Wsparcie dla Ukrainy to jeden z najważniejszych tematów, który w ciągu ostatniego roku pochłania uwagę polityków i dyplomatów. W ostatnim czasie negocjowali przekazanie Ukrainie czołgów - przede wszystkim niemieckich Leopardów. Dyplomacja w czasie wojny to trudna sztuka rozmowy i nieobrażania się - nawet wtedy, gdy pokusa jest wielka.  

❓ Jaka była rola Polski w procesie wywierania presji na przekazanie niemieckich czołgów Ukrainie? 

❓ Jak traktować kolejne groźby Rosji i narrację o "przekroczeniu czerwonej linii"? 

❓ Czy powinno się wydalić z Polski ambasadora Rosji? 

❓ Czym w czasie wojny zajmują się dyplomaci?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada Witold Jurasz - dziennikarz, publicysta portalu Onet, były dyplomata.

Unijne embargo na rosyjską ropę stało się faktem. Dotyczy surowca sprowadzanego drogą morską, a więc ok, 90% całego importu. Oprócz tego Unia, wraz z państwami G7 i Australią, ustaliła cenę maksymalną rosyjskiej ropy. Wkrótce embargo UE obejmie też produkty ropopochodne sprowadzane z Rosji.  

❓ Czy to unijne embargo jest przyczyną niedoboru paliw na Węgrzech? 

❓ Dlaczego ustalona cena maksymalna za rosyjską ropę nie będzie dla Rosji bolesna? 

❓ Czy Rosji uda się znaleźć nabywców na ropę, która nie popłynie już do Europy? 

❓ Dlaczego embargo na rosyjskie produkty ropopochodne będzie na krajów Unii bardziej odczuwalne?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada dr Jakub Bogucki - analityk rynku paliw z portalu e-petrol.pl

Trwa zmasowany ostrzał rakietowy Ukrainy. Celami rosyjskich ataków jest przede wszystkim infrastruktura krytyczna, ale też cywilna. Zdaniem ministra spraw zagranicznych Łotwy czas na to, by Ukraina dostała od sojuszników zielone światło na obronę przez atak, czyli ostrzeliwanie celów na terenie Rosji.

❓ Dlaczego Ukrainie tak trudno bronić się przed rosyjskimi rakietami?

❓ Jak będzie wyglądał front w miesiącach zimowych?

❓ Jakiego wsparcia na zimę najbardziej potrzebuje Ukraina?

❓ Czy wiosna będzie decydująca dla rozstrzygnięcia losów wojny?

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada prof. Bogusław Pacek - gen. dyw. w st. spocz. z Instytutu Bezpieczeństwaa i Rozwoju Międzynarodowego.

Piłkarskie mistrzostwa świata w Katarze  to wydarzenie nie tylko sportowe, ale też polityczne. Mogliśmy się o tym przekonać już dwanaście lat temu, gdy Katarczycy lobbowali za swoją kandydaturą u samego prezydenta Francji. Przygotowania do turnieju naznaczone były kontrowersjami, których tuż przed startem mundialu wcale nie ubywa. Mimo to, na trybunach zasiądą najważniejsi decydenci polityczni z kilkunastu krajów.  

❓ Co Katarczycy zyskali na decyzji o przyznaniu im mundialu? 

❓ Dlaczego polityczny bojkot tych mistrzostw był niemożliwy? 

❓ Co na organizacji turnieju w Katarze zyskują państwa europejskie? 

❓ Czy relacje sportu i polityki będą zacieśniać się jeszcze bardziej?  Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada dr Seweryn Dmowski z Uniwersytetu Warszawskiego - politolog, badacz współczesnego futbolu.  

Rozmowa jest trzydziestym trzecim odcinkiem cyklu #PrzystanekEuropa, w którym omawiamy najważniejsze sprawy dotyczące naszego kontynentu. Te dotyczące Unii Europejskiej, ale też innych regionów: Wielkiej Brytanii, Europy Wschodniej czy Bałkanów.

