🎙️ Intro
Welkom bij sessie 10 van de MBT-i-podcast.
In de vorige aflevering hebben we het gehad over openstellen binnen de therapie en het omgaan met spanning in relaties.
Vandaag gaan we het hebben over iets dat iedereen kent — maar wat soms ons hele leven kan beïnvloeden: angst.
Wat is angst precies? Waarom is het zo’n sterke emotie? En hoe helpt mentaliseren om angst beter te begrijpen en hanteren?
📌 Waar gaat deze sessie over?
Angst is een basisemotie die je helpt te overleven. Het waarschuwt je voor gevaar en activeert het bekende vecht-, vlucht- of bevriesmechanisme.
Iedereen ervaart angst anders: sommigen zijn van nature alerter of gevoeliger, anderen merken het pas als het hen overspoelt.
Soms wordt angst te groot of treedt het op zonder duidelijk gevaar — dan spreken we van angststoornissen, zoals paniek, fobie of sociale angst.
🔎 Herkenbare voorbeelden;
Als kind huilde je en werd je direct getroost — dan leer je dat steun werkt.
Als niemand reageerde, leerde je misschien dat je angst beter kunt verbergen of zelf moet oplossen.
📚 Waarom dit belangrijk is;
Angst is niet gevaarlijk, maar hoe je ermee omgaat kan dat wél worden.
Mensen die hun angst negeren of vermijden, verliezen het gevoel van controle.
In MBT leer je angst juist onder ogen te zien — niet door ertegen te vechten, maar door het te begrijpen.
Wanneer je deelt waar je bang voor bent, ontstaat er ruimte voor steun, verbinding en herstel
✨ Hoe MBT hiermee werkt;
In therapie wordt angst gezien als een signaal, niet als iets dat weg moet.
Door erover te praten, ontdek je dat angst vaak verbonden is met gedachten over afwijzing, controleverlies of verlating.
Therapeuten en groepsgenoten helpen je die gevoelens te vertragen, verwoorden en begrijpen.
Zo leer je dat angst kan afnemen als je er niet alleen mee blijft rondlopen.
💡 Praktische oefening uit sessie 10;
Probeer deze week met iemand uit je omgeving iets te delen over je angst.
Wat voel je als je dat doet?
Helpt het om steun te krijgen of is dat juist moeilijk?
🌟 Kernboodschap;
Angst hoort bij het leven, maar hoeft je niet te beheersen.
Wanneer je leert begrijpen waar je angst vandaan komt en ze kunt delen met anderen, verandert angst van een vijand in een gids.
Mentaliseren helpt je om niet te vluchten voor angst, maar haar te gebruiken als signaal dat je mag vertragen, voelen en verbinden.
🎙️ Intro
Welkom bij sessie 9 van de MBT-i-podcast.
In de vorige aflevering bespraken we hoe MBT werkt: oefenen met mentaliseren in de groep en in relaties. Vandaag gaan we een stap dieper — over jezelf durven laten zien binnen therapie, en wat er allemaal gebeurt als je dat spannend vindt.
📌 Waar gaat deze sessie over?
In therapie gaat het niet alleen om praten, maar om echte relaties: met je therapeuten en met de andere groepsleden.
Je leert onderzoeken wat het met je doet als je je openstelt — of juist niet.
Iedereen brengt oude patronen mee: angst om afgewezen te worden, moeite met vertrouwen, of juist de neiging om te zorgen voor anderen in plaats van voor jezelf.
🔎 Herkenbare voorbeelden;
Je voelt spanning om iets persoonlijks te delen, bang dat anderen het raar vinden.
Of je merkt dat je teleurgesteld raakt als iemand niet reageert zoals je had gehoopt.
📚 Waarom dit belangrijk is;
In elke relatie, ook in therapie, komen positieve én negatieve gevoelens naar boven.
Teleurstelling, schaamte, boosheid, afwijzing — dat hoort erbij.
Als je deze gevoelens leert herkennen en bespreken, ontstaat er ruimte om ze te begrijpen in plaats van ze te vermijden.
Veel mensen met hechtingsproblemen hebben geleerd dat relaties onveilig zijn: dat openstellen gevaarlijk is. In MBT ontdek je dat het ook anders kan — dat spanning bespreekbaar mag zijn, en dat een relatie niet stukgaat doordat iets moeilijk is.
✨ Hoe MBT hiermee werkt;
In een MBT-groep letten therapeuten en groepsleden samen op wat er hier en nu gebeurt.
Ze vertragen gesprekken, stellen vragen, en helpen woorden geven aan wat er speelt.
Zo oefen je met:
het benoemen van gevoelens in het moment,
het verdragen van ongemak,
en het opnieuw verbinden nadat er iets botst.
Het doel is niet perfect contact, maar herstel van contact.
💡 Praktische oefening uit sessie 9;
Let deze week eens op hoe je reageert als iemand je teleurstelt, niet luistert of je niet begrijpt.
