In een samenwerking tussen pedagogen van de universiteit Leuven, die begin 2025 een congres organiseerden over de toekomst van de school, en de schoolleidersopleiding ATTC maken we een speciale serie van Onderwijs leiden met hart en ziel over de grammatica van de school. Elke aflevering gaat over een of twee aspecten van de school. Deze keer…
Kunnen we de school hebben, bedenken of maken zonder… speelplaats of school yard en schoolgerei of tools?
Te gast zijn Pieter Verstraete en Jan Masschelein en we spreken over de volgende aspecten van speelplaats en schoolgerei:
Als school yard heeft de speelplaats of het schoolplein in het Nederlands ook een schoolse functie.
Een school zonder school yard is geen school meer, een school zonder speelplaats wel.
Spelen en de speelplaats zijn sinds de 17e eeuw in het Westen speciaal iets voor kinderen geworden, want volgende de kapitalistische logica was werken iets voor volwassenen.
De speelplaats is niet bedoeld voor pauze of rust, dan denk je weer kapitalistisch productief.
De presentie van leraren op de speelplaats is bedoeld als zorg, ook vanwege de mogelijk negatieve sociale dynamiek, en niet voor panoptische overcontrolering of sociale educaties.
De speelplaats heeft een anarchistische werking als ze zand in de motor van school brengt.
De speelplaats geeft kinderen de tijd van de seizoenen, van de spelletjes en van de beleving van het moment. De school kan ook die belevingstijd geven, wanneer ze werkt als een vrije tegenwoordige tijd, waarin leerlingen de vreugde ervaren van het studeren en het oefenen.
Voor dit idee van school zijn directe instructie en Google School funest, want die helpen het leren wel effectief versnellen, maar schoolse vorming werkt juist door te vertragen.
Het specifieke schoolgerei, zoals het bord of de pen, is juist bedoeld om te vertragen, om ergens de tijd voor te nemen om te oefenen.
Podcastapparatuur en een klassieke camera zouden nieuw schoolgerei kunnen zijn, omdat ze vertragingstijd bieden om te studeren.
Deze podcast is mede mogelijk gemaakt door schoolleidersopleiding ATTC, onderwijsadvies School Matters en rustplek De vallei van het goede leven.