Na teren Polski i innych krajów Unii Europejskiej uciekło przed wojną kilka milionów uchodźców. Wielu z nich chciałoby wrócić, ale władze Ukrainy apelują, by - jeśli mogą - zimę spędzili w miejscu swojego tymczasowego pobytu. Nieznana jest dokładna liczba osób, które wyjechały lub zostały przesiedlone na teren Rosji. 

❓ Czy zimą do UE napłyną kolejne miliony uchodźców? 

❓ Co dzieje się z Ukraińcami, którzy zostali przesiedleni do Rosji? 

❓ Dlaczego znaczna część Ukraińców chce mimo trwającej wojny jak najszybciej wrócić do swojego kraju? 

❓ Jak uchodźcy radzą sobie z aklimatyzacją na obczyźnie?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada Maria Piechowska - analityczka PISM ds. Europy Wschodniej

Dziewiąty miesiąc rosyjskiej agresji na Ukrainę i dziewiąty miesiąc egzaminu z europejskiej solidarności. Unia zdaje go całkiem nieźle, chociaż są na jej łonie niechlubne wyjątki. Jak Węgry, które od początku głośno opowiadają się po stronie Rosji i ani myślą rezygnować z dobrych relacji z Kremlem.  

❓ Dlaczego Węgry tak zawzięcie bronią swojej współpracy z Rosją?

 ❓ Czy Węgrzy popierają stanowisko swojego rządu? 

❓ Dlaczego Unia Europejska godzi się na podkopywanie wewnętrznej solidarności przez Viktora Orbána? 

❓ Jaki pomysł na zakończenie wojny ma premier Węgier i w jakiej roli widzi w tym kontekście Donalda Trumpa?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada dr Dominik Héjj - politolog z Instytutu Europy Środkowej, autor w „Dzienniku Gazecie Prawnej”. Autor książki „Węgry na nowo. Jak Viktor Orbán zaprogramował narodową tożsamość”​.

Drony irańskiej produkcji trafiają w infrastrukturę energetyczną i cywilną w Ukrainie. Rosja planuje kolejne zamówienia bezzałogowców, a być może również innej broni. Pośrednie zaangażowanie w wojnę sprawia, że po stronie Ukrainy zamierza opowiedzieć się regionalny wróg Iranu - Izrael.  To wszystko w czasie, gdy ajatollahowie mierzą się z masowymi protestami antyrządowymi, a nawet antyustrojowymi.

❓ Dlaczego Iran sprzedaje Rosji broń? 

❓ Czy tworzy się sojusz Teheranu z Moskwą i Pekinem? 

❓ Czy Izrael wykorzysta wojnę rosyjsko-ukraińską i problemy wewnętrzne Iranu do ataku na to państwo? 

❓ Czy masowe demonstracje doprowadzą do kolejnej rewolucji w Iranie?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada dr Robert Czulda - komentator polityki Iranu z Katedry Teorii Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Uniwersytetu Łódzkiego.

Lubimy sobie pogdybać. Spojrzeć w przeszłość i zastanowić, jak inaczej mogła potoczyć się dana sytuacja. Zwykle niewiele z tego wynika, ale okazuje się, że jeśli poważnie podejść do tematu, można wyciągnąć solidną naukę z alternatywnej wersji historii. Również z tej najnowszej. 

❓ Co by było, gdyby Rosja zdobyła Kijów w ciągu kilkunastu dni? 

❓ Co by było, gdyby w dniu rosyjskiej agresji na Ukrainę prezydentem USA był Donald Trump? 

❓ Co by było, gdyby dostawy broni szybciej trafiły do Ukrainy? 

❓ Po co w ogóle zastanawiać się nad alternatywną historią?

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada Kuba Benedyczak - dziennikarz, ekspert ds. wschodnich, autor książki "Obłęd Europy. Alternatywne historie XX wieku". Rozmowa jest dwudziestym dziewiątym odcinkiem cyklu #PrzystanekEuropa, w którym omawiamy najważniejsze sprawy dotyczące naszego kontynentu. Te dotyczące Unii Europejskiej, ale też innych regionów: Wielkiej Brytanii, Europy Wschodniej czy Bałkanów.