Trek je je terug of zoek je juist extra contact?
Welke gedachten komen op?
En lukt het om stil te staan bij wat er werkelijk in jou gebeurt, in plaats van direct te handelen?
🌟 Kernboodschap;
Openstellen in therapie vraagt moed.
Je loopt risico om geraakt te worden, maar juist dáár ligt herstel.
Door te oefenen met eerlijk zijn over wat je voelt, leer je dat relaties niet breken door spanning — ze kunnen juist sterker worden.
🎙️ Intro
Welkom bij sessie 8 van de MBT-i-podcast.
In de vorige afleveringen heb je geleerd wat mentaliseren is, hoe emoties en hechting daarin een rol spelen en wat er gebeurt als dat vermogen onder druk komt te staan.
Vandaag begint het tweede deel van het traject: de therapie zelf. We duiken in wat MBT – Mentaliseren Bevorderende Therapie – precies inhoudt, hoe het werkt, en waarom het zo effectief is bij het herstellen van evenwicht in jezelf én in relaties.
📌 Waar gaat deze sessie over?
MBT helpt je om je mentaliserende vaardigheden te versterken in hechte relaties.
Door beter te begrijpen wat er bij jezelf en bij anderen gebeurt, raak je minder snel overspoeld door heftige emoties.
🔎 Herkenbare voorbeelden;
Je merkt dat je in een gesprek plots dichtklapt of juist uitvalt — in therapie leer je samen onderzoeken wat er dan vanbinnen gebeurt.
Iemand zegt iets wat je raakt, en in plaats van weg te lopen oefen je met het vertragen: eerst begrijpen wat er speelt, dan reageren.
Door ervaringen in de groep ontdek je dat anderen soms heel anders denken of voelen bij dezelfde situatie — dat vergroot je perspectief en je empathie.
📚 Waarom dit belangrijk is;
Het doel van MBT is niet om problemen “op te lossen”, maar om je te helpen beter te begrijpen wat er in jou en tussen mensen gebeurt.
Wanneer je leert om te blijven mentaliseren onder druk, ontstaat er ruimte:
voor rust,
voor herstel van contact,
en voor keuzes die niet alleen vanuit emotie, maar ook vanuit inzicht komen.
Dat maakt je minder afhankelijk van de reacties van anderen en steviger in jezelf.
✨ Hoe MBT werkt in de praktijk;
In de therapie oefen je met delen van persoonlijke momenten waarop het moeilijk was om te blijven nadenken.
Samen met therapeuten en groepsleden onderzoek je wat er gebeurde, zonder oordeel.
De groep is een oefenruimte voor echte verbinding:
iedereen mag iets inbrengen,
er wordt niet geoordeeld,
en alles draait om nieuwsgierig blijven naar wat er in jou en in de ander leeft.
Een belangrijk uitgangspunt is dat therapeuten niet alles weten — ook zij staan in een mentaliserende houding: open, onderzoekend en niet-wetend.
💡 Praktische oefening uit sessie 8;
Kijk terug op een recent moment in de groep of in je dagelijks leven waarin het lastig was om iets persoonlijks te delen.
Wat maakte het moeilijk?
Wat voelde je op dat moment?
🌟 Kernboodschap;
MBT draait om oefenen, steeds opnieuw.
Door te praten, te luisteren en te onderzoeken wat er vanbinnen gebeurt, vergroot je je veerkracht en je vermogen tot verbinding.
Je hoeft niet perfect te zijn — het gaat erom dat je blijft proberen te begrijpen, juist wanneer het moeilijk wordt.
🎙️ Intro
Welkom bij sessie 7 van de MBT-i podcast.
In de vorige sessies hebben we gekeken naar emoties, gehechtheid en hoe relaties ons helpen om te mentaliseren. Vandaag zoomen we in op een onderwerp dat vaak veel verwarring of spanning oproept: persoonlijkheidsstoornissen.
Wat betekent het eigenlijk om een persoonlijkheidsstoornis te hebben? En waarom is het belangrijk om daar met mildheid en nieuwsgierigheid naar te kijken?
📌 Waar gaat deze sessie over?
Een persoonlijkheidsstoornis betekent niet dat iemand een ‘verkeerde’ persoonlijkheid heeft. Het gaat om bepaalde patronen van denken, voelen en gedrag die zo sterk zijn geworden dat ze het dagelijks leven en relaties verstoren.
Deze patronen ontstaan meestal door een combinatie van erfelijke factoren (zoals temperament of gevoeligheid voor stress) en ervaringen in de jeugd — bijvoorbeeld onveilige hechting of traumatische gebeurtenissen.
De therapie richt zich niet op ‘genezen’ van wie je bent, maar op het begrijpen van hoe je bent gaan reageren — en leren dat het ook anders kan.
