„Ruch to życie. Życie to proces. Popraw jakość tego procesu, a poprawisz jakość samego życia.”Moshe Feldenkrais
Nasz pilotażowy odcinek! Opowiadamy w nim trochę o wszystkim - jest to pewnego rodzaju zapowiedź nadchodzących tematów. Jednak przede wszystkim opowiadamy o tym, dlaczego RUCH jest tak ważny dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia, a co jeszcze ciekawsze – jest po prostu fundamentalną potrzebą biologicznego organizmu, którym jesteśmy! Ciało-umysł potrzebuje ruchu. Jesteśmy materią funkcjonującą w materialnym świecie – dzięki materialnemu ciału manipulujemy przestrzenią i wchodzimy w interakcje z naszym środowiskiem. Jeżeli tracimy ciało i jego zdolności do poruszania się i wyrażania się poprzez ruch, tracimy niemalże wszystko. Dbajmy o siebie i ciało-umysł poprzez ruch!
PRZYPISY DO ODCINKA
(wersja rozszerzona przypisów, z linkami do badań i innych źródeł, w linku)
2:05 Jest to zakres, w którym przypuszczalnie pojawił się gatunek Homo Sapiens. Oczywiście wcześniejsze homininy także rozwinęły wysoki poziom inteligencji o czym świadczą zachowania takie jak tworzenie narzędzi, posługiwanie się ogniem, gotowanie, polowanie, chowanie zmarłych.
2:30 Werner Herzog, Scena myśli.
4:10 To nie jest płetwal błękitny, tylko grindwal długopłetwy, który posiada 37 miliardów neuronów korowych, człowiek ma ich tylko 21 miliardów.
5:35 Kuba miał na myśli to, że nasza aktualna ewolucja nie polega na zmianach anatomicznych czy fizjologicznych, a na zmianach behawioralnych. Kiedy robi się zimno, zakładamy kurtkę, a nie hodujemy sierść.
6:30 Istnieje takie zjawisko jak pruning czy też cięcie synaptyczne (niektórzy badacze nazywają go darwinizmem neuronalnym), które dzieje się w wieku dziecięcym. Polega ono na tym, że niefunkcjonalne, nieużywane synapsy umierają zgodnie.
7:15 Jest takie bardzo ładne określenie – motylność – ruchomość wewnątrz granic ciała (np. organów wewnętrznych).
7:30 Wszystko, co robimy, żeby przetrwać i przekazać swoje geny to ruch (przemieszczanie się w celu poszukiwania jedzenia i nowego terytorium, polowanie, seks, zdobywanie partnera / partnerki, nawet język mówiony polega na ruszaniu mięśniami twarzy i języka).
10:50 Często w stanach lękowych i w depresji osłabiona jest komunikacja pomiędzy korą przedczołową a układem limbicznym.
13:05 BDNF – Brain-Derived Neurotrophic Factor.
15:00 HPA axis: Hypothalamus – Pituitary Gland – Adrenal Glands.
17:30 Ötzi zjadł przed śmiercią korzonki, trawy, zboża i mięso jelenia oraz kozicy.
20:20 Trochę przewrotną (ale sensowną) wizję rewolucji agrarnej przedstawia Yuval Noah Harrari w książce „Sapiens. Od zwierząt do bogów” (przeczytaj strony 99-106).
21:30 Odpowiedzą na to pytanie może być także przewlekły stres, który powoduje obkurczanie się naczyń krwionośnych. Wazokonstrykcja wiąże się z chorobami układu sercowo-naczyniowego. Zwierzęta w zdecydowanej większości nie doświadczają stresu w stanie przewlekłym i świetnie radzą sobie z jego autoregulacją.
21:35 Więcej szczegółów w artykule Stworzeni do ruchu, „Świat Nauki” luty 2019.
24:00 Prawidłowy, optymalny wzorzec chodu i biegu zawiera w sobie element rotacji bioder i kręgosłupa, dzięki któremu jest to tak wydajny energetycznie sposób przemieszczania się. Ciało korzysta z mechanizmu, który możemy określić jako wahadło powięziowe wykorzystujące elastyczność tkanki łącznej.
25:15 NEAT – Non-Exercise Activity Thermogenesis.
28:30 Interleukina-6 może działać pro- lub przeciw-zapalnie w zależności od konkretnego kontekstu. Wpływa między innymi na energetykę oraz metabolizm mięśni, jest także cząsteczką sygnalizacyjną w procesie adaptacji do wysiłku. Temat adaptacji oraz sygnalizacji rozwijamy w drugim odcinku.