Rosjanie przygotowują się do formalnego wchłonięcia kolejnych okupowanych ziem ukraińskich. W skład Federacji chcą włączyć tzw. Doniecką i Ługańską Republiki Ludowe oraz dwa obwody: chersoński i zaporoski. Jako pretekst wykorzystują ogłoszone przez siebie wyniki spreparowanych "referendów", przeprowadzonych na tych obszarach.  

❓ Co decyzja o aneksji będzie oznaczać dla zajętych przez Rosjan terenów? 

❓ Po co Rosja decyduje się na taki krok? 

❓ Czy aneksja powstrzyma ukraińską kontrofensywą?  

❓ Jakie nastroje faktycznie panują na okupowanych terytoriach?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada dr hab. Agnieszka Legucka - analityczka ds. Rosji w PISM oraz profesor Akademii Finansów i Biznesu Vistula.  

Rozmowa jest dwudziestym ósmym odcinkiem cyklu #PrzystanekEuropa, w którym omawiamy najważniejsze sprawy dotyczące naszego kontynentu. Te dotyczące Unii Europejskiej, ale też innych regionów: Wielkiej Brytanii, Europy Wschodniej czy Bałkanów.  

Widmo kryzysu energetycznego zajmuje coraz więcej miejsca w przestrzeni medialnej i codziennych dyskusjach. W Europie rosną obawy o niedobory dostaw surowców energetycznych i związane z nimi blackouty oraz rekordowo wysokie rachunki za prąd czy gaz.   

❓ Jak Europa przygotowuje się na kryzys energetyczny? 

❓ Czy Polska jest na niego przygotowana lepiej niż inne kraje UE? 

❓ Co jeszcze można zrobić na tym etapie, aby złagodzić skutki kryzysu? 

❓ Czy problemy z węglem i gazem sprawią, że  Polska wreszcie postawi na elektrownię jądrową?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada Urszula Kuczyńska - ekspertka Instytutu Sobieskiego ds. energetyki, autorka książki „Atom dla klimatu".  

Rozmowa jest dwudziestym siódmym odcinkiem cyklu #PrzystanekEuropa, w którym omawiamy najważniejsze sprawy dotyczące naszego kontynentu. Te dotyczące Unii Europejskiej, ale też innych regionów: Wielkiej Brytanii, Europy Wschodniej czy Bałkanów.

Majaczący na horyzoncie kryzys energetyczny może być największą z dotychczasowych prób dla solidarności państw Unii Europejskiej przeciwko Rosji. Przez ostatnich sześć miesięcy europejscy decydenci różnili się ws. zaangażowania w pomoc Ukrainie i odcinania się od rosyjskich surowców, ale w najważniejszych kwestiach potrafili się porozumieć.  

❓ Czy antyrządowe demonstracje w Pradze, na których wznoszono hasła o zniesieniu sankcji przeciwko Rosji, to zapowiedź podobnych manifestacji w innych europejskich stolicach? 

❓ Co musi zrobić UE, by zachować spójne stanowisko wobec Rosji? 

❓ Jak Bruksela może naciskać na kraje wyłamujące się z sankcji, jak np. Węgry? 

❓ Czy kryzys energetyczny i galopująca inflacja rozbiją europejską solidarność?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada dr Jolanta Szymańska - koordynatorka programu Unia Europejska w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych.

Na Charków wciąż spadają rosyjskie rakiety. Syreny alarmowe słychać w mieście po kilka razy dziennie, ale pozostali tam mieszkańcy starają się funkcjonować w miarę normalnie. Tymczasem na Krymie eksplodują kolejne obiekty, będące pod kontrolą Rosjan. Czy to zapowiedź ukraińskiej kontrofensywy na półwyspie?  

❓ Co Ukraińcy mówią o eksplozjach na Krymie? 

❓ Jak wygląda dziś życie w największych miastach Ukrainy? 

❓ Czy Rosjanie zaatakują największą elektrownię jądrową w Europie? 

❓ Dlaczego Ukraińcy czekają na nadejście zimy?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada Mateusz Lachowski - korespondent wojenny, relacjonujący wydarzenia z Ukrainy dla Polsat News i Newsweeka.  

