Arme mensen leven korter en zijn vaker ziek, en dat is niet hun eigen schuld. Dit kan anders.

We weten al tientallen jaren dat er een grote samenhang is tussen gebrekkige bestaanszekerheid en ongezondheid. Bij mensen met geldproblemen en in onzekerheid over werk, wonen en welzijn, stapelen zich vaak andere problemen op. Zo zijn mensen in zo'n slechte situatie drie keer zo vaak depressief. Het omgekeerde is even zo waar. Niemand zo arm en bestaans-onzeker als chronisch zieken en mensen met een beperking.

Toch pakken we het voorkomen van gezondheidsproblemen meestal alleen maar aan vanuit de context van zorg en gezondheid, zonder de achterliggende factoren als leefomstandigheden, bestaanszekerheid en sociale uitsluiting aandacht te geven.

Dat moet en kan anders, vinden Anna Hiemstra en Ruud Dorenbos. Ik ga met ze in gesprek over een essay dat ze daarover schreven, met de heldere titel "Zonder bestaanszekerheid geen gezondheid". 

Anna werkt bij Pharos, Expertisecentrum Gezondheidsverschillen, en weet alleen over gezondheidsverschillen. Ruud werkt bij Platform 31, Kenniscentrum voor Stad en Regio, en onderzoekt bestaanszekerheid. Samen werken ze al tien jaar aan het programma GezondIn, waarmee ze gemeenten ondersteunen in een lokale aanpak van gezondheidsverschillen.

** 

En ook dit keer natuurlijk de rubriek 'Alles wat je altijd al wilde weten over het staatsrecht, but were afraid to ask' met Geerten Boogaard. Met dit keer de vraag: waar staat eigenlijk dat gemeenten geen 'inkomenspolitiek' mogen bedrijven?

**

Sluit je aan!

• Sluit je aan op 25 november. Ga naar www.deltaplangezondheidsverschillen.nl. Dat is de beweging van Pharos om gezondheidsverschillen te verkleinen, juist ook in samenwerking met mensen buiten het sociaal en medisch domein.
  Pharos neemt het initiatief om mensen en organisaties samen te brengen en een landelijke beweging te starten om gezondheidsverschillen te verkleinen.
  Op 25 november starten we met een Open Space-bijeenkomst waarin we vertegenwoordiging uit al deze domeinen en de mensen om wie het werkelijk gaat, samenbrengen. Met als doel domeinoverstijgende initiatieven te laten ontstaan. 
• Leerkringen. Werk je zelf bij een gemeente? Of bij een lokale partner die werkt aan bestaanszekerheid of gezondheid? Meld je dan aan ook voor de leerkringen rondom Bestaanszekerheid en Gezondheid die vanaf november van start gaan.

Meer achtergrondinformatie

• Het essay van Anna en Ruud: "Zonder bestaanszekerheid geen gezondheid. Vier onmisbare adviezen voor een samenhangende aanpak 
van bestaanszekerheid én gezondheid"
• In Gezondheidsverschillen duurzaam aanpakken staat de visie op het verkleinen van gezondheidsverschillen met daarin  de voornaamste oorzaken en mechanismen die ervoor zorgen dat gezondheidsverschillen zo hardnekkig zijn. De negen principes voor de aanpak van gezondheidsverschillen geven richting om het beter te doen. De informatie is onderbouwd met wetenschappelijke kennis en praktijkervaring uit binnen- en buitenland.
• Rapport ‘Leven met ongezonde stress’ Met achtergrond informatie over de samenhang tussen gezondheid en geldzorgen. Met praktische tips voor het uitvoerend veld.
  
• Rapport ‘Experimenten regelluwe bijstand en basisbanen handvatten voor gemeenten’ Met een verdiepende analyse op twee experimenten in de bijstand die tevens veelbelovend zijn voor de gezondheid van mensen.
• Succesvol combineren van armoede- en gezondheidsbeleid Gesprekstool voor gemeenten om domeinoverstijgend beleid te formuleren.
• Themadocument Armoede, schulden en gezondheid. Armoede en gezondheid zijn sterk met elkaar verbonden. De stress die armoede veroorzaakt, is slecht voor je gezondheid. Hierin lees je hoe  je de brug  slaat tussen armoede, schulden en gezondheid in jouw gemeente.