🔎 De borderline persoonlijkheidsstoornis;
Binnen MBT wordt veel gewerkt met mensen die trekken hebben van borderline. Deze stoornis kenmerkt zich door:
Heftige en wisselende relaties: iemand geweldig vinden en daarna volledig afwijzen.
Verlatingsangst: bang zijn om alleen gelaten te worden en daar sterk op reageren.
Identiteitsproblemen: niet goed weten wie je bent of wat je voelt.
Impulsiviteit: vanuit emoties handelen zonder eerst te denken.
Leegte en zelfdestructief gedrag: jezelf pijn doen of extreme dingen doen om iets te voelen.
Snel wisselende stemmingen en moeilijk controleerbare woede.
En soms: kortdurende achterdocht of vervreemding, zeker onder stress.
📚 Waarom dit belangrijk is;
Mensen met een persoonlijkheidsstoornis hebben vaak geen controleprobleem, maar een emotieregulatieprobleem.
Hun emoties zijn intenser, duren langer en worden sneller geactiveerd.
Wanneer stress toeneemt, valt het vermogen om te mentaliseren sneller weg — en dat maakt relaties ingewikkeld.
Het begrijpen van deze patronen helpt om meer compassie te krijgen voor jezelf én voor anderen. Je bent niet je stoornis; je reageert vanuit oude strategieën die ooit nodig waren om te overleven.
✨ Hoe MBT hiermee werkt;
In MBT leer je herkennen wanneer je in een oud patroon schiet, en hoe je dat kunt doorbreken door te blijven nadenken over wat er in jou en in de ander gebeurt.
De focus ligt niet op oordelen, maar op begrijpen. Door te oefenen met mentaliseren in relaties leer je dat emoties te dragen zijn, zonder dat ze de regie overnemen.
💡 Praktische oefening uit sessie 7;
Schrijf deze week op van welke persoonlijkheidstrekken jij de meeste last hebt gehad.
Wanneer merkte je dat je vastliep in oude patronen?
Wat gebeurde er in je gedachten, gevoelens en gedrag?
En lukt het je om met een mentaliserende blik naar die momenten te kijken — dus niet: “wat ging er fout?”, maar: “wat maakte dat het zo liep?”
🌟 Kernboodschap;
Een persoonlijkheidsstoornis is geen etiket dat bepaalt wie je bent.
Het is een manier om te begrijpen waar je vandaan komt en hoe je geleerd hebt om met spanning om te gaan.
Met mentaliseren leer je stap voor stap om jezelf niet meer te verliezen in emoties, maar juist verbinding te maken — met jezelf, met anderen, en met de wereld om je heen.
🎙️ Intro
Welkom terug bij deze reeks over MBT-i therapie. In de vorige sessie ging het over het belang van gehechtheid — hoe vroege relaties de basis vormen voor hoe je later met emoties en mensen omgaat.
Vandaag bouwen we daarop voort. We kijken naar de verbinding tussen gehechtheid en mentaliseren: hoe je vermogen om jezelf en anderen te begrijpen ontstaat uit de relaties waarin je opgroeit.
📌 Waar gaat deze sessie over?
Een mentaliserende omgeving is een plek waar mensen met elkaar praten over wat ze denken, voelen en nodig hebben. Daarin is ruimte voor verschillende meningen en nieuwsgierigheid naar elkaar.
In zo’n omgeving leer je veilig hechten — je begrijpt je eigen emoties beter en leert dat anderen beschikbaar zijn als je steun nodig hebt.
Wanneer die omgeving ontbreekt, bijvoorbeeld door spanning, verslaving, geweld of emotionele afwezigheid van ouders, wordt mentaliseren moeilijker.
🔎 Herkenbare voorbeelden
Een kind dat bang is om gestraft te worden als het om troost vraagt, leert emoties te verbergen.
Volwassenen die vroeger niet gehoord zijn, kunnen zich afsluiten in relaties of juist extreem bevestiging zoeken.
📚 Waarom dit belangrijk is
Hechting en mentaliseren zijn onlosmakelijk verbonden.
Veilige relaties helpen je om emoties te herkennen, begrijpen en delen. Onveilige relaties kunnen het tegenovergestelde doen: je raakt in verwarring over wat je voelt of denkt. Dat maakt het moeilijk om jezelf of anderen te vertrouwen
✨ Hoe MBT hiermee werkt
In MBT leer je opnieuw wat het betekent om in een veilige relatie te staan.
Door te praten over moeilijke gevoelens.
Door te onderzoeken waarom je soms afstand neemt of juist te dichtbij komt.
En door te ervaren dat spanning of misverstanden uitgepraat kunnen worden in plaats van te escaleren.
Therapie wordt zo een oefenplek om te leren wat vroeger misschien niet kon: veilig nabij zijn terwijl je jezelf blijft.
💡 Praktische oefening uit sessie 6
Denk deze week na over een gesprek of moment dat je moeilijk vond met iemand die belangrijk voor je is.
Wat maakte het zo moeilijk?
Waar was je bang voor — afwijzing, kritiek, verlies?
