In deze laatste aflevering belt Thijs met Femke Reijnen. Femke was ook te horen in aflevering 1 en kreeg veel reacties. Vooral dat het 'dapper' is dat ze haar verhaal heeft gedeeld. Maar volgens Femke is 'dapper' niet het goede woord.
Vervolgens reist Thijs af naar Zuid-Limburg naar de Parkstadregio. Hier komt gemiddeld meer laaggeletterdheid voor dan in de rest van Nederland. Wat doen bibliotheken, gemeentes en samenwerkingspartners eraan om de laaggeletterdheid terug te dringen? En waarom zijn deze netwerkpartners zo belangrijk voor een kansrijke start van een kind?
Leuk, eervol en absurd. Zo noemt Pieter Koolwijk de rij met kinderen en ouders tijdens de Kinderboekenweek voor een handtekening van de kinderboekenschrijver. Het boek voert een moeilijke strijd tegen apps, games en beeldschermen. Maar er zijn ook veel initiatieven om het boek weer een prominentere plek te geven bij de jeugd.
Maar niet alle kinderen lezen graag of lezen een boek dat geschikt is voor hun taalniveau.
Is het erg als kinderen boeken onder hun niveau lezen? "Ja, kinderen mogen op school geprikkeld worden met uitdagende boeken", zegt basisschooljuf Anne Steenhoff. "Nee", zegt Sanneke van de Pas van uitgeverij Billy Bones. "Het is niet erg om instapboeken te hebben voor kinderen die niet snel een boek pakken. Maar daarom is een uitgebreid aanbod wel heel belangrijk."
Er heerst nog steeds een taboe op laaggeletterdheid. Dat merkt ook Thijs in een persoonlijke situatie.
In deze aflevering bespreekt Thijs dit taboe en dan specifiek in de zorg. Hoe gaat een huisarts om met iemand in de praktijk die laaggeletterd is?
Taalambassadeur Ria is langsgegaan bij de huisartspraktijk van Anke Pril voor een 'praktijkcheck'. Anke Pril en Loes van de Burgt, praktijkondersteuner, vertellen waarom zo'n check zo waardevol is en wat ze met de feedback hebben gedaan.
Maria van den Muijsenbergh is hoogleraar Gezondheidsverschillen. Thijs bezoekt haar in Nijmegen. Onder andere laaggeletterden hebben een lagere levensverwachting dan gemiddeld. Hoe komt dat?
De Week van lezen en schrijven, een week om laaggeletterdheid extra onder de aandacht te brengen.
Thijs brengt een bezoek aan het Taalfestival Meijerijstad in Veghel. Een gezellig festival, maar ook met een onderliggend doel. Oftewel een camouflagebijeenkomst.
Ook in Kerkrade is er een activiteit tijdens de Week van lezen en schrijven. De bieb van Kerkrade is te vinden op de markt met een banner met de tekst 'Ontmoetingsplek voor iedereen'. Want in de bieb kan je veel meer dan alleen maar boeken lenen.
Bonusaflevering - Het gesprek met taalambassadeur Ria van Ras
Voor Ria is het glas halfvol. Ondanks moeilijke tijden en tegenslagen. Dit werd Thijs al snel duidelijk tijdens het interview dat hij met Ria had voor een eerdere aflevering van de Taalkloof.
Het gesprek is zo inspirerend en gaat over doorzettingsvermogen, geluk en de kijk op het leven, dat het de moeite waard is om het gehele gesprek te beluisteren.
Thijs gaat langs bij ProDemos. ProDemos is het 'Huis voor democratie en rechtsstaat'. Zij brengen rondom verkiezingen een verkiezingskrant uit voor laaggeletterden, maar eigenlijk is deze krant voor iedereen. "Het geeft uitleg bij ingewikkelde materie."
Theo Selder is Taalambassadeur en ex-laaggeletterde. Hij heeft meegewerkt aan de verkiezingskrant. Theo: "Niet iedereen weet hoe je moet stemmen en hoe een stempas werkt."
Hoe kunnen we laaggeletterde NT'ers bereiken? Thijs gaat hierover in gesprek met Ferry, de partner van Hetty uit de vorige aflevering.
Ferry is laaggeletterd geweest en is nu Taalambassadeur. Hij heeft een moeilijke jeugd gehad en vindt het nog steeds lastig om daar over te praten. Zijn stiefvader heeft uiteindelijk een belangrijke rol gespeeld en gezorgd voor een kentering in Ferry's leven.
Ria was laaggeletterd. Ze kon niet goed lezen en schrijven. Haar omgeving toonde geen begrip, wat haar veel verdriet heeft gedaan.
Nu is Ria Taalambassadeur voor Stichting ABC en ze vertelt wat weer naar school gaan voor haar heeft betekend.
Thijs spreekt onder andere met Mirjam van Gogh. Zij is de community librarian in de stadsdeelbibliotheek Tongelre in Eindhoven. En hij spreekt met Vicky. Een enthousiaste en hardwerkende vrijwilliger, die Thijs nog eventjes terugfluit.
Wat is de toegevoegde waarde van een stadsdeelbibliotheek? En wat is het grote verschil met de bibliotheek in Eindhoven die gevestigd is in de Witte Dame? Je hoort het in deze aflevering.
De burgemeester van Eindhoven, Jeroen Dijsselbloem, blijkt van nature een goede voorlezer. Dat heeft hij laten horen tijdens De Nationale Voorleesdagen in de Bibliotheek Eindhoven.
Thijs blijft deze aflevering in Eindhoven, want naast de bibliotheek, brengt hij een bezoek aan de stadsdeelbibliotheek in de wijk Tongelre.
Deel twee van aflevering 5 beluister je hier vanaf dinsdag 2 april.
Basisvaardigheden zijn vaardigheden die iedereen in Nederland moet hebben, om goed mee te kunnen doen in de maatschappij.
Het onderzoek van Maurice de Greef richt zich op deze basisvaardigheden en wat de impact is als je deze vaardigheden, zoals taal en rekenen, niet goed (genoeg) beheerst.
Is het project Lezen op recept de geheime formule om de taalontwikkeling van een kind te stimuleren? Je hoort het in deze aflevering.
De vicieuze cirkel van laaggeletterdheid is lastig te doorbreken. Kinderen die opgroeien in een taalarm gezin hebben drie keer zoveel kans om later ook laaggeletterd te raken. Net als hun ouders. Zo wordt laaggeletterdheid dus doorgegeven van generatie op generatie. In deze aflevering gaat Thijs op zoek naar initiatieven die de vicieuze cirkel van laaggeletterdheid proberen te doorbreken.
In deze aflevering haalt Thijs herinneringen op met zijn broer, over hoe hun moeder vroeger aan hen voorlas.
Ook brengt Thijs een thuisbezoek aan een gezin dat deelneemt aan de VoorleesExpress en spreekt met vrijwilliger Maggie.
In deze aflevering spreekt Thijs met Femke. Femke is opgegroeid in een gezin met laagtaalvaardige ouders. Zij vertelt uit eigen ervaring hoe dat is en hoe zij daar naar kijkt nu ze zelf moeder is.
Wat zijn de gevolgen voor een kind wanneer een ouder niet goed kan lezen en/of schrijven?
Podcastmaker Thijs van Litsenburg denkt terug aan hoe zijn moeder vroeger voor hem voorlas en hoe vanzelfsprekend dat lijkt, maar dat het dat niet is.
