1917-ի հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո արվեստի շատ գործիչներ համարում էին, որ նոր կարգերին անհրաժեշտ է նոր արվեստ: Նրանք՝ Մայակովսկին, Մեյերխոլդը, Մալևիչը, մերժում էին հինն ու ավանդականը, փորձում էին հնարավորինս նորարար լինել:
Նորարարական էքսպերիմենտներով առանձնանում է նաև Սերգեյ Էյզենշտեյնը։ Նրա ֆիլմերը հիմա էլ շարունակում են զարմացնել ու հիացնել, չնայած որ նկարվել են շուրջ մեկ դար առաջ, այն էլ` խիստ գրաքննության պայմաններում։
Սովետական կինոավանգարդի այլ ներկայացուցիչների մասին`
https://anchor.fm/cinescope-podcast/episodes/16-e101roq
«Կուլեշովի Էֆեկտը», «Վերտովի Կինոգլազը» և Պետական Պրոպագանդան
Փոդքասթի նոր էպիզոդը նվիրված է սովետական կինոավանգարդին` 1920-ականների նորարարական ֆիլմերին։ Գերմանական էքսպրեսիոնիզմի հետ միասին հենց սովետական ավանգարդն է ամենամեծ ներդրումն ունեցել կինոլեզվի զարգացման մեջ:
Գերմանական էքսպրեսիոնիզմի մանիֆեստը` «Բժիշկ Կալիգարիի աշխատասենյակը» ֆիլմը, 101 տարեկան է:
Ինչո՞ւ հենց էքսպրեսիոնիստական էսթետիկան օգտագործվեց ֆիլմում առաջին աշխարհամարտի աղետը արտացոլելու համար: Ինչպե՞ս Կալիգարին կանխագուշակեց նացիզմի հաստատումն ու Հիտլերի գալը: Ի՞նչ ազդեցություն ունեցավ կինոյի զարգացման ու նոր ժանրերի առաջացման վրա: Ու վերջիվերջո ո՞վ է «Բժիշկ Կալիգարիի աշխատասենյակի» իրական հեղինակը:
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
Ժամանակակից իրանական ամենահետաքրքիր ռեժիսորների մասին՝ Մոհսեն Մախմալբաֆ, Ջաֆար Փանահի, Ասգար Ֆարհադիի...
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
1979 թ-ին Իրանում տեղի ունեցավ իսլամական հեղափոխությունը, որի արդյունքում երկրում հաստատվեց կրոնական բռնապետություն։ Թվում էր, թե այս պայմաններում կինոն այլևս չէր կարող զարգանալ։ Բայց զարմանալիորեն հենց հեղափոխությունից հետո` 90-ականներին, եղավ իրանական կինոյի պիկը։
Իսկ ինչպիսի՞ն էր կինոն նաև հեղափոխությունից առաջ։ Ի՞նչ դեր ունեին հայազգի ռեժիսորները իրանական կինոյի կազմավորման գործընթացում։ Ինչպե՞ս 90-ականներին ջնջվեցին խաղարկային և վավերագրական ֆիլմերի սահմանները։ Այս և շատ այլ հարցերի պատասխանները կգտնեք փոդքասթի նոր էպիզոդում:
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
Ժամանակակից կորեական ամենահետաքրքիր ռեժիսորների մասին՝ Կիմ Կի-դուկ, Հոն Սան-սու, Լի Չան-դոն...
Նախորդ թողարկումը նվիրված էր կորեական կինոարտադրության հիմնական թրենդերին ու արթմեյնսթրիմում նկարող ռեժիսորներին: Այս անգամ պատմում ենք արդեն հեղինակային կինոյի մասին:
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
Օսկար 2020-ին աննախադեպ բան տեղի ունեցավ. գլխավոր մրցանակին արժանացավ օտար լեզվով նկարված ֆիլմ` կորեական «Մակաբույծը»: Այդպես կորեական կինոն վերջնականապես գրավեց աշխարհը:
Իսկ ինչպե՞ս այն ձևավորվեց ու դարձավ համաշխարհային կինոյի ֆենոմեն, որո՞նք են հարավկորեական ամենահայտնի ռեժիսորները ու նշանակալից ֆիլմերը ու նույնիսկ ինչպիսի՞ կինո է նկարվում բռնապետական Հյուսիսային Կորեայում: Այս և շատ այլ հարցերի պատասխանները կգտնեք փոդքասթի այս էպիզոդում:
00:37 Պարազիտներն ու Օսկարները
02:40 Պատմական ակնարկ
04:00 Կինոն հետպատերազմյան Հարավային Կորեայում
04:30 Կիմ կի Յոնի մասին
06:18 Գրաքննությունը Հարավային Կորեայում
06:39 Ռեժիսոր Շին Սան-օկի առևանգումը
08:48 80-90-ականների հեղինակային կինո. Լիմ Գվոն-տեկ