En wat gebeurde er met je vermogen om te blijven nadenken en voelen op dat moment?
🌟 Kernboodschap
Je vermogen om te mentaliseren groeit in veilige relaties.
Door te onderzoeken hoe jouw hechtingsgeschiedenis dit beïnvloedt, leer je nieuwe manieren om met spanning om te gaan. Zo bouw je stap voor stap aan vertrouwen — in jezelf én in de ander.
🎙️ Intro
Welkom terug bij deze podcastreeks over MBT-i therapie. In elke sessie gaan we dieper in op een thema dat helpt om jezelf en anderen beter te begrijpen. Vandaag staat een belangrijk onderwerp centraal: gehechtheid – de emotionele banden die we vanaf onze jeugd opbouwen en die ons hele leven invloed hebben.
📌 Waar gaat deze sessie over?
Gehechtheid betekent de emotionele band met een ander. Het begint bij ouders of verzorgers en beïnvloedt hoe we later relaties aangaan.
Veilige gehechtheid ontstaat als je als kind geleerd hebt dat je emoties ertoe doen en dat anderen beschikbaar zijn om je te steunen.
Onveilige gehechtheid kan leiden tot patronen zoals ambivalente hechting (emoties uitvergroten om aandacht te krijgen) of vermijdende hechting (emoties onderdrukken omdat de ander toch niet reageert).
Deze patronen bepalen hoe je reageert bij spanning, angst of verlatingsgevoelens – en dat zie je vaak terug in je relaties als volwassene.
🔎 Herkenbare voorbeelden;
Een kind dat vaak wordt getroost bij angst leert: “mijn gevoelens doen ertoe” en kan zichzelf later beter kalmeren.
Iemand die telkens geen steun kreeg, kan later moeite hebben om hulp te vragen en emoties eerder wegstoppen.
In relaties kan dit zorgen voor terugkerende onzekerheid of juist afstandelijkheid.
📚 Waarom dit belangrijk is;
Gehechtheidsrelaties zijn niet alleen belangrijk in je jeugd, maar ook later in je leven. Ze spelen een cruciale rol in hoe je met stress en emoties omgaat. Het goede nieuws: hechtingspatronen staan niet vast. Ze kunnen veranderen door nieuwe, veilige ervaringen – ook binnen therapie.
✨ Hoe MBT hiermee werkt;
In MBT leer je bewust stil te staan bij je eigen gehechtheidspatronen en de invloed die ze hebben op je emoties en relaties. Door dit in therapie te bespreken, ontstaat ruimte om nieuwe ervaringen op te doen die meer veiligheid en vertrouwen geven.
💡 Praktische oefening uit sessie 5;
Denk deze week na over jouw typische patronen in relaties met belangrijke anderen.
Voel jij je meestal veilig?
Of ervaar je vaak drama, tegenstrijdigheden of juist veel afstand?
🌟 Kernboodschap;
Gehechtheid vormt de basis van hoe je je emoties reguleert en relaties onderhoudt. Door inzicht te krijgen in je eigen patronen kun je leren anders om te gaan met stress, onzekerheid en angst. En dat opent de deur naar stabielere en veiligere relaties.
Emoties – herkennen én hanteren
In deze aflevering van de MBT-podcast gaat het over het herkennen en reguleren van emoties. Het is niet genoeg om te weten dát je emoties hebt – je moet ook leren hoe je ze kunt begrijpen en er op een gezonde manier mee om kunt gaan. Zonder emoties verliezen we richting en verbinding, maar als ze te heftig worden kunnen ze ons juist overspoelen.
📌 Wat je leert in deze aflevering:
Hoe je emoties kunt herkennen bij anderen (via gezichtsuitdrukkingen, lichaamstaal en spiegelneuronen).
Hoe je emoties bij jezelf kunt signaleren door te letten op lichaamssignalen zoals spanning, druk achter je ogen of knikkende knieën.
Wat emotieregulatie betekent: niet onderdrukken, maar begrijpen en een balans vinden – niet te veel en niet te weinig.
Waarom steun van anderen cruciaal kan zijn om emoties te reguleren.
Wat er gebeurt als emoties niet goed gereguleerd worden: overspoeld raken, vastzitten in ondraaglijke gevoelens, of destructief gedrag vertonen.
🔎 Herkenbare voorbeelden:
Je voelt woede oplopen en merkt dat je automatisch ruzie zoekt, zonder na te denken.
Je bent verdrietig en iemand anders huilt mee; via spiegelneuronen voel je hun pijn, waardoor jouw verdriet nog intenser wordt.
Je probeert emoties te vermijden door te drinken of jezelf af te leiden, maar merkt dat dit de onderliggende gevoelens niet oplost.
📚 Waarom dit belangrijk is:
Als emoties niet herkend of gereguleerd worden, kan dat leiden tot destructieve patronen zoals automutilatie, verslaving of voortdurende conflicten. Binnen MBT leer je juist deze emoties te herkennen, er woorden aan te geven en steun te vragen. Hoe korter je in een overspoelde toestand zit, hoe beter het is voor je herstel.
