verzamelde zijn fonetisch gepubliceerd en dus hebben we nu een schat aan verhal...

In 1922-1923 bezocht de Nederlandse antropoloog J.P.B. de Josselin de Jong in een gezamenlijk Deens-Nederlandse archeologische expeditie verschillende Caribische eilanden. Heel belangrijk was het bezoek aan de US Virgin Islands. Niet alleen vond hij archeologisch materiaal, ook maakt hij kennis met met enige moedertaalsprekers van het Nederlands Creools. Was deze taal dan toch niet uitgestorven? De teksten die hij verzamelde zijn fonetisch gepubliceerd en dus hebben we nu een schat aan verhal...

In 1922-1923 bezocht de Nederlandse antropoloog J.P.B. de Josselin de Jong in een gezamenlijk Deens-Nederlandse archeologische expeditie verschillende Caribische eilanden. Heel belangrijk was het bezoek aan de US Virgin Islands. Niet alleen vond hij archeologisch materiaal, ook maakt hij kennis met met enige moedertaalsprekers van het Nederlands Creools. Was deze taal dan toch niet uitgestorven? De teksten die hij verzamelde zijn fonetisch gepubliceerd en dus hebben we nu een schat aan verhal...

Wanneer je kennismaakt met een vreemde taal is het handig, maar ook leuk, om een woordenlijst hiervan door te nemen. In de achttiende eeuw zijn er twee gemaakt die gebruikt konden worden door vertalers om vanuit de Europese taal in contact te komen met een Creoolssprekend publiek. Toen in de twintigste eeuw onderzoekers door middel van veldwerk de taal en de verhalen gingen vastleggen, hoorden woordenlijstjes daar natuurlijk bij. Nu om vanuit het Creools te kijken welke woorden in het Nederla...

In 1922-1923 bezocht de Nederlandse antropoloog J.P.B. de Josselin de Jong in een gezamenlijke Deens-Nederlandse archeologische expeditie verschillende Caribische eilanden. Heel belangrijk was zijn bezoek aan de US Virgin Islands. Niet alleen vond hij archeologisch materiaal, ook maakte hij kennis met enkele moedertaalsprekers van het Nederlandse Creools. Was deze taal dan toch niet uitgestorven? De teksten die hij verzamelde zijn fonetisch gepubliceerd en dus hebben we nu een schat aan verha...

De oudste teksten in het Virgin Islands Dutch Creole komen uit 1739-1742, maar het oudste boekje waarvan we weten dat het werkelijk is gebruikt binnen Evangelische Broedergemeente op de Deense Antillen, komt uit 1749-1753. Dit Criol Leedekin Boekje voor gebrieck Van de Neger broer gemeente Na St Thomas St Crux Overzet üt de Hoog deutse taal door Broer Samy Isles en George Weber, en een deel mee Assistantie Broer Johannes staat vol gezangen. Ik zal informatie over dit boekje geven, maar ...

In 1922-1923 bezocht de Nederlandse antropoloog J.P.B. de Josselin de Jong in een gezamenlijke Deens-Nederlandse archeologische expeditie verschillende Caribische eilanden. Heel belangrijk was zijn bezoek aan de US Virgin Islands. Niet alleen vond hij archeologisch materiaal, ook maakte hij kennis met enkele moedertaalsprekers van het Nederlandse Creools. Was deze taal dan toch niet uitgestorven? De teksten die hij verzamelde zijn fonetisch gepubliceerd en dus hebben we nu een schat aan verha...

In de vorige aflevering konden we zien hoe het zat met de omstandigheden waaronder het Virgin Islands Dutch Creole kon ontstaan. Maar uit de periode tot 1736 hebben we geen snipper in deze taal. Wel wordt er in 1736 in een dagboek van een zendeling van de Evangelische Broedergemeente verwezen naar een mogelijke bijbelvertaling naar het 'Carriolsch', maar die was toen nog niet gelukt. Uit 1738 kennen we de oudste brief die door een tot slaaf gemaakte geschreven is, met daarin wat Creoolse kenm...

In 1922-1923 bezocht de Nederlandse antropoloog J.P.B. de Josselin de Jong in een gezamenlijke Deens-Nederlandse archeologische expeditie verschillende Caribische eilanden. Heel belangrijk was zijn bezoek aan de US Virgin Islands. Niet alleen vond hij archeologisch materiaal, ook maakte hij kennis met enkele moedertaalsprekers van het Nederlandse Creools. Was deze taal dan toch niet uitgestorven? De teksten die hij verzamelde zijn fonetisch gepubliceerd en dus hebben we nu een schat aan verha...

In het Virgin Islands Dutch Creole zijn allerlei woorden te herkennen die afkomstig zijn uit het Zeeuwse en/of het West-Vlaamse dialect van het Nederlands. Waar kun je dat aan zien? Om welke woorden en klanken gaat het eigenlijk? Interessanter is misschien nog wel de vraag hoe die dialectvormen in deze creooltaal terecht hebben kunnen komen, In deze aflevering ga ik in op de dialectvormen én de demografische verklaring ervoor. De aflevering duurt dan ook twee keer zo lang als normaal. Meer in...

In 1922-1923 bezocht de Nederlandse antropoloog J.P.B. de Josselin de Jong in een gezamenlijke Deens-Nederlandse archeologische expeditie verschillende Caribische eilanden. Heel belangrijk was zijn bezoek aan de US Virgin Islands. Niet alleen vond hij archeologisch materiaal, ook maakte hij kennis met enkele moedertaalsprekers van het Nederlandse Creools. Was deze taal dan toch niet uitgestorven? De teksten die hij verzamelde zijn fonetisch gepubliceerd en dus hebben we nu een schat aan verha...

Deze aflevering bestaat uit drie delen. Allereerst besteed ik aandacht aan de brief van Arendt Henderijckx. Hij schreef deze brief in 1672 vanuit St. Eustatius om te melden dat er daar mensen klaarstaan om naar St. Thomas te gaan. Vervolgens lees ik twee teksten voor die met slavernij te maken hebben. De eerste tekst is een afscheidslied uit 1788, de tweede is een fabeltje dat is opgetekend in 1923. Ten slotte noem ik enkele digitale bronnen waarmee de geschiedenis van de bevolking van St. Th...

Tijdens deze eerste aflevering van di hou creol bespreek ik allereerst kort met welke taal we te maken hebben. In grote stappen neem ik de luisteraar mee door de 250 jaar dat deze taal bestaan heeft. Een taalcursus wordt het niet. Daarnaast besteed ik aandacht aan de naam die sprekers, maar vooral ook onderzoekers, aan deze creooltaal hebben gegeven. Het begint met Carriolsch en het eindigt met Virgin Islands Dutch Creole. Ten slotte zal ik de website diecreoltaal.com en de belangrijkste bron...

Aan het begin van de achttiende eeuw ontstond er op de toenmalige Deense Antillen St. Thomas, St. John en St. Croix een contacttaal. Vreemd genoeg was het overgrote deel van de woordenschat niet afkomstig uit het Deens, maar uit het Nederlands. Het Virgin Islands Dutch Creole groeide uit tot een levende creooltaal die ooit naast het Nederlands dé belangrijkste taal van de eilanden werd die we nu US Virgin Islands noemen. Vanaf de negentiende eeuw dacht men keer op keer dat di hou creol ...