10:29 Սկսվում է կորեական նոր կինոյի պատմությունը
13:05 Արթ+մեյնստրիմ․ Բոն Ջուն-հոյի Պարազիտները
14:25 Սպանության մասին հիշողություններ
19:47 Տիրակալը
21:55 Պակ Չխան-ուկի Միացյալ անվտանգության գոտին
23:41 Վրեժի եռապատումը
24:53 Ծարավը
27:07 Նոր «Սպասավորուհին»
29:21 Քիմ Ջի-ունը և բազմաժանրությունը
31:51 Քաղցր/դառը կյանք
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
Մյուզիքլների մասին մեր եզրափակիչ թողարկումը, որտեղ զրուցում ենք արդեն մեր ժամանակի գլխավոր երաժշտական ֆիլմերից:
Ավելի վաղ նկարված մյուզիքլների մասին կարող եք լսել մեր նախորդ էպիզոդներում՝ այստեղ և այստեղ
00:00 Բարև
01:15 Սովետական վեսթեռն-մյուզիքլ
01:45 Ալան Փարքերի մասին
05:15 Դիսնեյի մուլտ-մյուզիքլները
07:10 Ցայ Մինլյանի ավանգարդային մյուզիքլները
10:30 Թրիերի ու Բյորկի «Մթության մեջ պարողը»
17:05 8 կանայք
19:32 Մուլեն Ռուժ
23:52 Չիկագո
27:56 «Mamma mia!» և «Across the Universe»
29:48 Թիմ Բարթոնի «Սուինի Թոդը»
32:41 Les Misérables
38:47 A Star Is Born
40:12 La La Land
48:34 Էպիլոգ
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
1960-ականներին ձևավորված ֆրանսիական «Նոր ալիքը» հիմնովին փոխեց կինոինդուստրիան, և նույնիսկ ավանդական համարվող մյուզիքլ ժանրը։ Ամերիկայում ձևավորվեց «Նոր Հոլիվուդը» ու ռեժիսորները աննախադեպ մեծ ազատություն ստացան։ Դրա վառ օրինակն են 70-ականների մյուզիքլները, որոնք շատ լավ փոխանցում եմ ժամանակի ազատության ու նորարարության շունչը։
Ավելի վաղ նկարված մյուզիքլների մասին կարող եք լսել մեր նախորդ էպիզոդում՝ այստեղ
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
Տարվա առաջին էպիզոդում խոսում ենք կինոմյուզիքլի պատմության ու ժանրի ամենաազդեցիկ և կարևոր ֆիլմերի մասին:
Մյուզիքլը հաճախ համարում են հնացած, ոչ ակտուալ ժանր, բայց իրականում, եթե ուշադիր լինենք, կտեսնենք, որ հենց մյուզիքլներն են կինո բազմաթիվ նորարարություններ բերել, ընդ որում ոչ միայն ձայնի, այլ նաև պատկերի հետ կապված:
Մյուզիքլներին նվիրված փոքրիկ շարք ենք պատրաստել` երեք մասից բաղկացած, այնպես որ` to be continued...
02:57 Ջազի երգիչը ու վաղ դարաշրջանի մյուս մյուզիքլները
11:53 Մյուզիքլը ԽՍՀՄ-ում ու Հնդկաստանում
15:50 Օզ երկրից կախարդը
20:30 Հանդիպիր ինձ Սենթ Լուիսում
24:50 Ամերիկացին Փարիզում
27:40 Երգելով անձրևի տակ
31:30 The Band Wagon
33:50 Օկլահոմա
36:20 West Syde Story
42:04 The Sound of Music
44:15 Մերի Փոփինս
45:41 Իմ հիասքանչ Լեդի
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
2020-ը շատ բարդ տարի էր, այդ թվում` նաև կինոաշխարհի համար: Բայց անգամ այսպիսի պայմաններում բազմաթիվ ուշագրավ ֆիլմեր դուրս եկան:
Ու այստեղ մենք զրուցում ենք հենց այդ թեմայով` տարվա ամենակարևոր, հետաքրքիր ու ակտուալ ֆիլմերի մասին:
Սա մեր զրույցի երկրորդ մասն է: Առաջինը կարող եք լսել այստեղ:
00:40 Երբեք, հազվադեպ, երբեմն, միշտ / Never, Rarely, Sometimes, Always
10:00 Անտեսանելի մարդը / The Invisible Man
15:00 Ես մտածում եմ ամեն ինչ ավարտել / I'm Thinking of Ending Things
20:45 Մանկ / Mank
28:00 ԴԱՈւ / DAU
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
2020-ը շատ բարդ տարի էր, այդ թվում` նաև կինոաշխարհի համար: Բայց անգամ այսպիսի պայմաններում բազմաթիվ ուշագրավ ֆիլմեր դուրս եկան:
Ու այստեղ մենք զրուցում ենք հենց այդ թեմայով` տարվա ամենակարևոր, հետաքրքիր ու ակտուալ ֆիլմերի մասին:
