हे कौंतेय! ज्या महान योध्यानी तुझ्या यशाची वाखाणणी केली आहे, त्यांना वाटेल की, केवळ भीतीमुळे तू रणांगण सोडले आहेस. जर तू युद्धात मारला गेलास तर तुला स्वर्गप्राप्ती होईल आणि विजयी होशील तर पृथ्वीचे साम्राज्य उपभोगशील. सुखदुःख, लाभ - हानी, जय - पराजय याचा विचार न करता केवळ युद्धासाठी म्हणून युद्ध कर.

हे अर्जुन, युद्ध न केल्यास तुला कर्तव्य न केल्याबाबत पाप तर लागेलच पण तुझी अपकिर्ती सुद्धा होईल, आणि सन्माननीय व्यक्ती साठी दुष्किर्ती ही मृत्यू पेक्षा भयंकर आहे....

हे पार्थ! ज्या क्षत्रियांना अशा युद्धाची संधी प्रयत्न न करताही येते ते खरोखरच सुखी आहेत कारण, या संधिमुळे त्यांच्यासाठी स्वर्गाची द्वारे सताड उघडी होतात.

क्षत्रिय या नात्याने तुझ्या विशिष्ट कर्तव्याचा विचार केला असता तू जाणले पाहिजे की, तुला धर्मतत्वांसाठी युद्ध करण्यापेक्षा श्रेष्ठ असे इतर कोणतेही कार्य नाही. यास्तव तू संकोच करण्याची आवश्यकता नाही.

आत्म्याच्या ज्ञानाविषयीच्या शृंखलेतील शेवटचा श्लोक आणि आतापर्यंत झालेल्या श्लोकांची उजळणी.

कोणी या आत्म्याकडे विस्मयकारक म्हणून पाहतात, कोणी याचे वर्णन अद्भुत म्हणून करतात आणि कोणी याच्याबद्दल आश्चर्यकारक म्हणून ऐकतात. परंतु काही असे आहेत की, त्याच्याबद्दल ऐकल्यावर सुद्धा त्याला मुळीच जाणू शकत नाहीत.

समस्त जीव प्रारंभी अव्यक्त असतात,. मध्यावस्थेत व्यक्त असतात आणि विनाशानंतर पुनः अव्यक्त होतात. म्हणून शोक करण्याची काय आवश्यकता आहे?

जो जन्मला आहे त्याचा मृत्यू निश्चित आहे आणि जो मृत झाला आहे त्याचा जन्म निश्चित आहे. म्हणून तुझ्या अपरिहार्य कर्तव्यपालनात तू शोक करणे योग्य नाही.

भगवान श्रीकृष्ण अर्जुनाला असा तर्क देतात, "जरी तुला वाटते की, आत्मा ( किंवा जीवनाची लक्षणे) हा नित्य जन्मतो आणि नित्य मृत होतो, तरी हे महाबाहो! तू शोक करणे योग्य नाही."

हा आत्मा अदृश्य, कल्पनातीत आणि अपरिवर्तनीय आहे असे म्हटले जाते. हे जाणून तू शरीराबद्दल शोक करू नकोस.

हा आत्मा अविद्रव्य आणि न तुटणारा आहे आणि त्याला सुकविणे किंवा जाळणेही शक्य नाही. हा नेहमी टिकणारा, सर्वव्यापी, अपरिवर्तनीय, निश्चल आणि नित्य सारखाच आहे.

या आत्म्याचे कोणत्याही शस्त्राद्वारे तुकडे करता येत नाहीत, अग्नीद्वारे त्याला जाळता येत नाही, पाण्याद्वारे त्याला भिजवता येत नाही तसेच वाऱ्याने सुकविताही येत नाही.

ज्याप्रमाणे मनुष्य जुन्या वस्त्रांचा त्याग करून नवीन वस्त्रे धारण करतो त्याप्रमाणे आत्माही जुन्या आणि निरुपयोगी शरीराचा त्याग करून नवीन भौतिक शरीर धारण करतो.

जो व्यक्ती जाणतो की, आत्मा हा अविनाशी, शाश्वत, अजन्मा आणि अव्ययी आहे तो कोणाला कसा मारील किंवा कोणाला कसा मारवील?

आत्म्याला जन्मही नाही आणि मृत्यूही नाही. त्याचा जन्म झाला होता, जन्म होतो किंवा होईल असेही नाही. तो अजन्मा, सनातन, नित्य, अस्तित्वात असणारा आणि पुरातन आहे. शरीराचा नाश झाला तरी त्याचा नाश होत नाही.

ज्याला वाटते की जीवात्मा मारणारा आहे किंवा मारला जातो, तेव्हा तो अज्ञानात आहे, कारण जीवात्मा मारत नाही किंवा मारला जात नाही.

अविनाशी जीवात्म्याच्या शरीराचा निश्चितपणे अंत होणार आहे, त्यामुळे हे भरतवंशजा तू युद्ध कर.

भगवान कृष्ण अर्जुनाला सांगतात, जे संपूर्ण शरीराला व्यापून आहे ते अविनाशी आहे असे तू जाण. त्या अविनाशी आत्म्याचा कोणीही नाश करू शकत नाही.

जे असत् ( भौतिक शरीर) आहे ते चिरकाल टिकू शकत नाही आणि जे सत् ( जीवात्मा) आहे ते कधीच बदलत नाही. असा निष्कर्ष तत्त्वदर्शी पुरुषांनी काढला आहे.

भगवान श्रीकृष्ण अर्जुनाला सांगतात की जो व्यक्ती सुख आणि दुःख यांनी विचलित होत नाही आणि दोन्ही अवस्थांमध्ये स्थिर असतो तो मोक्ष प्राप्तीसाठी निश्चितपणे योग्य आहे.