Youri Cremers spreekt met Rick Weijers over een arrest van de Hoge Raad over de vraag of voor de inbezitneming – en de daarmee samenhangende verkrijging door bevrijdende verjaring – van ‘publieke’ grond een bijzondere maatstaf geldt die strenger is dan de inbezitnemingsmaatstaf met betrekking tot ‘particuliere’ grond (ECLI:NL:HR:2024:1606). In de lagere rechtspraak (met name die van het Bossche hof) was een tendens waarneembaar waarbij publieke en particuliere grond verschillend werden behandeld. De Hoge Raad heeft nu voor het eerst zijn licht laten schijnen over de toelaatbaarheid daarvan.

Rick Weijers spreekt met Niels Demper over het Didam II-arrest van de Hoge Raad van 15 november 2024 (ECLI:NL:HR:2024:1661). Het arrest betreft een vervolg op het inmiddels veelbesproken Didam I-arrest van eind 2021. Het Didam II-arrest gaat kortgezegd over de vraag op welke wijze overheidslichamen op basis van gelijkheidsbeginsel mededingingsruimte moeten bieden aan potentiële gegadigden bij onder meer de verkoop van overheidsvastgoed. Hieromtrent spelen allerlei interessante vragen, zoals de sanctionering van overtreding van de zogenaamde Didam-regels, het leerstuk van kansschade en verjaring van rechtsvorderingen.

Michelle Michels spreekt met Rick Weijers over een arrest van de Hoge Raad van 6 september 2024, ECLI:NL:HR:2024:1130. In het arrest staat de heffing van de erfbelasting centraal bij een verkrijging krachtens erfrecht door een niet-erkend kind van zijn biologische vader. Ondanks dat de Hoge Raad een ongerechtvaardigde discriminatie in de zin van art. 14 en 8 EVRM aanneemt, wordt geen rechtsherstel geboden aan het biologische niet-erkende kind. Volgens de Hoge Raad is de wetgever aan zet om in de Successiewet de discriminatie op te heffen van het kind dat family life heeft met zijn biologische vader die niet zijn juridische vader is.

Naar aanleiding van het Postzegelbestemmingsplan-arrest van de Hoge Raad van 5 april 2024 (ECLI:NL:HR:2024:521) spreekt Rick Weijers in deze aflevering met Lotte Baas over het zogenaamde 'postzegelbestemmingsplan' en art. 7:15 BW. Vallen de lasten of beperkingen die voortvloeien uit publiekrechtelijke besluiten van algemene strekking, zoals (post)bestemmingsplannen, onder de reikwijdte van art. 7:15 BW?

Tom Bouwman spreekt met Jan van Staalduinen over twee prejudiciële beslissingen van de Hoge Raad van 3 oktober (ECLI:NL:HR:2024:1355 en ECLI:NL:HR:2024:1366). Voldoet een knop met daarop de tekst ‘bestelling plaatsen’ aan art. 6:230v lid 3 BW? En zo nee, hoe ziet de ambtshalve sanctionering er dan uit? Krijgt de consument een prijskorting of is volledige vernietiging op zijn plaats?

In deze aflevering spreekt Rick Weijers met Youri Cremers over het zogenaamde Breukdelen-arrest van 16 februari 2024 van de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2024:239). In deze fiscale zaak - die ook relevant is voor de civiele rechtspraktijk - heeft de Hoge Raad beslist dat het civielrechtelijk afwijken van de gerechtigdheid - die normaal 50%-50% is - van echtgenoten in de tussen hen bestaande huwelijksgemeenschap mogelijk is en fiscaal in beginsel geen problemen oplevert. In deze aflevering wordt de problematiek nader geduid, worden de uitspraken in de diverse instanties besproken en worden enkele aspecten van de uitspraak van de Hoge Raad nader belicht.

Joska Lukkes spreekt met Julie Reynders over de klimaatzaak EHRM Verein KlimaSeniorinnen e.a./Zwitserland (nr. 53600/20). In dit arrest buigt het EHRM zich over de vraag of Zwitserland zich schuldig heeft gemaakt aan mensenrechtenschendingen door te weinig te doen tegen klimaatverandering.

In deze aflevering spreekt Marije Ploum met Niek Zondag over twee arresten van de Hoge Raad over ontvankelijkheid van partijen in cassatieberoepen tegen tussenarresten (ECLI:NL:HR:2024:57 & ECLI:NL:HR:2024:97). In het arrest van 19 januari 2024 (ECLI:NL:HR:2024:57) staat de vraag centraal of een beslissing in het dictum over een vordering tot volledige proceskostenveroordeling kwalificeert als een einduitspraak. Een week later, op 26 januari 2024 (ECLI:NL:HR:2024:97), wijst de Hoge Raad nog een arrest over deze ontvankelijkheidsproblematiek. Het draait in dit arrest om de vraag of een beslissing waardoor een wederpartij definitief uit het geding verdwijnt ook jegens de andere partij (die haar wederpartij dus kwijtraakt) als einduitspraak kan gelden.