✨ Hoe MBT hiermee werkt:
Therapie helpt je om emoties sneller te herkennen, bespreekbaar te maken en alternatieve manieren te vinden om ermee om te gaan. Een belangrijk hulpmiddel hierbij is het signaleringsplan, waarin je samen vastlegt hoe je waarschuwingssignalen kunt herkennen en welke steun of acties je helpen om niet in destructief gedrag te vervallen.
💡 Praktische oefening uit sessie 4:
Let deze week op hoe je met je eigen heftige emoties omgaat.
Beschrijf een moment dat het je lukte met deze emoties om te gaan.
Schrijf erbij wat je hielp om dit te doen.
🌟 De kernboodschap:
Emoties horen bij het leven en zijn geen vijanden. Het gaat er niet om ze weg te duwen, maar om ze te leren herkennen, begrijpen en reguleren. Door dit te oefenen vergroot je je grip op jezelf en je relaties, en verklein je de kans dat je in destructieve patronen belandt.
Emoties – signalen die je helpen overleven en verbinden
In deze aflevering van de MBT-podcast staan emoties centraal. We hebben ze allemaal, maar vaak begrijpen we ze niet volledig of ervaren we ze als lastig. Emoties zijn nooit zomaar willekeurig: ze hebben een functie. Ze helpen ons te overleven, ons te beschermen en verbinding met anderen aan te gaan. Toch raken veel mensen in de war door hun emoties – zeker als gevoelens en lichamelijke signalen niet meer goed bij elkaar aansluiten.
📌 Wat je leert in deze aflevering:
Het verschil tussen emoties en gevoelens: emoties zijn automatische lichamelijke reacties, gevoelens zijn de bewust herkende en benoemde emoties.
De zeven basisemoties volgens het MBT-programma: interesse/nieuwsgierigheid, angst, boosheid, lust/seksuele aantrekkingskracht, liefde/omzien naar, verdriet/verlatingsangst en plezier/speelsheid.
De functie van elke basisemotie, van beschermen tegen gevaar tot het zoeken van verbinding.
Waarom emoties nooit “goed” of “fout” zijn, maar signalen die informatie geven over wat je nodig hebt.
Hoe sociale emoties zoals schaamte, dankbaarheid of jaloezie zich later ontwikkelen en relaties beïnvloeden.
🔎 Herkenbare voorbeelden:
Je hart klopt sneller of je voelt spanning, maar je kunt het niet plaatsen. Dat kan een emotie zijn die je niet herkent of die je hebt geleerd te onderdrukken.
Een kind dat boos wordt, maar geleerd heeft dat boosheid “niet mag”, kan die boosheid omzetten in angst. Het gevolg: verwarring en niet begrepen worden door jezelf en door anderen.
Volwassenen die vooral lichamelijke signalen ervaren (hoofdpijn, spanning) zonder woorden te hebben voor de emoties erachter.
📚 Waarom dit belangrijk is:
Emoties zijn essentieel om te overleven én om relaties te onderhouden. Angst beschermt ons tegen gevaar, boosheid helpt ons grenzen aan te geven, liefde en zorg houden relaties in stand, en plezier zorgt voor verbinding. Het probleem ontstaat wanneer emoties en gevoelens niet meer in balans zijn of verkeerd worden geïnterpreteerd. Dit kan leiden tot misverstanden, terugkerende conflicten of zelfs het gevoel dat je jezelf kwijt bent.
✨ Hoe MBT hiermee werkt:
Binnen MBT leer je emoties en gevoelens opnieuw te herkennen en te benoemen. Dit helpt om beter te begrijpen waarom je reageert zoals je doet – en om ruimte te maken voor andere reacties. Het gaat niet om emoties onderdrukken, maar juist om ze te begrijpen en ermee om te gaan.
💡 Praktische oefening uit sessie 3:
Schrijf deze week op welke emoties je hebt ervaren. Wist je welke gevoelens erbij hoorden? Of waren ze vaag en vooral merkbaar via lichamelijke signalen, zoals spanning of hartkloppingen? Door dit bij te houden, leer je emoties beter herkennen en begrijpen.
🌟 De kernboodschap:
Emoties zijn geen lastige stoorzenders, maar waardevolle signalen. Ze geven richting, helpen je keuzes maken en brengen verbinding met anderen. Het leren herkennen van je eigen emoties – en die van de ander – is een cruciale stap in mentaliseren en in het bouwen van stabiele relaties.
Luister naar deze aflevering en ontdek hoe emoties niet je vijand zijn, maar juist je bondgenoten in het leven.
