ความรักความเหงาของหนุ่มสาวย้ายถิ่นยุค 2520-2530 | หมายเหตุประเพทไทย
Prachatai Podcast
ความรักความเหงาของหนุ่มสาวย้ายถิ่นยุค 2520-2530 | หมายเหตุประเพทไทย
หมายเหตุประเพทไทยสัปดาห์นี้ ชานันท์ ยอดหงษ์ และต่อศักดิ์ จินดาสุขศรี แนะนำบทความ “ความรัก ความเดียวดาย และการย้ายถิ่นของหนุ่มสาวชนบทในกรุงเทพฯ ในยุคความรุ่งเรืองทางเศรษฐกิจ ทศวรรษ 2520-25301” ผลงานของพลอยสิริ คำโสภา และ ตุลย์ อิศรางกูร ณ อยุธยา ตีพิมพ์ในวารสารประวัติศาสตร์ ธรรมศาสตร์ ปีที่ 12 ฉบับที่ 1 (มกราคม - มิถุนายน 2568) (อ่านบทความ)
ผู้เขียนใช้แนวคิด “ชุมชนทางอารมณ์” (emotional community) ของ Barbara Rosenwein อธิบายหนุ่มสาวจากชนบทที่เข้ามาทำงานในกรุงเทพฯ ในยุครุ่งเรืองทางเศรษฐกิจช่วงแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 3 ถึง 5 กินเวลาระหว่างทศวรรษ 2520–2530 แรงงานอพยพวัยหนุ่มสาวในช่วงนี้แม้จะมีความเป็นอิสระ ทั้งทางรายได้และการใช้ชีวิตในเมืองใหญ่ แต่ก็เผชิญกับความโดดเดี่ยวในมหานครที่เต็มไปด้วยการแข่งขันและความแปลกหน้า เมื่อไม่มีเครือข่ายญาติหรือชุมชนแบบเดิม จึงต้องหากลไกเยียวยาทางใจ ซึ่ง “ความรัก” กลายเป็นเครื่องมือสำคัญในการจัดการอารมณ์และการอยู่รอดทางจิตใจ
โดยในที่นี้บทความวิเคราะห์ผ่านเรื่องเล่าประสบการณ์ความรักในนิตยสาร “คู่สร้างคู่สม” ในคอลัมน์ “หนุ่มจีบสาว–สาวจีบหนุ่ม” หรือ “เรื่องจริงจากทางบ้าน” ซึ่งเปิดพื้นที่ให้แรงงานหนุ่มสาวจากต่างจังหวัดได้ระบายความรู้สึก คิดถึงบ้าน และแสวงหาความรักในรูปแบบที่แตกต่างจากบรรทัดฐานชนบทดั้งเดิม ในที่นี้คู่สร้างคู่สมจึงกลายเป็น “ชุมชนทางอารมณ์” รูปแบบใหม่ที่เชื่อมคนต่างถิ่นเข้าด้วยกันผ่านประสบการณ์ร่วมของความเหงาและความหวัง
การขยายตัวของอุตสาหกรรมและระบบทุนนิยมเมืองในยุคแผนพัฒนาเศรษฐกิจแห่งชาติฉบับที่ 3–5 ทำให้แรงงานหญิงจำนวนมากจากชนบทเข้ามาทำงานในโรงงานและย่านชานเมือง ความเป็นอิสระทางรายได้และการใช้ชีวิตในเมืองใหญ่ ทำให้พวกเขาเริ่มนิยามความรักและความสัมพันธ์ใหม่ ในฐานะพื้นที่ของความใกล้ชิดและความเข้าใจ ไม่ใช่เพียงพันธะทางครอบครัวหรือหน้าที่ทางศีลธรรมอย่างเดิม
Back to Episodes