Historie bloków. Część 1
Skąd się wzięły bloki i kto wziął się z bloków?
Rozmawiają: Dorota Jędruch i Marta Karpińska
W tym i kilku przyszłych odcinkach planujemy rozmawiać o historiach bloków i osiedli. Na przestrzenne struktury współczesnych miast w głównym stopniu składa się wielorodzinna zabudowa mieszkaniowa, osiedla tworzą całe ogromne dzielnice. Bloki mieszkalne budowane w drugiej połowie XX wieku i późniejszych dekadach są tak wszechobecne, że prawie niedostrzegalne. Ale kiedy tak naprawdę miasto, jakie znamy stało się normą funkcjonowania miejskiej wspólnoty? Kto wymyślił bloki? Kiedy i gdzie pojawiają się pierwsze koncepcje masowego mieszkalnictwa? Z jakich idei czy procesów historycznych wyłoniła się potrzeba stworzenia osiedla modernistycznego? Na pytania Marty Karpińskiej odpowiadać będzie w tym odcinku Dorota Jędruch, która doktoryzowała się z tematu trzech modeli społecznej architektury francuskiej w XX wieku reprezentowanych przez Le Corbusiera, Émile’a Aillauda i Ricarda Bofilla i od wielu lat zajmuje się popularyzacją wiedzy o życiu i architekturze bloków i wielkich zespołów mieszkaniowych.
Odcinek podcastu powstał w ramach projektu OSIEDLA MIESZKANIOWE KRAKOWA. SPOŁECZNA I ARCHITEKTONICZNA HISTORIA MIASTA.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Polecana literatura:
- Beata Chomątowska, Betonia. Dom dla każdego, wyd. Czarne, 2018
-Dorota Jędruch, Blok jako dzieło sztuki. Trzy modele architektury socjalnej w XX-wiecznej Francji, wyd. Universitas, 2020
- Le Corbusier, Urbanistyka, Centrum Architektury, 2015
- Mrowisko nieposłusznych mrówek, rozmowa Alicji Gzowskiej z Dorotą Jędruch, „Autoportret” 2 [65] 2019 https://www.autoportret.pl/artykuly/mrowisko-nieposlusznych-mrowek/
- komiks: Marzena Sowa, Sylvain Savoia, Dzieci i ryby głosu nie mają. Marzi. Tom 1, Egmont, 2018
Krakowski Szlak Modernizmu tworzą ludzie, których fascynuje architektura nie tylko jako forma, ale przede wszystkim jako odbicie procesów politycznych, ekonomicznych i społecznych zachodzących w XX i XXI wieku. Na co dzień zajmujemy się badaniem architektury nowoczesnego Krakowa, ze świadomością, w jak ogromnym stopniu lokalność jest kształtowana przez wydarzenia globalne.
Tytułem podcastu Przecież to nie jest modernizm chcieliśmy uhonorować komentarz często pojawiający się pod postami IG Krakowskiego Szlaku Modernizmu. W podcaście przyglądamy się przełomowym momentom architektonicznej nowoczesności, dekonstruujemy jej mity, penetrujemy ślepe uliczki i podziwiamy trwałe osiągnięcia.
Kto tworzy podcast?: dr Dorota Jędruch, Marta Karpińska, dr Dorota Leśniak-Rychlak, dr Michał Wiśniewski – czyli zespół Fundacji Instytut Architektury
Nagrania, montaż: Jan Chołoniewski
Dżingiel: Justyna Stasiowska
Oprawa graficzna: Damian Nowak, Parastudio