Czasami zwolnienie tempa, zaprzestanie aktywności czy nawet sam odpoczynek może być odczuwany jako coś niewygodnego. Na poziomie układu nerwowego może być wręcz interpretowany jako zagrożenie.

W tym odcinku opowiadam o różnicy między percepcją a neurocepcją. Neurocepcja to sposób, w jaki układ nerwowy odbiera daną sytuację – niezależnie od naszej świadomej decyzji. Może się zdarzyć, że stan braku aktywności zostanie zinterpretowany przez układ nerwowy jako niebezpieczny. W efekcie możemy utknąć w stanie mobilizacji, nie potrafiąc naturalnie obniżyć poziomu energii. Często wynika to z wcześniejszych doświadczeń, w których pełna mobilizacja i intensywna aktywność pomogły nam przetrwać trudny czas.

Dlaczego jednak taki stan podniesionej gotowości, bez możliwości złapania oddechu, nie służy nam na dłuższą metę? Ponieważ niektóre ważne procesy fizjologiczne zostają zawieszone i wracają dopiero wtedy, gdy układ nerwowy się rozluźnia (np. wewnętrzne procesy samoregulujące stany zapalne czy leczące nadwyrężenia). Jeśli nie dochodzi do tego spowolnienia, a my cały czas funkcjonujemy pod wpływem układu współczulnego, nasze zasoby zaczynają się wyczerpywać.

Czasem na tej mobilizacji budujemy całą osobowość – tworzy się wzorzec działania, który z pozoru świetnie się sprawdza. Ale… jeśli brakuje przestrzeni wewnętrznej na regenerację, na zniuansowaną emocjonalność, na kontakt z ważnymi pytaniami – to zatrzymuje się też rozwój całej osoby.

Mechanizm ugrzęźnięcia w nadmiarowej aktywności jest szczególnie podstępny. Bo przecież energia jest nam potrzebna – dzięki niej działamy, realizujemy projekty, czujemy sprawczość i moc. Tyle że… nie da się być nieustannie w stanie nadmiernego pobudzenia i pozostać zdrowym. Odpoczynek i „wydech” (a może raczej: czas na zaczerpnięcie powietrza) są równie ważne. I nie chodzi tu o zwykły relaks. Temat dotyka głębszych struktur układu nerwowego i związany jest z teorią poliwagalną, jak i budową całej osobowości.

Więcej o tym – w dzisiejszym odcinku. Zapraszam!

---
Kiedy aktywność staje się ucieczką, a nie wyborem, a układ nerwowy przechodzi w fazę przetrwania poprzez mobilizację. I inne wątki tego odcinka:

• Czym różni się neurocepcja od percepcji i dlaczego to rozróżnienie jest tak ważne?
• Co może Ci powiedzieć Twój niepokój wobec bezruchu? Z jakiego powodu ciało może nie ufać chwilom spokoju?
• Jak działa układ nerwowy, gdy identyfikuje brak aktywności jako zagrożenie? Jak może dojść do powstania wzorca: „jesteś bezpieczna tylko, gdy działasz”?
• Kiedy mobilizacja staje się domyślnym stanem, a nie chwilową reakcją.
• Które sygnały ciała mogą świadczyć o tym, że tkwisz w przewlekłej mobilizacji?
• Co to jest mapa neurocepcji – o mapie bezpieczeństwa i niebezpieczeństwa.
• W jaki sposób można wyjść ze stanu nadmiernego pobudzenia i działania – o stabilizacji układu nerwowego i transformacji wzorców.
• Inne moje podcasty dotyczące tego tematu: Odcinek 64 – Ogarnij stres -Taniec z układem nerwowym oraz Odcinek 106 Zasoby – Twoje paliwo w drodze.
• Jeśli szukasz głębszego zanurzenia w temat układu nerwowego i chcesz już zaraz zająć się swoim układem nerwowym, poznać podstawy teoretyczne, lepiej zrozumieć mechanizmy i zacząć używać tej wiedzy praktycznie w codzienności zapraszam na kurs online Randka z układem nerowym. Kurs zawiera konkretne ćwiczenia, które prowadzą krok po kroku do poznania swoich schematów, stworzenia swojego osobistego profilu układu nerwowego – mapy, którą poźniej używasz w codzienności.

Podobał Ci się ten odcinek?

Jeśli uważasz go za wartościowy, podziel się nim, daj znać swoim znajomym na...