Rozmowa jest dwudziestym szóstym odcinkiem cyklu #PrzystanekEuropa, w którym omawiamy najważniejsze sprawy dotyczące naszego kontynentu. Te dotyczące Unii Europejskiej, ale też innych regionów: Wielkiej Brytanii, Europy Wschodniej czy Bałkanów.

Papież Franciszek do tej pory jednoznacznie nie wskazał kto w wojnie Rosji z Ukrainą jest oprawcą, a kto ofiarą. Apelując o pokój wielokrotnie używał słów żywcem wyjętych z rosyjskiej propagandy. Odrzucił też zaproszenie do Kijowa, choć teraz wydaje się, że jednak Ukrainę odwiedzi.  

❓ Z czego wynika niejednoznaczna retoryka Watykanu wobec wojny? 

❓ Jaki wpływ mają słowa Franciszka na politykę międzynarodową? 

❓ Jakie znaczenie miałaby pielgrzymka do Ukrainy? 

❓ Dlaczego Papież tak bardzo chce spotkać się z Władimirem Putinem i patriarchą Moskwy Cyrylem?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada Tomasz Terlikowski - dziennikarz, filozof i publicysta.

Postawa Turcji wobec wojny rosyjsko-ukraińskiej jest niejednoznaczna. Z jednej strony wyraża poparcie dla Ukrainy, sprzedaje jej drony i uczestniczy w ważnym dla ukraińskiej gospodarki porozumieniu zbożowym, z drugiej nie przyłączyła się do zachodnich sankcji na Rosję, a prezydent Turcji spotyka się z Władimirem Putinem.  

❓ Czy spotkania Putin-Erdogan zwiastują rosyjsko-tureckie zbliżenie? 

❓ Dlaczego Turcja lawiruje między Rosją a NATO? 

❓ Jakie znaczenie dla tureckiej polityki zagranicznej mają przyszłoroczne wybory prezydenckie w tym kraju? 

❓ Czy Turcja może jeszcze zablokować dołączenie Finlandii i Szwecji do NATO?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada Karolina Wanda Olszowska z Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, autorka podcastu "W szpilkach dookoła świata".

Od pierwszego dnia rosyjskiej agresji na Ukrainę świat spogląda na reakcję Chin. Z jednej strony z nadzieją, że Pekin dołączy do antyrosyjskiej koalicji, a z drugiej z niepokojem, że zdecyduje się otwarcie wesprzeć Władimira Putina.  

❓ Po czyjej stronie na froncie wojny rosyjsko-ukraińskiej stoją dziś Chiny? 

❓ Jakie interesy rozgrywają w cieniu tej wojny? 

❓ Kto może wkrótce dołączyć do sojuszy z Chinami? 

❓ Czy Xi Jinping utrzyma swoje przywództwo w kraju?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada prof.Bogdan Góralczyk - sinolog, politolog z Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego, były ambasador Polski w krajach azjatyckich i autor książek dotyczących Chin.

Cztery i pół miesiąca działań wojennych za naszą wschodnią granicą wystarczyły, by w Europie Zachodniej przybywało głosów nawołujących do zakończenia wojny rosyjsko-ukraińskiej nawet kosztem ustępstw wobec agresora. A jak ten czas wpłynął na postrzeganie wojny w Rosji i na Białorusi?  

❓ Czy Rosjanie nadal wierzą, że to tylko "wojskowa operacja specjalna"? 

❓ Jak odczuwają zachodnie sankcje? 

❓ Czy Białoruś może jeszcze dołączyć do wojny? 

❓ Jak rosyjscy politycy i media komentują postanowienia szczytu NATO w Madrycie?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada Anna Maria Dyner - analityczka PISM ds. Białorusi i bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej.

Boris Johnson ustępuje z funkcji premiera Wielkiej Brytanii oraz przewodniczącego Partii Konserwatywnej. Polityk chciałby sprawować oba urzędy do czasu wybrania swojego następcy, ale polityczna presja może go zmusić do szybszego odejścia.  

❓ Dlaczego Boris Johnson rezygnuje właśnie teraz? 

❓ Kto ma największe szanse zostać nowym premierem Wielkiej Brytanii?

