Joseph de la Vega: Chaos nad chaosami

Amsterdam, 1688

Oryginalny tytuł: Confusión de confusiones

Prawo do tłumaczenia: Rafał Zaorski

Czyta: Dominik Dagiel

Wersja papierowa książki: https://sklep.tradingjam.pl/pl/p/Chaos-nad-Chaosami-Limitowane-1688-sztuk/33

Joseph de la Vega najprawdopodobniej urodził się w 1650 roku w Amsterdamie. Jego rodzina miała hiszpańskie i portugalskie korzenie. Ojciec Josepha, Isaac Penso Felix, wraz z żoną, Estherą de la Vegą, uciekli przed inkwizycją z Andaluzji do Zjednoczonych Prowincji. Joseph de la Vega napisał tę oto książkę w języku hiszpańskim, kierując ją w pierwszej kolejności do amsterdamskiej społeczności portugalskich Żydów. Sam był Żydem sefardyjskim. Jego książka jest uznawana za pierwszą pozycję w historii świata o spekulacji. O tym, jak bardzo jest ponadczasowa, niech świadczy fakt, że w 1995 roku została uznana przez „Financial Times” za jedną z dziesięciu najlepszych pozycji o inwestowaniu – pomimo tego, że napisano ją ponad 300 lat temu.

Joseph de la Vega był ekspertem finansowym, szanowanym kupcem, handlarzem diamentów, filozofem, a nawet – poetą. Zajmował wysokie stanowiska akademickie; piastował honorowe stanowiska rektora w Academia de los Sitibundos oraz sekretarza w Academia de los Floridos. Był wszechstronnie uzdolniony. Jednak prawdziwą sławę przyniósł mu dopiero Chaos nad chaosami. Książka de la Vegi ukazała się wkrótce po kryzysie giełdowym w 1688 roku wywołanym Chwalebną Rewolucją. Niderlandzki książę Wilhelm Orański przejął wówczas władzę w Anglii. Ludzie obawiali się konsekwencji tego zdarzenia dla gospodarki Zjednoczonych Prowincji. Każdy w Amsterdamie znał wtedy kogoś, kto stracił pieniądze w wyniku kryzysu.Ten temat znajdował się na ustach dosłownie wszystkich mieszkańców miasta. De la Vega wykorzystał tę modę, wydając Chaos nad chaosami. Lament Kupca, Filozofa i Akcjonariusza po poniesionych stratach w 1688 roku wydał się ówczesnym czytelnikom bardzo bliski.