Jan van Staalduinen en Niels Demper spreken over een op 12 januari jl. gewezen arrest over bouwschade in Eindhoven (ECLI:NL:HR:2024:17). Bij het plaatsen van een afzinkkelder ontstond schade aan een naastgelegen wijnhandel. Hoewel de bouwwerkzaamheden op een zorgvuldige wijze zijn uitgevoerd, ziet de Hoge Raad ruimte voor aansprakelijkheid van het bouwbedrijf. Enkele besproken bronnen in deze Leidse Noot: - Annotatie van P.J.J. van Buuren bij HR 18 januari 1991, ECLI:NL:HR:1991:AC4031 (Leffers/Staat) in AB Klassiek 2009, nr. 18; - J.B.M. Vranken (WPNR 1990/5953-5955) versus J.M. van Dunné (WPNR 1990/5976), A.G. Castermans (WPNR 1990/5976); - G.J.P. Molkenboer, Aansprakelijkheid na ten onrechte gelegd conservatoir beslag (diss. Utrecht), Zutphen: Uitgeverij Paris 2019 (open access bij Utrecht University Repository); - M.E. Franken, Over de grens van de onrechtmatige daad (diss. Leiden), Den Haag: Boomjuridisch 2022 (open access bij Leiden Scholarly Publications); - A.C.H. Franke, Schade en Risico (diss. Leiden), Den Haag: Boomjuridisch 2022 (open access bij Leiden Scholarly Publications).

Rick Weijers spreekt met Youri Cremers over een arrest van de Hoge Raad over de vraag in hoeverre informeel samenwoners een vergoedingsrecht jegens elkaar kunnen hebben - en zo ja, op welke grondslag? Zie HR 17 november 2023, ECLI:NL:HR:2023:1571.

In de eerste aflevering van 2024 spreekt Rick Weijers met Lotte Baas over HR 10 november 2023, ECLI:NL:HR:2023:1531. Dit arrest gaat over een erflater die in zijn laatste testament zijn ex-vrouw en (subsidiair) zijn broer tot enig erfgenaam heeft benoemd. Nadien is hij gehuwd met een tweede vrouw (de weduwe) en heeft hij met haar twee kinderen gekregen. Dient het testament aan de hand van art. 4:46 BW te worden uitgelegd omdat het testament gelet op deze veranderde omstandigheden onduidelijk is?

Youri Cremers spreekt met Rick Weijers over een arrest van de Hoge Raad over de vraag of het verkopen van aandelen waarop conservatoir beslag is gelegd, kan worden aangemerkt als een onttrekking aan het beslag als bedoeld in art. 198 lid 1 Sr (ECLI:NL:HR:2023:1527).

Michelle Michels spreekt met Lotte Baas over een op 23 maart 2023 gewezen beschikking over het verzoek van een beweerde biologische vader van een minderjarig kind tot medewerking aan een DNA-onderzoek door de juridische ouders ter verkrijging van zekerheid over het biologische vaderschap en het verkrijgen van omgang (ECLI:NL:HR:2023:520).

Lotte Kremers, Jan van Staalduinen en Tom Bouwman spreken tijdens de 'BW'-reünie van de Universiteit Leiden over een tussenvonnis van de rechtbank Rotterdam van 27 september 2023. In dat tussenvonnis oordeelde de rechtbank Rotterdam dat de uitstoot van de stof PFOA en GenX door Chemours naar de lucht een onrechtmatige daad oplevert over verschillende tijdsperiodes (ECLI:NL:RBROT:2023:8987).

Tom Bouwman spreekt met Genevieve Noordeloos over een arrest van de Hoge Raad over de vraag of achteraf betalen (buy now, pay later) kwalificeert als consumentenkrediet (ECLI:NL:HR:2023:778).

Floor Veldhuis spreekt met Marije Ploum over HR 21 april 2023, ECLI:NL:HR:2023:658. Naar aanleiding van een cassatieberoep in het belang der wet, geeft de Hoge Raad in deze uitspraak antwoord op de vraag of gerechten verplicht zijn aan anderen dan partijen informatie te verstrekken over civiele procedures die aanhangig zijn of zijn geweest.

Rick Weijers spreekt met Tim Lubbers over een arrest van de Hoge Raad over de vraag of de bepalingen over bevrijdende verjaring uit titel 3.11 BW (art. 3:306 e.v. BW) ook van toepassing zijn op het huwelijksvermogensrecht en zo ja, welke verjaringstermijnen dan gelden voor de verjaring van rechtsvorderingen inzake vergoedingsrechten (ECLI:NL:HR:2022:1936).

Rick Weijers spreekt met Tim Lubbers over een arrest van de Hoge Raad over de uitleg van een 'alsof-beding' in een notariële akte van huwelijkse voorwaarden (ECLI:NL:HR:2022:1389).

Lotte Baas spreekt met Julie Reynders over een arrest van de Hoge Raad over onder meer de vraag of of art. 5:139 lid 2 BW een grondslag biedt voor toedeling van gemeenschappelijke gedeelten aan individuele appartementseigenaren (ECLI:NL:HR:2023:286).

Lotte Baas spreekt met Julie Reynders over een prejudiciële beslissing van de Hoge Raad over de overdracht van fosfaatrechten en de vraag of art. 3:84 BW daarop van toepassing is (ECLI:NL:HR:2022:1344).