Problemen met mentaliseren – waarom we soms vastlopen in onszelf en in relaties
In deze aflevering verdiepen we ons in wat er gebeurt wanneer mentaliseren moeilijk wordt. Mentaliseren betekent dat je stil kunt staan bij je eigen gevoelens en gedachten én bij die van anderen. Het helpt je om beter te begrijpen waarom je doet wat je doet, en waarom anderen reageren zoals ze doen. Maar wat als dat vermogen tijdelijk wegvalt?
📌 Wat je leert in deze aflevering:
Hoe problemen met mentaliseren eruitzien: zwart-wit denken, geen nieuwsgierigheid hebben naar de ander, te zeker zijn van je eigen waarheid, of jezelf verliezen in mooie woorden zonder echte verbinding.
De gevolgen hiervan: misverstanden, emotionele uitbarstingen, het gevoel dat je de controle kwijtraakt, of onzekerheid waardoor je voortdurend bevestiging zoekt bij anderen.
Waarom stress en heftige emoties ervoor zorgen dat je vermogen om te mentaliseren letterlijk "uitvalt". Je reageert dan automatisch vanuit een overlevingsmechanisme: vechten, vluchten of bevriezen.
Hoe dit omslagpunt voor iedereen anders ligt en afhangt van persoonlijke temperament en stressgevoeligheid.
Wat je kunt oefenen om dit beter te herkennen en er sneller van te herstellen.
🔎 Herkenbare voorbeelden:
Je denkt 100% zeker te weten wat iemand voelt, en je gaat de strijd aan omdat de ander het “fout” ziet.
Je gebruikt veel woorden of clichés, maar merkt dat de ander afhaakt omdat je niet echt zegt wat je voelt.
Je zoekt de oorzaak van je emoties altijd buiten jezelf: “Het ligt aan mijn werk, mijn ADHD, of het weer.”
Een kleine miscommunicatie groeit uit tot een groot conflict omdat emoties de overhand nemen.
📚 De wetenschap erachter:
Wanneer stress toeneemt, verschuift ons brein van gecontroleerd denken naar automatisch reageren. In de grafiek van sessie 2 wordt dit weergegeven als een “switch point”: het moment waarop je prefrontale cortex (het deel dat nadenkt) plaatsmaakt voor automatische reacties uit diepere hersengebieden. Het resultaat? Minder reflectie, meer impulsen.
✨ Waarom dit belangrijk is:
Problemen met mentaliseren komen vaak voor bij mensen die kampen met emotionele instabiliteit of persoonlijkheidsproblematiek, maar in feite kan iedereen er last van hebben. Denk aan een ruzie waarin je alleen nog boosheid voelt, of een stressmoment waarop je geen woorden meer vindt voor wat er in je omgaat. Als mentaliseren stopt, wordt het moeilijk om jezelf en de ander te begrijpen – en juist daar ontstaan veel conflicten.
💡 Praktische oefening uit sessie 2:
Let deze week eens bewust op momenten dat het mentaliseren bij jou stopt. Wanneer reageer je automatisch? Wat dacht en voelde je op dat moment, en hoe handelde je? Door dit te noteren, krijg je inzicht in je patronen en kun je ze stap voor stap doorbreken.
🌟 De kernboodschap:
Problemen met mentaliseren zijn geen teken van zwakte – ze zijn een menselijk mechanisme. Het goede nieuws is dat je kunt leren herkennen wanneer je “uit je mentaliseren schiet”, en dat je kunt oefenen om sneller terug te keren naar rust en helder denken. MBT helpt je daarbij, met praktische oefeningen en een veilige omgeving om te onderzoeken wat er in jou én de ander gebeurt.
Luister naar deze aflevering en ontdek hoe je meer grip kunt krijgen op je emoties, je reacties en je relaties – juist op de momenten dat het spannend wordt.
Mentaliseren – de basis van begrijpen
In deze aflevering starten we bij het fundament van Mentaliseren Bevorderende Therapie (MBT): wat is mentaliseren en hoe ontwikkel je een mentaliserende houding? Mentaliseren betekent dat je probeert te begrijpen wat er in jezelf gebeurt – je gedachten, gevoelens en gedrag – én wat er in de ander omgaat. Het is het vermogen om stil te staan bij jezelf, de ander en de relatie tussen jullie.
📌 Wat je ontdekt in deze aflevering:
De kern van mentaliseren: waarom doen we wat we doen en hoe kun je het beter begrijpen?
De verschillende dimensies van mentaliseren: bewust en onbewust, jezelf en de ander, voelen en denken, buitenkant en binnenwereld.
Waarom dit vermogen onder druk vaak uit balans raakt – en vooral bij mensen die kampen met borderline of andere persoonlijkheidsproblematiek.
De valkuilen van problemen met mentaliseren: zwart-wit denken, invullen voor de ander, moeite hebben om gevoelens te benoemen of denken dat jouw waarheid de enige is.
Wat een mentaliserende houding inhoudt: nieuwsgierigheid, openheid, niet-oordelen, en het besef dat je de ander nooit helemaal kunt doorgronden.