 ❓ Czy zmiana szefa rządu wpłynie na brytyjską politykę względem wojny rosyjsko-ukraińskiej? 

❓ Który z kandydatów do zastąpienia Borisa Johnsona byłby najlepszym premierem z punktu widzenia Polski? 

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada Przemysław Biskup - analityk PISM ds. Wielkiej Brytanii.

Szczyt NATO w Madrycie oraz towarzyszące mu deklaracje szefów państw Sojuszu mają szanse zmienić strukturę bezpieczeństwa w Europie. W najbliższym czasie do NATO poszerzy się o Szwecję i Finlandię. Liczebność sił szybkiego reagowania Sojuszu wzrośnie ponad siedmiokrotnie, a na wschodniej flance - w tym po raz pierwszy w Polsce - na stałe stacjonować będzie więcej amerykańskich żołnierzy.   

❓ Jak wejście w życie tych decyzji i deklaracji wpłynie na bezpieczeństwo Polski?

❓ Czy NATO wciąż prowadzi głównie politykę odstraszania czy może już przygotowuje się do obrony? 

❓ Czy nowe siły wojskowe NATO i USA w Polsce i krajach ościennych oznaczają, że Polska byłaby miejscem starcia Sojuszu i Rosji? 

❓ Dlaczego w nowej koncepcji strategicznej NATO Chiny są wskazane jako wyzwanie?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada Marek Stefan - zastępca redaktora naczelnego magazynu "Układ Sił".

Koncepcja utworzenia federacji Polski i Ukrainy, przedstawiona przez Marka Budzisza, zainicjowała szeroką debatę o przyszłości stosunków polsko-ukraińskich. Zwolennicy tego pomysłu mówią o potrzebnie stworzenia ambitnego projektu, mogącego być nową platformą integracji wschodnioeuropejskiej i szansą na wzmocnienie pozycji Polski w regionie. Według krytyków nie ma szans na stworzenie wspólnego organizmu, a sama dyskusja na ten temat może zaszkodzić wzajemnym relacjom.  

❓ Dlaczego Polska i Ukraina powinny postawić na inną drogę współpracy niż tworzenie unii bądź federacji? 

❓ Gdzie już teraz można szukać zacieśnienia obustronnych relacji? 

❓ Jak na kształtowanie stosunków z Polską zapatrują się eksperci i decydenci ukraińscy? 

❓ Czy pomysł wspólnego państwa polsko-ukraińskiego spotkałby się ze społeczną akceptacją? 

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada dr Michał Patryk Sadowski - ekspert ds. obszaru postradzieckiego z Uniwersytetu Warszawskiego i Fundacji Instytut Prawa Wschodniego. Rozmowa nawiązuje do odcinka z udziałem Marka Budzisza, który przedstawiał swój koncept federacji polsko-ukraińskiej: https://www.youtube.com/watch?v=T8YcKq9_lu8&feature=youtu.be

W rosyjskiej Dumie ma być głosowany projekt ustawy cofającej uznanie przez Rosję niepodległości Litwy. Istnieje obawa, że Rosja będzie w ten sposób szukać politycznego uzasadnienia dla podważenia samostanowienia krajów bałtyckich. W tej sytuacji jeszcze bardziej zasadna wydaje się dyskusja o przyszłości relacji polsko-ukraińskich i politycznej pozycji Polski w regionie.  

❓ Czy kraje bałtyckie powinny realnie obawiać się realizacji rosyjskich gróźb? 

❓ Jak duża rosyjskojęzyczna mniejszość w Estonii i na Łotwie wpływa na politykę tych państw? \

❓ W którą stronę powinny rozwijać się relacje Polski i Ukrainy? 

❓ Jak na pomysł polsko-ukraińskiej federacji reaguje rosyjska propaganda?  

Na te i inne pytania Michała Banasiaka odpowiada dr hab. Agnieszka Legucka - analityczka ds. Rosji w PISM oraz profesor Akademii Finansów i Biznesu Vistula. W drugiej części rozmowy poruszona jest kwestia ewentualnej federacji Polski i Ukrainy, o której w poprzednim odcinku cyklu mówił Marek Budzisz.