Սա մեր զրույցի առաջին մասն է: Շուտով կլինի նաև շարունակությունը:
01:35 Փաստարկ / Tenet
14:30 Առաջին կովը / First Cow
22:30 Բույնը / The Nest
28:35 Կինը, որը փախավ / The Woman Who Ran
35:40 Ունդինա / Undine
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
Արդեն շուրջ կես տարի է, ինչ ամբողջ աշխարհը գտնվում է կորոնավիրուսային ճգնաժամի մեջ, որն, իհարկե, նաև մեծ ազդեցություն է թողել կինոյի վրա: Այս էպիզոդում փորձում ենք հասկանալ, թե ինչպես է փոխվել կինոինդուստրիան ու ինչ կանխատեսումներ կարող են լինել հետագա ամիսների կամ նույնիսկ տարիների վերաբերյալ:
01:00 Կինոթատրոններ VS սթրիմինգային հարթակներ
04:10 Ինչ է փոխվել
09:10 Ինչպես են անցնում նկարահանումները համավարակի պայմաններում
11:15 Gig Economy
12:55 Փառատոններ
16:15 Հուլիսն առանց Ծիրանի
18:25 We Are One
19:30 Կինոն իսպանական գրիպի ժամանակներում
25:00 20-րդ դարի այլ մարտահրավերներ
27:15 Ինչ է կատարվում հիմա, կանխատեսումներ
Էպիզոդում օգտագործվել են հատվածներ «Վարակում» ֆիլմի սաունդթրեքից (և ոչ միայն):
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
1995թ.-ին Ֆրանսիայում՝ կինոյի 100-ամյակի շրջանակներում, դանիացի ռեժիսորներ Լարս ֆոն Թրիերն ու Թոմաս Վինթերբերգը ներկայացրին «Դոգմա 95» մանիֆեստը, որն ազդարարում էր կինոյի երկրորդ դարի սկիզբը ու հայտարարում էր, որ կինոն պետք է դառնա ավելի արդիական և իրականությանն ավելի մոտ՝ հրաժարվելով բոլոր գեղարվեստական, էսթետիկ լուծումներից:
Այս էպիզոդում կփորձենք հասկանալ, թե ինչ է Դոգմա 95-ը, և ինչ դեր ունի այն համաշխարհային կինոյում և մասնավորապես՝ Լարս ֆոն Թրիերի ֆիլմոգրաֆիայում:
Փոդքասթում օգտագործվել է Հոակիմ Հոլբեքի կողմից ստեղծված «Եվրոպա» արիայից հատված, որին զուգահեռ ձեզ հիպնոսացնում է Մաքս ֆոն Սյուդոֆի ետկադրային ձայնը՝ Թրիերի համանուն ֆիլմից:
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
Քննարկում ենք Օսկարի գլխավոր մրցույթում տեղ գտած 9-ը ֆիլմերը: Մի քիչ էլ անդրադառնում ենք այս տարվա տենդենցներին, անակնկալներին և ֆեյլերին:
01:55 Մեկ անգամ Հոլիվուդում / Once Upon a Time in Hollywood
06:15 Իռլանդացին / The Irishman
14:00 Ամուսնական պատմություն / Marriage Story
19:40 Փոքրիկ կանայք / Little Women
22:30 1917
29:40 Ջոջո ճագարը / Jojo Rabbit
37:05 Մակաբույծը / Parasite
41:35 Ֆորդն ընդդեմ Ֆերրարիի / Ford v Ferrari
44:10 Ջոկեր / Joker
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
Կարող է թվալ, որ կինոյում ձայնն ու երաժշտությունը երկրորդական, ֆոնային նշանակություն ունեն։ Բայց շատ հաճախ հենց ձայնային տարրերն են յուրահատուկ մթնոլորտ ստեղծում և ասոցիացիաներ առաջացնում ֆիլմի հետ՝ մնալով հանդիսատեսի հիշողության մեջ:
«Wait a minute, wait a minute, you ain’t heard nothin' yet!»՝ առաջին հնչունային նախադասությունը կինոյում:
Փոդքասթում օգտագործվել են՝
Հայելի / Mirror, 1975
Ջազի երգիչը / The Jazz Singer, 1927
Մ (մարդասպանը) / M, 1931
Փսիխո / Psycho , 1960
Փայլատակում / Shining, 1980
Ապոկալիպսիսը հիմա / Apocalypse Now, 1979
Աստղային պատերազմներ / Star Wars, 1977, 1980
Պոռթկում / Arrebato, 1979
2001․ տիեզերական ոդիսականը / 2001: A Space Odyssey, 1968
Օտարը / Alien, 1979
Գիշատիչ / Predator, 1987
Մալհոլանդ դրայվ / Mulholland Drive, 2001
Լայն փակված աչքերով / Eyes Wide Shut, 1999
Շապիկը՝ Մերի Հովսեփյանից