🔎 Herkenbare situaties:
Je denkt dat je precies weet waarom iemand doet wat hij doet, maar in werkelijkheid zie je slechts de buitenkant.
Je voelt je snel aangevallen omdat je ervan uitgaat dat de ander hetzelfde denkt als jij.
Je blijft praten en uitleggen, maar de ander voelt zich alsnog niet begrepen.
Je draait in kringetjes omdat je gevoelens en gedachten niet goed kunt verbinden.
📚 De noodzaak van mentaliseren:
Mentaliseren helpt je om misverstanden te voorkomen, beter te communiceren en je gevoelens te reguleren. Het geeft grip in relaties en maakt duidelijker waarom jij en de ander op een bepaalde manier reageren. Zonder dit vermogen kunnen kleine irritaties uitgroeien tot grote conflicten of tot een gevoel van isolement.
✨ De kracht van een mentaliserende houding:
Tijdens de therapie leer je om nieuwsgierig te zijn naar jezelf én de ander. Je oefent om open te staan voor andere ideeën, niet te snel te oordelen en te accepteren dat je nooit alles van de ander kunt weten. Dit klinkt eenvoudig, maar vraagt bewuste oefening – zeker in stressvolle situaties.
💡 Praktische oefening uit sessie 1:
Ga een kort gesprekje aan met iemand uit je omgeving. Vraag hoe diegene zich voelde bij een gebeurtenis die dag. Luister zonder oordeel, wees nieuwsgierig en check of jouw interpretatie klopt. Schrijf daarna op:
Hoe dacht je dat de ander zich voelde, en klopte dit?
Hoe was het voor jou om dit te doen?
🌟 De kernboodschap:
Mentaliseren is geen luxe, maar een noodzakelijke vaardigheid voor iedereen die wil groeien in relaties, zelfbegrip en emotionele balans. Het is de basis waarop MBT verder bouwt. In deze aflevering ontdek je hoe het werkt, waarom het soms zo moeilijk is – en hoe je stap voor stap kunt leren om anders naar jezelf en anderen te kijken.
Luister mee en ontdek hoe een mentaliserende houding je kan helpen om met meer rust, grip en verbinding door het leven te gaan.
Mentaliseren – begrijpen wat er in jezelf en de ander gebeurt
In deze aflevering duiken we diep in Mentaliseren Bevorderende Therapie (MBT-i), een methode die je helpt grip te krijgen op je emoties, gedachten en relaties. Mentaliseren betekent: stilstaan bij wat je zelf denkt en voelt én proberen te begrijpen wat er in de ander gebeurt. Dat klinkt eenvoudig, maar juist in stressvolle situaties of bij heftige emoties gaat dit vaak mis.
📌 Wat je leert in deze aflevering:
Wat mentaliseren precies is en waarom het cruciaal is voor jezelf, relaties en communicatie.
Hoe problemen met mentaliseren eruitzien: zwart-wit denken, te zeker zijn van je eigen waarheid, of moeite hebben om gevoelens woorden te geven.
Waarom emoties soms zo overspoelend zijn dat we automatisch gaan vechten, vluchten of bevriezen – en hoe MBT helpt om dit omslagpunt beter te herkennen.
Hoe emoties werken: van basisemoties zoals angst, boosheid en plezier tot complexere gevoelens zoals schaamte of jaloezie.
Het belang van gehechtheid: hoe onze eerste relaties met ouders/verzorgers ons latere gedrag en vertrouwen in anderen beïnvloeden.
Hoe onveilige hechtingsstijlen (ambivalent of vermijdend) leiden tot patronen die we vaak onbewust herhalen in volwassen relaties.
Hoe MBT je leert deze patronen te herkennen en doorbreken.
🔎 Voorbeelden uit de praktijk:
Een gesprek dat escaleert omdat je denkt dat de ander je expres negeert, terwijl hij simpelweg een drukke dag heeft.
Een kind dat leert emoties te vergroten of juist te onderdrukken omdat een ouder onvoorspelbaar of afwijzend reageert – en hoe dit later relaties beïnvloedt.
Hoe je door een mentaliserende houding – nieuwsgierig, open, niet-oordelend – anders leert kijken naar jezelf en de ander.
📚 De wetenschap achter MBT:
Onderzoek laat zien dat problemen met mentaliseren vaak leiden tot terugkerende conflicten, instabiliteit in relaties en impulsief gedrag. Door te oefenen met herkennen van emoties, stil te staan bij lichaamssignalen en ruimte te maken voor reflectie, kun je meer grip krijgen op stressvolle situaties. Dit helpt niet alleen jezelf, maar ook je relaties.
✨ Kernprincipes van MBT:
Emoties zijn nooit goed of fout – ze zijn signalen die je kunt leren herkennen.
Een veilige relatie (gehechtheid) is de basis om emoties te reguleren en beter te mentaliseren.
Mentaliseren vraagt oefening: nieuwsgierig blijven, ruimte maken voor meerdere perspectieven, en accepteren dat je de ander nooit 100% kunt kennen.
💡 Praktische oefeningen:
Voer een kort gesprekje met iemand en vraag hoe hij/zij zich voelde bij een gebeurtenis. Reflecteer daarna op je eigen interpretatie en check of die klopt.
Schrijf op wanneer je zelf merkte dat je automatisch reageerde vanuit stress. Wat dacht je, wat voelde je, en hoe handelde je?
Let deze week bewust op lichaamssignalen (knikkende knieën, hartkloppingen, spanning in je kaken) en koppel ze terug aan je emoties.
🌟 De kernboodschap:
Mentaliseren gaat over stilstaan, vertragen en nieuwsgierig blijven. Door te begrijpen wat er in jezelf en in de ander gebeurt, creëer je ruimte voor verbinding en verandering. MBT helpt je om patronen te doorbreken, emoties te reguleren en relaties stabieler en betekenisvoller te maken.
Luister naar deze aflevering en ontdek hoe Mentaliseren Bevorderende Therapie jou kan helpen – minder chaos, meer grip en vooral: meer verbinding met jezelf en de mensen om je heen.
Mentaliserende Bevorderende Therapie (MBT) – wat het is en waarom het werkt
In deze aflevering nemen we je mee in de wereld van Mentaliseren Bevorderende Therapie (MBT). MBT is een behandelvorm speciaal ontwikkeld voor mensen die worstelen met heftige emoties, een wankel zelfbeeld of instabiele relaties. Het richt zich op het versterken van je vermogen om stil te staan bij je eigen gevoelens en gedachten – én die van anderen. Want pas als je begrijpt wat er in jezelf en in de ander gebeurt, ontstaat er meer grip, rust en ruimte voor verandering.
📌 Wat je ontdekt in deze aflevering:
Wat mentaliseren eigenlijk is, en waarom dit voor iedereen belangrijk is.
Waarom het juist moeilijk wordt om te mentaliseren als emoties of stress hoog oplopen.
Hoe MBT helpt om beter om te gaan met gevoelens, relaties en terugkerende patronen.
Voor wie MBT bedoeld is en welke doelen centraal staan in de behandeling.
🎯 Doelen van MBT
De therapie helpt je om je te verbinden aan de behandeling, psychiatrische klachten te verminderen en je sociaal functioneren te versterken. Het doel is ook om destructief gedrag – zoals middelengebruik, zelfverwonding of suïcidepogingen – terug te dringen. Uiteindelijk gaat het om het verbeteren van je zelfbeeld, relaties en deelname aan het dagelijks leven, zoals werk, studie en vrije tijd.
🔎 Een herkenbaar voorbeeld
Stel: je stuurt een bericht naar een vriend en krijgt de hele dag geen reactie. Je voelt je gekwetst en denkt dat hij boos op je is of je niet meer aardig vindt. Het gevoel dat jij iets fout hebt gedaan neemt toe, en misschien stuur je uit frustratie een boos bericht terug. In MBT leer je dat er ook andere verklaringen kunnen zijn: je vriend had het druk, zijn telefoon kwijt, of gewoon even geen ruimte om te reageren. Door dit te onderzoeken, kun je anders reageren en blijven relaties stabieler.
📚 Hoe MBT is opgebouwd
De behandeling bestaat uit meerdere fasen:
Voortraject (3 maanden): psycho-educatieve MBT-I groep, individuele therapie en sociotherapie om signaleringsplannen en behandeldoelen te maken.
Behandelfase (9 maanden): wekelijkse groepstherapie gericht op mentaliseren en psychomotorische therapie om via bewegen en lichaamssignalen gevoelens beter te leren herkennen. Ook wekelijkse individuele gesprekken horen hierbij.
Evaluatie en verlenging: elke drie maanden wordt de voortgang besproken en kan de behandeling met 3 maanden verlengd worden indien nodig.
🤝 Veiligheid en groepsregels
MBT werkt in groepen, maar veiligheid staat altijd voorop. Wat besproken wordt, blijft binnen de groep. Contacten buiten de therapie worden afgeraden om afhankelijkheid en spanningen te voorkomen. Dit creëert een omgeving waarin iedereen kan oefenen met openheid, nieuwsgierigheid en het onderzoeken van gedachten en gevoelens.
✨ De kernboodschap van deze aflevering
MBT gaat niet om het geven van simpele tips of snelle oplossingen. Het draait om leren stilstaan, vertragen en onderzoeken: wat gebeurt er nu eigenlijk in mij, in de ander, en in onze relatie? Door dit vaker te oefenen ontstaat er ruimte om anders te reageren – rustiger, veiliger en met meer grip op je eigen leven.
Luister naar deze aflevering en ontdek hoe Mentaliseren Bevorderende Therapie werkt, wat het jou kan brengen en waarom het voor veel mensen met emotionele problemen een keerpunt kan zijn.